A Coruña: Xosé Manuel Sánchez Rei presenta O falar das fadas
Bota a andar o ano Casares
Desde
Sermos Galiza:
“A Academia Galega, a Fundación Carlos Casares, o Consello da Cultura, o Pen Galicia, a editorial Galaxia, a CRTVG, a Deputación de Ourense e os concellos de Ourense e de Xinzo da Limia presentaron a programación anual dedicada ao escritor, que será o protagonista indiscutible do ano editorial e cultural.
Galaxia, que acolle a inmensa maioría da súa obra, comezará o ano publicando un feixe de obras pendentes co obxectivo de que “estea toda a súa obra ao dispor dos lectores e lectoras”. Así, publicará os cinco Toribios (literatura infantil), que se atopaban descatalogados; así como os ultimos volumes de Á marxe, que reúne a súa obra xornalística. En febreiro verá a luz tamén un conxunto de relatos e tamén as columnas A delicia de ler. E na primavera chegará unha biografía do ourensán da man de Henrique Monteagudo.
E aló polo mes de novembro, a Academia desenvolverá o Simposio Carlos Casares en colaboración co Consello da Cultura Galega e da Fundación que leva o seu nome. A propia sede da RAG, na Coruña, acollerá tres xornadas centradas na faceta literaria do homenaxeado, que en 1978 se converteu no académico de número máis novo. O seu labor como intelectual público e comprometido coa proxección exterior da cultura galega será outro dos seus perfís nos que se deterá a parte dos encontros que se desenvolverá no Consello da Cultura Galega, institución que dirixiu durante seis anos. O programa completarase en Ourense, a súa cidade natal.
Edicións especiais dos seus libros, roteiros, programas de animación á lectura, un documental e outros contidos audiovisuais, diversas exposicións ou concertos son tamén parte da programación que foi presentada hoxe. Haberá tamén concursos literarios, unha carreira deportiva, lecturas públicas e recitais, obradoiros, relatorios e máis. O CDG, en coprodución con Talía Teatro, levará a escena a novela Os mortos daquel verán, que se estreará en Compostela en maio.
Na rede
A Academia visitará o vindeiro 21 de febreiro o CEIP Carlos Casares de Vilariño (Nigrán), onde o escritor estableceu a súa residencia. Alí presentará a nova edición da Primavera das Letras, proxecto co que fornecerá a comunidade escolar de recursos didácticos para achegar o público máis novo á figura e á obra do escritor, ademais do espazo biográfico dedicado a Casares na web oficial da RAG.
E o día 17 de maio a sesión plenaria extraordinaria que realiza a Academia terá lugar nun dos lugares fundamentais na súa vida, Xinzo da Limia, a localidade na que se estableceu coa súa familia cando tiña apenas tres anos.”
“Deixarse ir”, por María Reimóndez
Artigo
de María Reimóndez na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Seguramente deba comezar esta recensión con dúas confesións. A primeira ten que ver coas miña suspicacias ante iso que se chama noutros sistemas literarios “literatura de viaxes”. Debo admitir que as narrativas, en particular de suxeitos británicos brancos, sobre “outros lugares” sempre me provocan unha cella levantada e unha sospeita aprendida. Non en van é esta unha literatura adestrada en colonizar, facer estraño e ridiculizar o que non se axusta ao “mundo coñecido”. Por veces as narrativas disfrazan o racismo con “humor”, outras caen na forma máis moderna do colonial: o exotismo. É unha tradición literaria que atopo detestable e que lembro dos meus días adolescentes lendo crónicas aparentemente graciosas de señores que ían vivir á Toscana ou á Provenza e atopaban todo fondamente “peculiar”.
A segunda confesión ten que ver coa miña fascinación cada vez maior polo xeito en que os libros chegan ás persoas, e as persoas aos libros. Os procesos non teñen por que ser os agardados e evidentes. Con frecuencia hai alguén que nos recomenda un texto, ou un libro chama por nós nunha librería. Na Sega pásanos moito que a miúdo unha de nós descobre alfaias que as demais quedamos con gana de ler. O libro do que escribo hoxe chegou a min dun xeito lixeiramente diferente, pola curiosidade que me provoca compartir espazo con escritoras e escritores doutros lugares con coñecemento do que fan. Saber de que escribía Eluned Gramich formaba parte do afán de saber quen era esta autora de orixe galesa e alemá coa que ía compartir tempo nun festival literario en Hyderabad.
Ao saber que o seu libro era unha memoria dunha estadía no Xapón, non puiden evitar regresar á cella levantada da miña primeiro confesión e, sinceramente, agardar o peor. É agradable que os feitos nos contradigan nestas cousas, pois a voz de Eluned Gramich marca unha distancia e unha fenda coa tradición da literatura de viaxes británica que paga a pena explorar. Pode que se cadra ser galés parlante, malia escribir esta obra en inglés, marque unha distancia necesaria con este tipo de relatos. Pode, simplemente, que a sensibilidade e experiencia autorial partan dun afán consciente de criticar o discurso adquirido. Mais o certo é que esta Muller que trae a choiva dista moito das narrativas que antes mencionaba. (…)”
A Coruña: presentación da exposición fotográfica Airiños aires. Rosalía, de Xurxo Lobato
Entrevista a Daniel Asorey no Diario Cultural
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
““Non quería facer un futuro idealizado, quería facer un futuro crítico, tomar unha clara posición polos dominados”. Daniel Asorey publica Nordeste, a novela coa que gañou o Premio de Narrativa Breve Repsol. Pode accederse á entrevista aquí.”
O lucense Lionel Rexes faise co último Lueiro Rey de novela
Desde
Fervenzas Literarias:
“O lucense Lionel Rexes é o novo gañador do Premio de Novela Curta Manuel Lueiro Rey, que organiza o concello do Grove e que nesta edición chega ao número vinte e tres.
A raíña das velutinas, título da obra gañadora, é unha historia ambientada en Mondoñedo. O xurado valorou o seu brillante labor de documentación e a grande amenidade das historias que entrecruza na trama principal.
O xurado do certame estivo composto por Ánxela Gracián, Antonio Piñeiro, Manuel Quintáns, Mario Regueira e Armando Requeixo, baixo a coordinación da técnica de Cultura Marina Aguín e a concelleira de Cultura e Turismo Emma Torres. (…)”
Compostela: presentación de Iluminações de uma mulher livre, de Samuel F. Pimenta
‘RosalíaTe’ facendo videopoemas de 20 segundos
Desde
o Diario da Universidade de Vigo:
“O 24 de febreiro celébrase o Día de Rosalía e sumándose a esta conmemoración a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega e o campus de Ourense veñen de convocar o Concurso de Videopoemas RosalíaTe. Nel convídase aos membros da comunidade universitaria a presentar nunha videogravación feita co teléfono móbil na que se recite un pequeno fragmento ou estrofa dalgún poema da escritora galega. O obxectivo da iniciativa, explican os organizadores, é transmitirlle á sociedade a importancia da figura de Rosalía de Castro no ámbito sociocultural galego.
Segundo explica Isabel Mociño, profesora da Facultade de Ciencias da Educación promotora da iniciativa, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega celebra desde 2011, coa implicación de todo tipo de entidades, o Día de Rosalía. Este ano, engade, baixo o título RosalíaTe, “propón actividades nas que se coñeza, recoñeza, recree e actualice a obra da autora fundacional da literatura galega e a través dela fomentar a conciencia como pobo, especialmente entre as xeracións máis novas”. O campus de Ourense, sinala a docente, “únese ao movemento social de base ao redor do Día de Rosalía este ano que se cumpre o 180 aniversario do seu nacemento cunha serie de iniciativas, como son a convocatoria deste concurso de videopoemas e a celebración dun acto de conmemoración o día 24 de febreiro na Biblioteca Rosalía de Castro”. Nestas actividades participan a Vicerreitoría do Campus de Ourense, a Biblioteca Rosalía de Castro, a Facultade de Ciencias da Educación e a Área de Normalización Lingüística.
Requisitos e suxestións para participar
Ao certame poderá presentarse calquera persoa de xeito individual ou colectivo pertencente á comunidade universitaria da Universidade de Vigo, podendo enviarse só un traballo por persoa. A duración da videogravación non excederá os 20 segundos, sendo o fragmento elixido e a temática totalmente libres. O vídeo gravarase cun teléfono móbil coa maior resolución posible e en horizontal, aconsellándose os formatos mp4, mov, mpg, avi e wmv. Gravarase un plano fixo, sen facer zoom nin movementos bruscos, e en cor ou en branco e negro. Desde a organización inclúen na convocatoria unha serie de suxestións creativas, como que a montaxe busque reflectir, dende propostas creativas e diversas, o universo lírico e paisaxístico da obra de Rosalía de Castro. Tamén animan a que as achegas recollan elementos visuais propios da súa obra ou que se refiran a ela, dende calquera punto de vista, e que recollan o patrimonio natural e cultural do campus de Ourense. Para incidir na accesibilidade universal e a integración social, nas bases do certame indícase que pode resultar suxestivo incluír a linguaxe de signos ou a escrita nas propostas, citando como exemplo escribir algunha palabra ou verso en cartolinas que sexan lexibles ou nalgunha parte do corpo. Nas achegas pode aparecer máis dunha persoa compartindo a estrofa seleccionada e pódese experimentar con planos distintos.
Un xurado nomeado pola Vicerreitoría do Campus de Ourense seleccionará os traballos pola súa calidade, orixinalidade e capacidade para visualizar as partes da obra de Rosalía menos populares. Os premios consistirán en lotes de libros, de discos e de elementos publicitarios do campus de Ourense. Os traballos seleccionados incluiranse nun audiovisual que se presentará o 24 de febreiro nas instalacións da Biblioteca Rosalía de Castro durante a celebración do Día de Rosalía e se exhibirá posteriormente na páxina web da Vicerreitoría e nas redes sociais. Os traballos poden enviarse ata o día 21 de febreiro de 2017.”
Acordos da Asemblea Xeral de Socios-as da AELG
A
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) celebrou na mañá do sábado 11 de febreiro a súa Asemblea Xeral de socios/as, no Museo do Pobo Galego.
A secretaria xeral, Mercedes Queixas Zas, fixo un balance de 2016 que se pode consultar aquí.
A Asemblea acordou outorgar os Premios Mestres/as da Memoria 2017, galardóns que se entregarán na II Gala dos Premios Mestres e Mestras da Memoria a celebrar en Lugo a finais da primavera, ás Pandereteiras da Alén (Xirarga, Beariz, Ourense), Orosia Gil Ramos, Alsira Gil Ramos e Ólida Diz Ramos; e mais a Serafín Mourelle.
As Pandereteiras da Alén son herdeiras do Xiles, Os Xilotes, criados ao calor da fragua, e levan toda unha longa vida animando os seráns e festas da súa comarca; Serafín Mourelle, mariñeiro e poeta, aos catorce anos embarcou de axudante de cociña, e chegou a converterse nun famoso patrón do Gran Sol. Nos anos sesenta, el foi un dos descubridores dos vizosos caladoiros de Porcupine, o volcán submarino situado ao oeste de Irlanda. Nunca esqueceu as súas orixes humildes e por iso dende hai moitos anos milita -rara avis entre os patróns- no PCE. Tamén é autor da novela Cartas ao meu avó, na que narra a súa aventura na mariña mercante, no banco Canario-Sahariano e nas augas do Gran Sol.
A Asemblea aprobou tamén nomear Escritora Galega Universal 2017 a autora portuguesa Hélia Correia, distinción que se recollerá na Gala do Libro Galego 2017 que terá lugar o 20 de maio na cidade de Santiago de Compostela, organizada conxuntamente entre a AELG, a AGE e mais a Federación de Libreiros de Galicia, co obxectivo de reforzar o sector do libro galego.
Así mesmo, acordouse que Pilar García Negro sexa a próxima “Escritora na súa Terra – Letra E” e, por tanto, quen reciba unha homenaxe que este ano chega á súa vixésimo terceira edición; será no mes de xuño no Concello de Lugo.
Alén de escoller o novo Consello Directivo da AELG, aprobouse o programa de actividades para o ano proposto pola presidencia. Así, está en andamento o programa de dinamización do Día de Rosalía de Castro, dirixido tanto a actividades escolares en horario lectivo como a accións cidadás espalladas polo país, en colaboración con concellos, movemento asociativo, etc. O día 19 de febreiro terá lugar o acto nacional no Panteón de Galegos Ilustres onde se lerá o manifesto da AELG, así como textos da autora, e rematará coa ofrenda floral.
As actividades vinculadas á Sección de Literatura Oral son, alén da II Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria en Lugo, a gravación ao mestre da Memoria Serafín Mourelle, dúas Polafías e mais a décima edición da Xornada de Literatura Oral, que este ano levará como título “Palabras con memoria”.
Asemade, continuarase coa divulgación das Palabras con memoria desde o noso espazo web e mais desde a sección dixital do xornal Sermos Galiza.
O 20 de maio celebraremos no Teatro Principal de Compostela a II Gala do Libro Galego,
O programa contempla a organización ou coorganización de xornadas de formación dirixidas ao estudo das diferentes formas de crear literatura contemporánea desde os espazos de formación de novos formadores-as/educadores-as/mediadores-as da lectura; así, a colaboración coa Universidade de Vigo continuará desenvolvendo un novo ciclo dos Escritores na Universidade, e coa USC concretarase nunha nova edición do curso sobre “As literaturas infantís e xuvenís ibéricas. A súa influencia na formación lectora”. Darase continuidade tamén á colaboración coa Facultade de Ciencias da Educación de Ourense para coorganizar un ciclo de conferencias centradas nos autores e autoras da LIX galega e aumentar a súa visibilidade entre alumnado universitario, futuros profesionais da docencia. Iniciarase colaboración coa facultade de Ciencias da Educación da UDC para achegar a formación en LIX aos futuros mestres e mestras. Ademais, Tratarase de dar continuidade ás Xornadas de Literatura e Ensino.
Está confirmada xa a posibilidade de continuar a desenvolver proximamente un obradoiro da Escola de Escritoras/es en Pontevedra coa colaboración do concello e outro coa Deputación de Pontevedra, así como a actividade coñecida como “Paseos literarios” polas cidades de Pontevedra e probabelmente A Coruña, con posibilidade de espallármola a outros novos lugares na provincia de Pontevedra.
Tratarase de manter o contacto cos Centros de Estudos Galegos do exterior e lectorados, para tratar de achegarmos a literatura galega ao alumnado estranxeiro que se interesa no estudo do noso idioma e cultura.
Para o outono terá lugar na Coruña unha nova edición, a segunda, das Xornadas de Literatura Dramática; e mais, en Pontevedra, un Congreso de Poesía, que fará unha revisión do xénero durante os últimos 40 anos.
Continuarase coa actualización da dixitalización de paratextos, a videoteca de autores/as para a web, así como coa ampliación da nova sección que pretende recompilar o arquivo da memoria fotográfica literaria dos nosos socios e socias, dado que a visibilidade da escritora e do escritor a través da web seguirá sendo un eixo central da actuación da entidade, co enriquecemento do espazo común e mais de cada páxina individual con que cada Socia/o conta no Centro de Documentación da web da AELG. A sección da web “O Territorio do/a Escritor/a” será ampliada nunha ou dúas novas propostas.
Finalmente, o presidente someteu á consideración das asistentes a posibilidade de promovermos desde a AELG a creación dun Parlamento de Escritores/as, un foro de compromiso que tomaría forma nunha reunión asemblear na que estes serían convocados polo Consello directivo da AELG, para debater e tirar conclusións, arredor da liberdade de creación do escritor-a na Galiza e noutras culturas do mundo, e doutros temas que non sempre terían relación directa coa literatura ou coa escrita literaria mais que sempre terían alto contido ético ou concernente á defensa da xustiza e da liberdade do ser humano nas súas máis diversas formas. A defensa dos dereitos humanos na Galiza e no mundo, sería a cerna dos valores irrenunciábeis que guiarían este Parlamento nas súas temáticas e convocatorias, nas súas reivindicacións e pronunciamentos. Os escritoras e escritores galegos poden e deben achegar a súa visión crítica da sociedade en xeral e da galega en particular, pois é necesario o activismo intelectual das escritoras e os escritores para petar na conciencia da sociedade. O desenvolvemento da súa convocatoria será concretado polo Consello Directivo nunha próxima reunión.
