Compostela: presentación de O derradeiro libro de Emma Olsen, de Berta Dávila

O xoves 6 de febreiro, ás 20:00 horas, na Libraría Couceiro (Praza de Cervantes, 6) de Santiago de Compostela, preséntase O derradeiro libro de Emma Olsen, de Berta Dávila, publicado en Galaxia. No acto, xunto á autora, participan Anxos Sumai, Gonzalo Hermo e Arturo Ponte.

Taboleiro do libro galego (XIX), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Primeira entrega deste ano do Taboleiro do libro galego que recolle, segundo os datos obtidos dalgunhas librarías galegas, as novidades editoriais máis vendidas en lingua galega ao longo do mes de xaneiro. O meu agradecemento, nesta ocasión, ás seguintes librarías: Biblos, Casa do Libro de Vigo, Torga, Couceiro, Andel, Aira das Letras, Pedreira, Á lus do candil, Carricanta, Suévia e Libros para Soñar.

NARRATIVA
1º-. A memoria da choiva, de Pedro Feijoo, Edicións Xerais.
2º-. Vento e chuvia. Mitoloxia da antiga Gallaecia, de Manuel Gago e Manel Cráneo, Edicións Xerais.
3º-. Sete Caveiras, de Elena Gallego, Edicións Xerais.
4º-. O corazón da Branca de Neve, de Francisco Castro, Editorial Galaxia.
5º-. Legado nos ósos, de Dolores Redondo, Editorial Xerais.
6º-. O derradeiro libro de Emma Olsen, de Berta DávilaEditorial Galaxia.

POESÍA
-. Moda galega reloaded, de María Reimóndez, Positivas.
2º-. Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias, Xerais.
3º-. Ningún precipicio, de Olalla Cociña, Toxosoutos.
4º-. Nimbos, de Xosé María Díaz Castro, Galaxia.
5º-. Sobre ruínas, de Xesús Rábade Paredes, Ed. Alvarellos.

ENSAIO-TEATRO
-. Historia de Galicia, de Anselmo López Carreira, Edicións Xerais.
2º-. Exhortación á desobediencia, de Xosé Manuel Beiras, Laiovento.
3º-. O valego, de Xosé-Henrique Costas, Edicións Xerais.
4º-. Outra idea de Galicia, de Miguel Anxo Murado, Debate.
5º-. Emigrados, exilados e perseguidos, de Dionisio Pereira, Através Editora.
6º-. Para que nos serve Galiza?, de Xaime Subiela, Editorial Galaxia.

INFANTIL-XUVENIL
-. Todos somos, de Marcos Calveiro, Edicións Xerais.
-. Mortos de ningures, de Pere Tobaruela e Ledicia Costas, Everest (ilustracións de Andrés Meixide).
-. A illa de todas as illas, de Xabier P. Docampo, Edicións Xerais (ilustracións de Xosé Cobas).
-.  O raposo e a mestra, de Manuel Rivas, Xerais (ilustracións de Jacobo Fernández).

ÁLBUM ILUSTRADO
-. Pan de millo, de Migallas, Kalandraka.
2º-. Toc Toc, de Pablo Díaz, ilustracións de Nuria Díaz, Galaxia.
3º-. A nena e o grilo nun barquiño, de Magín Blanco, Fol Música.
4º-. Mamá, de Mariana Ruiz Johnson, Kalandraka (tradución de Manuela Rodríguez).

BANDA DESEÑADA
1º-. Astérix e os Pictos, René Goscinny (autor), Albert Uderzo (ilustrador), Jean-Yves Ferri (autor), Didier Conrad (ilustrador), Xavier Senín e Isabel Soto López (tradutores), Edicións Xerais.
2º-. Ardalén, de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.
3º-. 36-39. Malos tempos , de Carlos Giménez, El Patito Editorial.

OUTROS
1º-. CoraSons, colectivo CoraSons, Kalandraka.
2º-. Revista Luzes, nº 2.

Compostela: presentación da Antoloxía de referencia do sentimentalismo (3 volumes)

O martes 28 de xaneiro, ás 20:00 horas, na Galería Bus Station Space (Praza de Camilo Díaz Valiño, 17, enfronte da estación de autobuses) de Santiago de Compostela, preséntanse os tres volumes da Antoloxía de referencia do sentimentalismo, publicados pola editorial Bubela. No acto participan Yolanda Castaño, Francisco X. Fernández Naval, Baldo Ramos, Eva Veiga, Olalla Cociña e Berta Dávila xunto cos antólogos Manuel Celso Matalobos, Olga Patiño Nogueira, Xavier Lama, Branca Novoneyra e Mariña Pérez Rei.

Compostela: presentación de Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias

O xoves 16 de xaneiro, ás 20:00 horas, na Libraría Pedreira (Rúa do Home Santo, 55) de Santiago de Compostela, preséntase Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias, publicado en Xerais. No acto, xunto ao autor, participan Berta Dávila, Carlos Negro e Manuel Bragado.

Tabela dos Libros de xaneiro, por Armando Requeixo

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Como cada mes, velaquí a Tabela dos Libros. Nela figuran seleccionados os volumes que Manuel Rodríguez Alonso, Inmaculada Otero VarelaFrancisco Martínez BouzasMontse Pena Presas e Armando Requeixo estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas. Boas lecturas!»

Berta Dávila: “Confío moi pouco na resignación e, en calquera caso, prefiro a resistencia”

Entrevista de Montse Dopico a Berta Dávila en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): A morte, a consciencia da morte, é punto de partida no libro [O derradeiro libro de Emma Olsen]. Unha muller conta o que gardara porque sabe que vai morrer. Tamén en Raíz da fenda estaba moi presente a morte. Como en Dentro… A focaxe adoita ser, nos teus libros, (tamén neste último), o contraste, a tensión entre o amor e a morte. Por que?
– Berta Dávila (BD): En Raíz da fenda a morte e a enfermidade son os detonadores que levan á voz poética a afrontar finalmente a ausencia do outro, a asumir o oco e a carencia: o loito vivido desde a perspectiva da que fica á expectativa de sandar as feridas máis difíciles. A relación que se establece entre a morte e o desamor no libro é a identificación deste como perda ou carencia, como un proceso de abandono con algunhas concomitancias con respecto ao loito en si. Tratábase de poñer sobre a mesa todas as feridas, todos os abandonos. Creo que a ferida profunda é a clave do libro, facer da literatura unha ferida aberta, exposta sen cobertores, para quen a queira recibir, sen agochos e máscaras que a vistan con retóricas festivas.
A morte de Emma Olsen achega unha visión diferente, xa desde o momento no que se escolle facer unha confrontación en primeira persoa con esa derradeira fronteira, unha fronteira que a personaxe, lúcida sempre, e tamén case sempre desafectada, decide atravesar escribindo sobre algo importante. E, nese sentido, o amor é algo importante, todos os tipos de amor, render contas cos afectos que marcaron unha vida enteira. Dalgunha maneira a relación de débeda e de retirar as máscaras é o que une os dous libros. O proceso de escrita que relata Emma en O derradeiro libro de Emma Olsen ten certas concomitancias co meu propio proceso de escrita de Raíz da fenda, non nun sentido biográfico, como é obvio, pero si como proceso creativo. (…)
– MD: Na túa poesía houbo un intento de depuración do estilo, co paso do tempo. Podería dicirse o mesmo da túa narrativa? Esta é unha obra curtiña na que cada frase está medida.
– BD: Si que o hai, cada vez son máis teimuda e corrixo máis, en ocasións resulta paralizante e pouco útil. Tamén acontece que non é o mesmo o tempo que dedicaba á escrita no caso dos primeiros libros con respecto ao de agora. Iso tamén ten que ver co cambio de concepto do proceso. Aínda así, creo que unha vez que o libro xa está pechado e en mans dos lectores, hai que aprender a querelo como unha marca do tempo vivido, aceptar o que eras cando o escribiches como un sinal dun percorrido. E seguir percorrendo o que sexa. (…)”

Radiocrítica do 16-12-2013, por Armando Requeixo

Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“Velaquí unha nova Radiocrítica emitida o pasado luns día 16 de decembro en Ames Radio (107.2 FM). Nesta ocasión, falei con Nazaret López sobre a novelística de Manuel Darriba (0’45), os relatos de Antón Riveiro Coello (3’05), a poesía implicada de María Reimóndez (7’15), a Antoloxía de referencia. Etapa de expansión que Xavier Lama e Branca Novoneyra prepararon coas novísimas voces poéticas de Berta Dávila, Cristina Ferreiro, Xurxo Martínez González, Celia Parra, Elías Portela, Ismael Ramos e Helena Salgueiro (9’20), o teatro de Marcos Abalde Covelo (14’45), o ensaio filosófico de Carlos Lema (16’30) e mais a mitoloxía da vella Gallaecia para novos e non tanto de Manuel Gago e Manel Cráneo (18’30).”

“Sobre O derradeiro libro de Emma Olsen“, texto lido por Berta Dávila na entrega do Premio Repsol 2013

Desde o blogue de Berta Dávila, Confabulario novo:
“Emma Olsen naceu da entrevisión dunha fotografía de Anne Sexton fronte a unha máquina de escribir, no verán de 2011, mentres viaxaba nun Ferry. A súa voz impúxose sobre a miña e cando cheguei ao porto de Barcelona tiña un caderno ateigado de notas e dúas certezas. A primeira, que odio irremediablemente os barcos, e talvez por iso esta é unha novela de vías de tren que se cruzan. A segunda, que me quedaba por diante un tempo longo de escrita no que habería de facer a viaxe máis difícil de todas as que emprendín: a procura de quen era Emma Olsen e, en definitiva, de quen era eu a través das súas palabras.
Hai poucos días escoitei falar a unha profesora da Universidade das Azores dun escritor luso, Afonso Cruz, quen afirmou nunha entrevista: “a ficción é a mellor maneira de dicir aquilo que xulgamos verdadeiro”. A ficción, xa que logo, é unha máscara, si, mais tamén unha caixa de segredos, un lugar ao que sempre se lle pode chamar casa e ao que sempre se pode regresar, igual que Emma regresa a Faith, a súa cidade natal, para contar unha historia soterrada durante moito tempo.
Ela explícao así:

Díxome unha vez o señor Montana que a cualidade de todas as grandes historias é que poderían ter ocorrido en calquera parte do mundo. Eu creo que a miña só pertence a Faith e que fóra de Faith ficaría como unha pinga de lixivia no medio do océano. Talvez porque tampouco é unha grande historia. Pero é a miña, a nosa, e aquí fírenos como se a pinga de lixivia caese no medio da pupila, como se atravesase todo o importante de lado a lado. Porque Faith, que está no medio dun círculo xigante, no centro exacto de nada, a cen millas de calquera lugar minimamente interesante, é todo o noso mundo e nada máis nos importa. E aínda que todos desexabamos vivir en Nova York cando eramos novos, ou en calquera outra cidade sempre que non fose Faith, o certo é que no medio de ningunha cousa é posible notar que hai algo que te pertence.

Porque esta é a historia que Emma Olsen nunca se atreveu a contar mais tamén é a historia dunha cidade. E entre a realidade e a ficción, existe unha localidade pequena e apartada en Dakota do Sur, no Medio Oeste norteamericano, que se chama Faith e que vostedes poden procurar nos mapas. En Faith fica abandonada a última estación do ferrocarril construído por Percy Avery Rockefeller a comezos do século XX. A derradeira parada. Semellaba un emprazamento perfecto. Mais a sospeita de que o Faith verdadeiro era un espazo anódino e pouco novelable, sobre o que era incapaz de deixar de inventar sen cruzar a liña do real, foi cubrindo paseniño todo o narrado, limitándome coma se estivese necesariamente atada a unha cadea curta e pesada. Que absurdo. Se a literatura é iso: contar o que non está pero podería estar, imaxinar para liberarse das cadeas, cambiar a verdade coa única condición de a facer verosímil. É, en todo caso, un pacto de ficción. Unha cuestión de fe.

Por iso estou segura de que todos os habitantes literarios que poboan a cidade deste libro sentirán o lugar que inventei para eles como o único posible para contar a historia de Emma e Clarisa, personaxes que transitan as marxes e os límites da amizade, a devoción, o amor e a chantaxe, as fronteiras da propia identidade e un desexo de fuxir auténtico, o de quen non sabe que é exactamente iso do que se fuxe e aínda non descubriu os por qués fundamentais. A historia de como se derruba unha relación entre dúas persoas que se queren demasiado, e de como a inminencia da morte serve para revelar o que máis nos importa.
Outra vez Emma Olsen cóntao moito mellor ca min:

Naquel ano derradeiro que pasamos xuntas, xa non comprendía nada de como era Clarissa e comezaron a renxer as estruturas da nosa historia común. Como ocorre cos castelos de naipes, despois de retirar a primeira carta dos alicerces da estrutura, foron caendo o resto, até que onde un día houbera un edificio non quedou máis que un fato de lastras sobre a mesa que nin sequera proxectaban sombra. Sei que é unha metáfora eslamiada, mais non se me ocorre outra. Clarissa semellaba un artefacto delicado e imprevisible e eu só podía desexar que non rebentase con todo ao seu paso, que a bomba non me estalase a min nas mans.

 Por iso non sei como falar dos derradeiros meses que pasei con ela, nin como contar o que me resta por contar, e temo que ninguén entenda verdadeiramentea a necesidade do meu relato, que o consideren un delirio da que vai morrer e non quere. Talvez levarían razón nisto último. Hoxe mireime no espello e vin un cadáver movendo as mans. Non debería dicilo, porque é un comentario morboso, mais iso é o que vin. En boa medida estou aquí para evitar mover o meu cadáver en actos públicos de recoñecemento que, con certeza, serían celebrados na miña honra se algúns colegas coñecesen o avanzado da enfermidade. O espello bástame para contemplarme así. Ademais, ese tipo de homenaxes cobren todo dunha pátina de grandeza que anticipa as exequias que virán. Con frecuencia, negan a morte de xeito absurdo entre aplausos festivos. E se a escrita fose tamén un xeito de negación, de resistencia, prefíroa a calquera outra cousa.

Eu, como Emma, tamén prefiro a escrita a calquera outra cousa. As palabras salváronnos ás dúas de ficar pechadas para sempre en Faith. A Emma a a min, enfrentadas unha á outra.
E agora que ela é de tinta e papel e que xa non estamos soas e perdidas nun barco no medio do mar, senón nas mans de todos vostedes, só me resta dar as grazas a todos os que fixeron iso posible.”