Cuestionario Proust: Modesto Fraga

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Modesto Fraga:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A constancia, a perseveranza.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Sen dúbida, a lealdade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Principalmente tres cousas: comprensión, lealdade e xenerosidade.
4.– A súa principal eiva?
– Son bastante testudo.
5.– A súa ocupación favorita?
– Estar coa familia, escribir, ler, aprender cada día cousas novas…
6.– O seu ideal de felicidade?
– Pechar algún día a cuadratura do meu círculo vital. Seguindo os consellos do poeta cubano José Martí, xa escribín o libro, xa plantei a árbore…, así que agora ese ideal de felicidade está cada vez máis preto. Haberá que poñerse…
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder ás persoas que quero.
8.– Que lle gustaría ser?
– Gustaríame ser alguén que tivese o suficiente poder para lograr unha sociedade máis xusta e humanitaria, sen discriminacións nin abusos.
9.– En que país desexaría vivir?
– Vivo felizmente no país dos meus ancestros, Galicia, e síntome orgulloso de pertencer a unha resistente estirpe milenaria. “Eles somos nós”, que diría o poeta Anxo Angueira.
10.– A súa cor favorita?
– Verde.
11.– A flor que máis lle gusta?
– O caravel, polo que representa simbolicamente para os dereitos e liberdades.
12.– O paxaro que prefire?
– De neno encantábanme os verderolos, os xirís de cabeza negra, os xílgaros. Hoxe en día gústanme todos.
13.– A súa devoción na prosa?
– Xosé Neira Vilas, Manuel Rivas, Gabriel García Márquez, Agustín Fernández Paz e moitos máis….
14.– E na poesía?
– É imposible nomealos todos: Miguel Hernández, Pablo Neruda, Quevedo, Cabanillas, Méndez Ferrín, Manuel Álvarez Torneiro, Xavier Seoane, Rafa Villar, Olga Novo…
15.– Un libro?
– Vou dicir cinco: El rayo que no cesa, Cien años de soledad, Memorias dun neno labrego, Con pólvora e magnolias, Non hai noite tan longa.
16.– Un heroe de ficción?
– Asterix.
17.– Unha heroína?
– Penélope.
18.– A súa música favorita?
– Berrogüetto, Luar na Lubre, ACadaCanto, Sés, Joaquín Sabina e os grandes da música clásica: Puccini, Bach…
19.– Na pintura?
– Velázquez, Miró, Picasso. Dos nosos, Urbano Lugrís, Isaac Díaz Pardo, Quessada, Nolo Suárez…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– As mulleres deste país (labregas, viúvas de vivos e mortos…) que, contra vento e marea, foron quen de saír adiante, malia as adversidades.
21.– O seu nome favorito?
– Rosalía.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A intolerancia, a soberbia.
23.– O que máis odia?
– A prepotencia, o abuso de poder, as ditaduras.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler, Stalin e Franco.
25.– Un feito militar que admire?
– A Revolución dos Cravos.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Ter a capacidade de comprender todas as linguas do mundo.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Na casa, rodeado dos meus seres queridos.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A felicidade. Son moi feliz e afortunado coa vida que teño.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– En ocasións, o mal xenio, o “pronto” dalgunhas persoas.
30.– Un lema na súa vida?
– O esforzo sempre ten a súa recompensa.”

O Premio Fernández del Riego de Xornalismo premia un artigo de Manuel Bragado

Publicado o por

Desde Sermos Galiza:
“O editor Manuel Bragado é o novo gañador do Premio Fernández del Riego de Xornalismo polo seu artigo Illa Soidade, publicado no xornal diario Faro de Vigo do que é colaborador. No artigo, Manuel Bragado repara, como todos os días e todas as noites, nun vello que vive na rúa, no centro de Vigo e reflexiona, cunha coidada lingua e unha tensión que convida á lectura, sobre os “sen teito” ao tempo que, desde a imaxe do home da rúa Urzáiz faise preguntas sobre o seu pasado, as razóns que conducirían a súa vida e mesmo sobre o seu futuro, nun artigo de corte social e forma literaria que toma o título da novela da escritora An Alfaya, Illa Soidade. (…)
O premio Fernández del Riego está convocado pola Fundación Novacaixagalicia e o Ámbito Cultural de El Corte Inglés e está dotado con 6.000 euros.”

Evaristo de Sela ou Homero en galego, vinte anos após a súa morte

Publicado o por

Artigo de Xosé Abilleira Sanmartín en Sermos Galiza (a fotografía é dese mesmo medio):
“Cúmprense este 28 de xuño vinte anos da morte do poeta, profesor e tradutor Evaristo González, máis coñecido por Evaristo de Sela. Figura fundamental no mundo da tradución, a obra de Homero chega á nosa lingua da súa man. (…)
Todo un universo que dá como resultado inquedanzas e creación: unha descuberta do país, Galiza; unha obra literaria, os dous poemarios Amar (Vigo, 1945) e o póstumo Versos de preso e outras rimas (2007); unha dedicación, a docencia, o grego. Unha definición: a entrega á cultura mediante, sobre todo, a tradución.
Sobre isto último quero pararme algo. Evaristo de Sela, poeta, profesor, é, fundamentalmente, o tradutor de Homero ao galego. Pensemos no que iso supón. E contextualicemos non só atendendo a biografía e circunstancias penosas que sofriu o noso autor, senón tamén cavilando a clave nacional do feito: aportar para Galiza a Iliada e a Odisea no noso idioma. Unha tarefa inxente, referencial. A consciencia dunha necesidade. Unha contribución clara a favor do país, da súa cultura, da súa lingua, nas coordenadas conflitivas que o marcan. Comparábel en dimensión, por exemplo, a fitos como o colectivo da Biblia na editorial SEPT ou o do Fausto de Goethe a cargo de Lois Tobío. Unhas traducións senlleiras dende o coñecemento do orixinal (neste caso, o mundo homérico, a lingua grega). Non son paráfrases, polo tanto, como resultaron tantas versións dalgunhas literaturas (pensemos, así, na rusa que lemos dende o francés, v. g. Tolstoi, Gorki, Dostoievski). Son os resultantes textos completos e fidedignos, e non amputacións nin deturpacións (lembremos que pasou con tantas versión de Aristófanes, Lucrecio, Petronio, etc). (…)”

Agustín Fernández Paz recolle o Premio Trasalba nun país de “liberdade limitada” para galegofalantes

Publicado o por

Desde Sermos Galiza:
“Recibiu o Premio Trasalba e, máis unha vez, presentouse herdeiro dos soños da xeración Nós. O escritor Agustín Fernández Paz criticou no seu discurso a condición de “libertade limitada” que padecen @s galegofalanes e lamentou o doado que é desfacer o que tanto tempo “custou construír”. (…)
O discurso de Agustín Fernández Paz ao recoller o Premio Trasalba foi contundente á hora de criticar os pasos atrás no proceso de normalización lingüística. “Na Galiza de hoxe as persoas galegofalantes temos a nosa liberdade limitada”, dixo o escritor que defendeu o espazo de normalidade para a lingua e mostrou a súa confianza na rede e nas iniciativas sociais para pular contra a ofensiva que bate no galego.
Como un “dos mellores escritores do noso tempo” que “traballa sempre desde o compromiso coa nosa lingua” definiu o tamén escritor e presidente de Galix, Francisco Castro, ao autor da recente A viaxe de Gagarin (Xerais), un título que se engade a súa ampla e valorada obra que o converteu nun dos escritores máis lidos e traducidos da nosa literatura.
O acto de entrega do premio Trasalba tivo lugar este domingo día 29 de xuño na casa museo de Ramón Otero Pedrayo. A Fundación Otero Pedrayo decidira por unanimidade da súa xunta de goberno concederlle o recoñecemento a Fernández Paz nesta edición número 32 para o que valoraron “moi especialmente“ a súa significación na literatura dirixida aos lectores máis novos “ámbito no que o autor ten acadado recoñecida sona dentro e fóra das nosas fronteiras, así como o seu compromiso coa lingua e os movementos de renovación pedagóxica que empezaron a desenvolverse a partir dos anos 80, un eido que ata agora non fora considerado na nómina de Premios Trasalba, o que sen dúbida os enriquece”. (…)”

Radiocrítica do 23-06-2014, por Armando Requeixo

Publicado o por

Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“Velaquí unha nova Radiocrítica emitida o luns día 23 de xuño en Ames Radio (107.2 FM, agora accesible on line aquí). Nesta ocasión falei con Juan Luis Silva sobre A voz do vento, de Pemón Bouzas (I, 00:31); Trinta poemas de Álvaro Cunqueiro, en edición de María Camiño Noia Campos (II, 00:11); Quizais, de Delmiro Rocha (II, 4:30) e mais Pitusa Semifusa, de Olga Brañas (III, 00:33), con coda musical por remate.”



Sementes de letras

Publicado o por

Reportaxe en Cultura Galega:
““Comezamos a traballar en materiais para o fomento da lectura no 2005”, indica Cristina Novoa, asesora das Bibliotecas Escolares de Galicia, “pero atopabámonos co tema de que cando chegas a secundaria o tema dos materiais é secundario. Ou consegues a implicación do profesorado e do alumnado ou non hai nada que facer”.
Os asesores da Consellería de Cultura e Educación propuxeron entón, nunha guía de lectura sobre libros de viaxes, a posta en marcha de Clubes de Lectura. E tres botáronse a andar, en Gondomar, Vigo e Betanzos. A xeito experimental, no ano seguinte a Consellería de Educación lanzou unha convocatoria de axudas para os clubes de lectura de centros de ensino secundario.
Para o ano seguinte, os asesores conseguiron crear unha convocatoria para dar axudas a clubes de centros de ensino secundario. Tratábase dun proxecto secundario, na medida en que se realizarían fóra dos horarios lectivos e laborais, e polo tanto cun importante factor experimental. Pero a resposta dos institutos foi ben exitosa. Nesa primeira convocatoria 2007-2008 chegaron peticións de máis de cen centros. “O que fumos vendo”, asegura Novoa, “é que os clubes de lectura convertéronse nunha peza fundamental para a dinamización da lectura en secundaria”. Na actualidade, Galicia xa dispón de máis de douscentos clubes de lectura, nunha auténtica explosión do que se coñece como “lectura social”, lectores que se acompañan os un aos outros na experiencia de ler un libro completo. Segundo a Consellería de Cultura e Educación, máis de 7.000 mozos e mozas participan nestas experiencias lectoras. (…)
Algúns autores son auténticos trotaclubes de lectura, coma é o caso de Marcos Calveiro e Rosa Aneiros. “Eu creo que despois do que é escribir, nunca agardas o que é a creación dos teus personaxes nas cabezas de quen te le, e iso é o que descubres cando vas aos clubes de lectura. Esa é a verdadeira lectura”, di Rosa Aneiros. “As lecturas deles son moi distintas ás túas, e moitas veces as lecturas da túa obra son contraditorias entre os propios lectores. Eu como escritora vou aos clubes de lectura sobre todo a escoitar”.
“Eu vou a saber de verdade o que son os meus personaxes, ideas que pensaba que estaban moi claras despois non o eran tanto, e ao revés”, continúa Rosa. “Agora, á hora de escribir, iso inflúeme. Eu antes que o 90% da obra literaria era cousa miña, pero agora xa estou nun 30% ou 40%”, hai unha parte da historia que está nas súas cabezas. Eu sigo construíndo as miñas historias igual pero sabendo que unha significativa parte dela vaise montar na cabeza dos lectores”. (…)”