Pakolas, Museo do Pobo Galego, Orgullo galego e Daniel Romero gañan os Premios Rosalía de Castro da Deputación da Coruña

Desde a Deputación da Coruña:
“Pakolas. Rock infantil e familiar en galego’ na categoría iniciativas de dinamización para a poboación de menor idade; o Museo do Pobo Galego e Orgullo Galego, ex aequo na categoría de entidades; e o técnico de normalización lingüística Daniel Romero na categoría de persoas, son as catro propostas gañadoras dos XIV Premios Rosalía de Castro de Lingua que convoca a Deputación da Coruña. Trátase do certame que, cada ano, recoñece e premia o labor de promoción e dignificación social do patrimonio lingüístico de Galiza, tanto no ámbito territorial da provincia como no de todo o país.
O xurado, presidido pola deputada de Normalización Lingüística, María Muíño, estivo conformado por María Canosa Blanco, gañadora na categoría persoas da anterior edición; Irimia Fernández Álvarez, gañadora na categoría iniciativas de dinamización tamén en 2022; e por María Alicia Fernández Rodríguez, representante de AELG, entidade que tamén resultara gañadora o pasado ano. Como secretaria actuou Dores Sánchez Alegre, técnica de normalización lingüística da Deputación da Coruña.
Na categoría de persoa, o xurado decidiu premiar a Daniel Romero, xestor de actividades culturais e de normalización lingüística no Concello de Fene, por “abrir novos camiños e innovar en diferentes ámbitos sociais e de dinamización da lingua, realizando un traballo continuado durante décadas”. No seu informe, o xurado tamén salienta que “o seu exemplo, coherencia e compromiso convérteo no faro das persoas dedicadas á normalización lingüística”, tras máis de 40 anos traballando tanto desde o concello como desde outras responsabilidades profesionais nesta longa traxectoria. Da súa man, o galego chegou con forza ás tecnoloxías da información e á comunicación con iniciativas en que Daniel Romero participou como Ciberlingua, galego.org ou Vieiros.
En canto á categoría de entidades, o xurado concede o premio exaequo ao Museo do Pobo Galego e a Orgullo Galego, considerando que ambas propostas son “divulgadoras e mantedoras de coñecemento e contido cultural”; no caso do Museo do Pobo Galego “cunha traxectoria xa consolidada no tempo”, mentres que Orgullo Galego representa “unha nova expresión de transmisión da lingua e cultura galegas”. Neste sentido, a proposta do Museo do Pobo Galego, no eido lingüístico, salienta a conservación e custodia dunha extraordinaria Biblioteca declarada de Especial Interese para Galicia no ano 2012. Este acervo bibliográfico e documental está composto polos máis de 100.000 volumes, entre libros e publicacións periódicas, que conforman a Biblioteca, cun Arquivo que ocupa máis de 600 metros lineais (entre manuscritos e mecanoescritos) e un conxunto de materiais de características singulares: fotografías, postais, mapas e planos, carteis, partituras, pergameos ou follas voandeiras. Mentres, pola súa banda Orgullo Galego é unha iniciativa destinada a normalizar o uso da lingua galega nas redes sociais, para que a poboación teña espazos de referencia do idioma propio e que figure en pé de igualdade con outros idiomas do mundo, demostrando que é unha lingua viva, moderna e con futuro e fai parte das ferramentas tecnolóxicas máis actuais.
Por último, na categoría de proxecto de dinamización lingüística que realiza un traballo específico cos tramos da poboación de menor idade, o xurado escolleu a proposta ‘Pakolas. Rock infantil e familiar en galego’ por considerar que “utiliza unha linguaxe universal, a música, para involucrar calquera xeración no uso normalizado da nosa lingua”. O informe do xurado tamén indica que “non só utiliza a súa enerxía e entusiasmo sobre o escenario, senón que fai uso doutras vías para divulgar e promocionar a cultura”. ‘Pakolas’ é o músico e narrador Paco Cerdeira en formato solitario, cun espectáculo co que percorre bibliotecas, centros de lectura, feiras do libro, e outros espazos como teatros, auditorios, ou centros sociais.”

A Coruña: recital de Alicia Fernández e Dolors Miquel no Ciclo Poetas Di(n)versos

A segunda feira 24 de maio, ás 20:00 horas, no Auditorio do Centro Ágora, continúa o Ciclo Poetas Di(n)versos, coordinado por Yolanda Castaño e promovido polo Concello da Coruña, cun recital de obra propia nun man a man de Alicia Fernández e a poeta catalá Dolores Miquel. Con 90 prazas permitidas de público presencial, non se espera que ninguén quede fóra deste acto aberto e gratuíto, coas debidas medidas de seguridade pero tamén retransmitido por streaming. Máis información aquí: Poetas Di(n)versos maio 2021_2

Compostela: presentación de Mamá pelicano, de Alicia Fernández

O 29 de marzo, ás 19:30, en Numax (Rúa Concepción Arenal, 9, baixo), en Santiago de Compostela, preséntase Mamá pelicano, de Alicia Fernández, publicada por Espiral Maior. Na presentación, xunto á autora, participará a tamén escritora Lara Dopazo. Cómpre inscrición previa no correo comunicacion@numax.org. Se quedas sen entrada lembra que podes ver e escoitar ambas presentacións desde a casa via streaming nas páxinas de Facebook e Instagram de Numax (@numaxcoop).

Tabela dos libros. Marzo de 2021

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Velaquí a nova Tabela dos Libros, que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”

A libraría Chan da Pólvora despídese e fecha as portas

Desde Nós Diario:
“Nunha carta de despedida, as impulsoras da libraría compostelá explican que as consecuencias da COVID-19 agravaron unha precariedade cunhas raíces máis fondas. “Apuntar que iniciamos unha marcha “sabe deus cara a onde”, pero facémolo coa saca chea de boas lembranzas, cunha rede de amizades indestrutible e con moitísimo aprendido!”, afirman.
O 4 de maio, as librarías galegas reabrirán as súas portas e, baixo restricións, comezarán a atender as súas clientas con cita previa. Unha delas permanecerá coa reixa baixada, a Chan da Pólvora do barrio de San Pedro en Compostela. Un pequeno recuncho dedicado principalmente á poesía.
As súas impulsoras comunicaron nunha carta aberta a súa decisión de abandonar definitivamente o proxecto. Os poetas Antón Lopo, Eduard Velasco e Alicia Fernández están detrás deste proxecto que botou a andar en 2016. O espazo está vencellado a unha editorial do mesmo nome, cuxas primeiras publicacións levaron ao público os versos de Chus Pato e Antón Blanco. A editora, explican, continuará a súa singradura.
“O golpe económico derivado do estado de alarma dificultou en maior grao o noso presente, pero tampouco queremos agochar detrás disto o tempo que levamos sen ver cumpridas as expectativas que guiaron este proxecto desde os seus inicios en tanto que espazo creativo”, recolle a misiva dixital, asinada polo libreiro de Chan da Pólvora e escritor Quico.
Nela, reflicte que alén dos Polvorín de versos, recitais nos que participaban poetas galegas, o público das actividades organizadas foi diminuíndo paulatinamente “sen importar as horas dedicadas á preparación e difusión das mesmas”. Compostela, afirman, “non precisa unha libraría ao xeito da que tentamos construír”.
“Sen máis, apuntar que iniciamos unha marcha “sabe deus cara a onde”, pero facémolo coa saca chea de boas lembranzas, cunha rede de amizades indestrutible e con moitísimo aprendido! Sen risco non hai aventura!”, continúa o autor da carta.
A misiva tamén fai fincapé nas difíciles condicións que atravesan as pequenas librarías, así como a necesidade de promover a lectura desde a infancia, alén de plans económicos específicos para estes espazos.”

Mondoñedo é Poesía 2020

Alicia Fernández: “Sorpréndeme que, malia a súa violencia intrínseca, a familia é a institución máis resistente”

Entrevista de Montse Dopico a Alicia Fernández en Praza:
“(…) – Praza (P): Mamá pelicano é tamén amor absoluto. Como se a súa fenda, a súa ferida, fose tamén o seu útero que nos acolle. Ten a fenda de Mamá pelicano ese dobre significado?
– Alicia Fernández (AF): Creo que non lle corresponde a quen escribe destripar a ave e ser oráculo do propio libro. A poesía, que se dá nesa fenda, ten tantos sentidos coma lecturas sexan quen de completala, e eu son incapaz de ver o pelicano desde fóra do peteiro.
– P: Hai pelicanos, e gaivotas, e peixes pequenos en Mamá pelicano. Por que o pelicano?
– AF: O pelicano é un símbolo do amor maternal. Hai lendas que contan como, cando non atopa comida, se abre a si mesmo co peteiro para ofrecerlle o sangue ás crías. Na cristiandade simbolizou a Paixón de Cristo.
Non lembro cando apareceu ese pelicano e, obrigada agora a repensar o proceso, sorpréndome de como esa Mamá pelicano que só quería sacar adiante as súas crías puido chegar a dar un libro. Unha non é consciente do que pode desencadear unha imaxe, no sentido literal, que un día calquera nos vén a cabeza. Non son consciente do momento no que comezou todo.
– P: Ao principio e ao final do libro a voz poética fala da angustia de entrar na casa. Polo medio hai como recordos da infancia, da familia. Cal é a importancia da familia en Mamá pelicano? Como é a infancia da voz poética?
– AF: A nai crea a familia e a familia é o sistema que dá sentido a esa figura. Da infancia da voz poética non sei máis nada ca o que puiden indagar e descubrir escribindo o libro. Todo está nos poemas e non hai nada alén deles.
– A figura do pai tamén está presente, pero doutra maneira, máis indirecta se cadra. E o pai asóciase á vergoña “herdada” da coxeira. Hai, parece, bastante violencia nesa infancia. Por que?
– AF: Toda familia reproduce esquemas violentos que se concretan en distintas dinámicas e mesmo se encarnan en certos individuos por procesos que descoñezo. O que máis me sorprende é que malia esa violencia intrínseca a familia é a institución máis resistente, nada puido acabar con ela, e mesmo parece que vaia saír agora reforzada desta crise que estamos a vivir. (…)”

Antón Blanco gaña o Premio de Poesía Eusebio Lorenzo Baleirón

Desde Fervenzas Literarias:
“Antón Blanco Casás é o gañador da XXXII edición do Premio de Poesía Eusebio Lorenzo Baleirón que convoca o Concello de Dodro, polo seu poemario Voz do arqueiro. Así o decidiu por unanimidade o xurado, reunido o sábado da semana pasada na Casa de Cultura, tras valorar “a construción e a sintaxe e xunto cunha escolla léxica moi coidada. Voz do arqueiro posúe unha arquitectura interna coherente”.
Coordinado nesta edición por Xabier Castro Martínez, director do Centro PEN Galicia, o xurado estivo composto por Alicia Fernández Rodríguez, Estevo Creus Andrade, Elvira Ribeiro Tobío, Xabier Xil Xardón, e presidido Ramón Abuín Gómez, tenente de alcalde do Concello de Dodro. Actuou como secretario Xoán Xosé Vicente Franco, concelleiro de Cultura e Patrimonio.
Previo ao fallo, os membros do xurado, acompañados polo alcalde de Dodro, Xabier Castro, Manuel Lorenzo Baleirón, irmán de Eusebio e os poetas Paulino Vázquez, Anxo Angueira e David Pérez Iglesias rendiron un tributo poético cos poemas de Alba Cid e Hilde Domin ademáis dunha ofrenda floral no cemiterio de San Xián de Laíño, onde repousan os restos de Eusebio Lorenzo Baleirón.
O premio será entregado o próximo sábado ás 17:30 h. nun acto no CPI Eusebio Lorenzo Baleirón.”