Polafía en Mondoñedo: Manuela Rey, memoria dun mito, o sábado 2 de abril

ASección de Literatura de Tradición Oral AELG Polafía en Mondoñedo: Manuela Rey, memoria dun mito, é unha actividade da Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a Consellaría de Cultura e a colaboración do Concello de Mondoñedo.
A AELG propón visitar Mondoñedo cunha nova Polafía, que terá como tema central a figura de Manuela Rey. Nacida en Mondoñedo en 1842, esta actriz tivo unha carreira rápida e brillante, ata converterse nunha das principais figuras da interpretación en Portugal. Morreu de tifo cando o éxito máis lle sorría, con só 23 anos. Cando era unha nena pasa por Mondoñedo unha compañía dramática itinerante que se hospeda na fonda na que traballaba súa nai, viúva e con dez fillos. Manuela conquista aos comediantes que lle propoñen levala en adopción. Con só seis anos subiu aos escenarios recitando versos e facendo pequenos papeis.
Aínda que hai outras versións da súa traxectoria, parece que Manuela chegou a Lisboa en 1856 formando parte dunha compañía de teatro ambulante. Pouco a pouco gaña prestixio. En 1859 xa figura nunha listaxe de biografías de actores e actrices destacadas de Portugal e Brasil que se ía publicar baixo o título Galería artística, da autoría de Machado, Andrade e Ferreira. Ademais de actriz, escribiu algunhas obras, así como cartas, escritos filosóficos e apuntamentos autobiográficos.

CartelPolafiaMondonhedo2016Aquí pode verse este artigo de Antonio Reigosa, Manuela Rey, a muller lirio. E nesta ligazón pode verse o vídeo pendurado no perfil de facebook do propio Antonio Reigosa.

Cunqueiro e Gimferrer, por Antonio Reigosa

DesdeAntonio Reigosa a páxina web de Antonio Reigosa:
Cunqueiro só foi convidado a visitar a Real Academia Española despois de morto. Nunha ocasión, tres anos despois do seu falecemento, chegou alí da man da escritora Elena Quiroga, cando no seu discurso de ingreso na augusta casa, pronunciado o 8 de abril de 1984, falou de “Presencia y ausencia de Álvaro Cunqueiro”.
Pasarían moitos anos ata que outro académico convocase o seu espírito para lembrar, esta vez con apaixonamento, a grandeza e singularidade da obra do escritor mindoniense. Era o 30 de xuño de 2011 e quen falou con tal devoción da excepcionalidade da obra de Cunqueiro foi Pere Gimferrer. “En el regreso de Álvaro Cunqueiro” era o reclamo co que aquel día debullou o poeta catalán, sen papeis, unha lección maxistral arredor dun escritor illado e único, pois dixo que non tiña antecedentes nin descendentes literarios.
É certo que algo lle debía Gimferrer a Cunqueiro desde o 26 de abril de 1964. Nesta data, no Faro de Vigo que estaba a piques de comezar a dirixir, Cunqueiro, parapetado tras do pseudónimo A. L. (Alvaro Labrada), dedicoulle unha eloxiosa crítica a un dos primeiros libros de poemas do autor catalán. Escribía Cunqueiro que de todo o que lera naqueles tempos, o que máis o sorprendera e espertara fora aquel “Mensaje del Tetrarca” que o mozo de 18 anos chamado entón Pedro Gimferrer acababa de publicar.
Recoñeceu Gimferrer que só Cunqueiro entendeu e comprendeu os seus poemas, e que naquela análise tan favorable estaba o principio de todo canto de bo tivo, que foi moito, a súa excelente carreira literaria. Sigue lendo

Foise Ángel Rivas Veiga, Mestre da Memoria en 2013

Ángel Rivas Veiga Nova enviada por Antonio Reigosa:
“O luns 8 de febreiro foise Ángel Rivas Veiga, o primeiro Mestre da Memoria que a Asociación Escritoras e Escritores en Lingua Galega recoñeceu no ano 2013.
Nacera en Eirexúa, Xudán (A Pontenova) en 1924. Un narrador oral de raíz, dos de sempre, un arquivo humano de contos marabillosos sen par. O único narrador oral galego escollido para o proxecto La memoria de los cuentos, coordinado por Antonio Rodríguez Almodóvar, patrocinado pola Sociedad Estatal de Conmemoraciones Culturales. Aquí tendes uns datos biográficos e varios vídeos con mostras do seu saber.”

Entrevista a Isidro Novo

Entrevista Isidro Novoa Isidro Novo en Palavra Comum:
“(…) – Palavra Comum (P): Que representa para ti a literatura?
– Isidro Novo (IN): A literatura consta de moitos apartados diferentes e segundo en cal estea metido supón unha cousa ou outra. Ás veces é un gozo pleno e outras un gozo subliminal produto do desafogo. Na narrativa exploro os mundos, reais ou non, que me interesan e na poesía pretendo tocar o intanxíbel e ver o que ninguén ve. De todas maneiras tamén fago conscientemente versos que non teñen que ver coa poesía alta, pero que me serven de alivio e de exercicio.
– P: E que é para ti a oralidade, a literatura popular?
– IN: É a base de todo tipo de literatura nacida posteriormente. É o punto de partida da peregrinaxe, a castaña do marron glacé, a escritura do alento.
– P: Que perspectiva tens sobre o processo de criação literária e cultural, num sentido amplo, e nomeadamente no referente à oralidade?
– IN: Eu nunca baseei as miñas aspiracións literarias na convencionalidade de convencer, senón en ser orixinal e distinto. Sempre tiven a narrativa como un marabilloso instrumento para experimentar xéneros e formatos e concibín a poesía como un ídolo encantadoramente perverso que demanda de cada pouco unha oración máis nova e sorprendente. Quizais me dea algún día destes por poñerme de brincadeira co teatro, pero a ver se me decido. Á oralidade cheguei inducido sobre todo polo amigo Reigosa e como espectador e xa unha miga coñecedor, debo dicir que o onte e o antonte recollido paga a pena e que a xente nova que se dedica a ela ten adaptado o seu repertorio á época, ademais de anovalo constantemente. Hai verdadeiros fenómenos contando, cantando, regueifando… Outro vínculo que teño coa oralidade é o abeiro que temos na AELG para as palabras que están ao ventimperio, sen dicionario que lles dea acubillo. Ese albergue chámase Palabras con Memoria, así que se alguén coñece algunha palabra náufraga ou vagabunda, os da AELG tratarémola co cariño e a consideración que merece. (…)
– P: Fala-nos da tua experiência de valorização e divulgação destas formas culturais (Polafías da AELG, etc.)…
– IN: O das Polafías é un grande invento do Reigosa e para min merece a maior das louvanzas, porque te achega á xente que ten contacto directo coa oralidade. Considero un pracer ir a diferentes lugares da nosa xeografía a escoitar os seus cantos e contos, ademais de poder lerlles o que un día un paisano dese sitio concreto escribiu, o que dixo do seu tempo, dos seus veciños, das súas circunstancias. Para min, as polafías, son, no seu conxunto, como xa dixen, do máis pracenteiro, soamente teñen un defecto, están programadas para hora e media e sempre acaban sendo tres. Pero os locais sempre están cheos e agás casos moi illados, a xente aguanta ata o final e mesmo pide recunque. (…)”

Contos que saben a Nadal e Reis

Artigo de Romina Bal en Praza:
“A nosa LIX está chea de referencias ao Nadal, a figuras tradicionais como o Apalpador, os Reis ou a un tempo que reservamos á familia, ás amizades, á recuperación dos valores que este tempo representa. Neste artigo queremos facer unha recompilación das lecturas específicas deste tempo. Para levalo a cabo falamos con moitas das nosas editoriais galegas e seleccionamos unha pequena mostra natalicia de recursos de Nadal.
Así pois, sobre a figura galega do Apalpador, un personaxe que cada Nadal está máis presente, podemos atopar en álbum ilustrado O rei da Floresta, de Adela Figueroa Panisse, con ilustracións de Mª Celsa Sánchez Vázquez editado por Edicións do Castro; O tesouro do Apalpador, de Jorge Rodrigues Gomesende con ilustracións de Eva Yusti Campo (autoeditado), Antón e o Apalpador, de Manuel Castro Lima e Mª Mar Ameixeiras Sánchez con ilustracións de Francisco Ameixeiras Sánchez editado por Barafunda Editorial; O conto do Apalpador, de Lúa Sende e Alexandre Miguens con ilustracións de Leandro Lamas e editado por A Fenda Editora e O Apalpador e a castaña máxica, de Xoán G. editado por Biblos Clube de Lectores. E para mozos xa máis grandes en Urco editora a serie xuvenil Apalpador Vs Papa Noel, As aventuras do Apalpador e o tesouro dos mouros, As aventuras do Apalpador e a carballeira dos druídas e As aventuras do Apalpador e as portas do tempo.
No que se refire a Nadal, ese tempo de valores, de tradición e de familia e tamén de sorrisos comprometidos a mesma editora propón Contos estraños volume 4. Nadal Impío, todo un alegato da condición do ser humano para lectores autónomos. En Edicións do Cumio podemos atopar a clásica novela de Charles Dickens, Canción de Nadal, adaptada e ilustrada por Rosa Fuentes e protagonizada polo avarento señor Scrooge e os xa célebres espíritos do Nadal Pasado, do Nadal Presente e do Nadal Futuro. Un cálido relato que nos convida a tomar en consideración as cousas que realmente teñen un gran valor na vida. A mesma obra de Dickens pero ilustrada por Roberto Innocenti e traducida por Carlos Acevedo podémola atopar en Kalandraka para nenas a partir dos dez anos, sen dúbida, desde unha coidada perspectiva. Sigue lendo

Lugo: Aniversario da execución do Mariscal Pedro Pardo de Cela

O12376232_1681057618809119_7621831140466695650_n sábado 19 de decembro, ás 13:00 horas, no claustro do Museo Provincial de Lugo (Praza da Soidade, s/n), terá lugar un acto para rememorar o aniversario da execución do Mariscal Pedro Pardo de Cela en 1483, probablemente acontecida en Mondoñedo o 3 de outubro dese ano, organizado conxuntamente polos colectivos culturais “Cultura do País”, “Mádia Leva” e “Carneiro Alado”.
O marco escollido está a carón de onde se exhibe a denominada ‘Mariscala’, “cadea grosa e forte” coa que estivo preso P. Pardo de Cela, e onde tamén se exhibe o seu escudo de armas. Intervirán Antonio Reigosa, Cronista Oficial de Mondoñedo, e o escritor e académico da RAG Darío Xohán Cabana. A entrada é libre e gratuíta.