‘De traballo de cregos ao criterio filolóxico: os clásicos en galego’

Artigo de Daniel Salgado en El País: “(…) Raúl Gómez Pato avisa de que as carencias teñen marca de orixe nos Séculos Escuros. É dicir, Galicia non pasou polo Renacemento nin polo Século de Ouro, o tempo en que as literaturas europeas reintepretaron os clásicos nas súas linguas. Só en 1864, un ano logo de que Rosalía de Castro publicase Cantares Gallegos e inaugurase a literatura galega moderna, Francisco Mirás puxo en galego 11 fábulas de Gaio Xulio Fedro. “A súa versión aparece nunha gramática, no Compendio de Gramática gallega-castellana“, explica a profesora da Universidade de Santiago Teresa Amado, experta na historia de tradución grecolatina ao galego e ela mesma tradutora de Luciano ou do Dafnis e Cloe de Longo. Mirás colocou o seu traballo como apéndice do manual porque “aínda non había textos literarios galegos e usaban as traducións como exemplos”. (…) Xesús Alonso Montero lamenta que a Eneida de Gómez Ledo continúe inédita. E a profesora Amado pide novas versións de Homero e “todo o teatro grego, que ten unha influencia enorme no teatro galego actual, por exemplo en Manuel Lourenzo“. De momento, a Safo de Gómez Pato, os Relatos verídicos de Luciano de Samósata por Xurxo Pereira e Xosé Abilleira, e as Bucólicas de Fuentes Castro pechan a cadea.”

Si o vello Sinbad volvese…

“”A estrea de O incerto señor Don Hamlet no Teatro Colón no 59 marcou a miña decisión de dedicarme ao teatro no resto da miña vida”, afirma o dramaturgo Manuel Lourenzo. Menos decisiva foi a influencia que a obra deixou en Ánxeles Cuña quen dirixiu a adaptación que Sarabela Teatro fixo tempo atrás desta obra, unha das máis destacada da literatura galega. Todos eles, xunto con Laura Tato e Euloxio Ruibal falarán mañá da obra dramática de Álvaro Cunqueiro, nun acto coordinado por Henrique Monteagudo, co que se pretende homenaxear ao escritor mindoniense co gallo do centenario do seu nacemento. Culturagalega.org falou con algúns dos presentes nesa mesa redonda para que sinteticen as ideas principais que abordarán nese coloquio (…)”. Vía Cultura Galega.

A Coruña: exposición No niño novo do vento, e faladoiro sobre A obra dramática de Álvaro Cunqueiro

A Consellería de Cultura, Editorial Galaxia, e Fundación Penzol, coa colaboración do Concello da Coruña, presentan a exposición No niño novo do vento, conmemorativa do centenario de Álvaro Cunqueiro, que estará aberta desde o xoves 8 de setembro na Sala Municipal de Exposicións do Palexco, na cidade herculina.  A exposición, comisariada por María García Liñeira e Víctor F. Freixanes, estrutúrase en cinco grandes apartados, que describen o universo cunqueiriano a través de elementos tan íntimos como a reprodución do seu escritorio de traballo, a narración biográfica no seu contexto histórico e vital ou a exhibición de materiais de grande valor tanto emocional como patrimonial. Un espazo audiovisual reproduce en vídeo distintos documentais, entrevistas e gravacións das súas obras teatrais; e dous computadores con pantallas interactivas permiten a consulta de datos, fotos e bibliografía. Editouse así mesmo, como material complementario, un catálogo sobre os contidos da exposición. A inauguración terá lugar o xoves 8 ás 12:00 horas. (…)
O mesmo día, ás 19:00 h., no mesmo recinto, Ánxeles Cuña, Manuel Lourenzo, Euloxio R. Ruibal e Laura Tato participarán nun faladoiro baixo o título A obra dramática de Álvaro Cunqueiro.

Rianxo: presentación de Cadro artístico: Airiños. 75 aniversario

O sábado 28 de maio, ás 19:00 horas, no Auditorio de Rianxo, a Asociación Cultural Barbantia, o Centro Cultural “Simón Varela” de Asados, a Deputación da Coruña, a Xunta de Galicia, o grupo de teatro “Airiños” e o Concello de Rianxo presentan o libro Cadro Artístico: Airiños. 75 aniversario. Estarán presentes, entre outros, Xosé Luís Axeitos, Manuel Lourenzo, Anxo Angueira e Xesús Santos.

Premios AELG 2011

Estes son os gañadores/as dos Premios AELG 2011, fallados na Cea das Letras da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, que premian as mellores obras editadas en 2010 nas modalidades de:

  • Literatura Infanto-xuvenil: O pintor do sombreiro de malvas, de Marcos Calveiro.
  • Mellor Traxectoria en Xornalismo Cultural: Ramón Nicolás.
  • Ensaio: O clamor da rebeldía. Rosalía de Castro: ensaio e feminismo, de María Pilar García Negro.
  • Tradución: Marga do Val, pola tradución de Randea do alento (de Herta Müller).
  • Teatro: Flores de Dunsinane, de Manuel Lourenzo.
  • Mellor Blog Literario: O levantador de minas, de Alfredo Ferreiro.
  • Narrativa: Todo é silencio, de Manuel Rivas.
  • Poesía: Estremas, de Ana Romaní.
  • Alén destas categorías, entregáronse outros dous galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG:

  • O premio Institución Cultural que se caracterizase pola súa contribución á divulgación da literatura galega, que este ano foi para a Fundación Penzol, por ser un proxecto de país, creado para permanecer e dar ás novas xeracións o noso legado cultural, e que chanta  as súas raíces na necesidade de crear unha biblioteca e un centro de documentación e de estudos da nosa lingua e da nosa literatura. A Fundación Penzol leva achegado ao longo de case que medio cento de anos froitos xenerosos  e necesarios á cultura do noso país, pois o seu carácter aberto acolle a todos os investigadores e investigadores que aos poucos van deitando a necesaria luz sobre a historia cultural de noso.
  • E mais o Premio AELG 2011 Escritor Galego Universal, outorgado pola Asemblea ao escritor Antonio Gamoneda, galardón que o distingue como autor que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana.
  • Recollido en Xornal, Galicia Hoxe, Faro de Vigo, La Opinión, A Nosa Terra, Xerais, Cultura Galega e Fervenzas Literarias.

    Manuel Lourenzo: A andaina de Casahamlet

    Entrevista a Manuel Lourenzo en Galicia Hoxe:
    “- Galicia Hoxe (GH): Traballades moito con textos de autores galegos. Raúl Dans dicía hai pouco cando recolleu o Cunqueiro que moitas compañías tendían a ignorar os dramaturgos do país….
    – Manuel Lourenzo (ML): Eu creo que o problema é dun descoñecemento total. Nós non somos unha compañía de moito dispendio, ver escenografía nos nosos traballos é raro, porque o que nos importa é o esencial, os elementos que definen o teatro, que é unha consideración sobre as condutas humanas. E temos autores e autoras que expresan moi ben as condutas humanas. Non nos faltan dramaturgos, o que falta é normalidade, unha programación máis ou menos continuada… E liña que comezou Cristina Domínguez á frente do CDG, era moi intelixente á hora de conectar cos autores novos…
    – GH: Pero agora cambiou a cousa: están as débedas de Xunta e concellos coas compañías, os recortes nas axudas á produción e nas programacións… Como ve a situación? Como lles afecta?
    – ML: Pois é un desastre. A nós non nos afecta tanto porque hai anos que non pedimos axudas á produción. Valémonos cos nosos propios medios, como podemos, con precariedadade pero imos tirando, e ademais temos unha relación contractual coa Deputación, que é ademais unha relación moi normal, moi libre, que comezou con Lendoiro e segue con Moreda. E non ter conflitos coa administración si que é difícil… Respecto da Xunta, parece que a administración non quere nada con nada que teña que ver coa lingua, non só o teatro. A crise é unha excelente ocasión para que os políticos beneficien os sectores ricos da sociedade… pero iso pasa en todos lados, non só aquí. Cando hai unha cultura como a nosa, que sobrevive como pode, co esforzo de todo un pobo, ou de non todo porque non se dan as condicións para que sexa así, é lamentable que a administración non cumpra o seu papel de dándolle prioridade á cultura…”

    Santiago: actividades de xaneiro de Galicia, ceo das letras. Sábados de autor, na Cidade da Cultura

    Os sábados 15 e 29 de xaneiro, dentro do Ciclo Galicia, ceo das letras. Sábados de autor, que se desenvolven na Cidade da Cultura, terán lugar estas actividades:

    15 de xaneiro. Rosalía, a voz dun pobo:
    12:00 | Relatorio: María do Cebreiro Rábade Villar. Poeta, profesora e investigadora na Universidade de Santiago de Compostela. Actualmente desenvolve un estudio no que aborda diferentes aspectos da obra de Rosalía de Castro.
    13:00 | Ao raso coas lebres (60’), da compañía CasaHamlet. Textos de Rosalía de Castro dramatizados e musicados a cargo desta compañía dirixida por Manuel Lourenzo e Santiago Fernández.
    Presenta: Helena Villar Janeiro, presidenta da Fundación Rosalía de Castro.
    29 de xaneiro. Manuel Antonio: “venador” de horizontes:
    12:00 | Relatorio: Xosé Luís Axeitos. Catedrático de Lingua e Literatura Castelá e Secretario da Real Academia Galega. Experto na obra de Manuel Antonio, ten publicado varios libros sobre a poética do visionario rianxeiro.
    13:00 | Manuel Antonio e mais dispois (35’). A poeta performática María Lado acompañada polo xenial pianista Nacho Muñoz interpretan textos de Manuel Antonio que mostran a súa concepción radical da creación artística.

    Padrón: Ao raso coas lebres, de Casahamlet

    O venres 8 de outubro, a partir das 20:00 h., na Casa-Museo Rosalía de Castro de Padrón, terá lugar a representación de Ao raso coas lebres, por Casahamlet, coa participación de Manuel Lourenzo, Santiago Fernández e os músicos Manu Clavijo e Brandan Lourenzo, con motivo do 152º aniversario do casamento de Rosalía de Castro con Manuel Murguía. Ao raso coas lebres tenta mostrar a lucidez e a rebeldía dunha muller que, adiantándose ao seu tempo, desvela a situación do pobo e da cultura galega, comezando pola lingua, que ten nela a primeira usuaria con forza suficiente para inaugurar un tempo novo marcado pola consciencia e polo orgullo, así como pola contundencia fronte ás agresións.