Miguel Sande gaña o García Barros co relato do impacto da crise nunha familia

EntrevistaMiguel Sande de Xesús Fraga a Miguel Sande en La Voz de Galicia:
“A crise afectou a moitas familias, traendo consigo non só dificultades económicas, senón tamén emocionais. O relato dunha quebra e o intento posterior de reconstrución é a cerna da novela coa que Miguel Sande (Pastoriza, Arteixo, 1961) gañou esta semana o premio García Barros. A candidata dá voz a unha desas familias para que os seus membros relaten en primeira persoa o seu impacto. Así, a novela estrutúrase en tres partes: na primeira, unha nai grava pequenos fragmentos en vídeo, a xeito de diario, no que recolle a quebra da familia por mor da crise. «É un mundo que se rompe», describe Sande. A segunda cede a narración á filla, que aos seus 18 anos ingresa na universidade e participa activamente de movementos cidadáns e políticos novos, moi actuais, dende os que loita por unha sociedade mellor e máis xusta. «Dese mundo que se rompe ela trata de reconstruír un mundo novo», di o autor. Pecha A candidata unha entrevista co terceiro membro, o pai, da que Sande prefire non avanzar nada máis que será un final «sorprendente» para unha obra pensada «para todo tipo de lectores, adultos e mozos». (…)”

Miguel Anxo Fernández: “Polas veas de Frank Soutelo flúe a retranca galega”

EntrevistaMiguel Anxo Fernández de Xesús Fraga a Miguel Anxo Fernández en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Nesta novela [Un dente sen cadáver] conflúen na trama dende a especulación urbanística á explotación de mulleres…
– Miguel Anxo Fernández (MAF): A actualidade soe marcar as tramas na procura da complicidade dos lectores, aínda que tamén evito a retórica. Intento ofrecer lecturas parellas de temas que ao tempo asoman o lado escuro da condición humana. Por desgraza a especulación mantense viva, como a violencia contra as mulleres e a súa explotación.
– LVG: A novela negra pode ser pura, paródica, para recrear un personaxe ou esculcar nos males da sociedade. ¿Cal destes factores ou outros pesan máis na serie?
– MAF: Teño moi claro que fuxo de poñer a Frank Soutelo nun púlpito para arengar ao lector con simplezas. Quédome co que teña de puro un fulano que arremete contra o peor da sociedade pero á súa maneira, mesmo saltándose as normas e ás veces entre certa confusión moral. Pero tampouco renuncio ao humor. Polas veas de Soutelo flúe retranca galega e procuro rodealo de tipos que dean un certo xogo divertido, caso do funerario de Los Ángeles, Sugar Jones, e o propio Poncio, taberneiro en Muros.
– LVG: Tres casos en Estados Unidos e outros tres en Galicia. ¿Soutelo é o que agora se denomina un emigrante transnacional?
– MAF: O seu pai foi garda de asalto na República e houbo de fuxir para rematar en Nova York, pero era amigo do gaiteiro de Soutelo, Avelino Cachafeiro; era un tipo comprometido coa cultura propia. Iso pasoullo a Frank, non así á súa irmá? Os seus casos norteamericanos teñen un ton máis de xénero, máis apegado ao cine: alí vai de tipo solitario co único apoio da súa secretaria, Pat Pérez, neta dun fragueiro lugués forrado en Oklahoma. Pero aquí atópase con amigos cos que intima, ten familia que o acolle, e iso cambia a súa perspectiva. Gusta de Galicia e viaxa moito por ela, aínda que por veces cústalle entendela. Temos menos habitantes que Los Ángeles; non chegamos ao 10 % da extensión de California. Outro tanto coa paisaxe, coa xente, e mesmo coa criminalidade. Hai un toque diferencial a salientar. (…)”

Ramón Nicolás: “O universo vital de Hildegarda von Bingen é formidable”

EntrevistaRamón Nicolás de Xesús Fraga a Ramón Nicolás en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Unha das liñas argumentais da novela [O espello do mundo] xira arredor da vida nun mosteiro preto de Celanova na Idade Media. ¿De onde veu esta trama e como se documentou?
– Ramón Nicolás (RN): A inspiración chegou ao descubrir a inexistencia dos restos dun convento feminino en San Pedro de Ramirás, nas Terras de Celanova, isto é, nada fóra da igrexa principal, o que entendín como unha metáfora. Dun xeito casual souben que alí existira unha comunidade relixiosa feminina, rexida por abadesas chamadas onas, o que supuña tamén unha peculiaridade lingüística única. Aquelas mulleres chegaron a ostentar un poder extraordinario na baixa Idade Media e aquela parte da historia foi interesándome aos poucos. Nese sentido, o proceso de documentación foi, loxicamente, demorado e, ademais doutras fontes, tiven a sorte de consultar a colección diplomática dos textos conservados do mosteiro: neles latexa, dalgún xeito, o día a día do convento. (…)
– LVG: A alternancia de planos temporais, pasado e presente, ¿é unha forma de dicir que dende o noso tempo podemos ir alén da natural fascinación por esta época e sacar valiosas leccións?
– RN: En O espello do mundo paira, en certa maneira, esa intención. Os planos temporais superpóñense e ambos os dous avanzan na mesma dirección. Un proceso de investigación que realiza un profesor de historia sobre uns documentos da Idade Media vén ser a desculpa que ofrece a posibilidade de afondar nun tempo moi rico en matices e, por veces, bater con realidades insospeitadas que o tempo se encargou de escurecer.”

Lugo: actos destacados na Feira do Libro para o xoves 19

OFeira do Libro de Lugo 2016 xoves 19 de maio continúa a Feira do Libro de Lugo (na Praza Maior, con horario de 11:30 a 14:00 horas e de 17:30 a 21:00 h.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, cos seguintes actos literarios destacados para este día:

19:00 h. Coloquio sobre Manuel María, coa participación dos membros do Clube de Lectura da Biblioteca Nodal de Lugo.
20:00 h. Presentación de O viaxeiro radical, de Xerardo Quintiá, publicado en Galaxia. Ademais do autor, intervirán Xesús Fraga e Arturo Ponte.

Xavier Queipo: “A aventura existirá en canto exista o abraio por outras xeografías”

EntrevistaXavier Queipo de Xesús Fraga a Xavier Queipo en La Voz de Galicia:
Os kowa (Galaxia), a novela coa que Xavier Queipo (Santiago, 1957) gañou o último premio Blanco Amor, arranca en Europa para logo desprazarse á Amazonía, seguindo ao seu protagonista, un naturalista que marcha tralo ronsel dunha bolboreta e se perde na selva. O escritor, residente en Bruxelas, visita estes días Galicia para presentar o seu libro, mañá en Compostela (Libraría Pedreira, 20 horas) e o xoves en Vigo (Andel, 20 horas).
– La Voz de Galicia (LVG): No noso mundo hiperconectado, ¿a verdadeira aventura segue a ser a descuberta do humano?
– Xavier Queipo (XQ): A aventura está presente en cada sensación, en como esta se percibe e se entende. Temos máis información, é certo, do que imos atopar nun contexto determinado, mais non a temos de como nós imos vivir esa experiencia, que está ligada a nosa percepción, algo sublime no senso de individual e complexo. (…)
– LVG: Xa escribiu hai moito tempo sobre o Ártico: que posibilidades narrativas ofrece o Trópico fronte aos polos?
– XQ: As posibilidades narrativas existen en calquera punto da xeografía. A percepción inicial é que os Trópicos son un escenario barroco en contraposición ao Ártico, máis minimalista. Esta percepción dilúese co exercicio narrativo que require de estímulos externos e internos. O abraio dos glaciares e das montañas de xeo, dos océanos inzados de baleas e do xogo de luces na auroras boreais é distinto daquel que se vive na selva que pasado un tempo semella monótona e interminábel, diferente aínda dos desertos que tamén hai nos trópicos. (…)
– LVG: ¿Cre que de vivir en Galicia habitualmente a súa obra literaria tería sido moi distinta?
– XQ: Os textos que eu escribo constrúense nunhas coordenadas xeográficas afastadas, isto é certo, mais constrúense tamén na base dunha tradición literaria, a partir da experiencia de vida, das lecturas, do que se escoita, do que se soña e do que acontece arredor de min. Algúns destes parámetros están claramente marcados pola xeografía, outros son independentes. Noutras palabras, si sería diferente, mais non podo adiviñar a magnitude desa diferenza.
– LVG: Houbo no seu discurso de aceptación do Blanco Amor unha reivindicación dunha ollada emigrante, diaspórica, da cultura galega. ¿Que trazos a identifican e que supón no conxunto da nosa cultura?
– XQ: A lectura que fai é atinada. Volvendo outra vez os parámetros, a arte da literatura aliméntase de sensacións, internas e externas. O vivir en permanencia no mesmo nicho ecolóxico, sen interactuar co mundo, pode levar a unha visión cativa do que é a vida e o mundo. Explorar é necesario para un escritor, na forma e nos contidos. Se non queremos ver máis alá do Padornelo, non daremos saído deste momento de estancamento temático e formal no que habitamos.”

Francisco Castro: “Ás mulleres propóñenselles ideas do amor inalcanzables”

EntrevistaFrancisco Castro 2016 de Xesús Fraga a Francisco Castro en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Emma Bovary tiña unha idea do amor polo que lía nas novelas románticas: polo que se ve na súa protagonista [Amor é unha palabra coma outra calquera], as cousas en dous séculos non cambiaron.
– Francisco Castro (FC): Sen dúbida. Non cambiou en absoluto. Máis ou menos a idea «do que debe de ser o amor» segue a construírse cos mesmos materiais, en especial nas ideas que se lle transmiten ás mulleres e a necesidade de que se «completen» cun home que as queira e as faga sentir especiais e queridas e non sei que. Se colles calquera revista das que len as adolescentes, están inzadas de reportaxes na liña de «como volver tolo ao teu rapaz» ou «aprende a darlle pracer». A idea segue a ser a mesma: tes que aprender a facelo feliz e só así serás ti feliz. O amor entendido coma unha falsa actividade. En realidade, é pasividade. (…)
– LVG: Emma Bovary e Carla son mulleres. ¿Como afecta particularmente ás mulleres a convención social do amor?
– FC: Dalgunha maneira era o que antes dicía. Os mecanismos da sociedade patriarcal traballan duro para someter ás mulleres, e dende o amor e a súa idealización se ten feito un traballo moi claro neste sentido. A elas edúcaselles, malia a aparencia última de liberdade sexual contemporánea, na represión. O amor é o sexo, que son a mesma cousa (aínda que o sexo sexa algo casual e dunha única vez incluso con alguén descoñecido, é, como se mantén na novela, unha forma de amor) pero no caso das mulleres aprendémoslles a desvincular unha cousa da outra. O platonismo ten feito estragos na cultura occidental. No caso das mulleres, ademais, o traballo foi letal. Propóñenselles ideas do amor inalcanzables, que esixen moito delas. Aínda que tamén se lles pide do corpo, da capacidade profesional, que sexan nais perfectas, fillas perfectas?”

Taboleiro do libro galego XLI (febreiro de 2016), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Un mes máis velaquí a nova entrega do Taboleiro do libro galego. Grazas, nesta ocasión, ás trece librarías colaboradoras: Andel, Casa do Libro, Librouro e Cartabón de Vigo; Airas de Allariz; Paz de Pontevedra; Miranda de Bueu; Biblos de Betanzos; Trama de Lugo; Suévia da Coruña; Pedreira de Compostela, Cronopios (Santiago e Pontevedra) e Moito Conto, da cidade da Coruña, que se incorpora desde agora a este proxecto e a quen lle damos a nosa benvida.

NARRATIVA
1º-. Manuel Rivas, O último día de Terranova, Xerais.
2º-. Antón Riveiro Coello, Os elefantes de Sokúrov, Galaxia.
3º-. Francisco Castro, Amor é unha palabra coma outra calquera, Galaxia.
4º-. Marcos Calveiro, Fontán, Galaxia.
5º-. Xosé Neira Vilas, Memorias dun neno labrego, Galaxia.
6º-. Manuel Portas, Lourenço, Xograr, Galaxia.
7º-. Alberto Fortes, O dobrón de a oito, Xerais.
8º-. Fran P. Lorenzo, Cabalos e lobos, Xerais.
9º-. Héctor Cajaraville, De remate, Xerais.
10º-. Pedro Feijoo, Morena, perigosa e románica, Xerais.

POESÍA
1º-. Manuel María, Antoloxía poética, Galaxia.
2º-. María do Cebreiro, O deserto, Apiario.
3º-. VV.AA., 6 poemas 6. Homenaxe a Federico García Lorca, Biblos.
4º-. Manuel María, Terra Chá, Fundación Manuel María.
5º-. VV.AA., Dez anos na Porta, A porta verde do sétimo andar.
6º-. Gonzalo Hermo, Celebración, Apiario.
7º-. Tamara Andrés, Nenaespiraes, Medulio.
8º-. Silvia Penas, Diario de ladras, bailarinas, asasinas e flores, Fervenza.

ENSAIO-TEATRO
1º-. Montse Fajardo, Un cesto de mazás, autoedición.
2º-. J. A. Gurriarán, As mulleres do monte, Galaxia.
3º-. Manuel María, Farsa de Bululú, Xerais.

XUVENIL
1º-. Andrea Maceiras, Europa Express, Xerais.
2º-. Agustín Fernández Paz, A neve interminable, Xerais.
3º-. Ledicia Costas, O corazón de Xúpiter, Xerais.
4º-. Carlos Meixide, Ons, autoedición.
5º-. Pere Tobaruela, Formig4s. Misión Barcelona, Xerais.
6º-. Francisco Castro, Tes ata as 10, Galaxia.
7º-. Antonio Manuel Fraga, Tártarus, Xerais.
8º-. Elena Gallego, Dragal IV, Xerais.

INFANTIL
1º-. Ledicia Costas – Víctor Rivas, Escarlatina, a cociñeira defunta, Xerais.
2º-. Munro Leaf e Robert LawsonA historia do touro Ferdinando (tradución de Xesús Fraga), Kalandraka.
3º-. Érica Esmorís, Nena e o mar, Xerais.
4º-. Manuel María (ilustracións de Xaquín Marín), O bigote de Mimí, Fundación Manuel María.
5º-. Estíbaliz Espinosa, Caer de cu polo universo, Apiario.
6º-. Anna Llenas, O Monstro de Cores, Flamboyant.
7º-. María Canosa (ilustracións de Nuria Díaz), Rubicundo, Xerais.

LIBROS CD-DVD
1º-. Uxía, Uxía canta a Manuel María, Casa-Museo Manuel María.
2º-. Troula Animación, Uxía Lambona e a Banda Molona.
3º-. Manuel María-Suso Vaamonde, Os soños na gaiola, autoedición.
4º-. Uxía e Magín Blanco, Canta o cuco, Galaxia.
5º-. Carmen Gil/Mamá Cabra, A bruxa Discordia, Galaxia.
5º-. Cé Orquestra Pantasma, Fíos do querer, Miudiño.

BANDA DESEÑADA
1º-. Luís Davila, O bichero V, Edición do autor.
2º-. René Goscinny, Albert Uderzo, Jean-Yves Ferri e Didier Conrad, (trad. de Xavier Senín e Isabel Soto), O papiro do César, Xerais.
3º-. Jacobo Fernández Serrano, Marcopola 3, Xerais.
4º-. Francisco José Abelleira (debuxo/cor: Pedro J. Colombo, Víctor Rivas, Beatriz Iglesias e Sagar Fornies), Abastos, Pintamonas.”

Lugo: O pazo das musas nº 39

DesdeChucu chucu chu o Museo Provincial de Lugo:
O pazo das musas, nº 39, terá lugar o xoves, 24 de setembro de 2015, ás 20:00 horas, no Museo Provincial de Lugo. Será un monográfico dedicado ao 140 aniversario da chegada do tren a Lugo.
Era o 5 de outubro, o convoi viña desde A Coruña (non se inaugurara a Ponte da Chanca), pero aínda así aquel día foi festa en Lugo por partida dobre: santo patrón e apertura dun camiño de ferro para activar o comercio local.
Contamos coa axuda do historiador Xosé R. Veiga, do xornalista e escritor Xesús Fraga, do pintor de trens e estacións, entre outros temas, Xoán Guerreiro, e coas narracións e sucedidos de Lois Pérez. O músico Vadzim Yukhnevich vai ambientar os escenarios do tren, os sons das máquinas, o “chucu chucu chu” do tren.
Ademais, nestas datas e ata o próximo día 12 de outubro pódese ver na sala de exposicións do Museo Provincial de Lugo unha exposición de xoguetes doutras épocas, nas que os trens son os protagonistas.”