Vigo: actos destacados na Feira do Libro 2020 para o 3 de xullo

O 3 de xullo continúa a Feira do Libro de Vigo (na Rúa do Príncipe, con horario de 11:00 a 14:00 horas e de 17:00 a 21:00 h.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, cos seguintes actos literarios destacados para este día:

13:00 h. Belén Rodríguez Suárez asina De Carballo Calero a Carvalho Calero, publicado por Hércules.
18:00 h. Ledicia Costas asina Vampira de biblioteca, publicado por Xerais, e o resto da súa obra.
18:00 h. Vanessa Glemsel asina Sutura, publicado por Urutau.
19:00 h. Manuel Esteban asina A vinganza dos homes bos, publicado por Xerais, e o resto da súa obra.
19:00 h. Bieito Romero asina Simboloxía máxica en Galicia, publicado por Baía.
20:00 h. Manuel Bragado asina Vigo, puro milagre, publicado por Xerais.

Xoán Costa: “Carvalho Calero é unha personalidade central do século XX galego”

Entrevista a Xoán Costa en Nós Diario:
“- Nós Diario (ND): Este sábado sae do prelo un número de Sermos Galiza moi especial. Con máis páxinas das habituais (48), unha gran tirada de 4.000 exemplares e convertido nun monográfico sobre don Ricardo Carvalho Calero. Vostede está a cargo da coordinación, cal é a intención da publicación?
– Xoán Costa (XC): Ofrécese coa intención de que unha cantidade suficiente de exemplares, nestas circunstancias de incertezas, poida achegar ás lectoras e lectores unha información especial sobre Carvalho, independentemente de se a Real Academia decide prolongar ou non o ano Carvalho.
– ND: Dentro deste semanario rexístranse oito colaboracións distintas, protagonizadas por nomes como María Pilar García Negro, Aurora Marco, Francisco Rodríguez ou Margarida e María Victoria, fillas de Carvalho Calero. Cada unha afonda nun dos distintos eidos que conformaban a súa poliédrica personalidade, no Carvalho profesor, lingüista, poeta, pai… Queda algunha faceta por tocar neste suplemento?
– XC: Con certeza. Neste suplemento o que intentamos é ofrecer aqueles aspectos que son máis configuradores, por dicilo dalgunha maneira, da personalidade de Carvalho Calero. Uns desde o punto de vista da súa actividade social e política, como pode ser o texto de Aurora Marco; outros desde un punto de vista máis globalizante, como pode ser o texto de María Pilar García Negro, onde se ofrecen unha serie de razóns que xustifican a aproximación á obra de Carvalho con independencia de que se celebrase ou non o Día das Letras, pois estamos ante unha personalidade central do século XX galego.
E logo hai outros temas que inciden en aspectos máis ou menos coñecidos da obra ou a personalidade de Carvalho Calero, como poden ser o artigo de Freixeiro Mato, que afonda no debate entre reintegracionismo ou non reintegracionismo; ou o texto de Pilar Pallarés, que bota luz sobre a importancia da poesía de Carvalho Calero, tendo en conta que ademais el se consideraba a si mesmo predominantemente como un poeta. Sen esquecernos das dúas entrevistas coas súas fillas, Margarida e María Victoria, que nos ofrecen unha perspectiva máis familiar sobre o que se facía dentro da casa, pero que tiña a súa proxección fóra.
– ND: Resultou moi complicado o exercicio de condensación de todas esas facetas en 48 páxinas?
– XC: Nesas 48 páxinas só recollemos algunhas das facetas de Carvalho, que complementan o esforzo que está facendo Nós Diario cada día con esa dupla páxina da sección de Cultura, que durante o mes de maio segue afondando noutros aspectos da obra de Carvalho Calero que non están recollidos no semanario porque había que pór un coto, pero que realmente calquera deses traballos que están aí poderían figurar neste Sermos Galiza. Sen esquecermos unha novidade absoluta en todo o mundo editorial galego, centrar as páxinas de lecer, os pasatempos, na figura de Carvalho Calero. Entón eu diría todo conforma unha unidade, por moito que a parte máis visíbel sexa a que sae publicada este sábado e que leva por título Carvalho Calero: Vivir con autenticidade.
– ND: Precisamente no artigo de presentación do semanario, asinado por vostede mesmo, reflicte unha anécdota de cando Carvalho Calero acepta o posto de catedrático, que el define como “unha aventura tardía impropia dos meus anos”. Esta homenaxe por parte xa non só da Real Academia Galega, senón de todo o mundo da cultura deste país, chega tamén tardiamente ou, como se adoita dicir, mellor tarde que nunca?
– XC: Si, chegou tardiamente. O máis vale tarde que nunca non é unha boa opción. Nunhas circunstancias normais, posibelmente tivese recibido esta homenaxe nun período que podería ter sido moito antes ao longo destes últimos 20 anos. Foron circunstancias moi alleas ao que é a súa obra, a súa produción, incluso a súa vida e o seu compromiso coa Galiza as que impediron que se puidese dar antes, e aínda por enriba engádeselle estas circunstancias tan especiais que estamos a vivir que impiden que se lle renda plena homenaxe. Como se dicía nun editorial de Nós Diario facendo unha comparación cos partidos de fútbol que se suspenden por calquera circunstancia que impida o normal desenvolvemento do mesmo, logo retómanse no punto en que foron interrompidos. Xa que logo, consideramos que o ano Carvalho debería continuar cando as circunstancias o permitan.”

Premios Fervenzas Literarias para Os mellores libros do 2019

Desde Fervenzas Literarias:
“Tras case un mes de votacións, o 15 de xaneiro pechou o prazo para votar na enquisa anual para escoller Os mellores libros do ano.
Como cada ano, queremos darvos as grazas a todas e a todos os lectores que cos vosos votos axudades, dende hai xa trece anos, a facer posible esta proposta. Moitas grazas!
E agora so resultados… Moitos parabéns aos libros premiados! Velaquí están os mellores libros do 2019!

– Mellor libro de narrativa para Carrusel, de Berta Dávila.
– Mellor libro de poesía para Feliz Idade, de Olga Novo.
– Mellor libro de ensaio/investigación para Vigo, puro milagre, de Manuel Bragado.
– Mellor libro de teatro para Na miña alma ouvea un lobo, de Xavier Lama.
– Mellor álbum de banda deseñada para O bichero IX, de Luís Davila.
– Mellor libro traducido para público adulto para Os homes explícanme cousas, de Rebecca Solnit, traducido por María Fe González Fernández.
– Mellor libro de literatura xuvenil para Os corpos invisibles, de Emma Pedreira.
– Mellor libro de literatura infantil para Xelís, o guieiro das botellas de mar, de Rosa Aneiros.
– Mellor libro traducido de literatura infantil e xuvenil para Astérix: A filla de Vercinxetórix, de René Goscinny, Albert Uderzo, Jean-Yves Ferri e Didier Conrad, traducido por Isabel Soto, Xavier Senín e Alejandro Tobar.
– Autor/a do ano para Ledicia Costas.
– Ilustrador/a do ano para Andrés Meixide.
– Mellor capa de libro para adultos para Infamia, de Ledicia Costas.
– Mellor capa de libro de literatura infantil e xuvenil para Amani, de Miguelanxo Prado, publicada por Retranca Editora.
– Mellor editorial do ano para Xerais.
– Mellor crítico/a literario/a para Armando Requeixo.
– O mellor acontecido para o Premio Estatal de Poesía para Pilar Pallarés.
– O peor acontecido para a política cultural e lingüística da Xunta de Galicia.
– Mellor Libraría para a Libraría Cartabón.
– Mellor medio de comunicación para Praza.
– Mellor blog/web literaria para BiosBardia.”

“Xoán Costa, cos pés na terra”

Entrevista de María Obelleiro a Xoán Costa en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Coñece de primeira man Carvalho Calero. Que destaca das súas múltiplas facetas? Que supuxo para vostede o contacto de perto con el?
– Xoán Costa (XC): Coñecino primeiro como profesor. Despois traballei con el, sobre todo na definición da revista Agália. Destacaría del, primeiro, o seu pouco afán de protagonismo. Tamén destacaría a coherencia de pensamento, que era total e que nunca o levou a renunciar aos seus principios ideolóxicos, aínda que os tivese que adecuar ás circunstancias do momento. El prefería pór diante de todo a visibilidade da causa que defendía a ser protagonista principal dela. Vese perfectamente nas cartas a Fernández del Riego. Aí deixaba ver como era necesario constituír grupos de presión que influísen na Academia para levala cara a un determinado sentido na defensa da lingua e da literatura ou a idea de influír no sistema educativo coa edición de materiais alén dos clásicos libros de texto. Despois de Agália coincidín moito con el na preparación da edición de Cantigas de amigo e outros poemas (1980-1985).
– SG: Participou moi activamente nos inicios da Associaçom Galega da Língua (AGAL), nun momento en que estaba moi candente o debate da normativa. Tamén foi autor de varias gramáticas.
– XC: Cando se fundou a AGAL eu estaba en Lisboa, polo que o meu carné de socio é posterior. Como membro da AGAL estiven na Comisión de Redacción do Estudo crítico das Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego. Tamén participei na redacción do Prontuário Ortográfico Galego. Era o tempo en que ten lugar a primeira polémica relativa á norma. O reintegracionismo mantivo unha posición moi forte contraria ás normas ILG-RAG (Instituto da Lingua Galega-Real Academia Galega), posición expresada desde o ponto de vista teórico mais tamén desde o ponto de vista do uso, sobre todo no ensino. Foi ese o primeiro paso do que foi a normativa de mínimos. Case todos os libros de texto que tiveron impacto no ensino foron publicados baixo esa norma da Asociación de Profesores de Lingua e Literatura, en cuxa primeira asemblea Carvalho pronunciou a conferencia de clausura. Creo que a batalla normativa non se inclinou da parte da norma oficial até que a Administración conseguiu implantala no ensino.
– SG: Desde 2001 preside a AS-PG. Que representa para o ensino galego?
– XC: Sen dúbida ningunha, a AS-PG supuxo poñer diante da sociedade a evidencia de que as galegas e galegos temos particularidades específicas que deben ser representadas no ensino. As orixes da AS-PG remóntanse ás xornadas, interrompidas pola Garda Civil, que se ían celebrar no santuario dos Milagres de Maceda, auspiciadas por Francisco Carballo. Falamos de 1976. De alí xurdiu o primeiro sindicato de profesores de ensino, a UTEG (Unión de Traballadores do Ensino da Galiza) e a AS-PG, que desenvolveu un traballo centrado primeiramente na formación do profesorado para o adaptar ou o situar nas técnicas pedagóxicas que os tempos demandaban. Tamén se ocupou de traballos máis sociais, como conferencias para pais e nais. Editamos materiais que non foron acollidos por outras editoras, como os libros de Francisco Rodríguez sobre Rosalía, e discos dos nosos autores e autoras; convocamos concursos de relato oral e de vídeo; organizamos semanas do libro e da lectura. De feito, a primeira xornada de formación en Tecnoloxías da Información e a Comunicación (TIC) para o profesorado organizounas a AS-PG en Pontevedra. E a Historia da Literatura Galega. (…)
– SG: Dirixiu Agália nos seus comezos, colaborou en A Nosa Terra, participou do nacemento de Sermos Galiza, onde é presidente do Consello de Administración, ademais de conselleiro delegado. Que representa para vostede o xornalismo galego?
– XC: A miña participación en A Nosa Terra era como representante da AS-PG en tanto que esta entidade formou parte do capital social da empresa. Na Agália asumín a coordinación e a dirección nos primeiros números e agora, Sermos. O xornalismo galego é unha necesidade que este país aínda non asumiu de maneira axeitada. Unha sociedade normal ten que estar informada na súa propia lingua e para iso son imprescindíbeis medios de comunicación que respondan tanto a criterios lingüísticos como a unha óptica galega. No caso galego, non se chegou a cubrir esa demanda, malia que o xornalismo galego arranca no século XIX. Na actualidade aínda estamos carentes dese medio que nos informe a diario e en papel. E digo en papel porque, a pesar de ser a forma máis tradicional, é a que segue a ter máis credibilidade. Estou en Sermos Galiza porque acredito en que é un proxecto imprescindíbel para o desenvolvemento do país. (…)”

Mario Regueira: “É meritorio que en momentos adversos a literatura galega destaque máis aló das nosas fronteiras”

Entrevista a Mario Regueira en Diario de Ferrol:
“(…) – Diario de Ferrol (DF): Vén de gañar o premio Lueiro Rey de xornalismo e, hai un ano, o Illas Sisargas de poesía erótica. Está no seu mellor momento creativo?
– Mario Regueira (MR): Gañar premios sempre é unha satisfacción, pero hai que recoñecer que non sempre son un indicativo moi fiábel do nivel creativo dun autor. Pode ser tamén porque moitas veces pensamos na posibilidade de ter grandes momentos de inspiración e esquecemos todas as cousas cotiás nas que a creatividade está inserida. Neste caso concreto, máis que dun estado de graza, estes premios son a consecuencia do meu retorno á actividade da escrita creativa, despois duns anos afastado dela pola enfermidade dun familiar e pola intensidade que requiriu acabar os meus estudos de doutoramento. Diría máis ben que os textos destes anos son os produtos dun goce recobrado, se cadra encarado dunha forma moito máis lúdica e atrevida que antes e nos que non me sorprendería que se note esa alegría mesturada co alivio que supón o reencontro cunha paixón.
– DF: Desde hai anos compatibiliza a creación coa crítica. É doado de levar o de estar nas dúas beiras?
– MR: Doado ou non, sempre defendín que é inevitábel, para os autores, estar nas dúas beiras. Porque non toda a crítica se dedica a escribir, pero non hai dúbida de que toda a xente que escribe se dedica, en certa medida, á crítica. De forma pública ou privada, ou de xeito máis ou menos consciente, pero todos os escritores escollen as súas influencias, len os coetáneos, opinan sobre outras formas de escrita e toman posición nese campo de xogo. É algo inherente ao feito de escribir aínda que por suposto non é imprescindíbel facelo cunha dimensión profesional. De feito, son moitas as figuras autoriais que, ao longo da historia, asinaron tamén traballos de crítica que hoxe case ninguén lembra. No meu caso, si está relacionado coa tentativa de facer da literatura a miña actividade principal. A crítica é unha consecuencia dos meus estudos en teoría literaria e, nese sentido, sempre tratei de exercela cun gran sentido da responsabilidade e da obxectividade. Recoñezo tamén que durante moito tempo foi unha escusa para poder ler e obrigarme a analizar as cousas que lía.
– DF: Nas últimas semanas déronse a coñecer os gañadores dos premios estatais nos diferentes xéneros, e hai nomes galegos. Cre que a literatura galega está no seu mellor momento?
– MR: A situación da literatura escrita en galego é enormemente desigual, xa non coa do castelán, senón mesmo coa das outras linguas do Estado. Non sabería dicir se vivimos un momento moito mellor que outros anteriores, pois tampouco é a primeira vez que autores e autoras son premiadas a nivel estatal e internacional. O que si teño claro é que é moi meritorio que mesmo nos momentos máis adversos, o proxecto común ao que chamamos literatura galega conseguise destacar moitas veces máis aló das nosas fronteiras, influíndo e mesmo abríndolles camiños innovadores ás outras literaturas peninsulares. É meritorio porque é enormemente inesperado e demostra unha vitalidade e unha vontade de permanencia que son o mellor valor que temos. Naturalmente, isto non debe facernos perder a perspectiva de que son logros feitos con moitas cousas en contra, con escaso ou nulo apoio institucional e baseados moitas veces en entusiasmos e complicidades dun pequeno número de persoas. (…)”

Anxo Quintela: “A información cultural debe atender ás dinámicas profundas do que acontece na sociedade”

Entrevista de Daniel Salgado a Anxo Quintela en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Por que aínda estraña que o Estado conceda un Premio Nacional a quen traballa nunha lingua cooficial distinta do castelán?
– Anxo Quintela (AQ): O raro dese estrañamento é cando se produce na propia Galiza. Para min é algo absolutamente natural traballar en galego. Pertenzo á primeira xeración de persoas que puidemos desenvolver a carreira profesional en galego. Fíxeno en diferentes medios, desde Vídeo Voz até a TVG pasando por Vieiros. Mesmo cando traballei uns meses en Citroën tamén falabamos galego na cadea de montaxe [risos]. Para min é algo normal. Pero resúltame difícil entender que, na lista de Premios Nacionais de Poesía, o único galego fose José Ángel Valente, que escribía ademais en castelán. Foi así até hai pouco, cando o gañou [Manuel] Álvarez Torneiro. E a poesía en galego hai moitos anos que ten un peso específico no conxunto das linguas peninsulares.
– SG: O Estado nega a súa propia pluralidade interna.
– AQ: Está claro. Non hai programas na Televisión Española, a música noutras linguas é dificilísima de escoitar. A efectos culturais todo o mundo vive no seu propio sistema e en Madrid non entra practicamente nada. Mesmo era máis doado antes, con Andrés Do Barro e cousas así. Desde Os Resentidos con Fai un sol de carallo… De todos os xeitos, o que me resulta máis interesante é Galiza. Ramón Villares fala da xénese da Autonomía da Galiza como da xénese dunha anomalía. Esa anomalía, di el, consiste en que se trata dunha autonomía construída por xente que non cría na autonomía, por antiautonomistas. Para min, esa anomalía atravesa toda a cultura galega e non só, tamén a xestión da cousa pública na Galiza ou os medios de comunicación públicos. É unha anomalía que fai que as peculiaridades se interpreten como anomalías e as anomalías como peculiaridades. Nesa confusión estivemos metidos 40 anos. Hai unha especie de falta de ambición, de falta de valentía, de ir máis alá…
– SG: Certo conformismo.
– AQ: Un conformismo co que existe, si, cando as potencialidades deste país son tremendas en moitísimos campos. (…)”

Noia: presentación de Por puntos, de Manuel Portas, e A través do fume, de Antonio Piñeiro

Carballo: actividades destacadas do 13 e 14 de xullo na Praza dos Libros 2019

Finaliza a edición de 2019 da Praza dos Libros, organizada polo Concello de Carballo, que terá lugar no Xardín Municipal do 11 ao 14 de xullo, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h. Dentro dos actos previstos para este fin de semana, destacamos os seguintes:

Sábado 13
11:00 h. Un paseo entre viñetas, obradoiro de iniciación á banda deseñada a cargo de Manel Cráneo. Prazas limitadas.
11:30 h. Presentación de Diario sen datas dunha aborixe galega, de Diana Varela Puñal, publicado por Laiovento. Presentada por Fernando Cabezas Quiles.
12:30 h. Concerto-presentación do libro-disco Cores, contos e Rock’N’Roll, de Pakolas, publicado por Kalandraka. Coa colaboración de Laura Romero.
19:30 h. Sinatura de libros a cargo de Alberto Varela Ferreiro (Ulf de Jakobsland. Os viquingos en Galicia, Xerais); Xan Fraga (Carballo na memoria, Phottic/Galaxia); e Isabel Villanueva (O galego mola, Hércules).
20:00 h. Sinatura de libros a cargo de Miguel Ángel Alonso Diz e Laura Tova (Música no faiado, Xerais); Fernando Calvo Trincado (O vello dos chupetes, Círculo Rojo); e Xabier Maceiras (Antoloxía das Confidencias de Picadillo).

Domingo 14
11:00 h. Presentación de Nas cortinas do tempo, de José Antonio Andrade, publicado por Embora. Acompañado por Santiago Pazos e Xosé Manuel Varela.
12:00 h. Manuel Rivas presenta Contra todo isto e Vivir sen permiso e outras historias de Oeste, publicados por Xerais. Participa, xunto ao autor, Xosé Ameixeiras.
13:00 h. Sesión vermú con Aldaolado (Lucía Aldao e María Lado): Cría fama e bótate a correr.
18:30 h. Concerto-presentación do libro-disco As viaxes de Paio e Aurelio, de Oviravai, publicado por Galaxia.
20:00 h. Presentación de As ramonas, de Ana Cabaleiro, publicado por Galaxia. Participa xunto á autora Mercedes Queixas.
21:00 h. Presentación de Un peixe no parqué, de Ramón Vilar Landeira, publicado por Xerais. Participa Xurxo Chapela.