Desde
a Fundación Rosalía de Castro:
“O presidente da Fundación Rosalía de Castro, Anxo Angueira; o presidente da Real Academia Galega, Xosé Luís Méndez Ferrín; o vicerreitor de Extensión Universitaria da Universidade de Vigo, Xosé Henrique Costas, e o representante da Asociación de Gaiteiros Galegos, Olimpio Xiráldez, presentaron os primeiros actos dun ano dedicado a celebrar o 150 aniversario da publicación de Cantares Gallegos.
O primeiro día sinalado deste ano é o 24 de febreiro (Día de Rosalía e 176 aniversario do seu nacemento), cando celebraremos con varios actos o nacemento da poeta. En primeiro lugar, haberá unha Alborada para Rosalía para o que estamos a facer un chamamento a todos os gaiteiros e gaiteiras de Galicia para que nesa mañá dean unha alborada de gloria en honra á poeta padronesa en todas as vilas e cidades do país. Ao remate, lerán un manifesto. Trátase dunha iniciativa conxunta coa Asociación de Gaiteiros Galegos. Os gaiteiros que queiran participar poden anotarse na web da Fundación.
Ademais, ás 10:00 da mañá faremos unha ofrenda oral ao pé do monumento que lembra onde naceu a escritora (Praza de Vigo, Santiago de Compostela). E a continuación realizaremos un acto na Casa de Rosalía en Padrón onde personalidades culturais, sociais e políticas de toda Galicia interveñen e recitan na honra da escritora. Alí presentaranse ademais os actos conmemorativos do 150 aniversario de Cantares gallegos. E contaremos coa actuación musical de Uxía e Sérgio Tannus. (…)”
Arquivos da etiqueta: Xosé-Henrique Costas
Agustín Fernández Paz, seis lembranzas e unha narración no camiño ata o Honoris Causa
Desde 
a Universidade de Vigo:
“Por todos os seus “méritos vitais, literarios, humanísticos e universais; por ser un narrador elegante e absolutamente comprometido coa defensa da lingua; por ser unha persoa coherente que buscou sempre transformar a sociedade desde a escola pública e se implicou na vangarda da renovación pedagóxica; por ser un dos narradores galegos máis universais, un dos mellores facedores de lectores, coñecido dentro e traducido fóra, por ser un exemplo de ética e dinamismo ao servizo da terra nosa e da terra enteira…”. Por todos e cada un de estes motivos o escritor Agustín Fernández Paz foi nomeado Doutor Honoris Causa da Universidade de Vigo, “un recoñecemento co que me honra e que tanta emoción me fai sentir que non garda relación cos meus posibles méritos, malia as palabras de loanza” coas que o seu padriño, o profesor e vicerreitor de Extensión Universitaria, Xosé Henrique Costas, pedía que entrara no Claustro universitario. “Que isto me estea a suceder na Universidade de Vigo, a cidade da que son veciño desde hai máis de 20 anos, éncheme o peito de alegría”, asegurou emocionado.
A través dun relato vertebrado en Seis lembranzas e unha narración, o xa Honoris Causa fixo un percorrido vital no que quedou patente que toda a súa andaina persoal e profesional xirou arredor da defensa dunha lingua que tivo na súa xeración aos encargados “de espallar e prestixiar socialmente” un idioma que ata entonces vivía “nunha diglosia granítica que se instalara na sociedade coma se pertencese á orde natural das cousas”. “O párroco, os mestres, os artistas do cine ou o médico falaban en castelán, o mesmo idioma que liamos nos xornais e escoitabamos pola radio. A lingua dos usos formais, porque logo a vida de verdade se desenvolvía na fala de noso”, lembrou o escritor ao tempo que advertía dos moitos chanzos que aínda quedan por subir.
Un edificio a medio construír
A situación social do galego nas últimas décadas tráelle á memoria a Fernández Paz Penélope, un poema de Díaz Castro que recolle entre os seus versos “Un paso adiante e outro atrás, Galiza e a tea dos teus soños non se move”. Atrás quedan o traballo cotiá en aulas e ámbitos sociais, moita enerxía para “erguer o sinxelo edificio que nos permitía soñar cun futuro mellor” e a ilusión que traía baixo o brazo o Plan Xeral de Normalización da Lingua coa que “criamos posible engadirlle unha placa máis ao edificio no próximo futuro”. Anos despois, segundo Fo escritor lingua e educación sofren recorte tras recorte mentres a sociedade asiste desacougada “ao minucioso proceso de demolición do edificio”. “Coa escusa da crise ou sen ela, os retrocesos legais sucédense con medida puntualidade. O obxectivo final semella ben claro: podar as pólas máis vigorosas do bonsai, coutar a presenza social da lingua ata confinala nun lugar subordinado”, asegura con mágoa.
A pesares de ser perito mecánico, Fernández Paz tardou pouco en darse conta de que a súa verdadeira vocación estaba entre libros, ensinando ou escribíndoos. Dende entonces pasaron 25 anos, ducias de libros colectivos, 55 de narrativa en galego e máis de medio millón de exemplares cos que sementar bibliotecas de Galicia e do mundo. “Escribir como un acto de rebeldía, como un acto de amor. Escribir co desexo intenso de crear algo que antes non existía. E ser consciente de que aramos sobre os mortos desta terra, de que a nosa escrita se alimenta da dos autores que nos precederon”, describe o escritor, para quen o trazo máis significativo da lingua galega é “a súa vocación de ser célula de universalidade, a vontade de sermos unha peza máis no mosaico mundial das culturas, a conciencia de que só se pode ser universal desde a asunción das propias raíces”. Moitos anos de “labor teimudo e solitario de construír mundos, obsesionarse cunha historia, deixarse posuír por ela”, sempre apoiado pola súa dona, Inmaculada, e a súa filla, Marina, “os esteos que me sosteñen”.
Dignificar escola, lingua e terra
Agustín Fernández Paz é unha persoa “que afortunadamente para as letras galegas e universais se debruzou nas profesións de mestre por vocación e narrador por necesidade”, como o definiu Xosé Henrique Costas. Fillo dun lector apaixonado e famento de libros ao vivir nunha época na que “a censura era brutal e a liberdade de expresión unha utopía”, o lucense “traballou sempre por dignificar unha escola para un tempo, nunha lingua e para unha terra”, participando activamente en movementos de renovación pedagóxica e promoción da lectura. “A súa obra narrativa é vizosa, é galega, é excelente, é recoñecida e é universal”, subliñou Costas, que describiu ao escritor como unha das voces máis poderosas da literatura infantil e xuvenil galega, merecedor de numerosos recoñecementos colectivos e tan coherente coas súas ideas como para rexeitar en 2010 o Premio da Cultura Galega porque “Rosalía nunca aceptaría un premio hipotecado por agresións contra a mesma cultura que se finxe exaltar”.”
O discurso completo pódese descargar aquí: Discurso Honoris Causa Agustín Fernández Paz.
Vigo: investidura de Agustín Fernández Paz como doutor honoris causa pola Universidade
O 
luns 28 de xaneiro, ás 12:00 horas, no Salón de Actos da Facultade de Filoloxía e Tradución da Universidade de Vigo, o escritor Agustín Fernández Paz será investido Doutor Honoris Causa pola Universidade de Vigo o día de San Tomé de Aquino. Actuará como padriño o Vicerreitor de Extensión Universitaria, o profesor Xosé Henrique Costas González.
Nomeamentos na Real Academia Galega
“A
Real Academia Galega prepara un amplo programa de actividades, no que se inclúen publicacións e actos musicais por toda Galicia, para conmemorar os 50 anos da celebración das Letras Galegas, edición na que será homenaxeado Valentín Paz Andrade. Así o explicou, en declaracións a Europa Press, o secretario da RAG, Xosé Luís Axeitos, tras comparecer en rolda de prensa xunto ao presidente da institución, Xosé Luís Méndez Ferrín. Segundo resaltou, a Academia “quere dar a máxima difusión” a un proxecto de actos conmemorativos para celebrar o que “é a maior festa cultural de Europa” se se ten en conta o carácter popular e participativo desta. Axeitos sinalou que a RAG “prepara actos moi importantes”, que xestiona con “empresas privadas” debido ás “dificultades” económicas actuais, polo que aborda o programa con empresas de comunicación, industrias e grandes compañías “para poder presentar actos de música, folletos, libros e concertos por todo o país”. (…)
O primeiro plenario de 2012 da Real Academia Galega serviu, ademais, para nomear a catedrática de lingua e Literatura portuguesa e brasileira do Departamento de literaturas comparadas da Universidade de Roma Tre Giulia Lanciani académica de honra. “É unha eminente investigadora e divulgadora do noso corpus lírico medieval, con edicións e importantes estudios que son referencia obrigada entre os estudosos deste campo”, indica a RAG. Ademais, o plenario acordou nomear académicos a Ana Isabel Boullón Agrelo, Xosé Henrique Costas González, Gonzalo Navaza Blanco e Antón Palacio Sánchez, relacionados coa constitución de diferentes seccións nas que está organizada a Academia e que “están chamadas a desenvolver un importante traballo no ámbito da gramática, lexicografía, onomástica, a literatura e a historia”. Deste modo, estes recén nomeados académicos incorporaranse aos traballos xa programados polas diferentes seccións da Real Academia Galega.”
O historiador Pegerto Saavedra ingresará na Real Academia Galega
“Pegerto Saavedra Fernández 
(A Fonsagrada, 1951), catedrático de Historia Moderna da Universidade de Santiago de Compostela, será o novo membro da Real Academia Galega. A entidade tomou esta decisión no plenario desenvolvido o venres 30 de setembro, no que decidiron que sexa este historiador o que ocupe a vacante deixada por Francisco Xavier Río Barja. Nesa mesma xuntanza, o plenario tamén acordou facer oficial as propostas de Giulia Lanciani como Académica de Honra, e de Ana Isabel Boullón Agrelo, Xosé Henrique Costas González, Gonzalo Navaza Blanco e Antón Palacio Sánchez como Académicos Correspondentes.” Vía Cultura Galega.
‘Mil e un Cunqueiros‘
Artigo 
de Daniel Salgado en El País (Galicia):
“Na nota ao pé dos Cantos de Hastings, catro poemas redactados nunha visita ás paraxes do sur de Inglaterra, Álvaro Cunqueiro (1911-1981) esquematizaba unha poética minúscula: “Aquí van algús, en versión ben provisional; son poesía de ocasión, pero toda poesía é de ocasión”. Era a voz do escritor en 1966, cando triunfaba coas súas propostas narrativas en galego e en castelán pero os seus poemas non atinxían repercusión equivalente. E con todo, aproveitaban calquera ocasión e inzaban as páxinas evanescentes de xornais e revistas de pequena difusión, pezas adoito ocultos tras o pano do pseudónimo. Esa etapa, rehabilitada inicialmente polo partisanismo de Méndez Ferrín na década dos setenta, é a que recolle Poesía 1933-1981. Xosé-Henrique Costas e Iago Castro Buerger encárganse dunha edición, impresa por Galaxia, que presenta en sociedade, entre outros materiais, medio cento de poemas espallados do mindoniense. (…)”
A Coruña: conferencia de Xosé Henrique Costas sobre Situación actual da lingua
O martes
18 de xaneiro, a partir das 20:00 h., na Fundación Caixa Galicia (Cantón Grande, 21-24) da Coruña, o profesor doutor da Universidade de Vigo Xosé Henrique Costas González, falará, dentro do ciclo Lingua, Literatura e Nación, organizado pola A. C. O Facho, sobre Situación actual da lingua.
Multipresentación en 69 localidades de todo o mundo do libro 55 mentiras sobre a lingua galega
Esta é a listaxe das 69 localidades nas que se fará hoxe venres 5 de febreiro ás 20:30 a presentación do libro 55 mentiras sobre a lingua galega. Indícase tamén o nome das persoas que participarán no acto en cada vila e cidade.
A Coruña, Sala de Prensa Fundación Caixa Galicia (Cantón Grande, entrada por Rúa da Estrela): Mercedes Queixas, Pancho Pillado, Martin Pawley e Alfredo Ferreiro
A Estrada, Agrupación Cultural KenKeirades: David Otero e Antía Otero
Allariz, Fundación Vicente Risco: Teresa Devesa e Antonio Blanco
Baio (Zas), Auditorio de Baio: Teresa Castro, Antonio Díaz Amor, Ricardo Vigueret
Baiona, Biblioteca Municipal: Concha Costas e Anxo Ratel
Barcelona, Centro Galego (Rambla Caputxins 35-37): Pere Comelles, Sabela Labraña, Xiana Díaz e Paulo Filgueiras.
Bethelem (Palestina), Libraría Kalila w-Dimma: Moncho Iglesias Miguez e Samar Sabat
Bos Aires (Arxentina), Biblioteca Galega de Bos Aires, na Federación de Sociedades Galegas (rúa Chacabuco 955): Débora Campos, María Rosa Lojo, María Rosa Iglesias, Andrea Cobas Carral e Paco Lores, ás 19:00
Bruxelas (Bélxica), Livraria Orfeu: Ana Fontal, Xavier Queipo e Manuel González
Bueu, Museo Massó: Eva Rivas, Xabier Castro, Carme Novas Ferradás, Lucía Novas
Cacheiras-Teo, Mediateca do Grilo: Carme Hermida, Xosé Mª Lema Suárez e Rosa Moreiras Cuñarro
Caldas de Reis, Biblioteca Municipal: Ana Rial, Cesar Longa e Xosé Candal
Cambados, libraría Ramón Cabanillas (Rúa do Hospital, 40, baixo): Paco Fdez. Rei, Emilio Insua e Pilar Ponte
Cangas, Auditorio Municipal: Héitor Mera, Rita Paredes, Ana Ameal e Xosé Manuel González
Carballo, Pazo da Cultura: Xan Fernández Carrera, Silvana Castro e Farruco Fraga
Carnota, Confraría de Pescadores de Lira: Chisco Naval, Mercedes Díaz Maián e Belén Campos
Celanova, Aula de Cultura Caixa Galicia: Xoán Carlos Domínguez Alberte e Leopoldo Rodríguez Puga
Cerceda, Biblioteca Pública de Cerceda: Xosé Bocixa e Manuel Lourenzo
Chantada, Casa da Cultura: Manolo Figueiras e Xosé Miranda
Copenhague (Dinamarca), Libraría-Café Rayuela (Fælledvej 5): Alejandro Tobar e Iago Cordal, ás 18:00
Corcaigh/Cork (Irlanda), Book Library da University College Cork, ás 17.15 h: Carlos Seco, Ciaran Dawson e Xoán Sartal.
Cotobade, Multiusos de Carballedo: Hadrián Faílde Perdiz, Antón Vidal Andión e Malores Villanueva
Cuntis, Casa da Cultura: Héitor Picallo Fuentes, Olimpo Arca, Maka Arca Camba, Silvia Fernández Piñeiro e Santiago Martínez López
Fene, Casa da Cultura: César Yáñez, Moncho Gándara, Quique Sanfiz
Ferrol, Ateneo Ferrolán: Xosé Manuel Pérez Sardiña, Xosé Lastra e Xosé Manuel López Leira
Gondomar, Aula de Cultura Ponte de Rosas (Avda. da Feira nº 10): Xilberte Manso, Gonzalo Navaza. Atención! En Gondomar a presentación será ás 20:00
Guitiriz, Casa das Palabras: Alfonso Blanco
Lalín, Museo Ramón María Aller: Rafa Cuíña, Alberto Granxa e Luz Méndez
Lisboa (Portugal), Casa do Brasil, 21.30 h: Antonio Mira e André Filipe Simões
Londres (Gran Bretaña), Instituto
Cañada Blanch, 317 Portobello Road, 19.00 h: Inma Gil Rosendo e Eva Moreda
Lubián (Zamora), Salón de plenos do Concello de Lubián (Souto da Feira, 7): Felipe Lubián e Carme Pousa
Lugo, Librería Trama: Paco Martín e Antonio Reigosa
Madison (Wisconsin, EEUU), University of Wisconsin, Edif. Ingraham, Aula 133: David MacKenzie
Madrid, Ateneo de Madrid: Alejandro Hermida, Asunción Canal Covelo e Laura Montes García
Marín, Biblioteca Municipal: Ana Acuña, Calros Solla e Lucía Outeiro
Melide, Centor Social Xosé Vázquez Pintor: Vanessa Martínez Iglesias, Xosé Vázquez Pintor, Xosé Luís Santiso e Valentina Formoso
Moaña, Centro Cultural Daniel Castelao: Asunción Soñora Abuín, Daniel Costas Currás, Benxamín Riobó Sanluís e Xabier Cordal
Monforte, Galería Sargadelos: Xosé Manuel Eyré e Suso Verao
Nablús (Palestina), Libraría Kubut: Fahed Salahat e Mohamed Salahat
Nigrán, Casa do Concello: Anxo Valverde, Xan Lois Cabreira e Emma Lázare
Noia, Casa da Cultura Avilés de Taramancos: Lola Arxóns, Agustín Agra e Carlos Maquieira
Nova York (EEUU), New York City University: Alexandre Alonso Nogueira e Humberto Ramilo Costas
O Barco, Biblioteca Municipal: Manuel Agra, Luísa G. Macía e Xaquín Freixeiro
O Grove, Casa da Cultura “Lueiro Rei”: Xesús Mª González Domínguez, Luís Rei, Rosario Pérez Magdalena e Patricia Arias Chachero
Ourense, Ateneo de Ourense: Serafín Alonso, Xosé Antón Laxe Martiñán e Xián Bobillo
Padrón, Casa do Patín: Anxo Angueira, Rita Bugallo e Xosé García Lapido
París (Francia), Instituto Cervantes (sala 1.3): Martinha Varela e Antón Figueroa
Pobra de Trives, Casa da Cultura: Mónica Baleirón e Mª Luísa Travieso
Ponferrada, Sala da Obra Social de Caja España en Ponferrada: Paco Velasco, Nuria Varela e Rafael Adán
Ponteareas, Biblioteca Municipal: Alberte Reboreda, Anxo Saborido e Xosé Manuel Moo
Pontedeume, Centro Municipal de Maiores: Xosé Francisco Correa Arias, Xoán Lorenzo Crespo.
Pontevedra, Galería Sargadelos: Ana Outón, Ana Iglesias e Elvira Ribeiro
Ribadavia, Casa da Cultura: representantes da Plataforma Ribeiro pola Lingua
Ribadeo, Casa das Letras: Xavier Campos e Rocío Dourado
Ribeira, Ateneo Valle Inclán: Encarna Pego, Miguel Louzao, Pura Prado e Alexandre Cortés Ayaso
Salceda de Caselas, salón de actos do CEP Altamira: Suso Sánchez e Flori Veloso
San Martiño de Trebello (Val do Ellas, Extremadura), Casa do Concello: Domingos Frades Gaspar, Severino López Fernández e Máximo Gaspar
Santiago, Librería Couceiro: Xosé Luís Regueira, Antón Dobao e Mª do Carme Ríos Panisse
Saraievo (Bosnia), Kulturni Center Fuad Jahic: Jairo Dorado
Trintxerpe (Guipúzcoa), Tenencia de Alcaldía de Trintxerpe, concello de Pasaia: Xosé Estévez, Manolo Irixoa, Filipe Domínguez e Koldo Izagirre
Tübingen (Alemaña), Libraría Rosa Lux (Lange Gasse 27), 20.00: Aitor Rivas, Johannes Kabatek e Mariana Petitti
Tui, área Panorámica (antigo S. Paio): Helena Pousa e Alberto Valverde
Verín, Casa da Cultura: Xesús Lantes, Bieito Barreira e Zeltia Barreira
Viana do Bolo, IES Viana do Bolo: Carlos Ferreiro González e Patricia Fernández López
Vigo, Casa Galega da Cultura (Fundación Penzol): Xosé Henrique Costas, Manuel Bragado, Agustín Fernández Paz
Vilafranca do Bierzo, Casa da Cultura de Vilafranca: Marisa Cela e Antonio Nestral
Vilagarcía, auditorio municipal: Xan Guillén, Héitor Silveiro e Cruz López Martínez
Vilalba, Salón de Actos da Casa da Cultura: Primitivo Iglesias, Luis Villares, Moncho Paz, Ricardo Polín e Antía Veres Gesto
Vitoria/Gasteiz, salón de actos do Centro Galego de Vitoria: Xavier Iglesias, Itziar Ayestaran, Idoia Ezeiza e Débora Álvarez Moldes
ProLingua anuncia as localidades nas que se presentará o libro das 55 mentiras…
A Plataforma ProLingua anunciou hoxe a listaxe provisional de localidades nas que se presentará o próximo venres 5 de febreiro o libro 55 mentiras sobre a lingua galega. Son máis de sesenta as vilas e cidades de todo o mundo que acollerán o acto, un fito histórico para o sistema literario galego: A Coruña, A Estrada, Allariz, Baiona, Barcelona, Bethelem, Bos Aires, Bruxelas, Cacheiras, Caldas de Reis, Cambados, Cangas, Carballo, Carnota, Celanova, Cerceda, Chantada, Copenhague, Corcaigh/Cork, Cotobade, Cuntis, Ferrol, Gondomar, Guitiriz, Lalín, Lisboa, Londres, Lugo, Madison – Wisconsin, Madrid, Marín, Melide, Moaña, Monforte, Nablús, New York, Nigrán, O Barco, O Grove, Ourense, Padrón, París, Pobra de Trives, Ponferrada, Ponteareas, Pontevedra, Ribadavia, Ribadeo, Ribeira, Salceda de Caselas, San Martiño de Trebello (Val do Ellas), Santiago, Saraievo, Trintxerpe, Tübingen, Tui, Verín, Viana do Bolo, Vigo, Vilafranca do Bierzo, Vilagarcía, Vilalba e Vitoria/Gasteiz. Tedes máis información no blog de ProLingua.
A Plataforma ProLingua presenta a súa primeira publicación en máis de cincuenta localidades de todo o mundo
A plataforma a prol da defensa e promoción da lingua galega ProLingua presentará o venres 5 de febreiro a súa primeira publicación titulada 55 mentiras sobre a lingua galega, coordinada polo profesor da Universidade de Vigo Xosé-Henrique Costas.
Esta publicación pretende ser un argumentario sinxelo e clarificador, ao tempo que sólido e rigoroso, que axude a sociedade galega a comprender e superar aquelas valoracións e interpretacións subxectivas, ideoloxizadas desde unha óptica exclusivamente partidista, erróneas ou perversas que perseguen o obxectivo de actuaren de freo ao camiño da necesaria reposición e normalización de usos para a lingua galega no seo da súa sociedade.
Nos próximos días a Plataforma ProLingua dará a coñecer no seu blogue máis detalles da multipresentación que deste libro se fará simultaneamente en máis de medio cento de localidades espalladas polo noso país –todas as cidades e principais vilas-, polo Estado español –Ponferrada, Madrid, Barcelona, Vitoria/Gasteiz e Trintxerpe- e no estranxeiro –Tübingen, Buenos Aires, Lisboa, Tel Aviv, Nova York, Bethelem, Nablús, París, Saraievo, Londres, Bruxelas e Copenhague.
