A crítica da crítica: TAM e o manga xaponés en galego por Eli Ríos

Artigo de Eli Ríos na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
Bícame profe de Kazuma Kodaka, traducido por María do Carme Pampín Otero e publicado por Edicións do Cumio en 2008, foi o primeiro manga en galego. Tivemos que esperar dez anos a que saíse publicado o segundo manga en galego e o primeiro galego. TAM de Anémona de Río (Retranca Editora, 2018). O primeiro manga galego? Si, o primeiro manga galego porque non é unha tradución. Nace en galego e desde o galego.
Xa estamos acostumadas a que as obras escritas por mulleres teñan contadas recensións (como é o caso de TAM de Anémona de Río). Ademais, tamén estamos acostumadas a que se a escrita ten un punto que a diferencia da tradición, sexa posta en tea de xuízo. E, iso, é o que lle está acontecendo a esta obra cando se cuestiona se é un manga ou non.
Bícame profe mantén a estructura orixinal (lectura desde o final cara o comezo), en branco e negro e segue as pegadas de Death Note ou Naruto, por exemplo.
Anémona de Rio vai un paso máis alá da simple adaptación. E é de agradecer este proceso reflexivo.
Manga non significa nada máis que historieta, é dicir, por medio de viñetas ilustradas cóntasenos unha historia. Entón, se queremos crear un manga galego deberiamos usar o estilo de escrita xaponés tategaki (orientación vertical e de dereita a esquerda)? Ou adaptalo ao sistema de lectura galego? Pois depende. Ningunha das dúas opcións é mellor que a outra. Só é unha escolla da autora. Incluso, no mesmo Xapón, hai diferentes estilos de escrita: o xornal Asahi escribe en tategaki e o Yomiuri no estilo yokogaki (horizontal, de esquerda para dereita-como o galego). E, aínda máis, pódense mesturar os diferentes estilos! Isto lévanos a que hai moito tipos de mangas, de diversas formas, e non deixan de ser cómics de estética xaponesa porque escollan unha ou outra. (…)”

Sanxenxo: actos destacados na Feira do Libro 2018 para o 11 de xullo

O 10 de xullo comeza a Feira do Libro de Sanxenxo (na Praza dos Barcos), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 12:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 23:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para este día (o 10 de xullo lerá o pregón inaugural Marcelino Agís Villaverde, a partir das 20:30 h.):

19:30 h. Presentación de Camiños, de Magín Blanco, publicado por Fol Música.
20:30 h. Charla ilustrada. Antes e despois de María Victoria Moreno, organizado por Urco Editora. Participan Eli Ríos, Lorena Conde, Lara Torres, María Montes e Xavier Senín.
22:00 h. Coloquio A liberdade de expresión e os seus límites, moderado por Elena Gallego Abad. Con Rodrigo Cota e Xabier Fortes.

Carballo: actividades destacadas do 7 e 8 de xullo na Praza dos Libros 2018

Chega ao fin esta nova edición da Praza dos Libros, organizada polo Concello de Carballo, que ten lugar no Xardín Municipal do 5 ao 8 de xullo, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h. Dentro dos actos previstos para o sábado 7 e domingo 8 de xullo, destacamos os seguintes:

Sábado 7
11:30 h. Obradoiro-presentación do álbum ilustrado infantil Lica, de Beatriz Fraga (Euseino?). Poden participar nenos/as de entre 4 e 7 anos, con inscrición previa na Biblioteca Rego da Balsa (981758580).
12:30 h. Contacontos para crianzas sobre Xandra, a landra que quería voar, con Mercedes Queixas, libro publicado por Urco Editora. Para todos os públicos.
20:00 h. Sinaturas de libros de autores/as de Carballo e Bergantiños.
Rosalía Fernández Rial: Bonus Track (Galaxia).
– Héctor Pose: Mar de invernía (Phottic).
– Beatriz Fraga: Lica (Euseino?).
– Selina Otero: Unha educación de premio (Galaxia).

Domingo 8
12:00 h. Presentación do libro Bibliópatas e fobólogos, de Emma Pedreira, publicado por Galaxia. Acompañada por Patricia Blanco.
12:30 h. Sinatura do libro Carballo na memoria (Phottic-Galaxia), de Xan Fraga Rodríguez.
13:00 h. Sesión vermú. Algo especial a partir de Bonus Track, de Rosalía Fernández Rial, publicado por Galaxia.
18:30 h. Concerto infantil de presentación do libro-disco Radio Bulebule (Kalandraka) de Paco Nogueiras.
20:00 h. Presentación de Dorna saudal. Poemas do mar e léxico mariñeiro de Antón Zapata, de Miro Villar, publicado por Fervenza, coa participación do autor, acompañado por Xosé Ameixeiras.
21:00 h. Presentación de Luns, de Eli Ríos, publicado por Xerais, coa participación da autora, acompañada por Mercedes Queixas e Goretti Sanmartín.

Emma Pedreira gaña por segunda vez o premio de poesía Fiz Vergara Vilariño

Desde El Progreso:
“Trece anos logo de gañar por primeira vez o premio de poesía Fiz Vergara Vilariño, a autora coruñesa Emma Pedreira repite a fazaña. A súa obra As voces ágrafas proclamouse este venres vencedora da décimo oitava edición deste galardón, ao obter o voto unánime do xurado entre os 70 traballos presentados.
O premio, convocado polo Concello de Sarria e a Agrupación Cultural Ergueitos, está dotado con 6.000 euros e a publicación do poemario en Espiral Maior. A gañadora recibirá tamén unha obra dun artista plástico.
O fallo deuse a coñecer este venres nun acto na casa da cultura de Sarria, no que participaron os membros do xurado Cesáreo Sánchez Iglesias e Eli Ríos, actuando como presidenta a concelleira de cultura, Mónica López, e como secretaria a responsable de Ergueitos, María Casar, estas dúas últimas con voz pero sen voto. Ademais, formou parte do xurado desta edición Lucía Novas.
Emma Pedreira, quen tamén obtivo este recoñecemento no ano 2005 con Casa de orfas, convértese na primeira persoa con dobrete no Fiz Vergara. Este galardón, en homenaxe ao poeta samonense do mesmo nome, vén completar un ano cheo de éxitos para a autora, distinguida de igual modo co Xerais 2018 e o Premio da Crítica no apartado de lingua galega.
O xurado destacou de As voces ágrafas a construción dun mundo poético “dentro dun cosmos non que se desenvolve a épica dá resistencia dunha muller non seu vivir diario”. Trátase, segundo indicou, de fragmentos “do cotián convertidos en versos de fulgor poético non que as mulleres invisibles dan forma á súa propia voz”.
“É un libro fermoso e que emociona especialmente”, aseguraron tras a apertura da plica. De inmediato, os membros do xurado contactaron coa escritora para comunicarlle o fallo e darlle o parabén por ser “dobremente “fizvergariana””.
A noticia sorprendeu a Emma Pedreira de viaxe no estranxeiro, desde onde mostrou a súa satisfacción pola consecución deste prestixioso premio, que recollerá en Sarria nos próximos meses.”

Ribadeo: V Feira do Libro

Pontevedra: actos destacados na Festa dos Libros 2018 para o 22 de xuño

O 22 de xuño comeza a Festa dos Libros 2018, na praza da Ferrería de Pontevedra, organizada polo Concello de Pontevedra e as librarías da cidade. O horario será de 11:00 a 14:30 h. e de 18:00 a 23:30 h. Os actos máis destacados para ese día son os seguintes:

12:30 h. “Pontevedra si ten quen lle escriba”. Rafael L. Torre, Rafael Fontoira Surís e Xosé Fortes. ESCENARIO. Presenta Miguel Ángel Rodríguez.
12:30 h. Blanca Millán, Lola e as 21 vacas. Editorial Triqueta verde. La Nube de Papel.
12:30 h. Loli Veloso, Siro cos nenos; Xosé Neira Vilas e Anisia Miranda no corazón dos nenos; Isaac Díaz Pardo para as nenas e os nenos galegos. Beneficios da venda destes libros destinados á investigación do cancro en pro da Fundación Pública Galega de Medicina Xenómica e apoio a crianzas de Nicaragua. Clip.
13:30 h. Rosa Espiñeira, Elerre e Marta Purriños, Certezas alumeadas de Luís Seoane. Figurandorecuerdo(s)Edicións. ESCENARIO.
13:30 h. Rafael Fontoira Surís, Xan do Arrabaldo. Edicións Laiovento. Paz.
18:30 h. Adrián Morgade, Xinfu na maldición guauchuky. Xerais. Aviones de papel.
18:30 h. Elerre, STOP. Figurandorecuerdo(s)Edicións. Metáfora.
19:00 h. Manuel Lourenzo González, Ceiba de Luz. Xerais. ESCENARIO. Presenta Manuel Bragado.
19:30 h. Montse Fajardo, Invisibles. Luna Nueva.
19:30 h. Montse Pena, A voz insurrecta: María Victoria Moreno, entre a literatura e a vida de Xerais e Feminismos e literatura infantil e xuvenil en Galicia de Laiovento. Libraría Paz.
20:00 h. Poesía e edición. Galicia e Portugal. Genaro da Silva, Antón Blanco Casás, António Sá Gué, da editorial Lema d’Origem e César Lorenzo Gil. Aira Editorial (Allariz). ESCENARIO.
20:00 h. Carlos Taboada, A biblioteca de Pedrarcana. Xerais. Espazo Lector Nobel.
20:15 h. Manuel Lourenzo González, Ceiba de Luz. Xerais. Libraría Paz.
21:00 h. Mesa redonda sobre María Victoria Moreno. Interveñen Eli Ríos, Fina Casalderrey, Montse Pena, Xavier Senín, Montse Fajardo e Ánxela Gracián. Modera Manuel Bragado. ESCENARIO.
22:00 h. Proxección do documental. María Victoria Moreno. Galega por amor. ESCENARIO.
22:00 h. Fina Casalderrey, A muller que durmía pouco e soñaba moito. Xerais. Seijas.

Semana do Libro de Compostela (Selic) 2018, actos destacados do sábado 9 e domingo 10

O sábado 9 e domingo 10 de xuño finaliza a Semana do Libro de Compostela (na Praza da Quintana, con horario de 11:00 a 21:00 horas), organizado polo Concello de Santiago, cos seguintes actos literarios destacados para estes días dentro do seu programa:

Sábado 9
11:00 h. Clube de Lectura Aberto con Eli Ríos sobre Culpable. Organiza Jorge R. Durán. Colabora Chan da Pólvora Libraría.
12:00 h. Paseo literario con Carlos Callón. Homosexualidade en Compostela na Idade Media. Organiza Asociación Cultural O Galo. ▸ Inicio: Escaleira de San Domingos de Bonaval.
12:30 h. Através editora. Conversa con Brais Arribas e Afonso Becerra. Conversa para presentar a nova colección «Alicerces».
13:30 h. El faro de los tres mundos. Presentación da colección
«Biblioteca de teatro» da editorial Kalandraka. Actuación da Compañía Chévere.
17:30 h. Espazo Efémero. Orfeu Negro.
18:00 h. Librería Palacios. Manuela. Presentación do álbum ilustrado Manuela, dirixido a público infantil, e posterior sinatura do libro a cargo dos seus autores.
18:30 h. Urco Editora. María Victoria Moreno. Contacontos para público infantil sobre a vida e obra de María Victoria Moreno a cargo de Eli Ríos.
19:00 h. Xandobela. Pan e auga? Sopas! As cantigas de base popular e tradicional, a gastronomía e os enredos e brincadeiras forman parte da narración das historias do avó Casiano.
19:30 h. Libraría Lenda. Tundra. Presentación do poemario Tundra, de Carlos Negro, editado por Espiral Maior. Coa participación de Xiao Berlai.

Domingo 10
13:00 h. aCentral Folque. Presentación + microconcerto Mulleres de Gargamala e Maruxa das Cortellas. Xulia Feixoo (percusionista e etnomusicóloga) e Guillerme Ignacio (compilador de música de tradición oral e músico) unen os seus saberes nesta mostra que viaxa entre a divulgación e o espectáculo musical.
17:30 h. Espazo Efémero. Premios SELIC.
18:00 h. Historias da tinta imaxinaria. Paisaxe imaxinaria que pretende achegar tres caras da oralidade galega a todos os públicos, especialmente aos máis pequenos e pequenas coa participación de Alba María (improvisadora oral e filóloga) e Queco Díaz (guitarrista e pedagogo).
18:30 h. Xandobela. Quen ten cu ten medo. Contos de medo. «Becho que rebufas, detrás dese penedo. Vaite d’aí, que non che teño medo!».
19:00 h. Catro Ventos Editora. Biodiversidade: cara unha sexta
extinción masiva. Presentación do libro Ensaio sobre ecoloxía, coa participación do seu prologuista, Xosé Veiras García.
19:30 h. Roteiro Rúas de Poesía. 3 poetas recitando poemas polas rúas: Isaque Ferreira, João Rios e Rui Spranger. Actividade promovida por Póvoa de Varzim.

Nace en Pontevedra a revista Ligeia, especializada en poesía contemporánea, xornalismo e investigación literaria

“Nace en Pontevedra a revista Ligeia, publicación bilingüe (gal/esp) especializada en poesía contemporánea, xornalismo e investigación literaria. Fundada, editada e dirixida polos poetas e escritores pontevedreses Marcus Daniel Cabada (1995) e Tamara Andrés (1992), baixo a dirección artística da tamén pontevedresa Paula Estévez (1995) e o consello editorial do poeta e crítico sevillano Pedro Luis Ibáñez Lérida, comeza a súa actividade o 17 de maio de 2018, Día das Letras Galegas, co afán de “unir pontes entre as culturas e as xeracións do máis local ao máis universal, sempre desde unha concepción poética, estética e moral”. As súas bases, que subliñan unha necesidade de continuidade do espírito literario e cultural, definen Ligeia como “libre, independente, plural e apolítica”. Asemade, propón aproximarse en esencia a revistas fundamentais para a literatura do século XX, como Litoral, Mediodía ou Gallo, mantendo sempre valores de identidade como “a curiosidade, xenerosidade e o bo facer común”.
NÚMERO 1: RECUPERAR AS MANS. Máis de 70 autores de 14 países distintos (España, Alemaña, Marrocos, Túnez, EE. UU., Colombia, Irlanda, Arxentina, Perú, Costa Rica, Nicaragua, Brasil, Francia e Chile) compoñen o primeiro número da revista Ligeia, baixo o título de ‘Recuperar as mans’. Entre eles, escritores, poetas, profesores, investigadores, xornalistas, artistas, fotógrafos, tradutores ou críticos literarios.
CONTIDOS MÁIS SALIENTABLES:
1. POESÍA GALEGA. Autoras/es amplamente recoñecidos e premiados, como Marta Dacosta, Oriana Méndez, Arancha Nogueira, Amauta Castro, Eli Ríos ou Emma Pedreira (recente Premio da Crítica Española 2018), xunto con aquelas novas xeracións de poetas emerxentes en lingua galega.
2. POESÍA HISPANOAMERICANA. Inéditos de Silvio Mattoni (investigador do Conicet), Liliana Díaz Mindurry (Premio Planeta na Arxentina, 1998), Winston Morales (Premio Excelencia 2018 do Círculo de Xornalistas de Huila), Cristianae Grando (Laureada UNESCO-Aschberg de Literatura 2002), Osvaldo Sauma (Premio Latinoamericano EDUCA, 1985), Randall Roque (Premio Internazionale di Poesia Castello di Duino, 2007, recoñecido pola UNESCO), entre moitos outros.
3. POESÍA HISPANOMAGREBÍ. Edítase, anexa, unha microantoloxía periódica de autores magrebíes en lingua hispana que, por ausencia de soporte, vense dificultados a publicar nos seus respectivos países. Poetas como Aziz Tazi (Premio Rafael Alberti de poesía da Consellería de Educación da Embaixada de España en Rabat), Mohamed Doggui (profesor do Instituto Cervantes de Túnez) ou Khédija Gadhoum (supervisora do programa de español no Departamento de Linguas Romances da Universidade de Georgia) compoñen a primeira edición.
4. XORNALISMO. Unha das grandes apostas de Ligeia é a de construír un “periodismo de calidade, profundo e rigoroso, mais no por iso menos creativo e literario”. Entrevistas aos recoñecidos e premiados poetas hispanoamericanos Óscar Hahn e Piedad Bonnett, ao poeta e tradutor irlandés Keith Payne, ao xornalista Xosé Mexuto (director de Sermos Galiza) e un perfil a Xosé Manuel Beiras son algunhas das publicacións periodísticas do número.
5. INVESTIGACIÓN. Ademais de erixir as súas bases na creación literaria, Ligeia proponse contribuír ao eido da investigación, fundamental para o coñecemento e intercambio entre culturas. En colaboración co Centro de Estudos Galegos da Universidade Christian-Albrechts de Kiel (Alemania), publícase a investigación inédita ‘Neira Vilas en la diáspora: la construcción de un imaginario’, sobre o tema da migración na triloxía O ciclo do neno, do autor galego Xosé Neira Vilas.
6. PLURALIDADE. En contraste con autores recoñecidos, o número inclúe obras de novos creadores aínda inéditos, como os pontevedreses Carlota Corredoira (poesía) e Eladio Pomares (ilustración). Polo tanto, a edición abrangue idades comprendidas entre os 15 e 83 anos, en consonancia coas súas bases editoriais de pluralidade, igualdade e transxeracionalidade.
Prezo: 4,50€*
Edición dixital gratuíta en .pdf
Web: www.revistaligeia.com (en funcionamento o 1 de xuño)
Depósito Legal 745/2017
ISSN 2603-7416
Revista literaria de difusión cuadrimestral
*A recadación íntegra da venta de exemplares será destinada á financiación das edicións.”