A poeta Elvira Riveiro gaña o premio Avelina Valladares

Desde La Voz de Galicia:
Elvira Riveiro Tobío é a gañadora da décimo sétima edición do premio de poesía Avelina Valladares. Así o acordou onte o xurado integrado por María Xesús Nogueira, David Otero e Xosé Luna -con Noni Araújo como secretaria-. Despois de hora e media de deliberación sobre os 27 traballos presentados, os membros do xurado decidiron por unanimidade concederlle o premio á obra presentada baixo o lema Corpos transitivos.
O fallo destaca «a indagación levada a cabo sobre a perda do territorio e do lugar, a reflexión sobre a escritura e o poema, a forza do discurso e a orixinalidade na creación de xogos verbais non exentos de ironía».
«A obra é capaz de profundar en cuestións contemporáneas como a perda do lugar e do territorio, a expropiación. É íntimo, pero tamén tén unha dimensión social», explicou María Xesús Nogueira, que tamén subliñou «a tensión da lingua» e a «ironía sutil que ás veces deriva en dimensión crítica».
David Otero relatou unha anécdota persoal coa poetisa en clave intuitiva. A gañadora participou hai uns anos na Festa da poesía da Estrada. «Cando a escoitei souben que para ela xogar era máis ca dicir palabras, era algo serio», dixo Otero. Cualificou o traballo de Riveiro como «poesía delicada, cristalina e chea de verdade que ós lectores alégranos os ollos, pero sobre todo a vida».
Xosé Luna lembrou que a gañadora será a pregoeira da próxima edición da Festa da poesía, que se celebrará en decembro. O poemario será publicado por Edicións Fervenza e distribuído entre os participantes na festa.
A gañadora viviu en Cequeril (Cuntis) tres anos e agora reside en Vigo. Ademais de escritora é mestra. Na Estrada ten impartido cursos de galego. Obtivo o primeiro premio no certame Rosalía de Castro de Cornellà no 2003 e gañou no 2011 o certame de poesía erótica Illas Sisargas.
Segundo Elvira Riveiro, o título do poemario «fai referencia ós corpos en mutación, que deben transmutar para adaptarse a este mundo». O poemario «fala da perplexidade ante este mundo» e agocha unha «crítica ó sistema capitalista, depredador e falsamente democrático, apostando por outra forma de vida».
Elvira Riveiro aporta unha visión crítica do momento e aposta polo inconformismo.”

Betanzos: presentación de A noite branca, de Francisco X. Fernández Naval

O mércores 11 de setembro, ás 20:00 horas, na Libraría Biblos (Rúa Santiago, 4) de Betanzos, preséntase a novela A noite branca, de Francisco X. Fernández Naval, publicada en Xerais. No acto participa, xunto ao autor, Xabier López.

A Coruña: Revelar para rebelarse: escribir neste tempo, obradoiro de creación poética con Antía Otero

“Achegarse ao feito literario facendo fincapé no poético. Arrincar o medo á palabra, desbloquear a escrita. Atopar a voz propia e afrontar a rebelión do texto. Revelar o entramado poético dende unha visión lúdica, interdisciplinar e contemporánea. Colocar o poético en relación co interdisciplinar: cinema, música, artes plásticas. Bucear nas propias creacións ao redor da imaxinación, a escoita, o concreto, o diálogo, o eu, o contorno, a periferia, o tempo, o espazo, o silencio. Escoitar o proceso. Aportar chaves que axuden a escoitar e mirar dende o aquí e o agora do cotián, do preciso, do inmediato… facendo fincapé na grandeza do poético.
Escribir para revelar e rebelarse.

Bloques temáticos:
1.- Cartografías do Eu.- Margarite Duras, Boris Vian, Silvia Plath, Tess Gallagher, Lois Pereiro.
2.- A cidade na presión do tópico.- Paul Éluard, Jean-Luc Godard, José Luis Guerín, Sophie Calle.
3.- Road Movie.- Win Wenders, Nick Cave, Antonio López.
4.- O silencio.- John Cage, Kazuo Ohno, O paseo sonoro.
5.- Diálogo continuo. Entre a tradición e o contemporaneidade.
6.- Formatos Rebelados.- Videoarte, Videopoemas, Espazos -trans, Escrita dixital.

** Ademáis das clases, cada alumn@ terá a oportunidade de recibir tres titorías personalizadas ao longo dos tres meses de duración do obradoiro.
** O día 2 de outubro de 20:00 a 22:00 horas comezamos facendo a primeira aula dun xeito completamente gratuíto. Podes vir, probar e, só se che gusta, quedar.

Duración: Trimestral (outubro, novembro, decembro).
Imparte: Antía Otero.
Días e hora: Mércores de 20:00 a 22:00 h.
Lugar: The Room (Rúa Santiago, 7 – 15001 – A Coruña)
Prezo: 60 euros ao mes.

Máis información, cuestións e matrícula en: obradoiroantiaotero@gmail.com.

Miguel Vázquez Freire e Xosé Tomás promoven a escola de ilustración O neno amarelo

Desde Sermos Galiza:
O neno amarelo nace como escola de ilustración co aval de dous dos nomes máis destacados da edición infantil, Miguel Vázquez Freire e Xosé Tomás, os dous tamén profesores de profesión. Como equipo teñen asinado numerosos proxectos colectivos, desde o ámbito do álbum ilustrado ate obradoiros en centros educativos ou volumes de banda deseñada. Agora xúntanse, coa apoio de Baia Edicións e o Colexio San Narciso de Marín, para promover un espazo de formación no que a ilustración e a técnica daranse a man coa palabra, a teoría e a literatura co álbum ilustrado como referente.
As sesións do programa terán lugar os venres á tarde en San Martiño Pinario, no centro histórico de Compostela, ao longo dos meses de outubro, novembro e decembro e por elas pasarán, de maneira alterna a teoría e a análise de Miguel Vázquez Freire e a aplicación práctica de Xosé Tomás.
Outra parella ben coñecida da edición infantil, o escritor Xabier P. DoCampo e o ilustrador Xosé Cobas, participarán no programa a través dunha Máster Class conxunta. A directora de Baía Edicións, Belén López mais a da Biblioteca Infantil e Xuvenil da Coruña, Mercedes Cerdeiras serán as protagonistas doutras das clases da escola.
Cada participante realizará un proxecto titorizado polos profesores ao final do curso e Baía Edicións escollerá quen será o ilustrador ou ilustradora escollida para a publicación dun álbum de maneira profesional. Para máis información e matrícula está operativa unha páxina web.

Centos de persoas festexan a inauguración da Casa Museo Manuel María, tributo ao grande poeta nacional

Desde Sermos Galiza:
Día de emoción, festa e encontro na Casa de Hortas, espazo natal e literario de Manuel María que abría as súas portas ao público para ser centro da memoria do poeta e tamén da cultura da Terra Chá e do país enteiro.
O auditorio, construído na que foi palleira da casa, quedou pequeno para acoller a tantas persoas que se viñeron de todo o noso territorio para homenaxear ao escritor e amigo. A través das persoas que se achegaron nesta xornada a Outeiro de Rei poderíase construír o xeneroso perfil de Manuel María, escritor, activista cultural, político comprometido e unha das persoas máis queridas e coñecidas da cultura contemporánea. Poderían dar boa conta diso os centos de persoas que, nesta mañá, lembraban episodios compartidos con Manuel María, á vista da presenza que evocaban espazos e obxectos.
A Saleta Goi costáballe conter a emoción nun día tanto tempo agardado. Amigos e amigas de Manuel María atopábanse de novo coa compañeira de vida, coa muller que vía hoxe un dos seus soños feitos realidade. Lembrou aquel poema dos Sonetos á Casa de Hortas no que Manuel se preguntaba polo futuro da construción e a eira que tanto quería e agora si ela podía darlle resposta. Con moitas persoas arredor, Saleta Goi compartía a lembranza e a alegría que o autor tería ao ver o seu espazo natal convertido en casa da cultura, aberta, amábel, acolledora, como fora sempre a súa.
Lembrou a nai do poeta, que o pariu na cama agora exposta, os seus irmáns, as persoas que axudaron a que o proxecto cobrase vida, as que traballaron na súa rehabilitación e, en especial, lembrou a Manuel. “Se vira isto emocionaríase tanto! Teño que darlle grazas pola súa obra, un traballo intenso, un amor inmenso a Galiza, e grazas pola vida que vivimos xuntos”, dixo Saleta Goi.
No acto de inauguración, con representantes das institucións que apoiaron o proxecto, Teresa, unha nena de nove anos, subiu a recoller unha rosa, a flor de Manuel María. Chamou por ela Alberte Ansede, secretario da Fundación, despois de contar a súa vinculación coa casa. Teresa pasara hai dous anos diante dun posto no que se presentaba o proxecto da Casa Museo. Daquela tiña sete anos e catorce euros. Viu a imaxe de Manuel María, o poeta do que sabía de corrido os seus versos, e falou coa nai para dar a metade do seu patrimonio para que a Casa de Hortas fose para arriba. Agora, cando finalmente o proxecto colectivo no que participaron tantas persoas se fai realidade, Alberte Ansede quixo que Teresa simbolizase a todos aqueles que nestes anos, dunha maneira ou outra, contribuíron para que a casa na que o poeta naceu en Outeiro de Rei se abra coa súa memoria e coa súa mesma vontade de crear cultura, cos cimentos na terra que tanto quería.
“A apertura dun centro é sempre motivo de alegría, e máis nuns tempos máis afeitos a peches que a inauguracións”, dixo Alberte Ansede para quen a Casa Museo Manuel María reivindica “o dereito á cultura, a ampliar os espazos para a liberdade, para o noso idioma”.
Fiel ao propio Manuel María, a casa, a propia inauguración e tamén o proxecto de futuro. “Imos tratar de seguir o seu exemplo nesta casa, un exemplo que non se reduce á expresión literaria, senón que, seguindo a tradición dos grandes da cultura galega, teña unha intervención decisiva no ámbito social, cultural e político”. A casa ergueuse de novo mais o futuro depende, da “sociedade que recoñece a Manuel María como un dos seus que ten que ser quen defenda o proxecto”.
A memoria de Manuel María convocou na súa casa, como era de agardar, escritores e escritoras que gozaron da súa amizade. Margarita Ledo, Darío Xohán Cabana, Francisco Rodríguez, Marica Campo, Paco Martín, Xosé Lois García, Pilar García Negro, Bieito Iglesias, Cesáreo Sánchez Iglesias, Mercedes Queixas, Xosé Ramón Freixeiro Mato, Manuel Ferreiro, María Reimóndez, Anxo Angueira, Carlos Mella, Xoán Carlos Domínguez Alberte, Marta Dacosta e tantas outros participaron nun acto que a Fundación preparou á maneira de Manuel María, no encontro de cultura e convívio na súa Terra Chá literaria. Pola tarde, sumáronse á listaxe Xosé Luís Méndez Ferrín, Pilar Pallarés, Fernán Vello, Bernardino Graña e Luz Pozo.
A biografía e a obra de Manuel María percórrese polas estancias da súa casa, mais tamén estivo presente no acto inaugural. Moitos representantes do nacionalismo político, compañeiros e compañeiras que militaron con Manuel María e representantes do asociacionismo cultural estiveron tamén en Outeiro na xornada histórica na que un novo centro cultural se abre, apegado ao país e a súa cultura, como quedou á vista na vontade de Saleta Goi e Alberte Ansede. O portavoz do BNG, Xavier Vence, canda outros cargos da organización como Francisco Jorquera, Bieito Lobeira, Francisco García, Carme Adán, Antón Bao ou Ana Pontón, estiveron no acto no que tamén o mundo do ensino estivo presente, en profesores e profesoras aos que Manuel María visitou nas súas aulas ou no presidente da AS-PG, Xoán Costa e secretario nacional da CIG-Ensino, Anxo Louzao. Uxía e Tereixa Novo, na espera de moitos músicos e músicas que chegarán a Outeiro, lembraban os moitos poemas de Manuel que se converteron en cancións. Elba Rei, da Fundación Uxío Novoneyra e Anxo Angueira, da Fundación Rosalía, asistiron ao acto de apertura ao público da casa do poeta.
Centro para investigadores na obra de Manuel María, cun conxunto documental de toda a súa traxectoria vital e literaria, unha biblioteca de máis de doce mil volumes, obxectos que o escritor viviu e un futuro sen límite para o encontro coa súa obra, a súa biografía e a nosa cultura. Ábrese tamén un arquivo virtual que se poderá visitar e que acollerá datos e documentación sen límite, toda a que se recolla e que se convida a aportar. Fotos, dedicatorias, actos… para a construción dun centro documental do que a casa será sede.
Saleta Goi foi a guía da primeira visita e os recordos agromaron en cada obxecto, en moitos libros, en fotografías, en coleccións que se reparten por unha casa na que a memoria de Manuel María é unha presenza continuada. Na mesa de noite do cuarto, ao pé da cama natal, Follas Novas e unha imaxe de Rosalía, no despacho, Sempre en Galiza e Castelao. Todo, como Manuel María o tería colocado.
Durante toda a tarde e até que a lus do sol se comezaba xa a pagar por volta case das nove da noite, a cultura sentiuse nunha horta da Casa Museo Manuel María na que centos de persoas cantaron e es emocionaron coa memoria compartida do poeta. Sobre o escenario cando se trataba de música e por riba dun tellado cando ía presentar aos poetas que recitaban no balcón, Xurxo Souto conduciu un acto que durou máis de tres horas nas que Manuel María foi o protagonista.
Foino nas cancións que interpretaron Miro Casabella, Fuxan os Ventos, Berrogüetto, María Manuela ou Uxía nunha xornada única que xuntou músicos de varias xeracións que transmitiron a forza das cancións de Manuel. Foino na voz de centos de persoas que corearon moitos dos versos, algúns tan coñecidos como O meu país ou O carro, que pechou o acto cun escenario repleto de músicos e só unha voz colectiva. E foino tamén ao reunir aos amigos poetas que compartiron tantos momentos con Manuel María como Xosé Luís Méndez Ferrín, Marica Campo, Pilar Pallarés, Miguel Anxo Fernán Vello ou Bernardino Graña que recitaron desde o balcón da casa, desde onde se outeaba unha horta chea de xente e a paisaxe da Terra Chá que Manuel María tanto quería.”

Pódese ver aquí a Galería de Fotos do acto.

Jorge Llorca Freire gaña o XXXI Premio de Novela Longa Blanco Amor coa súa obra O violín de Rembrandt

Desde o Concello de Ferrol e Xerais:
“A novela O violín de Rembrandt, de Jorge Llorca Freire, resultou gañadora do XXXI Premio de Novela Longa Blanco Amor, convocado polo Concello de Ferrol. Así o anunciou o venres día 6 o concelleiro de Cultura, Manuel Reyes García Hurtado, logo da xuntanza mantida polo xurado no pazo municipal.
Os integrantes do xurado da trixésimo primeira edición do Premio de Novela Longa Blanco Amor, integrado por Medos Romero, Xabier P. Docampo, Manuel Forcadela e Laura Tato, destacou a calidade e variedade da totalidade das obras presentadas. Con respecto á obra gañadora, trátase dunha novela en que prima o humor cun ton áxil, fresco e irreverente que reflicte ambientes sociais de pequenas cidades, nas que o contraste entre o global e o local se ve neutralizado con personaxes cotiás. Unha obra que cualificaron como “nada do desexo de contar e que da como resultado unha narración fluída e gozosa para o lector”. O premiado, Jorge Llorca Freire, recibirá un premio en metálico de 12.020 euros.
Finalmente, o responsable das políticas culturais da Administración ferrolá avanzou que o galardón será entregado o 2 de novembro, nun acto que terá lugar no Teatro Jofre, a partir das 20.30 horas.”

De Rosalía

Desde o blogue de Dores Tembrás, Sucos:
“Sae hoxe no Culturas de La Voz de Galicia unha reportaxe sobre Rosalía, unha conversa a catro bandas, guíada pola profesionalidade de Ana Abelenda: Luz Pozo, Estíbaliz Espinosa, Yolanda Castaño e eu mesma.”

Francisco Rodríguez: “O comportamento lingüístico de Rosalía de Castro”

Desde Sermos Galiza:
“Imos entrar no problema do uso oral do galego por Rosalía e mesmo do escrito en actividades non literarias. A algúns pódelles parecer inexplicábel se non se atende ás circunstancias concretas da nosa sociedade entón, á determinación do pasado histórico e á perspectiva ou vontade organizada ou non da súa superación, así como ás novas determinacións e condicionantes nos comportamentos lingüísticos derivados das nova realidade do Estado capitalista e centralista. No uso literario, Rosalía superou todos os condicionantes diglósicos. A súa obra en galego non está marcada, de forma inexorábel nin cualitativa, pois non detectamos diglosia temática, nin de estruturas ou xéneros, nin de rexistros.
As limitacións son só cuantitativas, determinadas pola necesidade e posibilidade de vender no mercado editorial e no xornalístico e pola vontade de exercer como escritora profesional, alén de pola evolución e acollida do seu proxecto de restauración dunha literatura nacional en lingua galega. Non se ten valorado na súa xusta dimensión o feito de Cantares gallegos ser tan compacto e homoxéneo no uso do idioma, que até as notas a rodapé están en galego, como o é Follas Novas, a non ser o alleo prólogo de compromiso de Castelar. Mais cal era o seu comportamento lingüístico persoal dentro da familia e nas súas relacións e actividades sociais? A súa lingua materna, como ela a denomina nas Dúas palabras da autora…, era sen dúbida algunha o galego, a lingua dominante, coloquial e informalmente, aínda da maioría dos señores dos pazos como o de Arretén, vinculados a unha contorna campesiña,  oralmente  unilingüe en galego na primeira metade do século XIX.  Na súa infancia, malia a progresiva e intencionada educación formal e escrita en castelán, a meniña Rosalía vivía impregnada do galego, a lingua coloquial dominante. Desde logo, teñamos claro que non podería ter escrito nin Cantares Gallegos nin Follas Novas, de non ter sido así, pois demostran unha interiorización do idioma popular, coloquial e dialectal. Non é un idioma de laboratorio nin imitado de literatura escrita. Ela mesma confesouno no prólogo de Cantares gallegos: “por esto, inda achándome débil en forzas e n´habendo deprendido en máis escola que a dos nosos probes aldeáns, guiada sólo por aquelas palabras cariñosas e aqueles xiros nunca olvidados que tan dosemente resoaron nos meus oídos desde a cuna e que foron recollidos polo meu corasón como herencia propia, atrevínme a escribir estos cantares”. É o galego das terras do Sar, cos españolismos inevitábeis, algúns seguramente introducidos á hora da impresión polos linotipistas, pois trasladaban dun manuscrito a letra impresa uns textos nunha lingua que non era a habitual, tendo como norma  abafante e exclusiva a do castelán Era consciente de que estaba a empregar un idioma carente de gramática e de dicionario, sen normas escritas . A. Marsal (Galicia, 4, 1888) referíndose a Rosalía, comenta: “No desconocía las deficiencias gramaticales y la carencia de estudio y cultivo del idioma de su país la dulcísima e inimitable poetisa Rosalía de Castro de Murguía, y así lo consignó al final de la introducción a sus bellísimos Cantares gallegos”. Porén era a nosa lingua, repite tres veces ao longo do ensaio  introdutorio a Follas Novas. Temos, pois, a consideración individual e a colectiva do galego como idioma propio, natural. (…)”

Convocadas as bases do XXXIX Certame Nacional Galego de narracións breves Premio Modesto R. Figueiredo do 2013

BASES

“1. FINALIDADE DO PREMIO
A Fundación do Padroado do Pedrón de Ouro, coa colaboración do Concello de Maside (Ourense) organiza o Certame Nacional Galego de Narracións Breves baixo o nome de Premio Modesto R. Figueiredo. Este certame organízase coa finalidade de promover a literatura narrativa en lingua galega e homenaxear ao seu artellador, o pontevedrés Modesto R. Figueiredo.

2. REQUISITOS PARA PARTICIPAR
Poderán participar todos os autores e todas as autoras de calquera nacionalidade, con unha ou máis obras, sempre que estean escritas en lingua galega, sexan inéditas e non se presentasen antes a ningún outro certame literario.

3. TRABALLOS QUE SE PODEN PRESENTAR
Os traballos deben ter un mínimo de cinco e un máximo de trinta páxinas mecanografadas a dobre espazo e por unha soa cara en follas de tamaño DIN-A4. Non obstante, o Xurado poderá reconsiderar esta base se entendese que a temática ou desenvolvemento lóxico do argumento o precisasen.

4. TEMPO E MODO DE PRESENTACIÓN
As persoas que participen deberán enviar os seus traballos por quintuplicado sen remite, ou outra forma de identificación, antes do 1 de novembro de 2013 a algún destes enderezos:
FUNDACIÓN DO PADROADO DO PEDRÓN DE OURO
Apdo. de Correos, 627. Santiago de Compostela
CONCELLO DE MASIDE
Praza Maior s/n 32570 Maside
Para a identificación das persoas premiadas ou para aquelas autoras de obras que o Xurado considere apropiadas para publicar, todos os traballos deberán engadir un sobre pechado, cos seus datos (nome, apelidos, enderezo, teléfono ou correo electrónico) e o currículo vitae se o considera oportuno.No exterior do sobre só aparecerá o título ou lema da obra.
(***) Con respecto aos traballos que o Xurado considere merecentes de publicación poderán abrirse as plicas correspondentes para poñerse en contacto cos autores e autoras para que dean o consentimento para publicalos.

5. PREMIOS
A obra gañadora será premiada con 1000 € (suxeito ás obrigadas retencións fiscais). Porén, se o Xurado considera de calidade outras obras, dúas delas máis poderán obter segundos premios que serán de 400 € cada un (e asemade tamén suxeitos ás obrigadas retencións fiscais). Ademais, o Xurado poderá recomendar a publicación daqueles traballos que así o considere (aínda, que non contarán con premio económico).
(***) En todo caso, a publicación destas obras soamente será posíbel co consentimento dos seus autores ou autoras.

6. XURADO E DECISIÓN
O Xurado estará composto por especialistas en crítica literaria designados pola Fundación do Pedrón de Ouro co asesoramento e colaboración das Asociacións de Escritoras e Escritores (AELG e Centro Pen de Galicia) e do Concello de Maside (Ourense). Así, a Fundación do Pedrón de Ouro reservarase os postos de presidente/a, e secretario/a (este último con voz, pero sen voto).
(***) Se a calidade literaria das obras non fose estimábel, segundo o criterio do Xurado, o premio poderá declararse deserto.
O Xurado reunirase cara á terceira semana do mes de decembro e dará a coñecer a obra ou obras premiadas coa apertura de plicas diante dos medios de comunicación. Finalmente, ao remate da decisión do Xurado o/a secretario/a redactará a acta que asinarán todos os membros deste.

7. ENTREGA DE PREMIOS
Os premios que obteñan as obras seleccionadas entregaranse nun acto organizado polo Concello de Maside ( Ourense) na segunda quincena de decembro en día e data que se dará a coñecer oportunamente. Os/as autores/as premiados/as terán que recoller persoalmente os seus galardóns.

8. OBXECCIÓNS E NORMAS DE INTERESE
A Fundación do Padroado do Pedrón de Ouro reservarase o dereito exclusivo de publicar as obras premiadas na súa primeira edición. O/a autor/a ou autores/as, ao aceptaren estas bases, renuncian voluntariamente aos seus dereitos en favor da Fundación do Padroado do Pedrón de Ouro.
A partir da seguinte edición, as obras son da total propiedade das súas autoras e autores, os/as cales terán a obriga de facer constar que a obra foi premiada no Premio Modesto R.Figueiredo da Fundación do Padroado do Pedrón de Ouro. As obras non premiadas seranlles devoltas aos seus autores e ás súas autoras se as requiren antes de rematar o mes seguinte á decisión do Xurado. Se ninguén as require, serán destruídas.
A Fundación do Padroado do Pedrón de Ouro é a única entidade con capacidade para decidir en última instancia calquera dúbida que puidese suscitar a interpretación das bases deste certame.
O feito de concursar xa obriga ás autoras e aos autores a aceptar as bases deste Certame.”