Arquivo da categoría: Lingua
A Real Academia Galega, a Euskaltzaindia e o Institut d’Estudis Catalans reivindican o plurilingüismo como un patrimonio común
Desde a Real Academia Galega:
“A Real Academia Galega, a Euskaltzaindia e o Institut d’Estudis Catalans fan pública a declaración dispoñible nesta ligazón coa intención de contribuír a aclarar o debate público acerca da presenza das linguas na educación e no conxunto da realidade social. Nela advirten que, para asegurar o seu futuro en condicións de normalidade, o galego, o éuscaro e o catalán “precisan dunha presenza reforzada no sistema educativo, que de ningunha maneira redundou nin vai redundar en menoscabo da competencia en castelán”. “O Estado español debe considerar a diversidade lingüística como unha riqueza que cómpre preservar e non como un problema que hai que suprimir”, defenden na primeira declaración conxunta da súa historia. Os tres organismos con responsabilidades oficialmente recoñecidas na defensa e promoción dos idiomas que representan reivindican o seu papel asesor das institucións do Estado e decláranse dispostos a contribuír a “unha deliberación pública informada e racional, en beneficio do respecto mutuo e da convivencia entre as comunidades lingüísticas”.
As institucións asinantes entenden que, en coherencia co principio de autonomía, o réxime lingüístico do sistema educativo nas comunidades con idioma propio recoñecido oficialmente debe ser competencia exclusiva de cada unha delas, e que este “debe estar orientado a garantir unha competencia plena e igual en cada unha das nosas linguas e do castelán”. Porén, malia recolleren as regulacións autonómicas este obxectivo, a competencia en castelán está plenamente garantida polos distintos modelos que foron aplicados, mais non todos eles garantiron o mesmo fin para o catalán, o éuscaro e o galego. “Como demostran tanto os estudos e as avaliación máis solventes coma as diversas experiencias nas comunidades autónomas que teñen algunha destas linguas como propia, para asegurar o seu futuro en condicións de normalidade, o catalán, o éuscaro e o galego precisan dunha presenza reforzada no sistema educativo, que de ningunha maneira redundou nin vai redundar en menoscabo da competencia en castelán”, salienta o texto.
A Real Academia Galega, a Euskaltzaindia e o Institut d’Estudis Catalans, como institucións asesoras dos poderes públicos en asuntos referentes ás respectivas linguas, reclaman ser consultadas polas institucións do Estado e póñense á súa disposición. “É o noso ánimo contribuír a unha deliberación pública informada e racional, en beneficio do respecto mutuo e da convivencia entre as comunidades lingüísticas e os/as falantes das diversas linguas do Estado español, un Estado que debe considerar a diversidade lingüística como unha riqueza que cómpre preservar e non como un problema que hai que suprimir”, conclúen.”
Xosé Ramón Freixeiro Mato, “O optimismo posíbel”
O binormativismo. Conversa entre Xosé Ramón Freixeiro Mato e Eduardo Maragoto
Víctor Freixanes di que o Día das Letras non se dedica a Carvalho Calero por escoitar “ao conxunto da sociedade”
Desde Nós Diario:
“A Real Academia Galega (RAG) estudou ampliar o Día das Letras dedicado ao autor ferrolán Ricardo Carvalho Calero pero finalmente decidiu que “estaba ben mirar cara a adiante” e non deixarse “derrotar pola propia situación” da Covid-19, que desluciu e recortou o número de actividades de homenaxe ao escritor e mesmo creou certas polémicas. A pesar da defensa da decisión que fixo este sábado o presidente da RAG, Víctor Freixanes, nunha entrevista concedida a Radio Nacional moitas entidades xa viñeron anunciando nas últimas semanas que seguirán a lembrar a Carvalho Calero.
Se ben é certo que ninguén se opón a que a poeta Xela Arias teña o seu protagonismo e un Día das Letras na súa honra, o que agardaban moitos colectivos é que se adiara calquera mudanza no homenaxeado para que este ano puidesen decorrer máis accións reivindicando a figura do ferrolán. Neste sentido, Freixanes asegurou que esa medida de ampliar a dous anos a dedicatoria estivo sobre a mesa.
“A RAG non está cega e tamén escoita”, dixo, mais puntualizou: “Pero escoita ao conxunto da sociedade, non a un sector da sociedade”. Aliás, ao seu parecer, “ningunha figura recibiu tanta atención como este ano Ricardo Carvalho Calero” porque se fixeron estudos, publicacións e outras iniciativas.
“Non sei que máis podíamos dicir del desde a Academia”, defendeu, se ben afirmou que “non enterra a unha persoa, senón que pon enriba da mesa o canon de figuras que constrúen entre todas capas sucesivas”. Polo tanto, a escritora Xela Arias será a homenaxeada nun ano no que tamén haberá que “botarlle traballo, imaxinación, entusiasmo e mesmo compresión”.
Na súa intervención radiofónica, Freixanes tamén opinou sobre o destino que se lle debe dar ao recentemente recuperado pazo de Meirás. A institución que preside é partidaria de que se compatibilice a mirada á historia apegada a Emilia Pardo Bazán coa parte da memoria histórica.
“Creo que as Torres de Meirás deben ser, por unha banda, a memoria de Emilia Pardo Bazán, porque foi a súa familia quen as construíu e, ao mesmo tempo, non podemos mirar cara a outro lado, porque aí hai un capítulo da historia da Galicia contemporánea que foi a ditadura”, explicou na entrevista recollida por Europa Press.
Respecto do debate sobre o modelo lusista do galego, do que precisamente Carvalho Calero era máximo ideólogo, Freixanes vinculou a postura reintegracionista á teoría de que “a lingua galega é un dialecto do portugués” .
“O tema do debate ortográfico está aí, encima da mesa. Segue vivo e debe seguir vivo, porque o que hoxe é, mañá pode sufrir transformacións”, engadiu. Mais “a lingua galega é a lingua galega, non é un dialecto de ninguén. Nin do portugués, nin do castelán, nin do inglés”.”
“Ensinarlles a falar” – Manuel Núñez Singala
Xosé Ramón Freixeiro Mato – “O aspecto lingüístico da obra de Carvalho Calero”, nas XXIX Xornadas de lingua e literatura. Ricardo Carvalho Calero
Xornada en liña Malas linguas. Activando falantes no s. XXI, os 10 e 12 de novembro
Pontevedra: V Xornada de Onomástica Galega. Os nomes comerciais, o 7 de novembro
Os sectores cultural e educativo arroupan a presentación da iniciativa popular Xabarín para mellorar a programación infantil e xuvenil en galego
Desde a Mesa pola Normalización Lingüística:
“Dúas ducias de profesionais da música, do audiovisual, do teatro e da industria editorial de Galiza, así como representantes de colectivos sociais e de todos os ámbitos do ensino do país arrouparon en Compostela o lanzamento da Proposición Non de Lei de Iniciativa Popular Xabarín impulsada pola Mesa pola Normalización Lingüística no Parlamento de Galiza co obxectivo de instar ao goberno galego a tomar as medidas precisas para mellorar a programación infantil e xuvenil en galego.
O sector cultural e educativo amosou, así, o seu apoio á petición de que a CRTVG aumente a oferta en galego destinada á infancia e á mocidade nas televisións públicas a través dunha canle “Xabarín”, con programación atractiva, actual, educativa e de produción galega dirixida ao público infantil e xuvenil e dispoñíbel en todas as plataformas dixitais, así como nunha App actualizada que conten ademais con programas e xogos.
A secretaria xeral da Mesa, Celia Armas, recordou no acto de presentación, que a proposta tamén instará ao goberno de Feixoo a adoptar as medidas e accións precisas para garantir a opción dobrada e lexendada ao galego nas plataformas dixitais e que TVE emita con opción dobrada ao galego todos os contidos da súa canle infantil e xuvenil e da súa App para o público infantil. “O goberno galego deberá tamén adoptar as medidas necesarias que permitan a recepción mutua RTP – TVG en Galiza e Portugal segundo o contemplado na Carta Europea de Linguas Rexionais ou Minoritarias”, salientou.
O apoio do sector cultural concrétase na posta en marcha dun grupo impulsor da iniciativa popular no que están representadas as principais asociacións profesionais da cultura galega (AAAG, AELG, AGAG, AGEM, AGPI, AGPTI, Escena Galega, Músicas ao vivo e Asociación de Profisionais da Dobraxe); artistas de referencia para o público infantil e xuvenil como Fran Amil, Magín Blanco, Pepe Carreiro, Paco Cerdeira, Pablo Díaz, Gloria Mosquera ou Uxía Lambona e a Banda Molona; empresas da industria editorial, musical e das artes escénicas como Apiario, Baobab, Charlatana, Culturactiva, Editorial Galaxia ou Xerais; colectivos sociais como a Federación Galiza Cultura ou as ANPAS Galegas; e organizacións do ensino como Erguer, ANEGA, AS-PG, Nova Escola Galega, CIG Ensino, CSIF Ensino ou STEG.
O presidente da Mesa, Marcos Maceira, recordou na presentación que a petición reuniu a través da web preto de 15000 sinaturas. Foi, precisamente, a velocidade e a intensidade con que a sociedade galega respondeu á proposta o que levou a entidade de defensa da lingua a transformar o que inicialmente era só unha petición nunha iniciativa popular que cumprise todos os requisitos para poder ser debatida e aprobada no Parlamento. “Coidamos que é maneira máis eficaz de demostrar a nosa forza colectiva e de transformar en realidade a necesidade”, afirmou Maceira.
“Unha televisión en galego para crianzas e mocidade”, concluiu, “é necesaria para sermos conscientes, de novo, da potencialidade criadora que hai en Galiza: produtoras, actores e actrices, editoriais, ilusttradoras, escritores e escritoras, músicas de enorme éxito malia as limitacións de difusión por carencias nos medios públicos”. “Día a día demostran ademais que máis que demanda o que hai é necesidade, como a hai para calqeura sociedade avanzada mais que no noso caso é urxencia”, asegurou, “como demostra esta iniciativa que nace coa participación de ducias de colectivos do sector da cultura mais tamén das asociación de nais e pais, orgnizacións xuvenís, a grande maioría da representación sindical do profesorado galego ou os xa máis de 200 estabelecementos comerciais onde se recollerán as sinaturas nos próximos días asi que a Xunta electoral valide, sele e numere os pregos onde se recollerán”.”
