X Curso de Formación Continua: Premios Literarios e de Ilustración

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega colabora, mediante o patrocinio da Secretaría Xeral de Política Lingüística, coa Universidade de Santiago no X Curso de Formación Continua: Premios Literarios e de Ilustración.
O presente curso ten como finalidade formar e informar o alumnado participante dunha temática, as Literaturas Infantís e Xuvenís dos ámbitos lingüísticos ibéricos e iberoamericanos, xeralmente excluída, ou pouco ofertada, nos planos de estudo das licenciaturas, diplomaturas e graos e, con todo, dunha transcendencia fundamental en ámbitos básicos como a formación lectora e a expresión escrita na sociedade das Tecnoloxías da Información e Comunicación (TICs). Analízanse estas literaturas desde un enfoque comparativo para dar a coñecer que axentes literarios se presentan máis débiles en cada ámbito lingüístico. Nesta edición, o tema específico a tratar é PREMIOS LITERARIOS E DE ILUSTRACIÓN.
Xa se pode solicitar matrícula (até o 30 de abril) enviando cuberto, asinado e escaneado este modelo, xunto co documento de identidade tamén escaneado, a
marta.neirarodriguez@ceu.es, ou
blanca.roig@usc.es.

Directora: Blanca-Ana Roig Rechou. Universidade de Santiago de Compostela.
Coordinación e Secretaría: Marta Neira Rodríguez. Escola Universitaria CEU de Maxisterio. UVigo, e Isabel Soto López. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
Carga lectiva: 60 horas.
Datas de realización:
Parte virtual: do 3 de xuño ao 8 de xullo de 2013.
Parte presencial: do 9 ao 12 de xullo de 2013.
Lugar
Parte virtual: Presentación (3 de xuño de 2013 de 9:00 a 20:30 h.), Facultade de Filoloxía (Campus Norte). Salón de Graos.
Parte presencial: Biblioteca Novacaixagalicia (Frei Rosendo Salvado, 14-16/ 15701, Santiago de Compostela).
Requisitos de acceso: Profesionais do ensino, alumnado das facultades de Ciencias da Educación, da Comunicación (Xornalismo, Audiovisual, Publicidade), Maxisterio, Xeografía e Historia, Humanidades, Filoloxías, Tradución e Interpretación e profesionais de bibliotecas. Calquera interesado no tema.
Matrícula:
Preinscrición: ata o 30 de abril de 2013.
Formalización: do 2 ao 31 de maio de 2013.
Prezo e prazo de pagamento: 90 €. Un único prazo.
Número de prazas: 125.
Información:
Biblioteca Novacaixagalicia. Telf. 981 59 34 67. bibliofundacion@caixagalicia.es
Universidade de Vigo. Marta Neira Rodríguez. marta.neirarodriguez@ceu.es
Universidade de Santiago. blanca.roig@usc.es. Centro de Posgrao.
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG). oficina@aelg.org
Organizan:
Universidade de Santiago de Compostela. LITER21.
Departamento de Filoloxía Galega.
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG).
Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades (CRPIH).
Colaboran:
Secretaría Xeral de Política Lingüística.
Biblioteca Novacaixagalicia.
Edicións Xerais de Galicia.
Editorial Caminho.
Editorial Edebé.
Instituto Vasco Etxepare.
Kalandraka Editora.
– Rede Temática As Literaturas Infantís e Xuvenís no Marco Ibérico e Iberoamericano (LIXMI).
– Asociacións: ANILIJ-ELOS; ELOS-GALICIA; Asociación de Antigos Alumnos e Amigos da USC.
Centro de Investigación de Procesos e Prácticas Culturais Emerxentes (CIPPCE) – USC.

PROGRAMA

Programa parte virtual
1. As Literaturas Infantís e Xuvenís no marco ibérico e iberoamericano. Bibliografía básica.
2. PREMIOS LITERARIOS E DE ILUSTRACIÓN.
2.1. Premios literarios.
2.2. Os premios no marco ibérico e iberoamericano.
2.3. Premios Andersen.
2.4. Premios Nacionais en España.
3. Ferramentas de comunicación: foros, conversas e correo electrónico con alumnado e profesorado.
4. AVALIACIÓN a partir dun comentario sobre o material proporcionado (entregarase ao recoller o material do curso presencial).

Programa parte presencial
Martes 9 de xullo
9:00-10:00 h. Recollida do material.
10:00-10:30 h. Inauguración: Director do Departamento de Filoloxía Galega, Directora do curso e Director da Biblioteca Novacaixagalicia.
10:30-11:30 h. Informes dos investigadores da Rede LIXMI.
Os premios no ámbito castelán. Jesús Díaz (ULL. España).
Os premios no ámbito catalán. Gemma Lluch (UV. España).
Os premios no ámbito vasco. Xabier Etxaniz (UPV. España).
12:00-14:00 h. Informes dos investigadores da Rede LIXMI.
Os premios no ámbito iberoamericano: Arxentina e México: Laura Guerrero (UIA.MX. México) // Brasil: João Luís Ceccantini (UNESP “Júlio de Mesquita Filho”. Brasil) // Uruguai: Liliana Dorado (Hope College. EUA).
Os premios no ámbito galego. Eulalia Agrelo (USC. España).
Os premios no ámbito portugués. José António Gomes (ESE. IPP. Portugal), Ana Margarida Ramos (UA. Portugal), Sara Reis da Silva (UMinho. Portugal).
16:00-17:30 h. Encontro con autores premiados de fóra de Galicia: Maite Carranza (Premio Nacional), Mariasun Landa (Premio Nacional), Rita Taborda Duarte (Prémio Branquinho da Fonseca). Conversa con Mar Fernández.
18:00-19:30 h. Encontro con autores Premios Nacionais de Galicia: Paco Martín, Xabier P. DoCampo, Fina Casalderrey (Premio Merlín), Agustín Fernández Paz (Premio Merlín). Conversa con Eulalia Agrelo.
19:30-20:30 h. Presentación do libro: Premios literarios e de ilustración na LIX. Interveñen: Darío Villanueva, Manuel Bragado, Blanca-Ana Roig.
20:30-21:00 h. Coloquio sobre as actividades do día. Modera Pilar Bendoiro.

Mércores 10 de xullo
25º Aniversario da colección Merlín. Premio Merlín.
9:00-11:30 h. Premios Merlín: Jacobo Fernández, Mar Guerra, Teresa González Costa. Conversa con Marta Neira.
12:00-14:00 h. Premios Merlín: Agustín Agra, Marcos Calveiro. Conversa con Carmen Ferreira.
16:30-18:30 h. Antonio García Teijeiro nas aulas. Premio Merlín. Conversa con Berta Dávila. Recital do autor.
19:00-20:00 h. Non hai mellor premio que un verso (poemas para que nos toque a lotería). Carlos Negro (CPI Eusebio Lorenzo Baleirón).
20:00-21:00 h. Coloquio sobre as actividades. Modera Mónica Álvarez.

Xoves 11 de xullo
9:00-11:30 h. A Editorial Kalandraka e os premios. Encontro cos ilustradores Federico Fernández, Pablo Otero, Ramón Trigo. Conversa con Isabel Mociño e Laura Blanco.
12:00-14:00 h. Obradoiro de ilustración. Pablo Otero.
16:00-18:30 h. A Literatura infantojuvenil no Plano Nacional de Leitura em Portugal. Fernando Fraga de Azevedo (UMinho. Portugal).
19:00-21:00 h. Obradoiro de creación literaria. Dores Tembrás (AELG).

Venres 12 de xullo
9:30-12:00 h. Sesión de contos e música. Equipo de animación á lectura de Kalandraka Editora.
12:30-13:30 h. Clausura: Reitor ou representante do Reitor. Secretario Xeral de Política Lingüística. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Presidente da AELG. Directora do curso.
13:30-14:30 h. Conclusións e entrega de certificacións.

Consenso para que Ferrín continúe na Academia cando menos como numerario

Desde Sermos Galiza:
“Desde que Xosé Luís Méndez Ferrín anunciara nun correo emitido o día 25 de febreiro a súa vontade de abandonar a Academia, non só como presidente senón tamén como membro numerario, non deixan de sumarse voces para solicitar que un dos nomes claves da nosa historia literaria continúe a ter presenza na institución. Boa parte de académicos e académicas manifestaron publicamente o seu desexo de a Academia non ficar sen un escritor de referencia como é Ferrín. Alén de transmitir o seu apoio ao presidente, algúns dos consultados deixaron ver que a idea de que abandone o edificio de Tabernas sería unha má noticia para a literatura, a cultura e a propia RAG.
En primeiro lugar, foron un grupo de escritores e escritoras os que, a título individual, fixeron público a través das redes, de maneira imediata, o seu desexo de que Ferrín continuara na Academia. Seguiron logo as asociacións profesionais, a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega e o PEN Clube ao se dirixir directamente a Ferrín e solicitarlle que repensase a súa dimisión e o abandono da RAG. A excepcionalidade da decisión tomada polo autor de Con pólvora e magnolias puña nunha situación complexa á Academia ao se tratar dunha figura de indubidábel presenza na nosa literatura e cun claro ascendente nunha parte do panorama literario.
A entrada de Xosé Luís Méndez Ferrín na Academia produciuse tarde, hai apenas doce anos e, dalgunha maneira, foi vista como un chanzo máis no proceso de apertura e modernización da institución que iniciara Francisco Fernández del Riego e continuara Xosé Ramón Barreiro. Singularmente tamén, a proposta de Xosé Luís Méndez Ferrín estaba asinada por dez académicos, unha circunstancia de novo excepcional, xa que a práctica totalidade das persoas numerarias entran avaladas só por tres persoas. Francisco Fernández Rei, Constantino García, Manuel González, Xesús Ferro Ruibal, Xosé Ramón Barreiro Fernández, Ramón Lorenzo Vázquez, Antón Santamarina, Xesús Alonso Montero, Xosé Luís Franco Grande e Salvador García-Bodaño poñen a súa rúbrica á agardada entrada o 30 de setembro de 2000 de Xosé Luís Méndez Ferrín como académico. No seu discurso de ingreso, Ferrín destacaba o feito de entrar no ano no que a RAG conmemoraba a Manuel Murguía, o presidente fundacional da institución que el tardaría arredor dunha década en presidir.
Tamén foi un membro de Brais Pinto e amigo de novo de Ferrín o encarregado de darlle resposta no acto solemne da Academia. O lingüista e escritor Ramón Lorenzo recollía o mesmo sentir na súa intervención, o significado de que o escritor atravesase a porta da institución da rúa Tabernas como membro numerario. “Por fin, entra na Real Academia Galega unha das figuras máis excepcionais da cultura galega da segunda metade do século, a quen lle correspondía desde hai moito tempo ocupar un lugar na nosa Institución. Por iso, se en moitos discursos de contestación que se fixeron na Academia se repetiu máis dunha vez que era un día grande e de xúbilo a entrada do novo membro, con moito máis motivo debo repetir en que hoxe é un día grandioso para esta vella Institución”, sinalaba Ramón Lorenzo, naquela sesión na que o mundo da literatura, o mesmo que agora reclama a súa permanencia, aplaudía a entrada de Ferrín na Academia.
Este sábado 9 de Marzo presidirá a entrada doutro membro de Brais Pinto, o escritor Xosé Fernández Ferreiro ingresará co discurso Breves reflexións sobre os escritores e os xornalistas, ao que lle dará resposta o tamén xornalista Manuel Rivas, o escritor vivo máis lido da nosa literatura e que precisamente se incorporou á Academia baixo a presidencia de Xosé Luís Méndez Ferrín.”

Todos pendentes de Méndez Ferrín

Desde La Opinión:
“”Ninguén quere que se vaia Ferrín e dende logo unha inmensa maioría dos académicos tenlle pedido persoal e publicamente que continúe ó fronte da Real Academia Galega“. Con esta declaración el escritor y académico Darío Xohán Cabana resume el sentir de sus compañeros que piden a Ferrín que no deje la presidencia de la RAG. “A Academia e o mundo da cultura quere a Ferrín presidindo a Academia”, remarca. Todos están a la espera de la decisión final que tome el escritor, y confían en que ante la avalancha de adhesiones en torno a su figura opte por agotar mandato, le queda un año. “Penso que todo se pode solucionar. Ferrín estao facendo moi ben como presidente e creo que pode mudar de opinión”, declaraba ayer la académica Luz Pozo.
Por el momento, Ferrín guarda silencio. Su mutismo es absoluto y sus más próximos dicen desconocer sus intenciones, pero aguardan que al final continúe al frente de la RAG. El pleno del próximo sábado en el que Xosé Fernández Ferreiro ingresará en la RAG será otra oportunidad para que los académicos trasmitan a Ferrín la apuesta por su continuidad de forma informal en los pasillos, aunque no en la propia reunión, pues es una ceremonia solemne con un orden pautado.
Hace once días que Ferrín anunciaba su dimisión como presidente de la Real Academia Galega y como académico de la institución en una carta en la que denunciaba que académicos y personas externas le “fixeron sentir” que la RAG no era su sitio. El secretario de la Academia, Xosé Luís Axeitos, fue quien concreto la acusación al sostener que desde el Consello da Cultura Galega y el Instituto da Lingua Galega se pretendía “colonizar” la RAG, y en el marco de esta polémica atribuía las filtraciones a un periódico de Madrid de supuestas denuncias de enchufismo.
Desde entonces se sucedió una escalada de peticiones para que Ferrín reconsidere su decisión. Coinciden en que abrió la Academia a la sociedad, impulsó su modernización con la página web y el lanzamiento del diccionario online y consiguió financiación estatal y autonómica para la institución. Los primeros en salir a escena fueron los académicos Darío Xohán Cabana, Manuel Rivas, Manuel González, Salvador García-Bodaño, Xosé Neira Vilas, Luz Pozo, Xosé Luís Regueira, Francisco Fernández Rei, Rosario Álvarez, Ramón Lorenzo, Margarita Ledo y Andrés Torres Queiruga.
En los últimos días, también se han pronunciado Arcadio López Casanova, Andrés Fernández Albalat y Xesús Alonso Montero, también académicos. El respaldo de este último ha sido especialmente significativo para los afines a Ferrín, que saben de sus encontronazos ideológicos y culturales con el presidente de la RAG. Ya son quince de un total de 26 académicos, los que han salido a la luz pública para alabar su gestión y apostar por su continuidad.
Ninguno ha pedido su dimisión. Incluso Henrique Monteagudo, académico de la RAG y profesor en el ILG, que ha sido el más crítico con Ferrín, declaraba ayer a este diario que “el mandato en líneas generales” le parece “positivo”, aunque le pide “más transparencia en las cuentas”, y por ello cree que “debe agotar mandato y nunca darse de baja como académico”. Sobre las opciones reales de cerrar la crisis, asegura que “la reconcilación para ser real tiene que pasar por la retirada de declaraciones y párrafos”.
La Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega y PEN Clube de Galicia también piden a Ferrín que no deja la RAG.”

Moraña: presentación de O curioso mundo das persoas normais, de Xosé Monteagudo

O venres 8 de marzo, ás 20:00 horas, na Casa de Cultura Castelao de Moraña, preséntase O curioso mundo das persoas normais, de Xosé Monteagudo, publicado en Galaxia. No acto intervirán, xunto ao autor, Reis Camiña Castro, Carlos Lema, Marcos Seixo Pastor e Héitor Picallo Fuentes. O grupo de música galega As bruxas do Noroeste executará varias pezas posteriormente.

Vídeos do Día de Rosalía 2013 no ensino (I)

Prólogo (CPI Alcalde Xosé Pichel, Coristanco)

1. «Has de cantar (CEIP Doutor Suárez, Fornelos de Montes)

2. Nasín cando as prantas nasen (CEIP Cespón, Boiro)

Carballo: espectáculo poético e musical Rosalías. Daquelas que cantan

Este proxecto xurdiu da man da Asociación Lumieira coa vontade de homenaxear á figura máis relevante das letras galegas, Rosalía de Castro, no Día das mulleres, o 8 de marzo. Para iso, desenvolven este «acto musical e poético desde unha perspectiva que conxuga tradición e actualidade». Segundo salienta a presidenta da entidade e participante no espectáculo, Rosalía Fernández Rial, “partimos, asemade, da idea de que todas nós somos, dalgún xeito, Rosalías (de aí o nome do acto) e temos en común as letras e as músicas, nosas e súas, de todas”. O espectáculo terá un fío condutor coherente e conxunto. Así, «tanto o discurso como a posta en escena dos poemas e as cancións van configurando unha “función” ligada, de “Rosalías”». Ademais, afirma, «preparamos varios temas entre todas, combinando a música de todas e os poemas».
Neste singular espectáculo participarán artistas de recoñecido traballo, traxectoria e creación, como son Uxía, unha das cantantes galegas máis internacional, directora artística de proxectos como o prestixioso festival Cantos na maré e autora de discos como Meu canto, Andando a terra, Eterno navegar, etc., ademais de moitos outros colectivos. Tamén Dolores Platas, cantante carballesa que foi vocalista do desaparecido grupo Xocaloma, e que publicou o fermoso disco Lúa descolorida, en 1985, no que musicou poemas de Rosalía de Castro. Poñerá tamén a súa música o grupo compostelá Habelas hainas, formado por catro rapazas que combinan música tradicional con ritmos actuais, cun estilo potente, fresco e innovador. A poeta carballesa Rosalía Fernández Rial será o fío condutor do espectáculo, fío que se irá tecendo con intervencións teatrais e poéticas. Así, poñeranse en escena diversos poemas por parte das artistas participantes, combinando sempre música e poesía.
De escenografía encárganse as artistas Chiña e Helena Ayape. Ademais, tamén haberá no espectáculo algunha sorpresa, coa intervención de Samira, unha nena de Carballo que tamén participará.”

Lugo: acto público polo Día Internacional da Muller

O xoves 7 de marzo, ás 19:15 horas, a Área de Igualdade, dependente da Vicepresidencia primeira da Deputación de Lugo, organiza no Museo Provincial de Lugo un acto público, co seguinte programa:
– Lectura dramatizada de poemas de Rosalía de Castro, a cargo de Paloma Lugilde e Tareixa Campo.
– Conferencia: Desestabilizando o xénero. Que fica da liberación feminista?, por Teresa Moure.
– Música de Jotinho’s. Formato acústico. Bossa Nova-Samba. Silvia Viñas (voz), Fernán Gómez (guitarra).
A entrada é de balde.

A Coruña: concentración lúdico-festiva

O venres 8 de marzo, ás 20:00 horas, no Obelisco da Coruña, terá lugar unha concentración lúdico-festiva convocada de xeito unitario polas organizacións que forman a plataforma en defensa do COF do Ventorrillo, da que forma parte a Comisión da Muller da Asociación Cultural Alexandre Bóveda, coas seguintes actuacións:
Yolanda Castaño, que lerá un poema.
– Vanessa Rivas, de Manicómicos, que fará unha pequeña representación.
– Lola Ferreiro, que resaltará a figura dalgunha muller republicana que loitase polos dereitos sexuais e reprodutivos das mulleres.
– Luísa Veira e Carmen Blanco, que tamén farán unha pequena representación.
Estíbaliz Espinosa, que lerá un poema, e posteriormente tamén cantará acompañada por Xoán Piñón.
– Erea Estévez, que tocará a gaita acompañada de María Xosé Abeijón ao tamboril.
– Mónica Caamaño e Comba Campoi.
– As Boubas.