Finalistas nos premios Follas Novas do Libro Galego 2021

Case corenta títulos son os finalistas dos premios Follas Novas do Libro Galego, uns galardóns que estrean denominación nesta sexta edición en homenaxe a Rosalía de Castro e que repasan a actividade dun exercicio, o 2020, especialmente difícil para o mundo autoral, editorial e libreiro. Estes premios e os seus case corenta títulos finalistas demostran que, a pesar das dificultades, o mundos dos libros non só non se detivo, senón que está facendo fronte ás dificultades con toda a enerxía e a inventiva que requiren os tempos.
Os premios Follas Novas do Libro Galego terán a súa resolución nunha gala que se celebrará o vindeiro 15 de maio no Teatro Principal de Santiago de Compostela. Esta gala será transmitida e, en función da situación pandémica do momento, poderá ter formato presencial se fose posible.
A elección dos títulos e autores que forman parte do listado de finalistas pecha a primeira parte dun proceso de selección no que as asociacións organizadoras, Asociación de escritoras e escritores en lingua galega, a Asociación Galega de Editoras e a Federación de Librarías de Galicia aportaron as súas respectivas candidatas en cada un dos apartados dos premios. Unha vez elaborada a lista definitiva de finalistas, un xurado deliberará e decidirá quen son os gañadores en cada unha das categorías. Os premios Follas Novas do Libro Galego contan co apoio da Deputación da Coruña, o Concello de Santiago, Centro Español de Dereitos Reprográficos, o Xacobeo 2021 e a Xunta de Galicia.

FINALISTAS

PREMIOS A OBRAS EDITADAS EN 2020

Ensaio e investigación
Irmandiñas (Edicións Laiovento), Aurora Marco.
Nós xs inadaptadxs. Representações, desejos e historias LGTBIQ na Galiza (Através Editora), VV. AA. Daniel Amarelo (coord.).
Zona a Defender (Edicións Xerais de Galicia), Manuel Rivas.

Divulgación
Federico García Lorca en Santiago de Compostela (Alvarellos Editora), Henrique Alvarellos.
Guía definitiva dos peixes da Galiza (Soriaourensana de Libros), Pancho Lapeña e Nacho Munilla.
Unha mente que voa (Edicións Xerais de Galicia), Xurxo Mariño.

Narrativa
Entre donas (Baía Edicións), varias autoras.
Para toda a vida (Aira Editorial), Eva Moreda.
Un señor elegante (Edicións Xerais de Galicia), Suso de Toro.

Infantil
Mar de mazá (Editorial Galaxia), Elvira Ribeiro.
Nós outras (Chan da Pólvora), Marica Campo e Menchu Lamas.
O pintor cego (Kalandraka Editora), Xabier P. DoCampo e Xosé Cobas.

Xuvenil
A nena do vestido de flores (Aira Editorial), Manuel Fontemoura.
O mal querer (Baía Edicións), Natalia Carou.
O pintor cego (Kalandraka Editora), Xabier P. DoCampo e Xosé Cobas.

Libro ilustrado
A lavandeira de San Simón (Edicións Xerais de Galicia), Eva Mejuto e Bea Gregores (ilus.).
Contrahistorias de Galicia (Edicións Embora), Antonio Reigosa e Rita Gutiérrez (ilus.).
Extra! (Kalandraka Editora), Paco Nogueiras e Marc Taeger (ilus.).

Libro de banda deseñada
Corona-Bíos (Demo Editorial) Manel Cráneo.
O derradeiro libro de Emma Olsen (novela gráfica) (Editorial Galaxia), Berta Dávila e Pablo Prado.
Pequena historia da Coruña (Edicións Embora), Xosé Alfeirán e Xosé Tomás.

Iniciativa bibliográfica
A lavandeira de San Simón (Edicións Xerais de Galicia), Eva Mejuto e Bea Gregores (ilus.).
Carta xeométrica de Galicia-Facsimilar (Cerne), Domingo Fontán.
Castelao. Construtor da nación. Tomo II. 1931-1939 (Editorial Galaxia), Miguel Anxo Seixas Seoane.

Tradución
A nosa Negra (Hugin e Munin), Harriet E. Wilson, traducido por María Reimóndez.
Aramados (Alvarellos Editora), Manuel García Gerpe, traducido por Miro Villar.
Unha noite no tren da Vía Láctea (Aira Editorial), Kenji Miyazawa, Miguel Robledo (ilus.), traducido por Gabriel Álvarez Martínez.

Poesía
A desvértebra (Chan da Pólvora), Ana Romaní.
A ganancia e a perda (Kalandraka Editora), de Martín Veiga.
Ninguén morreu de ler poesía (Edicións Xerais de Galicia), Aldaolado.

Teatro
Melancoholemia (Kalandraka Editora), Antón Reixa.
O charco de Ulises (Edicións Positivas-Xunta de Galicia), Santiago Cortegoso.
Só un home bo (Edicións Positivas), Raúl Dans.

Libro mellor editado
Nós outras (Chan da Pólvora), Marica Campo e Menchu Lamas.
O bolero de Ravel (Kalandraka Editora), José Antonio Abad e Federico Delicado (ilus.).
O pintor cego (Kalandraka Editora), Xabier P. DoCampo e Xosé Cobas.

PREMIOS A TRAXECTORIAS

Iniciativa cultural ou fomento da lectura
– Poemagosto. Festival Internacional de Poesía en Allariz.
– Poetas Di(n)versos.
– Salón do Libro Infantil e Xuvenil do Concello de Pontevedra.

Proxecto literario na rede
Galicia Encantada, coordinador: Antonio Reigosa.
Nee Barros. Canle de Youtube de promoción de libros en galego.
O bosque dos cromosomas, de Olga Novo.

Xornalismo cultural
– Montse Dopico.
Ramón Nicolás.
– Ramón Rozas.

Volve a novela coa que Xurxo Souto “inventou o mar” para a súa xeración

Desde Nós Diario:
“Edicións Xerais reedita O retorno dos homes mariños, do escritor e músico Xurxo Souto.
“Para min é unha celebración e unha emoción importante porque esa noveliña foi a primeira que escribín hai 20 anos”, conta o autor.
E agora volve tal e como foi pois para Souto é “importante manter ese toque de época, o documento de como era A Coruña de hai 20 anos, que mudou moito”, puntualiza.
A novela conta a vida de dúas personaxes, Mercedes, unha moza heavy que ten que traballar nun taller téxtil do Orzán para Inditex, “que agora leva- ron para Marrocos”; e outro rapaz, Eco, que fixo FP (Formación Profesional) porque quería ser antenista, “e chegou o tempo da televisión por cabo”, recalca o escritor.
No que si hai mudanza é na cuberta, que agora deseña o ilustrador Javi Prieto co retrato da protagonista, Mercedes, que tamén será o centro doutra novela de Xurxo Souto, A gran travesía de Chiruca Macallás.
Coa perspectiva das dúas décadas, a novela ten para o seu autor un novo valor. “Creo que é moi importante que alí apareceu a inquedanza da miña xeración, que non estaba formulada, eramos rapazada da cidade, cidades-barco, mais os nosos pais eran da aldea…
Somos da Coruña pero ninguén nos falou do mar a pesar de que nos chame na madrugada, ‘o Orzán’ ou ‘o Berbés’”. A procura do mar fíxoa Xurxo Souto non só neste O retorno dos homes mariños, nin n’A gran travesía de Chiruca Macallás, senón tamén cos Diplomáticos no disco Capetón, nos programas de radio.
Mais, “esta novela foi a miña propia invención do mar”, explica evocando Jenaro Marinhas del Valle e o seu poema épico Invenção do Mar.
O autor de O retorno dos homes mariños ten plans de cara a cando recuperemos a mobilidade. “Presentacións in itinere polas inmediacións da Torre de Hércules, por exemplo”, relata.
E tamén na ruta Vigo-A Coruña, “A Coruña e Vigo son a mesma cidade desde a perspectiva do mar e estamos incomunicados por terra, pola AP-9, como pode ser que o fluxo de comunicación máis importante do país sexa un negocio privado”, reivindica Xurxo Souto.
“Edúcannos como terrícolas”, di o escritor, “pero a xente nova ten fame de mar”.
E tamén Lisboa será obxectivo da presentación desta reedición, pois alí está a capela de “Santo Amaro dos galegos”.
“Un santo, que non existe, pois non está no santoral senón que é de culto popular e con tanta presenza na Coruña”.”

Ramón D. Veiga: “Botaremos en falta o Entroido pero podemos celebralo na casa”

Desde o Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FV): Que pretende con este libro [Non pare a festa. É tempo de Entroido 2]?
– Ramón D. Veiga (RDV): Igual que co anterior, É tempo de Entroido!, queremos que a rapazada (e os non tan nenos) saiba da enorme riqueza etnográfica que temos en Galicia. Porque hai máscaras moi coñecidas coma os Peliqueiros de Laza, as Pantallas de Xinzo ou os Cigarróns de Verín, pero tamén existen outros Entroidos, se cadra máis agochados, como os Vixigueiros de Samede ou os Follateiros de Lobios –por citar só dous– igual de interesantes.
– FV: Tamén ten unha parte musical interesante… con que fin?
– RDV: A música é fundamental en calquera festa e se en É tempo de Entroido! lle pedimos a Isabel Fernández Reviriego (Aries) que lle puxese música ao texto do libro, neste caso foron Os Amigos dos Músicos os encargados de musicar Non pare a festa e non podemos estar máis contentos co resultado. Ademais, unha canción (e un vídeo realizado por Siradella Films) é un recurso interesantísimo para os colexios, onde os mestres e as mestras poden cantar e bailar co alumnado ao mesmo tempo que lles dan a coñecer o Entroido galego.
– FV: Entendo que o libro fai unha descrición das figuras do Entroido en Galicia, os nenos e nenas son conscientes ou é precisamente para achegarlles estas figuras tradicionais?
– RDV: Os nenos e nenas que viven en vilas e aldeas onde hai un personaxe típico do Entroido coñéceno e víveno intensamente. Porén, hai moitos lugares en Galicia onde o Entroido é máis urbano e viven a festa dun xeito diferente: disfrázanse, asisten aos desfiles ou mesmo participan nas comparsas e nos concursos, pero isto é moi diferente do que queremos amosar cos nosos libros. Aquí trátase o Entroido tradicional e, mediante as ilustracións de David Sierra, damos a coñecer como son esas máscaras, eses traxes e, en definitiva, eses personaxes tan excepcionais que forman parte da nosa cultura e da nosa tradición e que debemos reivindicar e respectar. (…)”

Eva Mejuto: “Este libro conta a historia dunha crianza pero narrada pola propia nena”

Desde Xerais:
“O programa ZigZag Fin de Semana, da TVG, emitiu unha entrevista de María Solar con Eva Mejuto e Bea Gregores sobre o libro: A lavandeira de San Simón, publicado por Xerais. A entrevista pode verse nesta ligazón.”

Tabela dos libros. Febreiro de 2021

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Velaquí a nova Tabela dos Libros, onde se ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”