III Concurso Premio Relatos Curtos O Cabaleiro das Cunchas da Vila de Bouzas, 2018

1. A este premio poderán concorrer todos os autores (ou autoras) que o desexen, excepto a persoa gañadora da edición anterior, cun relato escrito en calquera dos idiomas que son oficiais na Península Ibérica: galego, castelán, portugués, catalán e euskera co tema único da: “Lenda do Cabaleiro das Cunchas de Bouzas”.
2. Os relatos serán orixinais e inéditos en todos os formatos, tanto en papel como dixital, terán una extensión non inferior a tres follas nin superior a 15. Serán presentados en texto formateado con letra de tamaño 14 e espaciado dobre en Times New Roman.
3. Poderán presentarse de dous modos: en papel, con tres copias, debidamente grampadas ou encadernadas, ou con un arquivo gravado en CD en formato PDF, seguindo as mesmas normas que se detallan o apartado 2 de estas bases.
4. Os relatos enviaranse antes do 30 de Maio de 2018, facendo constar no sobre: “IIIº Concurso de Relatos Curtos do Cabaleiro das Cunchas da Vila de Bouzas, ao seguinte enderezo: Cofradía del Santísimo Cristo de los Afligidos de Bouzas. R/ San Miguel, nº 1- Baixo. CP 36208 – Bouzas – Vigo.”
5. Presentarase cos orixinais, dentro do sobre pechado, baixo plica, una declaración xurada asinada polo/a autor/a onde declare a súa autoría sobre o relato, así como a súa orixinalidade. A non inclusión desa declaración xunto co relato será motivo para que a obra en cuestión sexa excluída automaticamente, considerarase non remitida e non presentada, a destruírse.
6. Establécese un único premio dotado con mil cincocentos euros, 1.500,00 €.
7. O premio poderá declararse deserto sempre que o xurado considere que os relatos presentados non reúnen a calidade suficiente.
8. A contía do premio inclúe a adquisición dos dereitos de explotación da posible primeira edición de ata un máximo de 1.500 exemplares do texto gañador. Estes dereitos corresponderalle en exclusiva á entidade organizadora deste premio.
9. O Xurado estará composto por tres persoas de recoñecido prestixio no ámbito das nosas letras. A decisión do Xurado será inapelable e farase pública no mes de Xuño do 2018.
10. A entrega do premio terá lugar nun acto público que se realizará na vila de Bouzas o venres anterior ao terceiro domingo do mes do Apóstolo.
11. Os orixinais non premiados serán devoltos, sempre que os autores/as o soliciten por escrito nun prazo máximo de dous (2) meses a partir da data se faga pública a resolución do Xurado. Os orixinais que non se retiren destruiranse.
12. Nos aspectos non incluídos nestas bases ou aqueles que puidesen ser obxecto de interpretación, a decisión corresponderalles aos membros do xurado, que emitirán ditame que será inapelable.
13. A participación na convocatoria implica a aceptación destas bases.

IRMANDADE DAS DONAS E CABALEIROS

Vila de Bouzas, VIGO, xaneiro do 2018.

Patrocinador: Deputación de Pontevedra.”

A AELG acorda a creación dun Parlamento de Escritoras e Escritores

Artigo de María Obelleiro en Sermos Galiza:
“A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) congregou na mañá do sábado as súas socias e socios na Asemblea Xeral, en que aprobou recoñecer como Mestra e Mestre da Memoria Luz Fandiño e Manuel Pazos, así como ratificar Isabel-Clara Simó como Escritora Galega Universal e Xoán-Ignacio Taibo como Escritor na súa Terra Letra-E. Entre as novidades, a AELG acordou celebrar un Parlamento de Escritoras e Escritores no outono.
O Museo do Pobo Galego acolleu na mañá do sábado a Asemblea Xeral da AELG, en que se acordou a creación do proxecto Parlamento de Escritoras e Escritores, que se celebrará en outono na cidade de Pontevedra. A iniciativa parte da idea de que a escritora ou o escritor, alén de atender a súa actividade creativa, “ten que analizar e ser altofalante da situación actual de falta de garantías democráticas no exercicio dos dereitos civís”.
Neste contexto, a AELG xulga necesario “convocar as escritoras e os escritores para falar da situación dos medios de comunicación e o poder, da violencia estrutural, da violencia contra das mulleres, da destrución do noso patrimonio cultural e o noso medio natural, ademais de analizar o efecto das dinámicas lexislativas regresivas no Estado Español, que comportan novas e diversas formas de censura”.
En declaracións a Sermos Galiza, o presidente da AELG, Cesáreo Sánchez, pon de manifesto que a entidade “constatou que é necesario tomar consciencia e conciencia de que o escritor ten que participar en defender a cultura e en ser parte moi activa da defensa da cultura no sentido máis amplo do noso patrimonio natural e cultural”. “Ten que pronunciarse nun momento en que autores de letras de cancións e mesmo actores e diversos creadores están a ser imputados para ser xulgados, atacando a liberdade de expresión”, engadiu, “ante este novo tempo de diversas formas de censura teñen que dar un paso á fronte”.
Cesáreo Sánchez explica que o Parlamento xorde da necesidade de “crear un lugar onde poder defender e denunciar ataques aos dereitos civís e nacionais”. “Pensamos que hai momentos na historia en que hai moitas cousas en perigo e que o escritor ten que ser unha das partes máis activas da sociedade, non só coa súa obra, senón como portavoz das necesidades públicas e sociais”.
A Presidencia da AELG, encabezada polo propio Cesáreo Sánchez, tamén expuxo á Asemblea a necesidade de defender o libro en galego coa creación dunha ampla plataforma así como a instar o Goberno galego a que cumpra as súas responsabilidades estatutarias, entre as que está o desenvolvemento efectivo da lei do libro e da lectura.
A este respeito, Cesáreo Sánchez, afirma en declaracións a este medio que “se non hai libros, non se pode concretar a escrita” e emprega unha metáfora coa xente do mar e as cotas pesqueiras, “os mariñeiros e armadores reivindican cotas no Gran Sol, se non, non hai barcos”. Salienta, ademais, que “sen libros, non hai país” e sinala que a AELG ten constatado un empobrecemento no ámbito cultural, “a través da nosa axenda cultural, detectamos que nos últimos dous anos houbo un descenso dun 10% da actividade”. Estas, di, “son alertas que indican que hai menos actividade social porque hai menos libros e menos fondos de apoio á cultura”.
Ademais, a Asemblea Xeral da AELG acordou recoñecer como Mestra e Mestre da Memoria 2018 Luz Fandiño e Manuel Pazos, a proposta da Comisión de Literatura e Tradición Oral da AELG, previa deliberación do grupo de traballo formado por Ana Acuña, Félix Castro Vicente, Carme Pernas Bermúdez, Calros Solla, Xurxo Souto, X. Manuel Varela, Lois Pérez e Antonio Reigosa. A AELG entregará estas distincións na III Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria, que terá lugar en Lugo no outono.
A entidade tamén ratificou Isabel-Clara Simó como Escritora Galega Universal 2018, “desde o profundo respeito e afecto á súa persoa e á valoración da altísima calidade literaria da súa obra, así como por ter defendido e defender a lingua, a cultura e a dignidade nacional dos Països Catalans”. O galardón entregaráselle o 19 de maio de 2018 na III Gala do Libro Galego, que decorrerá no Teatro Principal de Santiago de Compostela.
A escritora de Alacant súmase, deste xeito, aos nomes de Mahmud Darwix, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman, Antonio Gamoneda, José Luis Sampedro, Lídia Jorge, Bernardo Atxaga, Luiz Ruffato, Pere Gimferrer e Hélia Correia, que anteriormente recolleron o premio da man da AELG.
A Asemblea Xeral aprobou nomear Xoán-Ignacio Taibo “Escritor na súa Terra-Letra E”. A homenaxe, que chega este ano á súa vixésimo cuarta edición, terá lugar en xuño no Concello de Oleiros.
A este respeito, Cesáreo Sánchez salienta que “celebramos poder agasallar co recoñecemento esas persoas que nomeamos”. “Somos unha cultura cunha potencia creadora contrastada e só necesitamos apoio, infraestruturas, e instrumentos de desenvolvemento da nosa cultura, dese potencial creador que existe na cultura”, agrega. Como mostra, alude ás novas creadoras, “toda unha eclosión de creatividade”.
Entre outras cuestións, a AELG acordou incorporar Lois Pérez ao Consello Directivo e aprobou o programa de actividades para o ano, enceta coa inminente celebración do vindeiro Día de Rosalía de Castro. Entre os actos que formarán parte da programación da AELG para 2018 destacan os paseos literarios e os obradoiros da Escola de Escritoras e Escritores da AELG, así como as xornadas de formación dirixidas ao estudo das diferentes formas de crear literatura contemporánea, as polafías e a Xornada de Literatura de Tradición Oral.
A visibilidade da escritora e do escritor a través da web volverá ser un eixo central da actuación da AELG co enriquecemento do espazo común e mais de cada páxina individual con que cada socia e socio conta no Centro de Documentación da web.”

Morreu unha Mestra da Memoria, morreu Alsira Gil Ramos, das Pandeireteiras da Alén

A AELG lamenta fondamente a perda dunha das súas Mestras da Memoria.
Alsira Gil Ramos, tamén da estirpe dos “Xilotes”, naceu o 14 de setembro de 1920 e morreu o 16 de febreiro de 2018 con 97 anos. Muller independente, traballou e fixo por vida en por ela, así coma as outras homenaxeadas. Aínda que os anos debilitaron as súas forzas, aínda hai pouco era o día que se prestaba a axudar a quen precisase. Debaixo do corredor da súa casa hai un banco onde aos veciños lles prestaba sentar ao abrigo a falar con ela dos seus recordos da vida. A pandeireta estaba enriba, na casa, sempre pronta, e na súa memoria gardaba as coplas que sempre cantou nas festas da aldea. Coma as súas compañeiras, viviu a vida no lugar, sacado unha temporada que, de nova, pasou en Pontevedra. En palabras dela: «Alá a xente é moi falante, coma aquí.» Sempre tivo unha palabra amábel para os que se achegaron polo lugar, o lugarciño da Alén que

…de lonxe parece vila
se non foran os outeiros
que ten do lado de riba.

[Adaptación das palabras que o escritor Poldo Cañizo elaborou e pronunciou a laudatio ás Pandeireteiras da Alén na Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria de 2017]

O enterro tivo lugar o sábado 17 de febreiro, ás 15.30, na Igrexa de Xirarga, Beariz.

Vexa aquí o fondo videográfico coas participacións das Pandeireteiras da Alén no Proxecto Polafías.

“A exploración lírica do desexo”

Artigo de Daniel Salgado en Sermos Galiza:
“No espazo que debuxa o triángulo entre desexo, amor e sexo sucede Home invisíbel. O último libro de Xavier Queipo (Santiago de Compostela, 1957) é unha investigación singular na lírica amorosa, décimo segundo premio Illas Sisargas de poesía erótica. “Foi tigre salvaxe. / Agora é tigre invisíbel, / sen riscas e sen poutas, / sen mensaxes cifradas e sen cairos lacerantes”, afirma no poema Tigre.
A escrita, relata Queipo vía electrónica desde Bruxelas -onde hai anos que reside-, nace do pulo do poeta galego residente en Bélxica Ramón Neto. “En 2013 propuxo un proxecto de poesía erótica como parte do traballo do Colectivo de Poetas de Bruxelas. Así escribín os primeiros poemas”, apunta, “ese foi o xermolo, tres poemas e un par de performances. O libro foise conformando con tempo e maduración”.
Quince textos, en que a experimentación formal viaxa do poema prosa aos xogos case caligráficos, conforman Home invisíbel. “Ten unha compoñente de lírica amorosa que vai alén da propia elección formal e da reflexión sobre o desexo, o amor potencial se así se quere”, afirma, “en varios poemas explóranse as relacións entre desexo, sexo e amor, como un trípode vital”. Que compara co corazón, os pulmóns e o cerebro: “[Ese trípode] latexa, respira e manda en toda a obra”. (…)”

Telúrico e cosmopolita. Espiral Maior publica Poemas do carricanto

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Telúrico e cosmopolita. Espiral Maior publica Poemas do carricanto, os inéditos de Fernando Pérez-Barreiro Nolla dos que falamos con Teresa Barro e Armando Requeixo. A entrevista pode escoitarse aquí.”

Carlos Lorenzo: “Segue sendo necesario facer ver que a poesía está na barra do bar, nunha pintada na rúa ou en Youtube”

Entrevista de Montse Dopico a Carlos Lorenzo en Praza:
“”Desde os primeiros pasos houbo un criterio fundamental: espertarlle a curiosidade pola nosa poesía a quen nunca tivo interese por ela. Con cada persoa coa que falaba para involucrala no proxecto, sempre lle facía ver que a miña intención era crear un produto audiovisual de calidade que contase o que leva pasando na literatura galega nos últimos 25 anos, incidindo, evidentemente, na poesía. Para iso eu tiña claro que non funcionaría entrar en análises literarias nin en comentarios académicos”. Así explica Carlos Lorenzo, o director do documental Vértice de versos, o seu proxecto para este filme, que acaba de presentar o seu teaser. Falamos con el. (…)
– Praza: O documental trata de contar o acontecido desde os 90 na poesía galega. Non é un proxecto nada doado. Con que criterios (cronolóxico, temático, formal…) formulastes o relato dos feitos?
– Carlos Lorenzo: Desde os primeiros pasos houbo un criterio fundamental: espertarlle a curiosidade pola nosa poesía a quen nunca tivo interese por ela. Con cada persoa coa que falaba para involucrala no proxecto, sempre lle facía ver que a miña intención era crear un produto audiovisual de calidade que contase o que leva pasando na literatura galega nos últimos 25 anos, incidindo, evidentemente, na poesía. Para iso eu tiña claro que non funcionaría entrar en análises literarias nin en comentarios académicos.
Como comentei en varias ocasións durante a rodaxe ou no traballo de edición, estabamos a sacarlle a túnica ao vello poeta; estabamos a facer un documental sobre poetas, e non tanto sobre poesía. Con isto quería deixar claro que os espectadores tiñan que descubrir as persoas que fan poesía, rachando cos tópicos e comprobando que é unha actividade creativa tan natural coma calquera outra e que se está a transformar co tempo igual que outras expresións literarias ou artísticas.
Mais eu sabía que para contar este fenómeno con expectativas de éxito, había algúns feitos na nosa poesía recente que me axudarían a darlle ese brillo atractivo ao documental. Por exemplo, o acontecido nos anos 90, cunha extensa nómina de poetas novos, que comezaron a innovar no modo de ofrecerlle poesía ao público. Dedicamos un tempo a escoitar a Modesto Fraga e a María Lado falándonos do Batallón Literario da Costa da Morte, todo un fenómeno en Galicia que rachou con vellos tópicos.
Ou cal foi o motivo para que nacese unha editorial como Letras de Cal. Estes, entre moitos outros, foron feitos singulares que nos fan ver que aqueles novos e novas poetas non só quedaron na escrita duns versos, senón que tiveron a ansia de levar os seus poemas por innumerables e singulares lugares de toda Galicia. Remato esta pregunta comentando que Vértice de Versos desenvólvese a través de diversos temas sen seguir unha liña cronolóxica definida.
Entre eses temas están o do protagonismo actual da muller na poesía, os novos modos de expresión poética, facemos un rápido repaso pola historia da nosa poesía, cal está sendo a situación actual da nosa poesía, que pode pasar no futuro… E ocupa unha boa parte da metraxe da película escoitar a catro dos poetas falando dos seus inicios, os seus procesos creativos, as súas influencias, os seus premios… Emprégoos como exemplos do que está acontecendo en Galicia na creación poética. Estes autores e autoras son Emma Pedreira, Baldo Ramos, Gonzalo Hermo e Yolanda Castaño. (…)”

Cuestionario Proust: Ana María Fernández

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Ana María Fernández:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
-A impulsividade e a resolución.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
-A empatía e a solidariedade.
3.– Que agarda das súas amizades?
-A honestidade e a gana de compartir o seu tempo comigo.
4.– A súa principal eiva?
-A impaciencia.
5.– A súa ocupación favorita?
-Escribir historias e poemas.
6.– O seu ideal de felicidade?
-Estar cos meus e vivir con intensidade cada momento da vida.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
-A perda das persoas queridas.
8.– Que lle gustaría ser?
-O que son.
9.– En que país desexaría vivir?
–No que vivo.
10.– A súa cor favorita?
-Azul, laranxa…, calquera.
11.– A flor que máis lle gusta?
-As pequenas flores silvestres.
12.– O paxaro que prefire?
-As andoriñas, as merlas…
13.– A súa devoción na prosa?
X. L. Méndez Ferrín, Cunqueiro
14.– E na poesía?
-Rosalía, Lorca, Neruda…
15.– Un libro?
O Principiño.
16.– Un heroe de ficción?
-Don Quixote.
17.– Unha heroína?
-Mafalda.
18.– A súa música favorita?
-A de Beethoven.
19.– Na pintura?
-Monet, Sorolla, Miró…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
-Quen traballa por mellorar as vida dos demais sen pensar no propio beneficio.
21.– O seu nome favorito?
– Xoán.
22.– Que hábito alleo non soporta?
-A calumnia.
23.– O que máis odia?
-A agresividade.
24.– A figura histórica que máis despreza?
-A de calquera ditador que só busca eliminar o contrario.
25.– Un feito militar que admire?
– Os servizos de salvamento nas grandes catástrofes.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
-O da oratoria.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
-Coa maior tranquilidade e aceptación.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
-A alegría.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
-Os pequenos defectos da xente nova.
30.– Un lema na súa vida?
-Pensa cousas boas e fai sempre o mellor para todos.”

Iniciativa Popular no Parlamento da UE sobre protección e visualización das linguas minorizadas europeas

“Unha ONG que traballa con minorías lingüísticas centroeuropeas iniciou a recollida de sinaturas para presentar unha Iniciativa Popular no Parlamento da UE a favor de que se destinen fondos para a protección e visualización das linguas minorizadas europeas. Esta ONG, chamada FUEN (Federal Union of European Nationalities) fundárona hai xa décadas as minorías alemás, húngaras e danesas esparexidas por fóra de Alemaña, Hungría e Dinamarca. Quixeron presentar esta iniciativa o ano pasado e a UE non lla admitiu. Agora unha sentenza xudicial di que si, que teñen que admitila a trámite se cumpren unha serie de requisitos.
Para presentaren esta iniciativa precisan 1.000.000 sinaturas e só levan recollidas 600.000. Precisan 400.000 e foron pedirlles axuda aos cataláns (Plataforma per la Llengua e ANC) e aos vascos. E os cataláns, Xavier Vila neste caso, contactou con ProLingua.
O prazo para a entrega do millón de sinaturas é en abril, queda pouquísimo tempo e, se non se acada esta cifra non se poderá tramitar esta iniciativa e durante moitos anos non se falará na UE de linguas minorizadas. Se somos 50 millóns de falantes de linguas minorizadas e non damos xuntado 1 millón de sinaturas, entón é que nin nós mesmos nos interesamos polas nosas linguas, pensará Juncker e compañía. Será un pau para todas as minorías europeas.
Xa lle escribimos á presidenta da FUEN, Loránt Vincze, da minoría húngara de Romenia (son dous millóns de húngaros en Romenia) para lle dicir que ProLingua vai facer por difundir esta iniciativa en Galicia polos seus medios, presentala na prensa e, despois, convidar a outras organizacións a que elas tamén movan a cousa. Isto vai en beneficio de todos, porque se non damos xuntado o millón de sinaturas será un pau para todas as linguas minorizadas da UE.
Asínase aquí: https://ec.europa.eu/citizens-initiative/32/public/#/.”