Aldaolado: “Somos as apóstolas das neofalantes”

Entrevista a Lucía Aldao e María Lado no Zig-zag da Televisión de Galicia:
Ninguén morreu por ler poesía, de Ed. Xerais, é o primeiro libro que publican Aldaolado despois de 15 anos. O libro é un percorrido polos poemas, cancións e historias dos recitais cos que levan facendo xiras continuadas por todo o país. Ademais de poemas de distintos espectáculos, no libro inclúense tamén poemas inéditos de ambas as poetas.
A entrevista pode verse aquí.”

XXIV Premios de Teatro María Casares: as gañadoras e gañadores

Desde Erregueté:
“Os XXIV Premios de Teatro María Casares xa teñen gañadoras e gañadores. Nesta edición, en que a tradicional gala foi suspendida por mor da pandemia e substituída por unha entrega virtual que se fixo pública a través da canle de YouTube do certame, foron dez espectáculos os que recibiron algún premio, dos 16 que aspiraban a facerse con algún dos catorce galardóns nos que se dividen os María Casares, organizados pola Asociación de Actores e Actrices de Galicia (AAAG), coa colaboración da Xunta de Galicia, a Deputación da Coruña e a Fundación AISGE.
Bernarda, de Malasombra Producións, acaparou o maior número de galardóns desta edición, ao levar os premios nas categorías de espectáculo, texto orixinal (Jose Prieto), actriz secundaria (Celia González) e dirección (Jose Prieto). Este último galardón, o de dirección, foi compartido ex aequo con María Peinado, directora do espectáculo O meu mundo non é deste reino, de Teatro da Ramboia, quen tamén levou o galardón á adaptación-tradución. Así, esta obra fíxose finalmente con dous galardóns, os mesmos que Liberto, de Rebordelos, que gañou nos apartados de actriz protagonista (Rocío González) e de música orixinal (Lucía Aldao). Pola súa banda, Umm! Unha comedia musical para chupar os dedos, de Avento Teatro, conseguiu o premio ao espectáculo infantil.
Outros seis espectáculos conseguiron un galardón nestes XXIV Premios de Teatro María Casares. Idiota, de Redrum Teatro, acadou o premio ao mellor actor protagonista (Machi Salgado); MedidaxMedida, de Producións Teatráis Excéntricas en coprodución co FIOT, conseguiu o premio ao mellor actor secundario (Josito Porto); Neorretranca e posmorriña, do Centro Dramático Galego, alzouse co premio de escenografía (Marta Pazos); O empapelado amarelo, de A Quinta do Cuadrante, levouno no apartado de Iluminación (Laura Iturralde); Despois das ondas, de ButacaZero, conseguiu o María Casares de vestiario (Carlos Pinilla), e Vida de Cans, de Talía Teatro, obtivo o de maquillaxe (Martina Cambeiro).

Por categorías, as gañadoras e gañadores son:
Maquillaxe: Martina Cambeiro, por Vida de Cans (Talía Teatro)
Vestiario: Carlos Pinilla, por Despois das ondas (ButacaZero)
Iluminación: Laura Iturralde, por O empapelado amarelo (A Quinta do Cuadrante)
Escenografía: Marta Pazos, por Neorretranca e posmorriña (Centro Dramático Galego)
Música orixinal:  Lucía Aldao, por Liberto (Rebordelos)
Texto Orixinal: Jose Prieto, por Bernarda (Malasombra Producións)
Adaptación-tradución: María Peinado, por O meu mundo non é deste reino (Teatro da Ramboia)
Actor secundario: Josito Porto, por Medida x Medida (Producións Teatrais Excéntricas-FIOT)
Actriz secundaria: Celia González, por Bernarda (Malasombra)
Actor protagonista: Machi Salgado, por Idiota (Redrum Teatro)
Actriz protagonista: Rocío González, por Liberto (Rebordelos)
Dirección: Jose Prieto por Bernarda (Malasombra) e María Peinado por O meu mundo non é deste reino (Teatro da Ramboia).
Espectáculo infantil: Umm! Unha comedia musical para chupar os dedos, de Avento Teatro.
Espectáculo: Bernarda, de Malasombra.

DISCURSO DE MÓNICA GARCÍA
A vicepresidenta da Asociación de Actores e Actrices de Galicia (AAAG), Mónica García, encargouse de ler o habitual discurso que a Xunta Directiva fai público en cada entrega dos Premios María Casares. Na súa intervención, García agradeceu ao Centro Dramático Galego que abrise as súas portas para “unha atípica entrega de premios”, antes de reflexionar sobre a actual situación. “Hoxe por hoxe, neste aquí e neste agora, estrañamos o que xa non temos: esa normalidade que sempre foi medio e obxecto para nós, as xentes do teatro, para cuestionarnos todo dende a escena”, sinalou Mónica García antes de engadir que “sexa o momento que sexa, esa sempre foi e será a nosa vocación. E tamén o noso labor: Xogar coas fronteiras, forzar os límites, transgredir cos  conceptos e revisar os alicerces de todo aquilo que se nos di que é normal”.
“E si, houbo un tempo en que a suspensión de bolos non era o normal, senón a excepción”, sinalou García para despois subliñar que “todo mudou:  tamén o significado das localidades baleiras no patio de butacas ou a capacidade dos recintos. Por suposto, tampouco é a mesma a relación que se establece entre nós, no escenario, e o público”. “Vaia todo por facer da cultura unha actividade segura para o público, pero a seguridade da cultura debe incluír tamén a das súas traballadoras e traballadores”, sentenciou a vicepresidenta da AAAG, quen tamén se referiu á resposta da administración galega no eido cultural no actual contexto de pandemia: “A Administración deixounos á intemperie e a Consellería de Cultura e Educación empurrounos ao baleiro sen máis rede que un Plan de Reactivación que tachamos de insuficiente, de deficitario e mesmo de imprudente. Un Plan que, en definitiva, apostou todo ou case todo á distribución sen pensar en que os gromos se ían suceder, en que os teatros se ían pechar, en que nos ían cancelar”.

PREMIO DE HONRA E MANIFESTO
Flor Maceiras recibiu o Premio de Honra Marisa Soto e, no seu discurso, agradeceu  o recoñecemento recibido e sinalou que “o teatro é un dereito da cidadanía, non un privilexio da xente que o facemos”. “E para que a xente poida exercer os seus dereitos, ten que ter acceso e ten que haber unha administración pública, local, galega, estatal, que se debe implicar no investimento”, sinalou Flor Maceiras, quen tamén quixo lembrar unha parte fundamental da estrutura teatral: a formación. “Este é un premio non tanto a min e si máis a xente que sempre estivo empeñada na formación teatral na Galiza”, rematou Flor Maceiras.
Por último, tamén se escoitou a actriz Isabel Risco ao ler o seu Manifesto Galego no Día Mundial do Teatro: “EI CARBALLEIRA! Este berro cheo de aire purificador das que aman a comedia, que afasta os virus todos, aumenta as defensas do noso organismo, é medicina natural porque só o pobo salva o pobo; vai para quen teima na idea de concederlles a quen exerce oficio tan honroso, dunha beira e doutra das bambolinas, a titulación de proscritas e proscritos, substancias psicotrópicas que alteran a percepción da súa realidade porque no canto diso fan abrir os ollos e espreitar as orellas. EI TEATREIRAS!”.”

“A Coruña das mulleres”, o sábado 14 de novembro

É obrigatoria a inscrición, aquí.

Aldaolado: “O noso humor non é o chiste polo chiste. Hai un fondo crítico”

Entrevista de Montse Dopico a Lucía Aldao e María Lado en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): A idea de sacar un libro [Ninguén morreu de ler poesía] foi proposta de Xerais?
– María Lado (ML): Era unha idea nosa que eu lle propuxen a Fran Alonso. Xa pensaramos había tempo en facer un libro Aldaolado, pero tampouco nos convencía a idea de baixar do escenario e pornos a vender o noso propio libro…
– Lucía Aldao (LA): A iniciativa foi máis cousa de María. Como é sabido, eu teño máis alerxia e medo a publicar…
– ND: Coñecéronse nun recital. Lucía tiña 17 anos e María fora con Yolanda Castaño
– ML: Fora un recital na Fundación Seoane. Un insigne poeta dos 90 chegara moi tarde e deixara o coche parado no medio da rúa cun papel que poñía: “estou estragado, o meu dono volve en cinco minutos”. Pareceunos unha xenialidade…
– LA: Eu fora a aquel recital, de Letras de Cal, para ver as caras da xente que lera ou estudara. E tiven por primeira vez a sensación de: “mira, esta movida pode ser divertida”.
– ML: É que nese momento a xente tiña moito costume de contar batalliñas sobre os poemas nos recitais. Ás veces a explicación sobre o poema era máis longa que o propio poema. Foi a primeira vez que vin que, se había algo de chiste, a xente quedaba contigo. E foi o que acabamos facendo como Aldaolado. O que contamos é algo tanxencial ao poema, algo relacionado: unha imaxe, unha sensación…
– ND: Así naceu o humor de Aldaolado?
– LA: Cando empecei a facer recitais xa contaba parvadas ao empezar, pero facíao para perder o medo. Non era unha estratexia. Era unha maneira de conectar cos ouvintes. Despois xa vin que o facía máis xente…
– ML: Si, logo vimos que é un recurso común na narración oral, por exemplo. Pero nós comezamos a facelo de maneira máis intuitiva.
Lucía: Como ademais os nosos textos son serios, o humor é un modo de quitar ferro. Cando eu tiña 17 anos, o humor era tamén unha maneira de mostrar que era unha persoa divertida e con saúde mental pese ao dramatismo dos meus textos. (…)”

Tabela dos libros. Novembro de 2020

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Velaquí a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”

Gañadoras-es do XV Certame de Narrativa Curta do Concello de Curtis

“O xurado do Certame estivo formado por Manuel Rico Verea, Yolanda Castaño e Antonio Piñeiro, xunto á coordinadora do certame, Lucía Aldao, con voz e sen voto. Tras unhas intensas deliberacións, pola calidade de todos os relatos, acordouse que os textos premiados son:
Categoría A:
– 1º premio de 200 euros para o relato titulado Marcianación, de Nee Barros Fernández (Marín).
– 2º premio de 100 euros para o relato titulado Recordos, de Paula Redondo Murillo (Sanxenxo).
Categoría B (adultos):
– 1º premio de 350 euros para o relato titulado Pendentes, de Prince Vidal Rodríguez (Pontevedra).
– 2º premio de 150 euros para o relato titulado Abrente en ERZ, de Eduardo Manuel Campos Coello (Marín).
O acto de entrega celebrarase o sábado 19 de setembro.”

Susana Sanches Arins: “Só a partir do teu eu mais eu podes chegar aos eus de qualquer outro lugar”

Entrevista a Susana Sanches Arins en aRi[t]mar:
“(…) – aRi[t]mar: Como valoras a situaçom atual da poesia galega?
– Susana Sanches Arins (SA): Acho que se numa cousa somos boas as galegas é na poesia. É um tópico e uma realidade a um tempo. Às vezes eu fago a piada de que na Galiza, se levantas uma laje, sai-che nom uma lagarta, mas uma poeta. Contamos com uma enorme variedade de vozes, de estilos diversos, com trajetórias longevas e experimentadas a combinar-se com novos talentos, das quais a seleçom do aRi(t)mar é um bom exemplo: aparece a merecidíssima Prémio Nacional (sic) de Poesia Pilar Pallarés a carom de Carlos Lixó, voz novíssima entre as novas, ou Celso F. Sanmartín, a voz nascida da tradiçom oral, a carom de Lucía Aldao, que traz o mundo urbano nos seus poemas.
Há uma figura retórica a que lhe dizem sobrepujamento. Consiste em falar muito bem das contrincantes para elevar o teu próprio valor. Pode parecer que é o que estou a fazer eu agora e nom há detrás essa intençom, mas a de manifestar o meu orgulho por fazer parte de um sistema tam produtivo e rico e diverso.
– A: Que fortalezas encontras no uso do idioma galego como escritora?
– SA: A de utilizar a ferramenta que melhor domino e que mais me liga com o mundo, pois é a minha língua. Nom pensei nunca em termos de fortaleza e debilidade, que é algo que se deduz da pergunta. Nom fiz uma análise DAFO antes de decidir que língua usar para a escrita. Uso a minha língua de vida, a do meu quotidiano, aquela com me relaciono com o meu entorno.
Sei que também há implicaçons políticas, pois ao ser utente também do castelhano, há uma escolha, um posicionamento, mas essas reflexons vêm depois da passagem natural de escrever na língua com que leio e apreendo a vida. A fortaleza? Nom há melhor maneira de fundir o pessoal com o global: só a partir do teu eu mais eu (e isso inclui a língua) podes chegar aos eus de qualquer outro lugar.
– A: Que transmitirias à gente que está a começar na poesia?
– SA: Que escreva. Muito. Que leia. Muito também. Mas que, sobretodo, atenda ao mundo. Que observe. Que abra olhos, orelhas, boca e pele. Porque é no quotidiano mais aparentemente banal onde se aparecem os melhores versos. (…)”