Santiago: Congreso Internacional Rosalía de Castro no século XXI. Unha nova ollada

Rosalía de Castro no século XXI. Unha nova ollada é un congreso internacional dividido en 5 xornadas e un congreso virtual, organizado polo Consello da Cultura Galega. Contará coa participación de especialistas na obra rosaliana de diferentes xeracións e de dentro e fóra de Galicia que achegarán olladas renovadoras desta autora única.
O congreso presencial estará formado por 5 xornadas (28 de febreiro, 21 de marzo, 25 de abril, 30 de maio e 27 de xuño), once conferencias (cos seus correspondentes retruques), 9 mesas redondas, un recital poético e medio centenar de relatorios de especialistas. Celebrarase no Consello da Cultura Galega (Pazo de Raxoi, 2º andar), Santiago de Compostela.
O congreso virtual estará aberta a comunicacións libres, coas mesmas liñas temáticas do congreso presencial.
Os seus obxectivos son:
– Amosar a vixencia da obra de Rosalía no século XXI e alentar o seu aprecio por parte do público galego e non galego de todas as xeracións.
– Acoller e poñer de relevo as novas perspectivas de análise que se foron producindo nas últimas décadas, despois do extraordinario pulo que para os estudos rosalianos supuxo o Congreso Internacional sobre Rosalía de Castro e o seu tempo, que tivo lugar en 1985 e no que tamén participou o Consello da Cultura Galega.
– Estimular novas lecturas críticas da obra rosaliana para propiciar o avance do seu coñecemento.

PROGRAMA

XOVES 28 DE FEBREIRO
ROSALÍA DE CASTRO ANTE OS PROCESOS DE CAMBIO SOCIAL E CULTURAL DO SÉCULO XIX. Coordinadora: María do Cebreiro Rábade.
09:30 h. Inauguración do Congreso.
10:00 h. A evolución política/intelectual do matrimonio Murguía-Castro, desde os anos sesenta aos anos oitenta do século XIX, Xosé Ramón Barreiro Fernández. Retrucante: Catherine Davies.
12:00 h. Mesa redonda: Rosalía ante os discursos científicos e as novidades tecnolóxicas do seu tempo. Moderador: Francisco Díaz-Fierros. Interveñen Mari Lires, Mirta Suquet e Margarita García Candeira.
16:00 h. Rosalía de Castro e América, Catherine Davies. Retrucante: Pilar Cagiao.
18:00 h. Mesa redonda: Usos e ideas sobre a lingua na obra de Rosalía. Moderador: Henrique Monteagudo. Con Xosé A. Fernández Salgado, Carme Hermida e Goretti Sanmartín Rei.

XOVES 21 DE MARZO
DO PRIVADO AO PÚBLICO: A CONFIGURACIÓN DA ROSALÍA ESCRITORA. Coordinadora: Dolores Vilavedra.
10:00 h. Avances na investigación da biografía rosaliana. Por Victoria Álvarez Ruiz de Ojeda. Retrucante: María do Cebreiro Rábade.
12:00 h. Mesa redonda: As imaxes en Rosalía, as imaxes de Rosalía. Moderadora: Marta Pérez Pereiro. Con Helena Miguélez, Arantxa Serantes e Fernando Pereira Bueno.
16:00 h. O paradigma autorial de Rosalía de Castro: unha denominación de orixe, por Pilar García Negro. Retrucante: María López Sández.
18:00 h. Recital poético.

XOVES 25 DE ABRIL
CARA A UNHA INTERPRETACIÓN GLOBAL DE ROSALÍA: HERMENÉUTICA, FONTES E EDICIÓN. Coordinador: Anxo Angueira.
10:00 h. Para unha interpretación integral da obra rosaliana, por Xesús Alonso Montero,. Retrucante: Dolores Vilavedra.
12:00 h. Mesa redonda: Editar Rosalía. Moderador: Anxo Angueira. Con Henrique Monteagudo, Aurora López, Ana Rodríguez Fischer e Juan Barja.
16:00 h. Mesa redonda: O mundo editorial da época. Moderador: Andrés Pociña. Con Xurxo Martínez González, Santiago Díaz Lage e Carmen Pérez Pais.
18:30 h. Gótico e romantismo alemán en Rosalía:
* Rosalía e o Volksgeist; resonancias do romanticismo alemán no contexto galego, por Derek Flitter.
* A cuestión do gótico nas novelas de Rosalía, por César Domínguez.

XOVES 30 DE MAIO
ROSALÍA NO CONTEXTO INTERNACIONAL: PARALELISMOS E INFLUENCIAS; DIFUSIÓN E ACTUALIDADE. Coordinadora: Rosario Álvarez.
10:00 h. Modelos estéticos da obra rosaliana no contexto europeo, por Javier Gómez-Montero. Retrucante: Arturo Leyte.
12:00 h. Mesa redonda: Rosalía e o canon literario do seu tempo. Moderadora: Olivia Rodríguez González. Con María Xesús Lama López, José Manuel González Herrán e Fernando Cabo Aseguinolaza.
16:00 h. Flavio e mailo Cabaleiro vestidos de inglés, por Kathleen N. March. Retrucante: María Teresa Caneda Cabrera.
18:00 h. Mesa redonda: A proxección exterior da obra rosaliana. Moderador: Javier Gómez-Montero. Con Olga Castro, Jonathan Dunne e Áurea Fernández Rodríguez.

XOVES 27 DE XUÑO
ROSALÍA Á LUZ DOS NOVOS PARADIGMAS CRÍTICOS. Coordinadoras: Helena González e Dolores Vilavedra.
10:00 h. A obra de Rosalía: como convencer os galegos de que o somos, por Francisco Rodríguez. Retrucante: Helena González.
12:00 h. Mesa redonda: Rosalía á luz do pensamento feminista. Moderadora: Margarita Ledo. Con Carmen Blanco, María Reimóndez e María Xesús Nogueira.
16:00 h. Rosalía e os emigrantes galegos, 1880-1970: da polisemia do mito na diáspora, por Xosé M. Núñez Seixas. Retrucante: Afonso Vázquez-Monxardín.
18:00 h. Mesa redonda: Cantares gallegos, novas perspectivas de análise. Moderador: Anxo Angueira. Con María López Sández, Helena González e Álex Alonso.

Santiago: presentación do número 196 da revista Grial

O xoves 24 de xaneiro, ás 19:00 horas, no Salón de actos do Consello da Cultura Galega, terá lugar a presentación do número 196 da revista Grial, centrada sobre a figura de Carlos Casares. No acto participan Ramón Villares, Víctor F. Freixanes, Dolores Vilavedra e Henrique Monteagudo.

Olga Novo gaña o XII Premio de Historia Medieval de Galiza e Portugal

Desde Toxosoutos:
“O xurado do XII Premio de Historia Medieval de Galiza e Portugal, composto por Henrique Monteagudo, Clodio González, Xerardo AgraFoxo, Pedro G. Vidal e Antonio Rey concedeu o premio a Olga Novo polo seu traballo Leda m’ and’ eu. Poética erótica medieval galaica: á procura da nosa intrahistoria, centrado nos textos líricos da escola trobadoresca, que aborda os contidos de xeito multidisciplinar, manexando instrumentos da historia social, do dereito e da antropoloxia histórica. Trátase dunha obra que busca coñecer a alma da Galicia medieval, enmarcada no Occidente europeo, por medio da súa concepción do mundo erótico e da realidade das súas prácticas. Analiza a historia da sexualidade desa época, a súa repercusión socio-política e mental, a oposición de xéneros nos diferentes grupos da poboación, a participación do pracer transgresor e das súas formas e códigos na cultura dun pobo, incluídas a marxinalidade e a obscenidade. Falamos dunha cultura de dobre moral, de intención relixiosa e controladora, que este estudo explica de maneira interdisciplinar, politemática, ampla e seria, pero detallada nas ideas (mesmo filosóficas) e documentada con especial precisión nos textos líricos galego-portugueses con toda a súa diversidade.”

Vilar de Santos: presentación do número 11 da revista Lethes e entrega dos premios do Concurso Escolar Carlos Casares

O sábado 15 de decembro, ás 17:30 horas, na Casa do Concello de Vilar de Santos, terá lugar a presentación do número 11 da revista Lethes e a entrega dos premios do Concurso Escolar de Creación Literaria e Plástica dedicado a Carlos Casares no décimo aniversario do seu falecemento. Como mestres de cerimonia actuarán Manolo Seoane, Delfín Caseiro e Henrique Monteagudo. O acto está organizado conxuntamente polo Centro de Cultura Popular do Limia, o Museo da Limia e a Fundación Carlos Casares. Agradecemos a Rafael Laso o envío da información.

Pontevedra: Congreso Valentín Paz Andrade

Do 13 ao 15 de decembro, no Pazo de Congresos de Pontevedra (Rúa Alexandre Bóveda, s/n.), terá lugar o Congreso Valentín Paz Andrade, organizado pola Real Academia Galega, coa colaboración da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria da Xunta de Galicia e o Concello de Pontevedra.
O comité organizador está formado por Xosé Luís Méndez Ferrín, Xosé Luís Axeitos Agrelo, Manuel González González, Euloxio Rodríguez Ruibal e Francisco Fernández Rei.
A inscrición é gratuíta. Para formalizala cómpre enviar un correo electrónico a secretaria@realacademiagalega.org en que figuren os seguintes datos: nome, apelidos, DNI, enderezo postal completo, correo electrónico e teléfono. Admitirase un número máximo de 100 solicitudes por rigorosa orde de inscrición.
Entregarase un diploma de asistencia aos inscritos que acrediten ter participado en todas as sesións (15 horas computables por créditos ECTS pola Universidade de Vigo).
O programa é o seguinte:

Xoves 13 de decembro
10:00 h. – 10:30 h. Inauguración.
10:30 h. – 11:15 h. Conferencia inaugural. Ramón Villares: Paz Andrade na luz e na sombra
11:45 h. – 12:15 h. Tucho Calvo: Unha mirada de futuro no século XX.
12:15 h. – 12:45 h. Luís Cochón: Valentín, sempre ao seu aire.
12:45 h. – 13:15 h. Emilia García López: Aparición dun inédito: Diarios de viaje.
13:15 h. – 13:45 h. Coloquio.
16:30 h. – 17:00 h. Charo Portela: Valentín Paz Andrade, con Pontevedra ao fondo.
17:00 h. – 17:30 h. Xan Carballa: Os vellos galeguistas nunca morren.
18:00 h. – 18:30 h. Miguel Anxo Seixas: Castelao á luz de Paz Andrade.
18:30 h. – 19:00 h. Manuel Rivas: Paz Andrade: contra o cinismo.
19:00 h. – 19:30 h. Luís Bará: Historia de dúas cidades: Valentín Paz Andrade e o xornalismo pontevedrés e vigués de preguerra.
19:30 h. – 20:00 h. Coloquio.

Venres 14 de decembro
10:00 h. – 10:30 h. Gregorio Ferreiro Fente: A oración da montaña: Valentín Paz Andrade, poeta na Guerra Civil.
10:30 h. – 11:00 h. Ana Acuña: Valentín Paz Andrade e a escola lírica pontevedresa.
11:00 h. – 11:30 h. Xesús Alonso Montero: O poema «Na onde até Rianxo…»: dous antecedentes e uns escolios quizais pertinentes.
11:30 h. – 12:00 h. Luís González Tosar: América, estrela virxe. Achega á presenza de autores iberoamericanos na poesía de V. P. A.
12:30 h. – 13:00 h. Xosé Henrique Monteagudo Romero: A lingua e as ideas lingüísticas de Valentín Paz Andrade.
13:00 h. – 13:30 h. Coloquio.
16:30 h. – 17:00 h. Camilo Nogueira Román: …os anceios mariñeiros de Galiza.
17:00 h. – 17:30 h. Xavier Vence: A persistente marxinación de Galiza e a tarefa económica de Valentín Paz Andrade.
17:30 h. – 18:00 h. Xosé Manuel Beiras Torrado: A Galicia como tarefa en Valentín Paz Andrade.
18:15 h. – 18:45 h. Carlos Ramos Aguirre: Paz Andrade ou a racionalidade disidente: por unha idea activa de Galicia.
18:45 h. – 19:15 h. Xusto Beramendi: Paz Andrade no nacionalismo galego de entreguerras.
19:15 h. – 19:30 h. Coloquio.

Sábado 15 de decembro
10:00 h. – 10:30 h. Xosé Luís Axeitos: A Galicia do Galicia.
10:30 h. – 11:00 h. Carlos Paulo Martínez Pereiro: Valentín Paz Andrade, Guimarães Rosa e o achamento de certo Brasil.
11:00 h. – 11:30 h. Alfonso Álvarez Gándara: O noso Valentín.
11:30 h. – 12:00 h. Coloquio.
12:30 h. – 13:15 h. Conferencia de clausura. Darío Villanueva: O Valle-Inclán de Valentín Paz Andrade.
13:30 h. Clausura. Participación do Coro Tradicional Cantares do Brión (Vincios, Gondomar) que interpretará, entre outras pezas, Tríadas do vento no mar, de Valentín Paz Andrade.

Serra de Outes: curso de verán Bicentenario de Francisco Añón, do 19 ao 22 de xullo

PROGRAMA

* Xoves 19 de xullo:
19:00 h. Inauguración da exposición sobre Francisco Añón. Na Casa da Cultura de A Serra. Con Xoán X. Mariño, comisario do Ano de Añón e Carlos L. Crespo, alcalde de Outes.
19:30 h. Presentación da páxina web adicada a Añón con Xoán X. Mariño, presidente da ACC Terra de Outes e Domingos Campos, membro do consello de redacción.
20:00 h. Conferencia: Bicentenario de Añón, ocasión para reivindicar ao poeta. Por Henrique Monteagudo.

* Venres 20 de xullo:
10:00 h. Travesía marítima pola ría Muros-Noia. A bordo do balandro Joaquín Vieta (ver nota abaixo).
16:30 h. Conferencia: A ría do Poeta Añón. Por Manuel G. Sendón.
17:30 h. Conferencia: Clasicismo e romanticismo na obra de Añón, por Ramón Blanco.
19:00 h. Presentación do documental Francisco Añón. O poeta na súa terra. Por Óscar García e Juan Silva, autores do mesmo.
19:30 h. Interpretación de O himno a Galicia, polo grupo coral da AV Sueiro.

* Sábado 21 de xullo:
11:00 h. Roteiro literario Polas terras de Añón, coa guía de Santi Nieto.
16:30 h. Conferencia: A literatura galega na época de Añón, por Xabier Castro.
17:30 h. Conferencia: O levantamento de 1846 e o nacemento de Galeguismo, por Manuel do Río.
19:00 h. Performance poética de Serafín Fernández.

* Domingo 22 de xullo:
12:00 h. Conto-conferencia O mundo poético de F. Añón, con Quico Cadaval.
13:00 h. Ofrenda floral diante do monumento de Añón. Con Xoán X. Mariño, comisario do Ano de Añón e Carlos L. Crespo, alcalde de Outes.
13:30 h. Clausura coa actuación do grupo de gaitas do Concello de Outes.

Matrícula: Gratuíta e por orde de inscrición na Casa da Cultura de Outes. Avenida de San Campio, s/n. Tfno. e Fax: 981-850950 E-mail: terradeoutes@gmail.com.
Coordinador: Xoán X. Mariño. Tfno. 634416574.
Nota: Esta travesía marítima é opcional. Os participantes no curso que desexen asistir a ela deben abonar 6 euros e posto que a capacidade máxima do buque é de 20 persoas, estas prazas serán ocupadas por orde de inscrición.

Henrique Monteagudo: “O vaivén das xeracións”

Artigo de Henrique Monteagudo en El País:
“A traxectoria da cultura galega, coma a das demais culturas, está atravesada por liñas de continuidade e ruptura, pola vontade de esquecer tanto como pola ansia por (re)lembrar. Cada xeración reescribe o pasado en función da súa propia experiencia, das súas necesidades presentes e do futuro que imaxina, salientando ou apagando determinados feitos, traendo á luz ou revalorizando personaxes previamente ignorados, tecendo novas interpretacións. Por parte, é unha lei histórica inexorable que cada xeración elabora a súa versión do pasado en contraste, cando non en aberta polémica, coa xeración precedente.
Comecei a apercibirme disto cando me puxen a esgaravellar na fase formativa da que a posteridade coñecería como Xeración Nós. Os que máis tarde serían os seus persoeiros comezaban a afirmarse a partir de 1916 lanzando críticas aos “nobres precusores”. Nos inicios da década dos ’20, un dos albos preferidos das súas diatribas era a Real Academia Galega, por dedicarse, segundo eles, “ao estudo das cousas vellas da nosa Terra coma ás dun país finado. Se fan un diccionario danlle xeito de panteón da nosa lingua. Se fan un boletín convérteno en eco morto de cousas pretéritas. Soamente miran para atrás” (Antón Vilar Ponte). Seguindo unha pauta típica, ao longo dos anos seguintes, as principais figuras desa xeración pasarían a formar parte da mesma Academia que acedamente (e con razón) censuraban. (…)”

Noia: entrega do XI Premio de Historia Medieval de Galiza e Portugal

O sábado 28 de abril, ás 13:00 horas, na Igrexa de Santa María a Nova (Carreiriña do Escultor Ferreiro s/n) de Noia, terá lugar o acto de entrega do XI Premio de Historia Medieval de Galiza e Portugal correspondente ao ano 2011. Presentarase a publicación do traballo gañador, A nobreza na lírica medieval galego-portuguesa, de Antonio Rey Somoza, acto en que o autor estará acompañado polo académico Henrique Monteagudo, presidente do xurado e os demais membros: Pedro García Vidal, Clodio González Pérez, Xerardo Agrafoxo e Marcos F. Ferreiro.