Premios da Crítica de Galicia 2021

Premios da Crítica Galicia 2020

Os Monicreques de Kukas levan ás táboas do Salón Teatro a obra coa que Roi Vidal gañou o Barriga Verde

Desde o Agadic:
“A histórica compañía compostelá Os Monicreques de Kukas presenta esta semana no Salón Teatro de Santiago Réquiem por un monicreque, montaxe que leva ás táboas o texto polo que Roi Vidal Ponte obtivo en 2016 o premio Barriga Verde de textos para teatro de monicreques (modalidade para público adulto) convocado pola Agadic.
Trátase, ademais, dun dos 31 espectáculos adxudicatarios en 2017 das subvencións da Axencia Galega das Industrias Culturais á produción escénica galega.
Isabel Rei dirixe esta proposta, que poderá verse na sede compostelá do Centro Dramático Galego (CDG) do 11 ao 14 de xaneiro (de xoves a sábado, ás 20,30 h., e o domingo, ás 18,00 h.), ademais de ofrecer dous pases matinais para centros escolares o xoves e o venres.
A obra de Vidal Ponte, quen tamén colabora coa montaxe como asistente de dirección, parte dun suceso histórico operístico (un crime sucedido na Scala de Milán en 1968 ao finalizar a representación de Romeo e Xulieta) para indagar con ironía na relación entre o escénico e o extraescénico, homenaxeando os oficios técnicos do teatro e observando o rol do espectador de xeito provocador e irreverente.
Misterio tras o pano
Para o espectáculo, Marcelino de Santiago “Kukas” deseñou a recreación dun teatro á italiana, coa típica decoración burguesa do século XIX, no que ten lugar todo un xogo de intrigas e vaidades. A través del, o público non só poderá ver o que sucede sobre o escenario, senón tamén o que acontece entre caixas, nese espazo reservado para os artistas e os técnicos e que, neste caso, agocha varios misterios sen resolver.
O apartado interpretativo e de manipulación das marionetas corre a cargo de Miguel Cabaleiro, Isabel García, Borxa Insua e do propio Marcelino de Santiago, quen tamén deseñou os monicreques e mais o vestiario. A iluminación está asinada por Miguel Cabaleiro e Isabel Rei, mentres que Zoar Ensemble e Paula Rei interpretan para esta montaxe Marcha fúnebre para unha marioneta e Je Veux Vivre, respectivamente.
Venda de entradas
A venda anticipada das entradas para asistir a Réquiem por un monicreque en Santiago está xa activada no web entradas.abanca.com e mais no teléfono 902 434 443. Os días de función poderán adquirirse no despacho de billetes do Salón Teatro desde dúas horas antes do comezo do espectáculo.
Marcelino de Santiago “Kukas” e Isabel Rei fundaron en 1979 a que é a primeira compañía galega de teatro con marionetas de Galicia da época actual. Nas súas preto de catro décadas a traxectoria, Os Monicreques de Kukas evolucionou desde as representacións na rúa ata amosar os seus espectáculos de gran formato e con marionetas de complicados mecanismos de creación propia en importantes escenarios de toda Galicia e do resto de España.”

“O radicalismo discreto de Anxo Rei Ballesteros”

Artigo de Daniel Salgado en Sermos Galiza:
“A literatura é, tamén, un síntoma da historia. As marcas da febre xerada polos acontecementos. O rexistro inconsciente, ou non, do conflito político. Traballos perdidos da linguaxe. Todos estes factores, e outros moitos, confluíron hai 40 anos en Dos anxos e dos mortos, a primeira novela de Anxo Rei Ballesteros (Boqueixón, 1952- A Coruña, 2008) e unha das novelas chave da transición ao posfranquismo en Galiza.
“Foi unha novela viva, construída coas vivencias cotiás. Anxo líanos fragmentos cando estabamos de tazas por Santiago”. Quen fai memoria é Marcelino de Santiago, Kukas, dramaturgo hoxe popular polo seu traballo con monicreques e, na década dos 70, integrante con Rei Ballesteros do Fato de Oniristas Galegos. Este “variopinto” grupo de artistas procuraban, sobre todo, que “a vida e a arte non estivesen separadas”.
As convulsións sociopolíticas -a ditadura esboroábase- e a iniciación a unha existencia liberada conforman o pano de fondo de Dos anxos e dos mortos. Obra de protagonismo mozo e colectivo e con vontade de ruptura estética, escrita por un anarquista confeso, era, considera Kukas, “un froito máis naquela festa cultural e ideolóxica”. Malia a violencia ambiental da época, as lembranzas reconstrúen un tempo vizoso, intenso, de caos e descubrimentos. Diso trata, tamén, a novela.
“Anxo Rei abriu a literatura galega a novas formas de pensamento prosístico e axudou a que acordase de certo letargo histórico”, considera Roberto Abuín, editor do ensaio póstumo A presenza dunha ausencia (2013) no seu selo Axóuxere, “causado non só polo franquismo senón tamén por tendencias críticas e literarias esencialistas”. Como Kukas, que cualifica de “explosión tremenda” a aparición de Dos anxos e dos mortos nunha paisaxe dominada por Cunqueiro ou por relatos curtos derivados da prosa de Castelao, Abuín salienta que Rei Ballesteros “sen ser excesivamente asertivo, si quixo fracturar a literatura galega”. É o que denomina “radicalismo discreto” do autor. (…)”

Santiago: Homenaxe a Roberto Vidal Bolaño. Un home do aquí, o 27 de outubro

Crónica posterior en Sermos Galiza.