Entrevista de Laura Veiga a Eva Mejuto en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Finalista en tres categorías e con dous premios Follas Novas. Cales son as sensacións?
– Eva Mejuto (EM): Evidentemente hai unha satisfacción enorme como autora, mais hai algo que está por enriba. O que me satisfai é a visibilidade que conseguen este tipo de proxectos grazas a estes premios, porque non deixan de ser unha maneira de pór o foco na produción e nas distintas iniciativas de mediación lectora. Ás veces, acontece nas librarías que o que xa non é novidade deixa de estar visíbel, polo que hai obras que pagan moito a pena que pasan desapercibidas. E non o digo polas miñas, falo en xeral, é unha reflexión sobre o ritmo de produción editorial.
Un libro non é un produto de consumo breve e rápido e, ao final, este tipo de premios axudan a parar, a facer unha reflexión, a botar unha ollada e a ler os que quedaron atrás. Por iso tamén me gusta acompañar os libros. Escribir e publicar está moi ben, mais estar nunha escola, ir a unha asociación cultural ou a un centro de día dá algo máis importante: estar presente e manter un diálogo coas lectoras.
– ND: Ao final, tanto A ladroa da biblioteca de Meirás como Memoria diversa tratan a liberdade e a represión, mais con enfoques diferentes.
– EM: Claro, é un non estar a gusto co mundo no que estás e procurar a liberdade de distintas maneiras. A protagonista do primeiro rouba libros como maneira de vingarse, mais tamén porque ve os libros como ese espazo para mudar a túa vida, que é o tema de Cando leo, o outro libro que quedou finalista. Eu son a mesma e o que quero contar dalgunha maneira busca distintas formas, mais os meus intereses e as miñas inquedanzas están aí. Creo que dentro do meu proxecto como autora é central o tema da memoria e da realidade LGBTIQA+ e nos dous libros premiados hai unha conxunción das dúas cousas.
A idea de A ladroa da biblioteca de Meirás partiu cando vin Carlos Babío presentar Meirás: un pazo, un caudillo, un espolio, un libro cunha documentación magnífica que foi utilizado para o xuízo que axudou a gañar o pazo para o pobo. Cando vou a institutos vexo que hai pouco coñecemento sobre esa parte da historia e é fundamental que se coñeza para entender como é hoxe o noso país. Nós somos a causa de, por culpa de ou a consecuencia da historia dos últimos anos.
O franquismo condiciona enormemente o que é hoxe a nosa sociedade, é cuestión de como eramos, como somos e como queremos ser. E creo que a literatura serve para encher os ocos que deixa a historia oficial ou a dos libros de texto, sobre todo no que se refire ás persoas.
– ND: Un dos problemas é que as persoas que gardan esa memoria ou que participaron dela van falecendo.
– EM: Penso que é importante ver a memoria como unha forma de estabelecer pontes. No día do Orgullo temos o referente de Stonewall ou Madrid e esquecemos a manifestación tan potente que houbo en Vigo en 1981.
A xente nova dos colectivos ten que saber que o que se está a facer agora é posíbel grazas a que hai quen o fixo antes, que hai quen puxo a cara e o corpo por nós. Memoria diversa recolle as historias desas persoas que viviron a ditadura e a transición, que foron á cadea por ser, pola súa identidade ou a súa orientación, porque creo que a conexión entre xeracións non existe de maneira directa e é importante para que estas persoas vexan o seu esforzo recoñecido.
Unha das entrevistas que máis me impactou foi a de Trinidad Falcés, unha muller trans da Galiza que estivo fóra e volveu. Estivo na primeira manifestación do Estado español, en Barcelona, e era memoria viva do colectivo. Foi unha muller que levou unha vida moi dura e ela estaba moi orgullosa de saír no libro, mais por desgraza faleceu ao pouco de saír publicado.
Creo que hai moita dignidade que devolverlle a persoas como ela e creo que este tipo de iniciativas axudan á reparación mínima do que se lles roubou.”
Arquivos da etiqueta: Cando leo
Os premios Follas Novas do Libro Galego 2023 anuncian os seus finalistas
Os premios Follas Novas do Libro Galego, que valoran a produción literaria e editorial en Galicia durante o ano 2022, escolleron os seus finalistas para esta oitava edición que suman trinta e nove candidatos/as entre títulos, iniciativas, proxectos e profesionais. As gañadoras dos premios Follas Novas 2023 daranse a coñecer na gala a celebrar o vindeiro 22 de abril no Teatro Principal de Compostela. Os premios están organizados pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, a Asociación Galega de Editoras e a Federación de Librarías de Galicia. Contan co apoio da Deputación da Coruña, Concello de Santiago, CEDRO (Centro Español de Dereitos Reprográficos) e a Xunta de Galicia.
As trinta e nove obras finalistas desta edición dos premios Follas Novas son o resultado dun proceso de selección de catro fases e que supón unha lectura e valoración completa de toda a produción editorial galega. O proceso supón unha primeira escolla con propostas das tres entidades organizadoras que supuxo a selección dun cento de títulos entre os publicados ao longo de 2022. Dese conxunto de obras, o xurado desta edición fixo unha primeira escolma da que resultaron escollidas as candidatas en cada categoría. A terceira fase de selección é a actual, na que o xurado escolleu as obras finalistas por cada categoría. O proceso terá o seu cumio o sábado, 22 de abril de 2023, co anuncio das obras, iniciativas e profesionais gañadoras. Nese día celebrarase no Teatro Principal de Santiago de Compostela a xa tradicional gala de entrega de premios Follas Novas do Libro Galego.
PREMIO Á OBRA DE ENSAIO E INVESTIGACIÓN
A defunción dos sexos. Disidentes sexuais na Galiza contemporánea. Daniela Ferrández Pérez. Edicións Xerais de Galicia
A música das palabras. Darío Xohán Cabana. Edicións Xerais de Galicia
Maternidades virtuosas. Unha crítica aos modelos profesionais de crianza. María do Cebreiro. Editorial Galaxia
PREMIO Á OBRA DE DIVULGACIÓN
Juana de Vega. A muller que desafiou o seu tempo. Marilar Aleixandre e Emma Pedreira. Editorial Galaxia
O libro negro da lingua galega. Carlos Callón. Edicións Xerais de Galicia
Memoria diversa. Eva Mejuto. Deputación da Coruña
PREMIO Á OBRA DE NARRATIVA
Non penses nun elefante rosa. Antía Yáñez. Edicións Xerais de Galicia
O tradutor de sombras. Moncha Fuentes. Edicións Xerais de Galicia
Os seres queridos. Berta Dávila. Edicións Xerais de Galicia
PREMIO Á OBRA INFANTIL
Animalario de ler a diario. Eduard Velasco (autor), Nuria Díaz (ilustradora). Edicións Xerais de Galicia
O gran libro da nosa horta. Blanca Millán. Edicións do Cumio
O neno de lume. Ledicia Costas (autora), Iván R. (Ilustrador). Edicións Xerais de Galicia
PREMIO Á OBRA XUVENIL
A ladroa da biblioteca de Meirás. Eva Mejuto. Edicións Xerais de Galicia
A lebre mecánica. Ledicia Costas. Edicións Xerais de Galicia
Que me pare o corazón se te esquezo. Andrea Maceiras. Edicións Xerais de Galicia
PREMIO AO LIBRO ILUSTRADO
Cando leo. Bea Gregores, (autora, Eva Mejuto). Edicións Xerais de Galicia
Verme. Federico Fernández. Germán González. Kalandraka Editora
Violeta Parapluie e outras historias de xente pouco corrente. Ramón D. Veiga (autor), Iván R. (ilustrador). Edicións Embora
PREMIO AO LIBRO DE BANDA DESEÑADA, GRÁFICO E HUMOR
Miñoca e pega. Iván R., Ramón D. Veiga. Edicións Xerais de Galicia
Pequena historia de Vigo. Pedro Feijoó, Xosé Tomás. Edicións Embora
Roxín Roxal. A daga do conde. Manel Cráneo e Brais Fierro. Demo Editorial
PREMIO Á INICIATIVA BIBLIOGRÁFICA
Así fala Penélope (Unha antoloxía de xénero). VV. AA. Edición de Marta Dacosta. Chan da Pólvora Editora
Chévere 1987-2022. Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Entre leiras e labores (antoloxía verbo-visual de autoras galegas). VV. AA. Edición de Inma Doval Porto. Editora Urutau
PREMIO Á OBRA TRADUCIDA
Carol. Patricia Highsmith / Traducido por María Alonso Seisdedos. Kalandraka Editora.
Léxico familiar. Natalia Ginzburg/ Traducido por María Alonso Seisdedos. Editorial Laiovento
O verán en que miña nai tivo os ollos verdes. Tatiana Țîbuleac / Traducido por Andreea Birsanu. Rinoceronte Editora
PREMIO AO LIBRO DE POESÍA
Barroco. Antía Otero. Apiario
Materia. Yolanda Castaño. Edicións Xerais de Galicia
Montaña Ioga. Lupe Gómez. Edicións Espiral Maior
PREMIO AO LIBRO DE TEATRO
As alumnas. Paula Carballeira. Editorial Galaxia
Chévere (1987-2022).Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Estrela… fugaz? Carlos Labraña. Editorial Galaxia
PREMIO AO LIBRO MELLOR EDITADO
Barroco. Antía Otero. Apiario
Chévere (1987-2022), Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Criptografías. Pepe Cáccamo e Baldo Ramos. Alvarellos Editora
PREMIO PROMOCIÓN DA LECTURA
Canle de Youtube de Neeumatiko
Surfeando libros
Traballadoras das Bibliotecas Municipais da Coruña
Compostela: actividades do 6 de maio da Feira do Libro 2022
Eva Mejuto: “A lectura é un acubillo, un refuxio”
Entrevista de Belén López a Eva Mejuto en Diario de Pontevedra:
“”Cando leo todo é posible”. É o inicio de Cando leo (Xerais, 2022), o álbum ilustrado que acaban de publicar a escritora Eva Mejuto (Sanxenxo, 1975) e a ilustradora Bea Gregores (Vigo, 1995). A obra presentouse este sábado (12.30 horas) nun acto aberto ao público, que terá lugar no Edificio Castelao do Museo de Pontevedra, coa actuación musical de Noite e Manu. “A literatura e os libros sempre foron un lugar de acubillo, de refuxio, un punto de encontro comigo mesma e co mundo”, conta Mejuto, que desvela que esta historia naceu no confinamento. “Foi aí, onde paramos de verdade, onde tivemos tempo para volver facer cousas que nos gustaban, cando eu aproveitei para ler e reler cousas que me apetecía ou que tiña pendentes, como o último libro de Almudena Grandes”.
A partir desa experiencia persoal é que nace Cando leo. “Eu penso que durante o confinamento o libro tivo unha resignificación nas nosas vidas. Aquel parón supuxo para min un reencontro coa lectura”, segue explicando. “Foi así como me apeteceu facerlle unha homenaxe ao libro e a lectura en todas as súas dimensións: humana, persoal, social, política, histórica…”.
Para completar o seu texto, case un poema, Mejuto pensou en Bea Gregores. Esta é a terceira vez na que escritora e ilustradora colaboran tras A lavandeira de San Simón (Xerais, 2020) e Neko (Oqueleo, 2021). “Para min traballar con Bea é un luxazo. A pesar de ter con ela unha diferenza de idade importante, temos unha sintonía moi grande. E cando fas un álbum é necesario que exista esa conexión”.
“Cando leo non hai portas”, segue o conto. “É verdade que as miñas palabras son moi contidas, están como moi medidas, pero detrás teñen moita cousa. Iso levounos a falar moitísimo a Bea e a min”. Mejuto di que a ilustradora non só captou todo o que ela desexaba contar no álbum senón que incluso o ampliou con imaxes que agrandan o significado do que se di. «Foi unha creación a catro mans súper bonita, feita ademais nun momento moi especial”.
A escritora recoñece que a fusión que se dá entre o seu texto e as ilustracións de Gregores “foi unha destas cousas máxicas que pasan de cando en vez”. E engade: “Eu creo que se nota o corazón que lle puxemos. A nosa experiencia vital e as nosas tripas están aí”. Neste sentido, Eva Mejuto confesa que, despois de traballar durante 25 anos con libros ilustrados, este é probablemente o seu proxecto máis íntimo. “Nel hai moito de min e da miña forma de entender o mundo. E tamén moitas homenaxes”.
Efectivamente, a obra inclúe chiscadelas para os lectores máis agudos, que recoñecerán as homenaxes a Onde viven os monstros ou A bibliotecaria de Basora. “Igual que hai referencias á queima de libros nos réximes totalitaristas ou á identidade de xénero. En definitiva, aparece, ademais da dimensión máis íntima ou emocional dos libros, a dimensión política: os libros como elemento para mudar o mundo”.
Eva Mejuto cre firmemente nisto último. “Porque a lectura, a pesar de que comeza sendo un acto solitario, acaba sendo solidario, no sentido de que nos serve para encontrarnos co resto do mundo”. Así o di no seu conto: “Porque cando lemos todo é posible”.”
Pontevedra: presentación de Cando leo, de Eva Mejuto
