Arquivos da etiqueta: Eli Ríos
Cambre: presentación de Bicha, de Eli Ríos
Compostela: presentación de O becho que quería comer á avoa, de Rocío Leira
Allariz: II Festival de poesía Poemagosto
A Coruña: presentacións de Eli Ríos, Francisco A. Vidal e Uxío-Breogán Diéguez
Presentación de Bicha na Deputación de Ourense (17-7-2015), por Eli Ríos
Desde
o blogue de Eli Ríos:
“O venres 17 de xullo, na Deputación de Ourense, Patricia Román máis unha servidora puidemos ter entre as nosas mans a obra Bicha. Foi realmente emocionante porque era a primeira vez que entrabamos en contacto todos os elementos xuntos.
Para quen non puidestes estar alí, déixovos, aquí, o meu agradecemento do XII Premio Pura e Dora Vázquez:
“En primeiro lugar quería darlle os parabéns a Patricia Román por este premio e agradecerlle as fantásticas ilustracións que realizou para Bicha. Se xa é dificil realizar unha ilustración con alguén con quen tes compenetración… facer o que fixo ela é incrible. De feito xa non son quen de recordar as personaxes que imaxinei. Agora só podo velas como ela as debuxou.
En segundo lugar, pero non só non menos importante senón fundamental. Agradecerlle a todas as persoas que nos tiveron a paciencia inmensa nos períodos de facer real este libro que hoxe aquí presentamos. Javier, Alfonso, María José, Tórculo Edicións (aos que mareamos ben mareados!) e, en especial, a Ana porque a pobriña non só tivo que aguantar as loucuras creativas senón unha “fuxida de tellado” pola que me quero desculpar publicamente. Cando me chamou para comunicarme o fallo do xurado deuse unha situación surrealista porque me colleu co pé cambiado e lembro que só acertei a preguntarlle: Pero estás segura que son eu? E alí se puxo a reler a acta e a comprobar que eu realmente era eu. Grazas Ana por non colgarme o teléfono nese momento de dúbida existencial.
E, tamén, á Deputación de Ourense, a todas as persoas que facedes posible este premio e ao xurado porque é unha honra levar un premio con nome de muller. E de dúas mulleres como Pura e Dora Vázquez! Elas que nos abriron o camiño ás demais e nos mostraron que outra forma de facer as cousas é posible incluso nun xénero tan maltratado como a literatura infantil.
Por último, gustaríame recoller unha pregunta que facía Pura Vázquez no seu poema Visitas ao Bosco: ”(¿E si o lobo se casara/ coa nena Caperuciña?)“ Con esta pregunta convídovos a entrar en Bicha para darlle a volta aos prexuizos sobre a literatura infantil e á invisibilidade das mulleres na escrita, para seguir o camiño aberto por Pura e Dora Vázquez e para que, espero e desexo, desfrutedes dunha obra escrita e ilustrada por mulleres porque a bicha non existe desde o individual senón que todas e todos facemos parte dela. Moitas grazas.”
Eli Ríos: “Luces e sombras no diario”
Artigo
de Eli Ríos na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Achegarse á lectura dun diario é complexo. Máis aínda se nos fala dunha enfermidade que, a día de hoxe, continúa roubándonos momentos coas compañeiras e amigas porque as quendas, para esta viaxe, non van pola toca, van pola leva.
No Diario da luz e a sombra a mesma diarista, María Victoria Moreno, convértese nesa personaxe literaria que proxecta unha forma de entender o mundo entre o íntimo e o público: a intimidade do monólogo que as demais escoitan… e debullan! Desde a primeira páxina! A autora vainos procurar e ” obrigarnos” a participar porque estas liñas “O meu desexo sería que, xa feitas libro, caesen nas mans de persoas que padecen cancro que que lles servisen para coller azos” e “a quen non teña ningunha relación co cancro e lea este diario, quero dicirlle que é mortal -amólate, curioso lector-“(p. 15). E entramos nese proceso de escrita (sen as regras tan estrictas como poden ter outros xéneros), nesa escusa de caracter aleatorio e inmediato que realiza o truco de maxia para transfomar o invisible en visible grazas á complicidade porque “o meu descubrimento é que, compartindo ledicias, todos os que entramos no reparto tocamos a máis” (p. 89). Si, querida persoa lectora, “ledicias” porque o cancro de mama é unha enfermidade que afecta, neste caso, a unha muller, non a define. Así, a través das páxinas, coñecemos “a filla que calquera nai desexaría ter”(p. 103), a cadeliña Alma que comparte as súas dores, as cartas de Pedro Ferriol que lle chegan desde o outro lado do océano, etc Unha vida completa que a autora nos vai mostrando cómo mirar desde todos os prismas posibles: os días que se encontra mellor, os días que a dor a posúe, os días que ten que facer un esforzo inxente para dirixirse cara o seu traballo ou o día que descobre que un viño cos amigos cura moitos padecementos. Todos os anaquiños que acaen á perfección para formar o todo.
A luz é un elemento fundamental neste diario pero tamén hai sombras. E para elas ten reservadas unha arma moi potente: o humor. O cotiá dos procesos médicos mostran unha beleza afectiva que nos sorprende (e axuda a relativizar moitas cousas). Coa mestría dunha fascinante narradora, nas primeiras páxinas descubrimos que na sala da quimioterapia “había un paisano que flipaba por min”(p. 40) e queremos saber máis. O diario dosifica os tempos, as sombras e os soños de montar unha granxa de vacas desde as butacas do hospital. E a historia evolúe cos retallos daqueles que saben que ” o cancro no é un regalo. É, falando claro, unha putada”(p. 21)” e enceréllase coa imaxe no espello, coas lembranzas do pasado, coas promesas de futuro desde Cuba, coas aventuras dos seus alumnos ou descubrimentos como ” agora vexo que fixen o ridículo preocupándome polo que podía ser e non foi”(p. 74). (…)”
A importancia de cambiar as lentes…, por Eli Ríos
Artigo de Eli Ríos na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“O diario violeta de Carlota (Gemma Lienas, 2011, Galaxia) é precisamente iso: un diario que escribe unha adolescente chamada Carlota. Non existen, polo tanto, nesta narrativa, espazos de fantasía ou irreais. Carlota escribe sobre o mundo que a rodea.
O día do 14 aniversario de Carlota, a avoa Isabel dalle como agasallo un caderno rosa cunha mancha violeta e non sabe moi ben qué facer con el. A súa outra avoa, Ana, propónlle analizar a realidade desde outra perspectiva porque “Todos os elementos machistas vánsenos metendo dentro do cerebro sen que no deamos de conta. Precisamente para sermos conscientes, temos que poñer unhas lentes violetas(*) e miralo todo cuns ollos novos, con ollos feministas (*) (p. 22) xa que “as lentes violetas que me permiten ver- deixando á parte esa mirada masculina que nos ensina a sociedade- o significado real de moitas situacións” (p. 141) Desta forma, Carlota realiza enquisas, cuestiona a familiares e persoas coñecidas, observa os medios de comunicación desde a óptica da igualdade para ir descubrindo as grandes diferencias no tratamento entre homes e mulleres en cuestións como o sexo, relacións e diferenzas laborais, educacionais, etc. Afectada por todos os datos que recolle decide crear ACOMI (Asociación Contra Os Modelos Impostos, p. 122) para dar a coñecer os resultados das súas pesquisas e implicar non só o seu círculo máis próximo senón, incluso, a colectividades doutros centros educativos porque “temos que loitar contra calquera discriminación” (p. 151).
Aínda que na versión galega hai algunha colocación pronominal que dificulta a súa lectura (“Así pois, convencinche para escribires o teu diario violeta?”- p. 22-, “E que queres que lle eu faga?” -p. 79-, “É que a min me gustan as mozas…”-P. 119-), en xeral, esta historia está narrada con moita naturalidade e sentido do humor. Búscase, polo tanto, un achegamento á persoa que le sen victimizar as mulleres, sen atacar aos homes e cunha linguaxe próxima á utilizada na adolescencia para facer unha análise de diferentes aspectos. Ademais inclúe, no final, un glosario no que se explican e detallan as palabras e conceptos que poidan resultar complicados.
Sen ser unha novela nin un manual, este diario pon riba da mesa aqueles interrogantes que, hoxe en día, están de plena vixencia: as expresións que, aínda que non se usen con intención de facer dano, teñen tintes machistas por tradición, a crueldade coa que se califica o físico das mulleres, os hábitos aprendidos como que o rapaz teña que tomar a iniciativa nunha relación amorosa, etc. E, sobre todo isto, Carlota apréndenos a reflexionar cunha sinxela regra da inversión coa que, dándolle a volta á nosa forma de ollar as cousas, descubriremos (e incluso nos sorprenderemos) que a realidade está chea de prexuizos e desigualdades. Si. Prexuízos e desigualdades que, unha vez detectados, teñen solución. E Carlota convídanos a xuntarnos nese esforzo.”
Videopoema de Eli Ríos, do poemario Doe tanto a túa ausencia
Lara Dopazo gaña o Certame Francisco Añón de Poesía 2015 con Ovella
Desde
o Portal Galego da Língua:
“Lara Dopazo Ruibal, natural de Marim, foi a ganhadora do certame Francisco Anhom de Poesia na ediçom de 2015, dotado com 1.200 €. Segundo o júri, o poemário ganhador, Ovella, salienta polo «trabalho de precisom» da autora, numha «esturtura longa, nada fácil de trabalhar» em que também «destaca o trabalho com as imagens».
O júri também concedeu dous accesit para os poemários Ani(vers)ario, de Vicente Vázquez Vidal (Melide) e Nomearte é morrer un pouco menos, de Manuel Otero Boquete (Ames).
Na seqüência do ato de entrega dos prémios participárom, entre outras pessoas, Verónica Martínez Delgado, autora do prefácio de Doe tanto a túa ausencia, de Eli Ríos, obra ganhadora em 2014. Também foi apresentada uma coletânea dos trabalhos apresentados em 2014.”
