Manuel Bragado: “Entrei na edición de forma fortuíta, volvín ao ensino de xeito natural”

Entrevista de Manuel Veiga e Manuel Bragado en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): A súa é unha vida de editor, pero comezou como mestre.
– Manuel Bragado (MB): O meu primeiro emprego foi en Vivas, unha academia da rúa do Príncipe, en Vigo. Foron tres meses de 1983. O 23 de febreiro produciuse a expropiación de Rumasa, cando Miguel Boyer era ministro e Felipe González, presidente. A directora da academia pasou por todas as clases dicindo: “Niñas, acaba de llegar el comunismo a España”. Eu entrara naquela academia en teoría como psicopedagogo, pero daba clase de lingua española. Outro día, a directora paroume nas escaleiras e díxome: “Mire como va vestido, van mejor los albañiles”. Na Semana Santa decidín preparar as oposicións de Preescolar. Púxenme a chapar e díxenlle a dona Remedios Vivas que marchaba. Montoume un cristo. Aprobei co número un. Sempre fun moi vehemente cando me comprometía con algo. Por certo, era a primeira vez que se convocaban e a primeira vez que se lles permitía aos homes dar clases de preescolar. (…)
– B: E despois xa veu Xerais.
– MB: Foi un pouco casual. Chegoume pola vía da Revista Galega de Educación, o meu primeiro proxecto importante. Como era o membro do Consello de Redacción que vivía máis preto da editorial, encargábame de facer o seguimento de cada número. Así, no 86, coñecín o equipo de Xerais de Luís Mariño, a Xosé Manuel Crego, Celia Torres, Siro Iglesias… A min chamábanme “o da revista”. Xerais publicábaa porque quería que a súa liña educativa, que levaban Agustín Fernández Paz e Xosé Lastra, fose o máis coherente posíbel. Nun momento de relanzamento buscamos un director para ela e pensamos en Vítor Freixanes, pero tivo un accidente de tráfico. No verán do 90, sendo xa Freixanes o director da editorial, faloume de incorporarme ao equipo para levar a parte educativa. Era o momento da Loxse, unha oportunidade para as editoriais porque había que renovar todos os libros. Díxenlle que non, pero en setembro volve insistir, dime que vai marchar Xela Arias e que necesitan ampliar o persoal de edición. E así entrei no oficio, de forma un pouco fortuíta, e aqueles dous primeiros anos convertéronse en 28. (…)
– B: Con todo, o mundo dixital está aí.
– MB: Eu sempre quixen hibridar o dixital co texto. Empecei o blog no 2005 precisamente para aprender e para ensaiar a escritura hipertextual. E con iso volvo á miña preocupación de sempre pola escritura. Pero esa reconversión sucedeu tamén con outros produtos como os dicionarios. Agora as referencias son o da Academia e o de Rinoceronte, os dous dixitais. Pero boa parte do traballo de minaría anterior fixémolo nós en Xerais, e o ILG por suposto. Nunca fomos capaces de facer rendíbeis os dicionarios dixitais. A consulta na internet, na lectura global, tende ao gratuíto. Aínda que non sucede con todo, por exemplo non ocorre no ramo da medicina ou no xurídico, onde hai que pagar polas bases de datos. Este problema tamén o ten a edición en castelán: tamén Planeta, Random e as independentes. É un problema global.
– B: Tamén se fala moito da crise das librarías.
– MB: Para as librarías a facturación do texto aínda era máis importante, se cadra chegaba ao 80%. E se as librarías van mal ou van a menos iso tamén lle afecta á distribución do libro literario. O sistema literario galego sempre pensou que era autosuficiente, que chegaba co talento dos creadores e para min iso é máis complexo. Inflúe a distribución, que se reduciu, cada vez hai menos puntos de venda. Agora colocar douscentos exemplares non é fácil. Podemos chegar ao modelo de ter unha libraría boa, moi bonita, pero só nas cidades. E para o demais está Amazon. Resistímonos a Amazon pero agora é probabelmente o segundo cliente da editorial. O primeiro lugar ocúpao Arnoia, unha das mellores distribuidoras de España, da que as editoras galegas podemos estar ben orgullosas. (…)”

Teresa Seara: “O obxectivo do Batallón Literario foi levar a poesía á rúa”

Entrevista de María Solar a Teresa Seara na Televisión de Galicia:
“A editorial Chan da Pólvora publica Feros Corvos, Antoloxía do Batallón Literario da Costa da Morte, grupo poético que naceu en Cee en maio de 1996. Teresa Seara, profesora e crítica literaria, realizou o estudo introdutorio e a selección de poemas do volume. A entrevista pode verse aquí.”

Tabela dos libros. Marzo de 2022

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Velaquí a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”

O Barco: presentación de Florencio Delgado Gurriarán. Vida e obra dun poeta valdeorrés republicano e galeguista e Florencio Delgado Gurriarán. Poeta na terra, na guerra e no exilio. Antoloxía poética

A editorial Hugin e Munin celebra dez anos traendo outras literaturas ao galego

Artigo de Manuel Xestoso en Nós Diario:
“Hugin e Munin son os nomes dos dous corvos compañeiros de Odín que viaxan cada día arredor do mundo para recoller novas e levarllas ao deus nórdico. O nome de Hugin está asociado ao pensamento; o de Munin, á memoria. Hugin e Munin son tamén as figuras que bautizaron a editorial especializada en traducións fundada por Alejandro Tobar hai agora dez anos, pensada para recoller información sobre o vasto mundo literario e achegala á Galiza.
Até non hai moito tempo, unha editorial especializada en traducións era, segundo unha opinión moi estendida, unha aventura sen futuro. En 2005 Rinoceronte Editora inaugurou esa nova vía e a tradución, un elemento de normalización imprescindíbel para calquera cultura, comezou a abrirse paso na realidade cotiá das persoas lectoras do país.
“Cando comezamos, vimos que faltaba unha editorial xeralista de alta literatura”, comenta Tobar en conversa con Nós Diario. “Comezamos con Bukowski e Mark Twain, e axiña incorporamos nomes como os de Mary Wollstonecraft ou Thomas Hardy. Logo, coa incorporación de Xavier Senín e Isabel Soto ao corpo de tradutores, apareceron os franceses: Raymond Roussel, Pierre Loti, Villiers de L’Isle-Adam…”. A lista que proporciona Tobar é longa: nestes dez anos editaron 108 títulos que xa pasaron a formar parte do acervo cultural do galego.
Non obstante, ao mercado, talvez por inercias moi arraizadas, segue custándolle admitir eses novos textos. “Agora mesmo, na Galiza estamos na mesma media que en Europa, arredor dun 20% dos títulos que se editan corresponden a literatura traducida. Foi un avance que se deu de maneira case xeométrica nos últimos anos. Mais se nos fixamos nas tiraxes, no número de exemplares, as cifras cambian. Se unha novela de autoría galega anda entre os 800 e 1.200 exemplares, nós movémonos arredor dos 300, aínda que tamén é certo que as novas técnicas dixitais nos permiten facer reimpresións de poucos exemplares, en función das necesidades de mercado. Falamos dun núcleo de persoas lectoras que medra moi de vagar, mais sen retrocesos. Antes custábanos esgotar os 250 exemplares cos que comezabamos e agora estamos quedando curtos nas estimacións” explica Tobar. (…)”

Francisco Castro: “Cambiaba toda a miña carreira literaria, toda, sen dubidalo, por unha carreira discográfica”

Entrevista a Francisco Castro en Vigoé:
“(…) – Vigoé (V): Como é un día calquera na vida de Francisco Castro, editor, escritor, articulista, comentarista de televisión, radio…?
– Francisco Castro (FC): É intenso. Un día normal para min se dedica fundamentalmente á editorial, moitas veces tamén a tarde e no sería estraño que a noite. O posto de director xeral de Galaxia implica estar traballando trescentos sesenta e cinco días ao ano, vintecatro horas do día. É así, e aínda que eu intento estar aquí polas mañás, o certo que polas tardes e polas noites xorden cousas que tes que atender. E logo o que intento é buscarlle tempos para a literatura, sobre todo antes de que empece o día, e penso que si eu saco todo adiante é porque teño unha boa axenda. Aproveito moi ben o tempo. Nun aeroporto, entre avións, eu escribo. Mañá, pola tarde, mentres miña filla está en inglés, de oito a nove e media, eu vou estar traballando… Entón, é un día intenso, pero organizado. (…)
– V: Cales son as súas fontes de inspiración?
– FC: A vida. A vida. Continuamente, a vida. Antes estiven cunha persoa falando, que me contou unha historia incrible, e, jo, iso é unha novela, escríbea. Para min, camiñar pola praia, ir no Vitrasa… Eu sempre me sentín desde pequeno como que tiña unha antena parabólica xigantesca na cabeza, e aí vas captando as historias. A gran fonte é a vida.
– V: Cal é o seu método para escribir unha novela? Dun tirón ou pouco a pouco.
– FC: Eu son moi verborreico. Escribo dun tirón. Outra xente escribe a novela na cabeza e logo case non corrixe. Eu con absolutamente verborreico, é dicir, eu teño claro, aproximadamente, o que teño que contar, teño unha certa intuición da trama, un pouco deseñados os personaxes, escribo sen preocuparme de redundancias, contradicións, problemas de racord… Eu teño que contar a historia. Eu empezo de verdade a escribir cando imprimo, collo o boli vermello, e nese momento empezo a facer todo ese exercicio de albanelería fina. Digamos que eu levanto a casa, ten gretas, unha parede me quedou amarela e outra verde, o parqué está levantado por moitas partes…, e agora vamos a facer ben a mansión. Iso para min é, tamén, o momento máis gozoso.
– V: Gústanlle os clásicos?
– FC: Algúns si e outros non. Eu penso que non pasa nada por dicir que hai clásicos absolutamente insoportables, e hai outros que seguen sendo unha delicia. Os clásicos son clásicos porque son vellos. Eu creo moito no que dicía Italo Calvino, que un clásico é un texto que tiña unha mensaxe para a súa época e para as épocas futuras. Entón, a min hai textos clásicos que non me din nada e hai outros que me seguen falando hoxe. E iso é o que me interesa. (…)”

Pontevedra: Culturgal 2021, do 26 ao 28 de novembro