Román Raña no ciclo-homenaxe a Ramiro Fonte (IES Castelao)

Desde o Caderno da crítica, de Ramón Nicolás:
“Celebrouse o 29 de xaneiro a primeira sesión do ciclo-homenaxe a Ramiro Fonte que organiza o Departamento de Lingua Galega e Literatura do IES Castelao. Tras unhas introdutorias palabras de Agustín Nieto sobre a dinámica e concepción do ciclo, o profesor e escritor Román Raña realizou unha suxestiva intervención baixo o título de “Poesía da experiencia. Experiencia da poesía”.
Nela debullou elementos vinculados, inicialmente, coa denominada Xeración dos 80, á que pertence, a carón de Ramiro Fonte ou o tamén malogrado Eusebio L. Baleirón. Alén de sinalar as figuras de Ferrín e Cunqueiro como referentes nas máis das voces desta xeración, apuntou tamén outras lecturas que deixaron pegada nos seus constituíntes como foron obras de Eliot, Pound, Éluard, Pessoa ou Paul Celan. Situou, asemade, os alicerces xeracionais como respostas á poesía panfletaria que se atopaba nos ecos do social-realismo para analizar, posteriormente, os ecos que a produción poética dos 80 xerou en diversos ámbitos críticos, con lugares comúns que seguen a reiterarse como o do célebre “culturalismo”, alén de subliñar os elementos que deron cohesión ao grupo.
A figura de Ramiro Fonte foi aparecendo ao entender que a do autor de Capitán Inverno foi, xustamente, unha poesía da experiencia persoal que chega a “transmutarnos”, que repara nos grandes temas de sempre -o paso do tempo, o amor, a morte, a infancia…-, sostida na sinxeleza expersiva, no relato de fragmentos da vida cotiá e na configuración dun lector ou dunha lectora cómplice. Tamén subliñou que en Fonte se atopan os ecos da “experiencia da poesía” en tantas composicións nas que podemos atopar unha reflexión sobre o labor do poeta. Neste sentido, Pasa un segredo, para Raña o mellor libro de poemas de Fonte, é un volume no que fala dos “adentros” do autor, do seu lado máis íntimo.
A lectura dalgúns poemas de Pasa un segredo e un breve comentario posterior de cada unhas das composicións, alén dun breve diálogo sobre diversas cuestións vinculadas coa memoria de Ramiro Fonte e outros xuízos poéticos, concluíron o que valoro como unha excelente apertura deste ciclo. (…)”

Cuestionario Proust: Xurxo Sierra Veloso

DesdeXurxo Sierra Veloso o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xurxo Sierra Veloso:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A dúbida, creo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O sentido do humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que me chamen de cando en vez e que saiban disimular se me poño impertinente. Aproveito a ocasión para agradecer o queixo con marmelo que me pon a miña comadre Maruxa nas ceas de Nadal.
4.– A súa principal eiva?
– A dispersión, a preguiza, a inconstancia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Unha longa conversa con amigos.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Non estarían mal a paz do mundo e a liberdade dos pobos, pero a verdade é que nos anos noventa tiven minutos moi felices na bancada de Marcador, festexando certos goles de Vlado Gudelj.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A desgraza dos seres queridos.
8.– Que lle gustaría ser?
– Cantante de orquestra; encantaríame ir polas verbenas e dedicar un pasodobre á comisión de festas.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nun país que me permitise pasear por Vigo, Silvaoscura, Zamora e Salamanca.
10.– A súa cor favorita?
– As cores do outono en Sanabria.
11.– A flor que máis lle gusta?
– En Vigo, as camelias da avenida das Camelias no inverno. En Zamora, as mapoulas que medran en maio ao redor dos centros comerciais.
12.– O paxaro que prefire?
– As andoriñas que fan o seu niño por riba do lugar no que aparco o coche. Coitadas, non merecen os insultos que lles dedico.
13.– A súa devoción na prosa?
– Depende do día. Digamos Carlos Casares, Philip Roth, Gonzalo Navaza, Natalia Ginzburg, Miguel Anxo Murado, Ignacio Martínez de Pisón…
14.– E na poesía?
– Véñenme varios nomes á cabeza, pero só vou dicir dous: Claudio Rodríguez e Ramiro Fonte.
15.– Un libro?
A illa do tesouro, de Stevenson, absolutamente fundamental na miña vida.
16.– Un heroe de ficción?
– Asuranceturix, bardo da aldea gala.
17.– Unha heroína?
– Lisa Simpson.
18.– A súa música favorita?
– Os éxitos de Sabina que canto mentres conduzo.
19.– Na pintura?
– Gústame moito Francisco Ibáñez, pero tamén lle vexo mérito a Van Gogh.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Na miña familia hai uns cantos. Teñen moitos defectos, o que os fai aínda máis heroicos.
21.– O seu nome favorito?
– Os nomes dos bonecos. Hai anos coñecín un Archibaldo moi simpático, creo que era un orangután ou algo así.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A solemnidade.
23.– O que máis odia?
– Esa xente que manifesta con voz potente a súa opinión sen que ninguén lla pida, cousa moi frecuente en bares, ambulatorios e salóns de peiteado.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Queipo de Llano é un tipo que me dá moito noxo.
25.– Un feito militar que admire?
– Os choutiños que dan os soldados cando perden o paso nun desfile.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Cantar ben, unha cousa a medio camiño entre Sinatra e Pucho Boedo.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Con tranquilidade, saudando tranquilamente os parentes mortos que saian a recibirme á porta do túnel.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A indecisión.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Antes, os alleos. Ultimamente, os propios.
30.– Un lema na súa vida?
– Onde irás, boi, que non ares?”

Cuestionario Proust: Manuel Bragado

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Manuel Bragado.

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A paciencia, aínda que tamén a perdo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A vontade e a tenrura.
3.– Que agarda das súas amizades?
– A sinceridade e a lealdade.
4.– A súa principal eiva?
– A dispersión, quizais por pretender facer máis do que o tempo permite.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler e escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Viaxar polo mundo coa miña muller e a miña filla.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perdelas.
8.– Que lle gustaría ser?
– Síntome un privilexiado por realizar o traballo de editor.
9.– En que país desexaría vivir?
– No que teño a fortuna de vivir.
10.– A súa cor favorita?
– Azul celeste.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A camelia.
12.– O paxaro que prefire?
– A andoriña.
13.– A súa devoción na prosa?
-Ademais dos narradores e narradoras que edito, Rafael Dieste, Carlos Casares, Anxo Rei Ballesteros, Nélida Piñón, Bernardo Atxaga, Julio Cortázar, Ian McEwan, Margaret Atwood, Tabucchi, Jean Echenoz, Thomas Bernhard, Enrique Vila-Matas, Eduardo Mendoza, Isaac Rosa, Rafael Chirbes e moitos e moitas máis…
14.– E na poesía?
– Federico García Lorca, Ramiro Fonte, Antonio Gamoneda, José Ángel Valente…
15.- Un libro?
– Nunca hai un só libro. Marcáronme moito algúns dos que lin na adolescencia e que sei non revisitarei. Ao longo da vida cada lector percorre un camiño de lecturas único e irrepetible. O último libro que me entusiasmou foi O livro das horas de Nélida Piñon.
16.– Un heroe de ficción?
– Un dos moitos detectives literarios que admirei.
17.– Unha heroína?
– Hélène Jans, a protagonista de Herba moura de Teresa Moure.
18.– A súa música favorita?
– Gosto da MPB, conta con xenios como Paulinho da Viola ou Antònio Carlos Jobim.
19.– Na pintura?
– Aposto pola plástica galega, Colmeiro, Antón Pulido, Menchu Lamas, Antón Patiño, Antón Sobral, Guillermo Monroy, Xosé Freixanes, Fino Lorenzo …
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os heroes anónimos, como o persoal educativo e sanitario ou todas as persoas que se ocupan dos coidados persoais a outros seres humanos.
21.– O seu nome favorito?
– María.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Respecto os hábitos doutras persoas, aínda que non soporto os comportamentos que supoñan abuso.
23.– O que máis odia?
– Incomódame a intransixencia e o fanatismo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– A de todos os ditadores.
25.– Un feito militar que admire?
– Creo que ningún.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O don de linguas, do que carezo.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Consciente e acompañado polas persoas que me queren.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Esperanzado.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Esa vaidade “tan humana”.
30.– Un lema na súa vida?
– “Aposta pola hipótese máis favorable en cada momento”.”

Do río Eume, sombras nos camiños: Polafía en Pontedeume, o sábado 15 de decembro

O sábado 15 de decembro, ás 19:00 horas, na Casa da Cultura de Pontedeume, e con entrada libre, terá lugar unha nova edición das Polafías, baixo o título Do río Eume, sombras nos camiños (dun verso de Ramiro Fonte), coa colaboración do Colectivo Terra, 8 mares, Investigación e Divulgación Cultural, Ardóbriga, Asociación Cultural para a protección do Patrimonio, e o patrocinio da Deputación Provincial da Coruña.

Coa participación de:
– Juan Permuy e Manolo Domínguez [memoria dos fuxidos].
– Lolo Placer [pescar na ría].
– Constantino Arnoso [a vida na fraga].
– Xavier Brisset [Fondo de Documentación do Territorio: Zona Eume].
– Carola Macedo Cordal [alcumes e curtidores].
– Alexandre Caínzos [revista Cátedra].
Isidro Novo [poesía: Nicolás Varela Cabana e Ramiro Fonte].
– Maruxa A Chevarría [contos, lendas, cancións].
– Carmen A Maceira [contos, lendas, cancións].
– Xosé Paz Fernández Pepucho [música].

As polafías son un proxecto da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), coordinado polo vogal de Literatura de Tradición Oral, Antonio Reigosa, e que conta coa colaboración de diversas asociacións e co patrocinio de institucións públicas.
A palabra polafía é un neoloxismo referido ás reunións ou veladas de carácter festivo con contidos literarios e musicais, e ten como obxectivo primordial o de poñer en valor e rescatar do esquecemento o valioso patrimonio oral, literario e musical, galego. O termo polafía quere reunir no seu significado o mellor dos diferentes matices e acepcións de vellas palabras (polavilas, fías, fiadas, fiandóns, seráns,…) con semellantes contidos. A principal diferenza, en canto ao desenvolvemento, daquelas xuntanzas de antigo co desta nova proposta é que agora podemos, e debemos, axudarnos das novas tecnoloxías, desde os aparellos de gravación, que favorecen o arquivo e estudo do recompilado, ata o uso de novas tecnoloxías, caso de internet, que poden contribuír a unha ampla difusión deste patrimonio.
O formato das polafías require a presenza dun mantedor, divulgador ou especialista que introducirá e comentará as principais características das pezas e xéneros literarios amosados, dun recitador de poesía anónima ou de autor de feitío popular; dun músico, que interpretará romances, coplas ou cantares de raiceiras tradicionais. Sen embargo, o elemento humano transcendental e imprescindible no desenvolvemento de cada polafía constituírano os homes e mulleres, narradores, cantadores, romanceadores…etc, veciñas e veciños de cada lugar onde se desenvolva a polafía, pois eles son os auténticos protagonistas, os que xenerosamente transmiten o seu saber.
O que suceda nas polafías será gravado e logo difundido a través da web da AELG. As polafías teñen unha duración aproximada de 90 minutos.

Pontedeume: homenaxe a Ramiro Fonte, o domingo 28 de outubro

“Por segundo ano consecutivo, o próximo 28 de outubro os amigos de Ramiro Fonte xuntarémonos en Pontedeume para lembrar ao amigo e ao poeta cunha sinxela homenaxe que consistirá na colocación dunha placa cos seus versos —a segunda dunha serie coa que pretendemos trazar un roteiro entre os lugares da súa vila que foron senlleiros para el— e un xantar de amigos ao que nos sentiríamos moi honrados de que asistises. Para axustar a reserva de comensais co restaurante, agradeceriámosche que nos confirmases a túa asistencia antes do día 15 de outubro. Así mesmo, é a nosa intención editarmos nos vindeiros meses unha plaquette composta por poemas e textos en prosa en recordo de Ramiro á que tamén queremos convidarche a participar. A túa contribución sería para nós moi valiosa.
Para calquera aclaración, podes dirixirte por correo a: alejandro.cainzos@pontedeume.dicoruna.es ou aos seguintes teléfonos: 981 432598 Biblioteca (Alexandre Caínzos) ou 650 420669 (Colás Placer)”.