An Alfaya: “O suicidio é, na miña novela, unha saída para fuxir dunha realidade opresora”

EntrevistaAn Alfaya a An Alfaya en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Que é Muros de aire?
– An Alfaya (AA): Unha novela formada por un mosaico de personaxes unidos pola dor, un sentimento de illamento do mundo e unha necesidade de fuxida da realidade na que están inmersos.
– LVG: ¿É o suicidio esa fuxida?
– AA: Na meirande parte das situación si, pero tamén hai algún xogo perverso no que, movido por unha situación persoal, algún personaxe fai unha especie de xogo coa morte, no sentido de que chega ao suicidio para vencer á morte. Pero na maior parte dos personaxes é unha necesidade de fuxir dunha realidade opresora, puntual e nalgúns casos que pode estar relacionada con algún tipo de problema mental, pero non necesariamente. (…)
– LVG: -¿É equiparable ese destino perverso do que vostede fala coa traxedia grega?
– AA: O ser humano e cíclico, previsible porque sempre estamos a darlle voltas aos mesmos temas. A especie humana é absolutamente repetitiva; non aprendemos. Si evolucionamos nos aspectos técnicos, pero no primordial e no esencial seguímonos a mover polas mesmas paixóns, dúbidas e seguemos a ter ese instinto de conservación e autodestrución, esa pelexa entre o ben e o mal que nos fai duais, contraditorios. É así dende o principio dos séculos e penso que tamén no futuro será igual. A novela tamén fala do autodestrutivos que podemos chegar a ser, e egoístas, porque na novela se fala de que hai suicidas que queren arrastrar con eles a alguén e chegan á criminalidade, é un xeito de adornar a propia autodestrución deixando rastro ao levar a terceiros. (…)”

An Alfaya: “Fomentar na infancia o desenvolvendo da imaxinación e da creatividade é a vía que nos queda para salvarnos de nós mesmos”

EntrevistaAn Alfaya de Carlos Loureiro a An Alfaya en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): A imaxinación narrativa nace con unha ou adquírese? De onde cres que saíu ese teu espírito narrador?
– An Alfaya (AA): Se algo nos distingue do resto dos seres vivos é a nosa capacidade de fabulación. A imaxinación, esa fonte inesgotable que nos fai transcender, está en nós dende os primeiros albores; ás veces queda latente toda a vida e non emerxe, e outras turramos dela, convertémonos na súa cómplice, e conseguimos mediante un máxico xogo de prestidixitación que rescate á creatividade que todos agochamos, dándolle forma a unha manifestación artística con forma de poema, relato, novela, peza teatral, ensaio, escultura, pintura, partitura, etc.
As experiencias persoais adquiridas, as frustracións, os anacos de felicidade, os anhelos, a vida mesma, van completando a diario o universo imaxinativo, agás aquel que a razón, castradora, impón.
Sempre pensei que fomentar na infancia o desenvolvendo da imaxinación e da creatividade é a vía que nos queda para salvarnos de nós mesmos. (…)
– NG: Posuímos unha excepcional literatura contemporánea dirixida a lectoras e lectores de idades máis temperás… mais que lle falta a esta nosa literatura para dar ese gran salto fóra das nosas fronteiras?
– AA: Non lle falta nada en canto a calidade literaria comparativamente con outras literaturas. Fáltalle todo en canto a que se apoie e potencie o traballo das creadoras e creadores dende as institucións e os ámbitos de poder, que se establezan os mecanismos, as redes e as pontes para que desaparezan as fronteiras á par que os complexos provincianos. (…)
– NG: Cando te pos a escribir, a inventar historias, a artellalas… estás a “crer na bondade da literatura para que medren os soños dos seus numerosos lectores e lectoras”, como figura escrito por aí, ou máis ben como un feito de normalización da nosa literatura nestas idades para o fomento lectura posterior?
– AA: Cando me poño a escribir son absolutamente egoísta. Non penso no potencial lector. Unha historia nace na miña cabeza, medra cando me dispoño a escribila, desenvólvoa e morre cando se publica. Non volvo lela nunca máis, agás de xeito excepcional. Logo comparto o meu mundo creativo poñéndoo a disposición do goce ou da crítica do lector. Ante todo escribo como necesidade persoal de crear mundos paralelos á realidade cotiá para sobrevivir no caos. Se hai alguén, cativo ou adulto, que desexa inmiscirse no meu caos, e se a miña realidade paralela trala lectura dalgún dos meus libros intervén na súa propia, será pola súa forma de descodificar o que eu conto, non porque eu teña unha pretensión directa de influír nel ou nela. O contacto directo cos lectores sempre é gratificante polo que supón de intercambio de impresións, pois moitas veces coas súas lecturas encontras submundos dos que non foras consciente, e o feito de que che amosen os erros e os acertos resulta sempre enriquecedor.
– NG: Que vén a ser máis importante para ti nunha obra literaria, a procura do goce persoal do lector ou da lectora ou máis ben o didactismo que esta historia forneza? Claro que se combinamos os dous aspectos…
– AA: Creo que o primeiro obxectivo dunha obra literaria, ou de calquera obra creativa que se teña coma tal, debería ser procurar no lector que se faga preguntas, que o antes e o despois de pasar por ela supoña un cambio, que experimente unha sensación que lle invite a cuestionar referentes e referencias. Eu entendo o goce nese senso. En calquera caso, unha obra literaria debería esta illada do didactismo, tanto máis canto máis cativo é o receptor, que carece recursos para interpretar as claves do que se lle amosa. (…)”

Taboleiro do libro galego (XXIV), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Unha entrega máis neste 2014 do «Taboleiro do libro galego» e que será o último ata o que recolla as novidades editoriais en lingua galega máis vendidas do vindeiro mes de setembro. Grazas, nesta ocasión, ás once librarías que participaron nesta ocasión: Suévia, Miranda, Carricanta, Biblos, Andel, Cartabón, Aira das Letras, Couceiro, Libros para soñar, Librouro e Lila de Lilith.

NARRATIVA
1º-. A viaxe de Gagarin, de Agustín Fernández Paz, Edicións Xerais.
2º-. Orlando. Unha biografía, de Virginia Woolf (tradución de Celia Recarey), Irmás Cartoné.
3º-. Os televisores estrábicos, de Ramón Vilar, Xerais.
4º-. O espido de Gina, de Miguel Anxo Fernández, Galaxia.
5º-. Sete Caveiras, de Elena Gallego, Edicións Xerais.
6º-. Chovida do ceo, Alfredo Conde, Edicións Xerais e A voz do vento, de Pemón Bouzas, Xerais.

POESÍA
-. Dun lago escuro, de Marta Dacosta, Edicións Xerais.
2º-. A segunda lingua, de Yolanda Castaño, Pen Clube-Xunta de Galicia.
3º-. Remontar o río, de Helena Villar Janeiro e Luz Darriba, Tirar do fío Edicións.
4º-. Kid Salvaxe, de Carlos G. Reigosa, Xerais.

ENSAIO-TEATRO
-.Non temos medo, de Rodri Suárez, Nicetrip edición.
2º-. Eu estaba alí, Afonso Eiré, Hércules de Edicións.
3º-. E logo, temos razóns para ser nacionalistas?, de Henrique del Bosque, Edicións Xerais.
4º-. Politicamente incorreta. Ensaios para um tempo de pressas, de Teresa Moure, Através.
5º-. Xavier Vence. Conversas, de Xan Carballa, Engaiolarte Edicións.
6º-. Contra a morte das linguas, de Miguel Moreira, Edicións Xerais.

XUVENIL
-. Ámote, Leo A. Terminal de… chegadas?, de Rosa Aneiros, Edicións Xerais.
-.Recinto gris, de Ledicia Costas, Edicións Xerais.
-. Dragal IIIde Elena Gallego, Edicións Xerais.

INFANTIL
-. Rosa Caramelo, Adela Turín, Kalandraka.
-.Volvo! O regreso de Usha, de María Reimóndez, Xerais.
-. O soño de Esther, de Miguel Ángel Alonso e Luz Beloso, Nova Galicia Edicións.
-.A burra Ramona, de Paula Carballeira (ilustracións de Xosé Tomás), Baía Edicións.
-. O fío vermello, de An Alfaya, Edicións Xerais.

LIBROS CD-DVD
-. Brinca vai!, de Paco Nogueiras, Kalandraka.
2º-. Xiqui Xoque, fiú fiú!, de Uxía, Editorial Galaxia.
3º-. Pan de millo, de Migallas, ilustracións de Dani Padrón, Kalandraka.
4º-. Cantos animais, de Susa Herrera, Primera Persona.
5º-. A nena e o grilo nun barquiño, de Magín Blanco, Fol Música.

BANDA DESEÑADA
1º-. O bichero IV, de Luís Davila, Edición do autor.
2º-. A Torre dos Mouros / Os lobos de Moeche, de Manel Cráneo, Demo Editorial.
2º-. Ardalén, de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.

OUTROS
1º-. Luzes, nº 6, maio 2014.”

O Premio Fernández del Riego de Xornalismo premia un artigo de Manuel Bragado

Desde Sermos Galiza:
“O editor Manuel Bragado é o novo gañador do Premio Fernández del Riego de Xornalismo polo seu artigo Illa Soidade, publicado no xornal diario Faro de Vigo do que é colaborador. No artigo, Manuel Bragado repara, como todos os días e todas as noites, nun vello que vive na rúa, no centro de Vigo e reflexiona, cunha coidada lingua e unha tensión que convida á lectura, sobre os “sen teito” ao tempo que, desde a imaxe do home da rúa Urzáiz faise preguntas sobre o seu pasado, as razóns que conducirían a súa vida e mesmo sobre o seu futuro, nun artigo de corte social e forma literaria que toma o título da novela da escritora An Alfaya, Illa Soidade. (…)
O premio Fernández del Riego está convocado pola Fundación Novacaixagalicia e o Ámbito Cultural de El Corte Inglés e está dotado con 6.000 euros.”

Vigo: actividades destacadas do martes 27 de maio na Feira do Libro

O martes 27 de maio continúa a Feira do Libro de Vigo (na Praza de Compostela), con horarios de 12:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados para eses días:

19:00 h. An Alfaya presenta o seu libro O fío vermello, publicado por Xerais. Xunto á autora, participarán no acto Helena Pérez e Antonio García Teijeiro.
19:30 h. O escritor Pedro Feijoo asinará na caseta de Libraría Pedreira.
20:00 h. O escritor e xornalista Pemón Bouzas presenta o seu libro A voz do vento, publicado por Xerais. No acto estará acompañado por Manuel Bragado.

Coñécense as obras finalistas da X edición do Premio Martín Sarmiento

Desde o blogue do Premio Frei Martín Sarmiento:

“- 1ª categoría: 1º e 2º de Educación Primaria:
Ramón Caride, A pomba dona Paz, Xerais.
Miro Villar e Ana Santiso, Rebelión na charca, Sotelo Blanco.
2ª categoría: 3º e 4º de Educación Primaria:
Agustín Fernández Paz, Malos tempos para os fantasmas, Xerais.
Manuel Uhía, O monstro das profundidades, Everest.
3ª categoría: 5º e 6º de Educación Primaria:
An Alfaya, O recendo das clementinas, Tambre.
María Solar, A verdadeira historia da mosca da tele, Galaxia.
4ª categoría: 1º e 2º de ESO:
Concha Blanco, Misterio resolto, Everest.
Xesús Fraga, O elefante branco, Tambre.
5ª categoría: de 3º e 4º de ESO e Bacharelato:
Fina Casalderrey e Francisco Castro, O neno can, Galaxia.
Ledicia Costas, O corazón de Xúpiter, Xerais.”

Taboleiro do libro galego (IV), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Continúa a entrega destas listaxes dos libros galegos máis vendidos que, desde agora, recollerá quincenalmente as modificacións que se produzan en todos os xéneros, de as houber.”

NARRATIVA
1º-. As voces baixas, de Manuel Rivas, Edicións Xerais de Galicia.
2º-. O gardián invisible, de Dolores Redondo, Edicións Xerais.
3º-. Os fillos do mar, de Pedro Feijoo, Edicións Xerais.
4º-. A noite branca, de Francisco X. Fernández Naval, Edicións Xerais.
5º-. En vías de extinción, de María Reimóndez, Edicións Xerais.

POESÍA
1º-. Carnia haikai, de Elvira Riveiro, A. C. Caldeirón.
-. Cantares gallegos, de Rosalía de Castro, El Patito Editorial.
3º-. Breizh, de Miro Villar, Toxosoutos.
-. Vinte en escena, de Rosalía Fernández Rial, Edicións Positivas.
-. Esplendor arcano, de Ramiro Torres, Grupo Surrealista Galego.

ENSAIO-TEATRO
1-. Roberto Vidal Bolaño. Unha vida para o teatro, de Laura Tato, Toxosoutos.
2º-. Matriarcas, de Montse Fajardo.
3º-. Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez, de Carlos Callón, Edicións Xerais.
4º-. AGE. A emerxencia da Alternativa Galega de Esquerda, de Manuel Darriba e Daniel Salgado, 2.0 Editora.
5º-. O mar de Arteixo e os seus naufraxios, de Xabier Maceiras, Asociación Cultural Monte da Estrela.

INFANTIL-XUVENIL
1º-. Dragal III, de Elena Gallego, Xerais.
2º-. Amor de serea, de Santiago Jaureguizar, Edicións Xerais.
-. O aroma do liquidámbar, de An Alfaya, Edicións Xerais.
-. O capitán Aspanitas, de Ramón Caride, Xerais.
-. O neno can, de Fina Casalderrey e Francisco Castro, Galaxia.

ÁLBUM ILUSTRADO
1º-. María Fumaça, de VV.AA., Galaxia.
2º-. O crebanoces, de María Canosa e David Pintor, Pablo Zaera editor.
3º-. Imos cazar un oso, de Michael Rosen, Kalandraka.
4º-. A que sabe a lúa, de Michael Grejniec, Kalandraka.
5º-. Crocodilo, de Antonio Rubio e Óscar Villán, Kalandraka.

BANDA DESEÑADA
1º-. Ardalén, de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.
-. Cousas de mortos, Manel Cráneo, Demo Editorial.
3º-. Nómades, de Xosé Tomás, Galaxia.

LECER
-. A cociña dos larpeiros, de Benigno Campos, Galaxia.

Vigo: II Xornadas Internacionais de Crítica e Investigación en literatura infantil e xuvenil

O xoves 10 e venres 11 de maio, no Salón de Actos da Facultade de Filoloxía e Tradución da Universidade de Vigo, e baixo a organización de ANILIJ. Asociación Nacional de Investigación en Literatura Infantil y Juvenil e ELOS. Asociación Galego-Portuguesa de Investigación en Literatura Infantil e J/Xuvenil, celébranse as II Xornadas Internacionais de Crítica e Investigación en Literatura Infantil e Xuvenil, co título A familia na Literatura Infantil e Xuvenil, co seguinte programa:

* Xoves 10 de maio:
14:30 h. Recollida de material.
15:45 h. Inauguración e entrega I Premio Internacional de Investigación en Literatura Infantil e Xuvenil.
16:00 h. Conferencia plenaria a cargo de Ana Margarida Ramos (Univ. Aveiro, Portugal). As familias non tradicionais na Literatura Infantil e Xuvenil. Presenta: Blanca-Ana Roig Rechou (USC).
17:00 h. Mesa de autores: An Alfaya, Fina Casalderrey e Agustín Fernández Paz. Presenta e modera: Isabel Mociño González (Uvigo).
18:30-20:30 h. Ponencias (Salón de Actos). Modera: Mar Fernández Vázquez (USC):
* Beatriz Soto Aranda (UCM). La LIJ de temática arabo-islámica traducida al castellano: las relaciones familiares y la construcción de la identidad en la segunda generación.
* Maria da Graça Sardinha e João Machado (Univ. Beira Interior/I. P. Castelo Branco). A família e a identidade cultural dos jovens: leituras do PNL (Portugal).
* María del Mar Muñoz Prieto e María Sandra Fragueiro Barreiro (Escola Universitaria de Maxisterio de Vigo). El papel de los cuentos de hadas en el desarrollo infantil.
* María José Corvo Sánchez (Uvigo). Backfischliteratur: siglo XIX.
* Mª Jesús Barsanti Vigo (Uvigo). La educación y la familia en los refranes.
* Mar Fernández Vázquez (Univ. Santiago de Compostela). Rupturas familiares a causa de la guerra civil española en las novelas juveniles en gallego de Marina Mayoral.
18:30-20:30 h. Ponencias (Salón de Graos). Modera: Carmen Ferreira Boo (USC):
* Pilar González Vera (Univ. Zaragoza). Cenicienta, Bianca y Mulán, la representación de la mujer a lo largo de la historia.
* Elvira Luengo Gascón (Univ. Zaragoza). Los juegos del Oulipo en los relatos de Ana Maria Machado. Trenza de gentes, familia y género.
* Blanca-Ana Roig Rechou e Isabel Mociño González (Univ. Santiago de Compostela/Uvigo). Los abuelos de Chema Heras.
* Juan Senís Fernández (Univ. Zaragoza). Las madres tontas: las problemáticas relaciones materno-filiales en la literatura infantil de Carmen Martín Gaite.
* Geovana Gentili Santos (Universidade Estadual Paulista “Júlio de Mesquita Filho”, UNESP/Univ. Santiago de Compostela). La representación de la familia en Ana María Machado.
* Carmen Ferreira Boo (Univ. Santiago de Compostela). La representación de la familia en las obras A Cabeza de Medusa y Rúa Carbón de Marilar Aleixandre.

* Venres 11 de maio:
10:00 h. Conferencia plenaria a cargo de la Dra. Gloria Bazzocchi (Univ. Bolonia, Italia). Los ancianos, maestros de vida: algunos ejemplos de la estrecha relación que se establece entre niños y abuelos en la Literatura infantil. Presenta: Veljka Ruzicka Kenfel (Uvigo).
11:00-12:00 h. Mesa de tradutores: Rosa Marta Gómez Pato, Antón Palacio Sánchez e María Reimóndez Meilán. Modera: Lourdes Lorenzo García (Uvigo).
12:30-14:00 h. Ponencias (Salón de Actos). Modera: Liliana Dorado (Hope College, Michigan, USA):
* Maria da Conceição Tomé e Glória Bastos (CEMRI, Portugal). Entre a ordem e o caos… Representações da família na literatura juvenil portuguesa contemporânea.
* Lourdes Lorenzo García e Beatriz Rodríguez Rodríguez (Uvigo). Un tío célebre y una sobrina desconocida: la relación entre don Quijote y Antonia Quijana en las adaptaciones literarias para niños y jóvenes a la lengua inglesa.
* Celia Vázquez García (Uvigo). No es fácil romper los hilos de la tradición: Lenta transformación de los estereotipos de género. Busquemos culpables.
Fernando Fraga de Azevedo (CIEC-Universidade do Minho). “O Clube dos Afetos: apontamentos sobre as representações da família em clássicos da Literatura Infantil e Juvenil”
* Paula Cristina de Sousa Marques e Fernando F. Azevedo (CIEC, Universidade do Minho). Literatura Infantil, Imaginário e Valores Interculturais: apontamentos para uma pedagogia desde o jardim-de-infância.
12:30-14:00 h. Ponencias (Salón de Graos). Modera: Geovana Gentili Santos (UNESP/USC):
* Liliana Costa (Universidade do Minho). Mouschi ao colo de Anne Frank. A família e a guerra no diário de Anne Frank e na reinterpretação de José Jorge Letria.
* Eva María Villar Secanella (Univ. Zaragoza). La memoria y los ayudantes de la heroína transmisores de este conocimiento.
* Gema Lasarte Leonet (Univ. del País Vasco). Análisis de la pluralidad de formas de convivencia y la familia en la LIJ vasca.
* Sandra Sánchez, Santiago Yubero e Elisa Larrañaga (CEPLI-Univ. Castilla-La Mancha). La lectura en la intervención con hijos de mujeres maltratadas.
* Sandra Sánchez, Santiago Yubero e Elisa Larrañaga (CEPLI-Univ. Castilla-La Mancha). Materiales para el fomento de la lectura en contextos familiares.
16:00-17:00 h. Mesa de editores: Xosé Ballesteros (Kalandraka), Manuel Bragado (Edicións Xerais de Galicia), Francisco Castro (Galaxia) e Nati de la Puerta (A-fortiori Editorial). Modera: Eulalia Agrelo Costas (USC)
17:00-18:30 h. Ponencias (Salón de Actos). Modera: Carina Rodrigues (Univ. Aveiro):
* Xavier Mínguez López (Universitat de València). Los nuevos modelos de familia en el paradigma de la interculturalidad.
* Alba Alonso Feijoo (Uvigo). La Familia del Nuevo Niño en la Literatura Infantil del Siglo XXI. Un Estudio de Caso: My Princess Boy de Cheryl Kilodavis.
* Sara Reis da Silva (IE-Universidade do Minho). Representações da família nos Contos de Grimm para Meninos Valentes, de Alice Vieira.
* Lúcia Barros, Ana Barbosa, Carminda Lomba e Augusta Almeida (Agrupamento de Escolas, norte de Portugal). Lê para mim que depois eu conto… Literatura infantil e mediação leitora.
* Carmen García Surrallés (Univ. Cádiz). Nuevas relaciones maternofiliales en la LIJ.
* Mercè Masnou Ferrer (Univ. Autónoma de Barcelona). Familias de heroínas desde los tiempos de Dickens.
17:00-18:30 h. Ponencias (Salón de Graos). Modera: Vanessa Regina Ferreira da Silva (UNESP/USC):
* Fermín Ezpeleta Aguilar (Univ. Zaragoza). Familia y colegio en dos novelas juveniles de los 50: Pedrito de Andía y La vida sale al encuentro.
* Alexandra Martí (Univ. A Coruña). Las princesas en los cuentos infantiles clásicos: ¿Mujeres-objeto o mujeres-sujeto?.
* Iria Míguez Seoane (Uvigo). La figura del abuelo en la obra de Fina Casalderrey.
* Xulio Pardo de Neyra (Univ. A Coruña). Familia e tradición na simboloxía androcéntrica das sereas na LIX.
* Gemma Castillo Membrive (Uvigo). Audiodescripción para niños.
* Vanessa Regina Ferreira da Silva (Universidade Estadual Paulista “Júlio de Mesquita Filho-UNESP/Univ. Santiago de Compostela). Estudio comparado de la familia en Corda bamba (1988), de Lygia Boyunga Nunes y A filla do ladrón de bicicletas (2010), de Teresa González Costa.
18:45 h. Acto de clausura.
19:00-20:00 h. Asemblea de socios ANILIJ-ELOS.