A gala dos Premios Follas Novas preséntase como unha gran festa cultural galega

A gala dos Premios Follas Novas do Libro Galego presentouse no Teatro Principal de Santiago como unha das grandes citas culturais do ano en Galicia e como un evento que reúne, na mesma actividade, a todo o sector do libro. A cita terá lugar o sábado, 22 de abril de 2023, no Teatro Principal, a partir das 19:00 h, nunha gala na que se coñecerán as gañadoras das distintas categorías dos premios Follas Novas do Libro Galego. A celebración foi presentada no ambigú do teatro polos representantes das entidades organizadoras e patrocinadoras, Asociación Galega de Editoras, Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega e a Federación de Librarías de Galicia, e representantes do Concello de Santiago, da Deputación da Coruña, Xunta de Galicia e CEDRO.

Os premios Follas Novas pecharán unha nova edición de revisión e posta en valor da produción literaria e editorial do pasado ano en Galicia. Como xa é habitual, a entrega dos Follas Novas ponlle cumio a un proceso que, como salientaron todos os participantes na rolda de prensa, supón un exemplo de traballo cultural feito por sectores distintos do libro. Na presentación participaron Mercedes Rosón, tenente alcalde e concelleira de Acción Cultural de Santiago, Anxo Lorenzo, secretario xeral de Cultura, Xurxo Couto, deputado de Cultura de A Coruña, Henrique Alvarellos, presidente de AGE, Ramón Fernández, presidente da FLG, e Diana Varela Puñal, secretaria da AELG.

A gala dos premios Follas Novas, que se celebrarán o vindeiro 22 de abril de 2023, será conducida por Patricia de Lorenzo, integrante de Chévere Teatro. A parte musical correrá a cargo do grupo Mallou, gañador da máis recente edición do premio NARF da Deputación da Coruña. A entrada é libre, pero é necesario solicitar un convite no correo da AGE (s.tecnica@editorasgalegas.gal). No mesmo acto deuse a coñecer a estrea na web que reunirá a información dos premios desde a súa primeira edición ata esta oitava, todas elas celebradas en Santiago.

Henrique Alvarellos, presidente da Asociación Galega de Editoras, apuntou a importancia do traballo feito desde a primeira edición destes premios, “nos que se reuniron os tres sectores do mundo do libro para ganar visibilidade e proxección para todos”. Alvarellos sinalou que esta é unha celebración “festiva que temos que entender como unha das festas culturais de Galicia”.

No mesmo sentido, a secretaria da AELG, Diana Varela, sinalou que esta gala e o conxunto dos premios supoñen non só “unha festa literaria, editorial ou libreira, é unha festa cultural para todo o conxunto da cultura galega”.

Ramón Domínguez, presidente da FLG, cualificou os premios como unha “festa moi sólida que necesita o compromiso de todos para seguir medrando, para gañar visibilidade diante da sociedade galega”.

Xurxo Couto, deputado de Cultura de A Coruña, estes premios son unha maneira de ditinguir “as mellores obras e unha celebración da riqueza literaria e identitaria”. Anxo Lorenzo, secretario xeral de Cultura da Xunta, apuntou que os Follas Novas son unha oportunidade de visibilizar máis o libro unha vez superada a pandemia, “unha época na que a xente volveu descubrir a lectura, o noso traballo agora é fidelizar eses lectores e lectoras”. Para Mercedes Rosón, teniente alcalde e responsable de Cultura do Concello de Santiago, destacou a importancia de ver traballar ao conxunto do sector e que os “premios representan a excelencia creativa do país e o momento en que se encontran as letras e o sector do libro en Galicia”.

PREMIOS HONORÍFICOS

Cada unha das tres asociacións organizadoras entrega na Gala dos Follas Novas os seus premios de honra anuais. Os galardóns desta edición son para Ediciós do Castro, pola Asociación Galega de Editoras; a libraría Númax, pola Federación de Librarías de Galicia, e a escritora mexicana con orixes galega Lydia Cacho, nomeada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega como escritora galega universal.

Ediciós do Castro
O premio da Asociación Galega de Editoras é para a histórica editorial Ediciós do Castro por ter contribuído de maneira tan decisiva á existencia do libro galego e por unha traxectoria que exemplifica como poucas o compromiso co saber e a literatura galega. Henrique Alvarellos salientou a “extraodinaria importancia histórica desta editoral que agora cumpriría sesenta anos”. O premio será recollido por Xosé Díaz, fillo do fundador da editorial, Isaac Díaz Pardo.

Libraría Númax
O recoñecemento da Federación de Librarías de Galicia é este ano para a Libraría Númax, de Santiago de Compostela. O presidente das Librarías explicou que Númax representa todo o que se pode esperar dunha libraría, “unha libraría con inquedanzas, con curiosidade intelectual, con moitas actividades, e integrada nun espazo cultural cunha oferta leva de man cine e libros”.

Lydia Cacho
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega aprobou o nomeamento de Lydia Cacho, xornalista mexicana, con raíces galegas, activista feminista e defensora dos dereitos humanos, como Escritora Galega Universal en 2023, desde o profundo respecto e afecto á súa persoa e a valoración da altísima calidade da súa obra. A AELG salienta con este recoñecemento o seu traballo sobre o feminicidio en Ciudad Juarez, polas súas investigacións sobre a prostitución infantil.

Listaxe Finalistas dos Premios Follas Novas 2023

PREMIO Á OBRA DE ENSAIO E INVESTIGACIÓN
A defunción dos sexos. Disidentes sexuais na Galiza contemporánea. Daniela Ferrández Pérez. Edicións Xerais de Galicia
A música das palabras. Darío Xohán Cabana. Edicións Xerais de Galicia
Maternidades virtuosas. Unha crítica aos modelos profesionais de crianza. María do Cebreiro. Editorial Galaxia

PREMIO Á OBRA DE DIVULGACIÓN
Juana de Vega. A muller que desafiou o seu tempoMarilar Aleixandre e Emma Pedreira. Editorial Galaxia
O libro negro da lingua galegaCarlos Callón. Edicións Xerais de Galicia
Memoria diversaEva Mejuto. Deputación da Coruña

PREMIO Á OBRA DE NARRATIVA
Non penses nun elefante rosa. Antía Yáñez. Edicións Xerais de Galicia
O tradutor de sombras. Moncha Fuentes. Edicións Xerais de Galicia
Os seres queridos. Berta Dávila. Edicións Xerais de Galicia

PREMIO Á OBRA INFANTIL
Animalario de ler a diario. Eduard Velasco (autor), Nuria Díaz (ilustradora). Edicións Xerais de Galicia
O gran libro da nosa horta. Blanca Millán. Edicións do Cumio
O neno de lume. Ledicia Costas (autora), Iván R. (Ilustrador). Edicións Xerais de Galicia

PREMIO Á OBRA XUVENIL
A ladroa da biblioteca de Meirás. Eva Mejuto. Edicións Xerais de Galicia
A lebre mecánica. Ledicia Costas. Edicións Xerais de Galicia
Que me pare o corazón se te esquezo. Andrea Maceiras. Edicións Xerais de Galicia

PREMIO AO LIBRO ILUSTRADO
Cando leo. Bea Gregores (autora, Eva Mejuto). Edicións Xerais de Galicia
Verme. Federico Fernández. Germán González. Kalandraka Editora
Violeta Parapluie e outras historias de xente pouco corrente. Ramón D. Veiga (autor), Iván R. (ilustrador). Edicións Embora

PREMIO AO LIBRO DE BANDA DESEÑADA, GRÁFICO E HUMOR
Miñoca e pega. Iván R., Ramón D. Veiga. Edicións Xerais de Galicia
Pequena historia de Vigo. Pedro Feijóo, Xosé Tomás. Edicións Embora
Roxín Roxal. A daga do conde. Manel Cráneo e Brais Fierro. Demo Editorial

PREMIO Á INICIATIVA BIBLIOGRÁFICA
Así fala Penélope (Unha antoloxía de xénero). VV. AA. Edición de Marta Dacosta. Chan da Pólvora Editora
Chévere 1987-2022. Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Entre leiras e labores (antoloxía verbo-visual de autoras galegas). VV. AA. Edición de Inma Doval Porto. Editora Urutau

PREMIO Á OBRA TRADUCIDA
Carol. Patricia Highsmith / Traducido por María Alonso Seisdedos. Kalandraka Editora.
Léxico familiar. Natalia Ginzburg/ Traducido por María Alonso Seisdedos. Editorial Laiovento
O verán en que miña nai tivo os ollos verdes. Tatiana Țîbuleac / Traducido por Andreea Birsanu. Rinoceronte Editora

PREMIO AO LIBRO DE POESÍA
Barroco. Antía Otero. Apiario
Materia. Yolanda Castaño. Edicións Xerais de Galicia
Montaña Ioga. Lupe Gómez. Edicións Espiral Maior

PREMIO AO LIBRO DE TEATRO
As alumnas. Paula Carballeira. Editorial Galaxia
Chévere (1987-2022).Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Estrela… fugaz? Carlos Labraña. Editorial Galaxia

PREMIO AO LIBRO MELLOR EDITADO
Barroco. Antía Otero. Apiario
Chévere (1987-2022), Trinta e cinco anos de axitación cultural. Chévere. Kalandraka Editora
Criptografías. Pepe Cáccamo e Baldo Ramos. Alvarellos Editora

PREMIO PROMOCIÓN DA LECTURA
Canle de Youtube de Neeumatiko
Surfeando libros
Traballadoras das Bibliotecas Municipais da Coruña

Compostela: presentación da tradución de Crónica dunha morte anunciada, de Gabriel García Márquez

Alberto Ramos gaña a XVI edición do Premio de Narrativa Breve Repsol

Desde Galaxia:
“A obra Os corpos de Romanov. Matthias Lentz, de Alberto Ramos, resultou gañadora da XVI edición do Premio Narrativa Breve Repsol en Lingua Galega. Así o comunicou o 29 de setembro a portavoz do xurado, Diana Varela, na sede da Real Academia Galega na Coruña.
O acto do ditame contou coa presenza de representantes das cinco entidades impulsoras do premio, o secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García, a directora da Refinería de Repsol na Coruña, Natalia Barreiro, o académico correspondente da Real Academia Galega, Ramón Nicolás, o director xeral da Editorial Galaxia, Francisco Castro, e o presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), Cesáreo Sánchez.
O xurado da XVI edición do Premio Narrativa Breve Repsol estivo composto por cinco prestixiosas personalidades das letras galegas: Marcos Calveiro, director de Edicións da Galaxia, Xosé Monteagudo, escritor e gañador da XV edición do premio Narrativa Breve Repsol, Ramón Nicolás, o académico correspondente da Real Academia Galega, Diana Varela, a escritora nomeada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) e Dolores Vilavedra, profesora da literatura galega na USC e crítica literaria.
Do mesmo xeito que en anteriores edicións, o galardón está dotado con 12.000 euros e coa publicación do libro pola Editorial Galaxia. O acto de entrega do Premio terá lugar antes de final de ano na cidade da Coruña.
Na súa XVI edición o Premio Narrativa Breve Repsol contou cunha participación de 28 obras orixinais e inéditas cunha extensión mínima de 50 folios e máxima de 120.
Diana Varela, voceira do xurado desta edición, trasladou no acto que Os corpos de Romanov. Matthias Lentz é unha novela escrita con un estilo de gran precisión, onde salienta a presenza dun narrador solidario que apela á conciencia de quen le, e na cal “destaca igualmente a acaída engrenaxe das diversas tramas, que encaixan como as pezas dun reloxo”. Unha historia na que o azar das relacións humanas xunta unha serie de personaxes, solidamente construídos, nos que se reflicten as inquedanzas e os traumas individuais e colectivos do pasado.” (…)”

Carballo: actividades dos 8 e 9 de xullo na Praza dos Libros 2022

Diana Varela Puñal: “A miña vinculación con Corme é permanente, definitiva”

Entrevista a Diana Varela Puñal en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): A Costa da Morte é territorio de fértil creación literaria, artística… Que cre que ocorre?
— Diana Varela Puñal (DVP): A presenza do territorio é fortísima, xa a presenza do mar sería suficiente para crear un fío. Marca non só a nivel literario, senón vital. A parte disto, é un núcleo de poboación onde as raíces, a cultura galega, está moi presente. Iso propicia que afloren escritores, artistas… Unha planta coas raíces no ar divaga. Non é o caso da nosa terra, na que o patrimonio cultural, e iso inclúe a paisaxe, está vivo en cada un de nós. Isto ten continuidade nas nosas obras.
— LVG: Que a levou á escrita?
— DVP: Sempre me gustou ler, e mesmo antes de saber ler encantábame que me contasen contos. Meus pais chegaron a gravarme cintas con contos contados por eles e logo mercáronme unhas de contos clásicos e un walkman porque xa ían cansos de escoitar sempre o mesmo na radiocasete [ri]. Cando aprendín a ler, aquilo era un paraíso. Na escrita descubrín, despois, unha vía de expresión.
— LVG: Ten gañado diversos galardóns, un ben recente, no 2021, o Premio Xosé Neira Vilas de Novela Curta, coa súa obra A conxura. Neira Vilas é especial para vostede.
— DVP: Foi ese escritor admirado, case místico. O meu primeiro premio, sendo aínda unha nena que estudaba no colexio As Forcadas, entregoumo el no Couto. Recordo aquilo con agarimo, e á mestra dona Beatriz, que sempre nos animaba e ensinaba palabras con historias disparatadas. Con A conxura estou satisfeita, chamoume xente á editorial para dicirme que lles sacara un sorriso. Ao avogado e escritor Xosé Antonio Andrade, como dixo na presentación da obra en Espiral Maior Foro, pareceulle un «delicioso disparate», e eu xa adoptei iso. Hai quince días que cheguei de París, onde falei precisamente de A Conxura na aula de galego da Sorbona. (…)”

Roteiro Literario pola vila de Corme, con Diana Varela Puñal, o 18 de decembro

O Roteiro Literario por Corme, a cargo de Diana Varela Puñal, é unha iniciativa da AELG desenvolvida co apoio da Deputación da Coruña e a colaboración do Concello de Ponteceso, e que pretende dar a coñecer as cidades e vilas do país da man das nosas escritoras e escritores, que exercen de guías tomando como base obras propias ou alleas vinculadas a eses espazos. Deste xeito, posibilítase que a cidadanía goce persoalmente dos espazos físicos na súa relación coa memoria literaria. O texto deste roteiro queda a disposición da cidadanía.

O roteiro terá lugar o sábado 18 de decembro, a partir das 12:00 horas, tendo como punto de saída o Xardín Vello de Corme. As prazas son limitadas, polo que as persoas interesadas deben inscribirse previamente, de balde, no correo electrónico oficina@aelg.org

No desenvolvemento desta actividade aplicaranse os protocolos sanitarios vixentes en cada momento. Será preciso cumprir coa distancia de seguridade e o uso de máscaras.

Información sobre protección de datos
A/O responsábel do tratamento é a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. A finalidade do tratamento é a prestación do servizo que se detalla na solicitude ou actividade organizada. A base legal do tratamento é o cumprimento dunha obriga contractual na prestación dun servizo. Os seus datos conservaranse unicamente durante os prazos de prescrición legalmente aplicábeis. Pódense comunicar os seus datos a terceiras/os organizadoras/es ou colaboradoras/es da actividade. No caso de solicitar certificado de asistencia, os seus datos comunicaranse ao/á impartidor/a da actividade. Pode acceder, rectificar, suprimir os seus datos e nos casos determinados opoñerse ao tratamento, limitar o seu uso ou portar a outra/o responsábel. Tamén pode solicitar a tutela da Axencia Española de Protección de Datos ou presentar unha reclamación ante a mesma.