En 2010 o Concello de Ourense e a Deputación Provincial de Ourense, co gallo de se cumprir daquela o noventa aniversario da publicación da revista Nós (1920-1935) no prelo de La Región, declarou o día 30 de outubro “festa local de interese cívico-cultural” na cidade de Ourense. Dende estón esta data dedícase a lembrar e poñer en valor a actividade do grupo cultural xurdido ao redor da revista e, sobre todo, quentar motores para as grandes celebracións que terán lugar en 2020, no seu centenario. Nesa data quérese celebrar un Congreso Global da Cultura Galega no que participen todos os sectores concernidos, neste eido, tanto do interior coma da diáspora. Para esa data hai tempo que se vén difundindo o Manifesto Ourense 2020, que promove Ourense como capital galega da Literatura e tamén como candidata a capital europea da Cultura. O programa deste día é o seguinte:
– De 12:30 h. a 13:30 h. Xardíns e Praza do Padre Feijoo, ou Salón Nobre do Liceo-Recreo de Ourense (por imperativos meteorolóxicos).
1. Lectura pública da revista Nós, a cargo dos directivos/as, socios/as e compromisarios da ApCNós2020. Mantedor: Uxío Novo. Lectores convidados: Sarabela Teatro.
2. Lectura do Manifesto Ourense 2020: capital galega da Literatura e procandidatura a capital europea da Cultura. Inicio da campaña de recollida de asinaturas a prol do manifesto.
3. Peche: Himno Galego.
– De 17:30 h. a 18:30 h. Camposanto de San Francisco.
1. Ofrenda cívica aos escritores e artistas ourensáns, a cargo da ApCNós2020 e representantes de institucións e entidades locais e provinciais.
2. Roteiro-memorial guiado por Camilo F. Valdehorras, escritor e presidente da Asociación proCentenario de Nós 2020 co acompañamento musical dun gaiteiro.”
Arquivo da categoría: Aniversarios e efemérides
A Estrada: centenario da voda de Castelao e Virxinia, roteiro e presentación de Titoán
Interrogar a Casares
“Carlos Casares non tivo tempo de administrar a súa posteridade. Se toda morte é prematura, a súa ademais foi repentina. Levouno un infarto en marzo de 2002, case sen avisar. Aínda non cumprira 61 anos. Transcorrida unha década, o seu legado (oficial) fica case intacto na antiga Reitoría de Vigo, onde se mudou en xaneiro a fundación consagrada ao seu nome. Pendente aínda de traslado á Cidade da Cultura, o fondo está a ser dixitalizado aos poucos. Estímase que cando remate este curso haberá 9.000 páxinas e 3.500 imaxes ao dispor de Galiciana, a biblioteca virtual do país. No material de acceso público a través da rede haberá de todo. Apuntamentos, cartas, bosquexos que nunca madureceron, traducións inéditas, conferencias, esquemas, entrevistas e mesmo papeis que aínda demandan un sentido. Estarán tamén as súas axendas e diarios, como o que detalla cada xuntanza da revista Grial a partir de 1989, ou os orixinais da súa produción literaria. Soamente d’O sol do verán (2002), a súa novela póstuma, consérvanse catorce versións diferentes. (…)” Desde El País.
Santiago: Congreso do Bicentenario de Francisco Añón, os 4 e 5 de outubro
O xoves 4 e o venres 5 de outubro, na Cidade da Cultura de Santiago, terá lugar o Congreso do Bicentenario de Francisco Añón, coordinado por Xoán Mariño. O programa previsto é o seguinte:
Xoves, 4 de outubro
– 16:00 h. Inauguración do congreso.
– 16:30 h. Intervención de Ramón Villares: A xeración de 1846.
– 17:15 h. Inauguración da exposición Añón, precursor do Rexurdimento.
– 18:00 h. Proxección do documental Añón na memoria, de Juan Silva e Óscar Sendón.
– 19:15 h. Intervención de Gonzalo Navaza: Consideracións sobre a poesía de Añón.
– 20:00 h. Presentación do libro Poesías galegas de Francisco Añón. Con Xosé Luís Méndez Ferrín.
Venres, 5 de outubro
– 10:00 h. Roteiro literario pola Compostela do Poeta Añón: Alameda, San Clemente, edificios da Universidade, San Martiño Pinario, Facultade de Historia…
– 12:00 h. Intervención de Pilar Sampedro: Valor e valores da poesía de Añón.
– 12:45 h. Intervención de Manuel García Sendón: Añón: creador do programa literario do Rexurdimento.
– 16:30 h. Intervención de Rosario Álvarez: O Poeta Añón na forxa do galego literario.
– 17:15 h. Intervención de Xesús Alonso Montero: Añón na literatura galega do Prerrexurdimento.
– 19:15 h. Presentación do libro Vida e obra de Francisco Añón. Por Ramón Blanco, autor do mesmo, e Víctor Freixanes, editor.
– 20:00 h. Coloquio.
– 20:30 h. Clausura.
Desde Certo.
Outeiro de Rei: Memoria da Chaira enteira, no cabodano de Manuel María
O sábado 8 de setembro, en Outeiro de Rei, celébrase o cabodano de Manuel María, nunha nova edición da Memoria da Chaira enteira, organizada pola Irmandade Manuel María e a Asociación Cultural Xermolos. O programa está formado polas seguintes actividades:
– 14:30 h. Xantar de irmandade no Restaurante Río Ladra (A Ponte-Gaioso).
– 17:30 h. Recital de poesía en Penas das Rodas.
– 18:30 h. Lembranza no Cemiterio de Outeiro de Rei.
– 19:00 h. Rito da navalla arredor de Valdi, no Campo de Santa Sabela. Concerto de poesía cantada de Manuel María: A Quenlla, Miro Casabella, Tino Baz e Antón Valcarce.
Para máis información ou apuntarse ao xantar (20 €), o público interesado pódese dirixir ao teléfono 646413890.
Betanzos: inauguración da exposición Querido Balbino, con Xosé Neira Vilas
O martes 31 de xullo, ás 19:00 horas, na Sala Azul do Edificio Arquivo de Betanzos, inaugúrase a exposición Querido Balbino, que conmemora o 50 aniversario da publicación de Memorias dun neno labrego. No acto, organizado pola A. C. Eira Vella, participará o seu autor, Xosé Neira Vilas.
“Nestes tempos convulsos para o noso país, que mellor que reivindicarmos a ousadía de Rosalía”
Artigo en Sermos Galiza:
“A Casa da Matanza, en Padrón, acolle este domingo a partir das oito do serán a conmemoración dos 127 anos do pasamento da poeta silenciada. Música, versos e discursos ao redor da súa figura farán parte do acto organizado pola fundación que leva o seu nome. Falamos con quen a preside, Anxo Angueira.
“É inmortal, segue a falarlle ao pobo galego xeración tras xeración, e aínda hoxe di cousas novas”. Quen fala é Anxo Angueira, un rosaliano por convencemento e de paixón que leva mes e medio á fronte da fundación que leva o nome da poeta silenciada. Se ben lembra que “a súa figura e o seu discurso pasaron por distintas épocas”, recoñece o profesor a beatificación oficial que se fixo de Rosalía, desposuíndoa do perfil arisco, espiñento. E reméxese en contra. “A sacrilización ou canonización da autora impediu ver o perfil máis activo, mais este discurso foi mudando”, incorporando a lectura social, política, feminista e estética. “Os redutos onde fica a idea da Rosalía nai e santiña son xa moi escasos”. (…)
Programa do acto na Casa da Matanza. 15 de xullo, 20:00 horas:
– A palabra de Rosalía. Declamación de Ana Blanco.
– Xesús Alonso Montero.
– Xosé Ramón Barreiro Fernández.
– Poetas con Rosalía: Xavier Rodríguez Baixeras, Marica Campo, Cándido Duro, Mario Regueira, Lorena Souto e Dores Tembrás. Presenta Dolores Vilavedra.
– Actuación de Najla Shami, que interpretará pezas musicais con letra de Rosalía de Castro.
– Peche do acto: o presidente da Fundación Rosalía, Anxo Angueira Viturro.
Crónica posterior no mesmo medio, Sermos Galiza.
Esgueva, O Carballiño: IV Insua dos Poetas, adicada a Celso Emilio Ferreiro, o 28 de xullo
O sábado 28 de xullo, ás 12:00 horas, na Insua dos Poetas (Esgueva, Madarnás, O Carballiño. Estrada do Carballiño a Lalín -OU-902-, km. 94,5) terá lugar a IV edición da Festa da palabra, adicada a Celso Emilio Ferreiro no centenario do seu nacemento. Terá lugar un acto literario, a inauguración da escultura Irmaus de Manuel Penín e a entrega dos Premios Sete Carballas. Ao remate, celebrararase un xantar de confraternidade e ourensanía.
No centenario de Manuel Leiras Pulpeiro
Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“Con motivo do centenario do pasamento de Manuel Leiras Pulpeiro prepárase un amplo abano de actividades en recordo da figura do poeta da Paula, organizadas principalmente pola Asociación Abrindo Camiño de Amigos do Camiño Norte de Santiago e mais o Excelentísimo Concello de Mondoñedo, axudados inestimablemente pola Deputación Provincial de Lugo.
Entre as iniciativas que tales entidades promoven quero hoxe destacar aquí tres:
— As V Xornadas do Peregrino en Homenaxe a Manuel Leiras Pulpeiro polo Centenario do seu Pasamento.
— O ciclo cultural Que non calen os eidos!.
— E mais a elaboración dun Roteiro Leiras Pulpeiro.
A primeira destas actividades desprega un nutrido feixe de eventos entre os que se contan diversas charlas sobre a vida e obra do autor, alén doutras de carácter lúdico e deportivo que han servir para lembradoiro deste persoeiro da cidade que tanto fixo pola cultura e a sociedade mindonienses. Se premedes na imaxe que figura acompañando estas liñas atoparedes cumprida conta do programa de actos, que se desenvolverán entre o 6 e o 8 deste mesmo xullo.
Os amantes do teatro que queiran regresar ás raíces das representacións verdadeiramente populares poderán gozar da peza As verbas do ramo, que representan alternativamente os grupos O Bordelo (de Cervo), Ardora (San Cibrao), O Batán (Cangas), Raiolas (Alfoz) e mais A Adala (Fazouro) dende o pasado xuño e ata setembro nas diferentes parroquias mindonienses, en locais públicos habilitados para a ocasión onde os nosos paisanos terán a oportunidade de achegarse á literatura dramática que deles naceu e que, deste xeito, regresa a eles, facendo da escrita e da cultura un ben próximo ás xentes, como sempre defendeu —¡e practicou!— o propio Leiras Pulpeiro. Tamén neste caso, se clicades na imaxe que ilustra estas liñas acharedes información precisa no blog do tamén mindoniense Marcos Candia.
Finalmente, a amentada Asociación Abrindo Camiño, axudada pola corporación local e a deputación provincial, elaborou un moi interesante roteiro de lugares emblemáticos da biobibliografía do poeta que coordinou o seu presidente, Luís Fernández Ansedes. Un convite para visitar Mondoñedo cunha ollada diferente, que ten como guieiro os socalcos vitais dun dos nosos máis eximios escritores. Outra volta, se premedes nas imaxes deste e do seguinte parágrafo, poderedes contemplar, ampliado, o exemplar dixital dun dos dez mil dípticos impresos para a ocasión, inmellorable escusa para viaxar e coñecer unha das cidades máis fermosas de toda a Galicia norte.
Cónstanos que están a se preparar máis actividades en memoria de Leiras Pulpeiro dende Mondoñedo. Delas iremos dando oportuna conta segundo vaian materializándose. Mais non quero deixar pasar a ocasión de felicitar a todos os que, dende aquela pequena gran localidade, traballan a prol da cultura de noso, con medios moitas veces precarios, pero cunha ilusión e devoción admirables que encherían de orgullo ao propio Leiras Pulpeiro. Tal esforzo debería verse recompensado coa vosa participación. Se andades por Mondoñedo, polos seus arredores ou simplemente queredes saber o que alí agroma socioliterariamente falando, non deixedes de visitarnos, seredes máis que benvid@s.”
Lugo: comeza o Ano Ben-Cho-Shey
“Nun acto convocado pola Vicepresidencia da Deputación de Lugo o xoves 28 de xuño, inaugurouse o Ano Ben Cho-Shey, dedicado a este insigne galeguista, coa primeira das actividades que incluíu, ademais da intervención do delegado de Cultura da Deputación, a intervención de Xoán Ramiro Cuba, coordinador do Ano Ben Cho-Shey, así como unha proxección de fotografías: Lugo na cámara de Ben-Cho-Shey (importantes documentos fotográficos que son testemuñas históricas dunha época) que foi comentando e analizando o propio Xoán Ramiro Cuba, xunto á intervención musical a cargo de Antón Castro e unha lectura dramatizada de textos inéditos do Diario de Lugo de Ben-Cho-Shey, a cargo de Tereixa Campo e Paloma Lugilde. (…)
Xoán Ramiro Cuba, pola súa banda, destacou que “máis que homenaxealo postmortem o que pretende a Área de Cutura coa organización deste ano é dar a coñecer a todo os galegos e galegas a vida e a obra de Ben-Cho-Shey, queremos que Galiza coñeza esta figura tan inxustamente esquecida e arrecantada e recoñeza a verdadeira dimensión deste intelectual que traballou sempre por amor a Galiza cun compromiso esforzado e inquebrantable. Dese compromiso e dos seus froitos dános unha idea moi clara Xosé María Álvarez Blázquez cando di: “Ben-Cho-Shey é o galego máis galego que teño coñecido. Atesoura a xenerosidade dun Otero Pedrayo, o entusiasmo dun P. Sarmiento, a sabencia folklórica dun Risco, o patriotismo dun Castelao. Se houbese que facer un desfile de galeguismo, Ben-Cho-Shey sería o abandeirado”.” Vía Vicepresidencia da Deputación de Lugo.