Lugo: presentación conxunta de Corazón e demais tripas, de Emma Pedreira, e Literatura galega e pornografía, de Xulio Pardo de Neyra

O14910417_1807121992834361_9066606334559894585_n sábado 5 de novembro, ás 12:30 horas, na Libraría Trama (Avenida da Coruña, 21), en Lugo, terá lugar unha presentación-vermú de Corazón e demais tripas, de Emma Pedreira, e Literatura galega e pornografía, de Xulio Pardo de Neyra, publicados en Positivas. No acto participa, xunto aos autores, Marica Campo.

Héctor Cajaraville Araujo gaña o 7.º Premio Meiga Moira 2016 de Literatura Infantil-Xuvenil convocado por Baía Edicións

“OBasesMoira2016_1 Xurado, formado polas escritoras Andrea Maceiras (gañadora dos 4.º Premio (2010) e 6.º Premio (2014) coa obras Violeta tamurana e Miña querida Sherezade, respectivamente) e Conchi Regueiro, María Dores Fernández López, profesora de Ensino Medio de Lingua e Literatura Galega na Coruña, a tamén escritora Marica Campo, que actuou de Presidenta, e a directora editorial de Baía Edicións, María Belén López Vázquez, como secretaria, reunido o martes día 11 de outubro de 2016 resolveu conceder por unanimidade o 7.º Premio Meiga Moira de Literatura Infantil-Xuvenil á obra presentada baixo o lema “Briolanxa”.
Abertas as plicas, a mesma resultou corresponder a presentada polo escritor compostelán Héctor Cajaraville Araujo, que leva como título Denébola a Roxa e proposta para lectoras e lectores a partir de 12 anos.
O Xurado manifestou, entre outros aspectos, o seguinte:
«Denébola a Roxa é unha novela de aventuras de estrutura áxil e dinámica, ambientada no século XVII que relata o desafío dunha muller afouta nun mundo de homes.
A protagonista, Denébola, que comparte nome coa estrela máis brillante da constelación de Leo, loitará pola procura dun destino máis luminoso que o que seu pai elixiu para ela.
Marcada desde o nacemento pola superstición asociada á súa cabeleira roxa, tentará rexerse polos seus propios principios e tomar as rédeas da súa propia vida».
A obra será publicada por Baía Edicións na súa colección Meiga Moira antes de finalizar o ano e a autora recibirá 2.500 euros, cantidade coa que está dotado o Premio.
Noutra orde de cousas, o Xurado valorou a alta calidade das obras presentadas, das que catorce alcanzaron a selección final, o que evidencia máis unha vez o extraordinario momento que vive a literatura en galego dirixida ao público infantil e o importante xermolo de escritoras e escritores que está dando o país para seguir facendo avanzar o galego como idioma literario e de uso vehicular entre as nosas nenas e nenos.”

Lugo: presentación de Memorias do San Froilán, coordinado por Isidro Novo e Antonio Reigosa

O Servizo isidro-novo-antonio-reigosa-memorias-do-san-froilande Publicacións do Concello de Lugo anuncia para o xoves, 6 de outubro, a presentación do número 13 da colección “O San Froilán dos devanceiros”. O acto terá lugar ás 20:00 horas no Salón de Plenos do Concello, con entrada libre.
Nesta ocasión a publicación, coordinada por Isidro Novo e Antonio Reigosa, leva por título Memorias do San Froilán, e é o resultado das actividades prácticas que levaron a cabo os asistentes ao Cuarto ciclo do Obradoiro de Narración Oral organizado pola Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG e que tivo lugar en Lugo entre setembro e decembro de 2015.
Realizáronse arredor de 30 entrevistas a persoas de diferentes idades e lugares que achegaron en cada caso a súa particular memoria das Feiras e Festas do San Froilán.
A obra consta de 10 capítulos que atenden a epígrafes como “Entre a lenda e a historia, algo de memoria”, “A feira”, “Barracas, tómbolas e outros garigolos”, “Comer e beber no San Froilán”, “Carreiras de motos e outras competicións”, “O teatro e outros espectáculos no San Froilán”, “A arte do engano: Carteiristas, tafures, trileiros, fazais, charlatáns e encantadores”, “As músicas do San Froilán”, “O sexo no San Froilán (A prostitución e outras formas de desafogo masculino)” e a “A memoria migrante”.
Son coautores deste libro Xosefa Anllo Fernández, María Tareixa Campo Domínguez, Marcelo Castro Pena, María Celina Cruz Rodríguez, Luz Darriba, Mónica Díaz Jublí, Jesús María Juaristi Linacero, Concepción López Fernández, Jesús Meilán Barreiro, Antonio Molejón Domínguez, Antonio Sampayo Flores, Xosefa Yáñez Anllo e Pilar Yáñez Lombardía.

A seguir, un extracto da introdución do libro:
“Durante o desenvolvemento do IV Obradoiro de Narración Oral, que tivo lugar entre setembro e decembro de 2015, foi madurando a idea de tratar de recuperar, como exercicio práctico, algún tipo de memorias da nosa colectividade. Debemos ter en conta que estes obradoiros, que patrocina a Concellería de Cultura, Turismo, Xuventude e Promoción da Lingua do concello de Lugo e promove a sección de literatura oral da AELG (Asociación de Escritoræs en Lingua Galega) teñen como obxectivo incentivar a comunicación e a transmisión de coñecementos de todo tipo desde a memoria e a través da oralidade e da fonte oral.
Poderían ser outros moitos os temas escollidos para recuperar as lembranzas que transmitidas fundamentalmente por vía oral puidesen provocar en nós, nas persoas asistentes a este obradoiro, un interese maioritario. Pero foi este, a memoria das Feiras e Festas do San Froilán, o tema que desde que se propuxo suscitou a práctica unanimidade. Mais o que nun principio non tiña máis pretensión que a realización dunha actividade práctica ‑tomando como tema obxecto de investigación as Feiras e Festas do San Froilán‑ foise convertendo, paseniño, nun traballo laborioso mais pracenteiro, do que canto máis sabiamos máis queriamos saber.
Comezamos por elaborar unha enquisa que nos servise de guía, continuamos xestionando posibles entrevistas con persoas que tivesen algo que contar, transcribimos e comentamos o que nos foron contando e axiña nos decatamos de que, a pouco que nos esforzásemos, estabamos en condicións de reunir historias suficientes para elaborar algo con máis pretensións que un traballo de aula.
Este é o resultado, o libro que agora, coincidindo coa celebración das Festas de San Froilán 2016, e grazas á xenerosidade do servizo de publicacións municipal, pasa a formar parte da extensa e meritoria nómina de títulos da colección “San Froilán dos devanceiros”.”

A Escritora na súa Terra: Helena Villar Janeiro. Rianxo, 2016. Crónica videográfica (III)

O sábado 25 de xuño tivo lugar unha nova edición de O/A Escritor/a na súa Terra, dedicada neste 2016 a Helena Villar Janeiro, en Rianxo.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa do acto, da que destacamos hoxe as seguintes intervencións:

Intervención de Cesáreo Sánchez, presidente da AELG:

Laudatio: Marica Campo:

Entrega da Letra E e resposta á laudatio por Helena Villar Janeiro:

Crónica da homenaxe “A Escritora na súa Terra – Letra E” a Helena Villar Janeiro

CRÓNICA

Mirarei este mar
cos ollos que hoxe inscribo nesta pedra.
Navegarei solpores en Rianxo
sen antes ter eu sido mariñeira.

Helena Villar Janeiro

Escribir, tirar do fío para dispoñelo en urdas, para pasar a trama, para facer a tea: tecer. Tecer a vida cara adiante como as hedras da clepsidra poboan o tempo que flúe. Tecer a vida cara atrás como quen remonta o río e volve a onde só a palabra recupera os instantes. Recoller palabras de noso, tal abelorios, e nomear o mundo igual que se bordara as formas dos soños que fabula. Tiña que ser así porque Helena medrou entre fíos na xastrería familiar, primeiro ensino, primeiro ateneo, onde se recitaban os clásicos, se interpretaba bel canto e desfilaban historias e personaxes, segundo ela mesma refire. 

A Asemblea de Socias/os da AELG aprobou por unanimidade outorgar a Letra E de 2016 a Helena Villar Janeiro, quen xa é Socia de Honra da AELG. Entregouselle en Rianxo o 25 de xuño, na que foi a vixésimo segunda edición desta homenaxe.

A Homenaxe O/A Escritor/a na súa Terra, impulsada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), chegou en 2016 á súa XXII edición recaendo na figura de Helena Villar Janeiro, que foi homenaxeada no Concello de Rianxo, a terra que ela elixiu para vivir os solpores da ría de Arousa.

Esta iniciativa anual conforma xa unha tradición na traxectoria da Asociación, e tense constituído ao longo de dúas décadas como unha celebración na que a terra de orixe ou adopción do homenaxeado/a cobra un protagonismo fundamental. É vontade da AELG honrar escritores/as  procurando o contacto directo co autor/a e a súa implicación persoal na xornada de homenaxe. Unha celebración múltiple e popular na que se vén recoñecendo a entidade literaria de insignes figuras das nosas letras, a través dunha serie de eventos como a entrega do galardón Letra E de escritor/a (unha peza escultórica de Caxigueiro), a plantación dunha árbore simbólica (un loureiro elixido pola propia autora) e a colocación dun monólito conmemorativo.

Vexa aquí a crónica fotográfica completa da homenaxe (da autoría de Eduardo Castro Bal – A. C. Alexandre Bóveda – Ollo de vidro)

PROGRAMA

Paseo Marítimo no Peirao de Sete Fogas

Descubrimento do Monólito conmemorativo e plantación do loureiro (árbore simbólica da escritora)

Acto de entrega da “Letra E” (Escola da I República – Cuartel vello)

Entrega da peza escultórica do artista Caxigueiro

Intervención da homenaxeada: Resposta á laudatio por parte de Helena Villar Janeiro.

14:00 h. Xantar no Pazo de Rianxiño

Xantar de confraternidade.

Helena Villar: “Agora xa teño o título de escritora”

Entrevistat1275935622011villar janeiro_helena_20 a Helena Villar en Sermos Galiza:
“Rianxo foi o epicentro en que tivo lugar a homenaxe da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) a Helena Villar, que foi recoñecida co premio Escritora na súa Terra. Conversamos con ela nada máis recibir a Letra E e após plantaren o loureiro elixido por ela propia.
“Metaforicamente era a entrega do meu título de escritora”. Así responde Helena Villar Janeiro cando se lle pregunta como está a vivir a homenaxe á Escritora na súa Terra por parte da AELG. “Agora xa teño a escultura real co E de escritora [unha peza escultórica de Caxigueiro]”, chancea.
“Teño xa o título físico para poder exercer unha carreira, a de escritora, que exercín sen título ningún e hoxe comprométome a seguir profundizando nela. Vou facer 76 anos, parece que estou moi ben de saúde e prometo que vou usar a marabillosa lingua que aprendín dos velliños dos Ancares para seguir escribindo”, sinala en declaracións a Sermos Galiza.
Helena Villar confesa que o acto que está a ter lugar este sábado en Rianxo “dá moita enerxía e pulo para darlle vida ás palabras e para continuar na literatura”. Sente “unha emoción moi grande debido a que os escritores e escritoras decidiran darme o premio e a que o concello, toda a xente, contribuíse de maneira deslumbrante, desde a organización até a composición por parte de Antón Alcalde dunha peza en tres tempos para min”.
A escritora homenaxeada salienta a xenerosidade do concello, “son adoptiva e tratáronme de forma inmellorábel”. Tamén gostou especialmente da interpretación da Rianxeira, “todos cantamos como se fósemos un coro organizado”. “Iso demostra unha unión e un desexo de homenaxear moi grande”, admítenos, emocionada. Aliás, agradécelles “a todos os meus amigos e amigas, non só escritores e escritoras, que viñesen de todas as partes de Galiza para participar na homenaxe. É un agasallo enorme”. “Doulle moito mérito á complicidade do concello, concello entendido como xente e como institución”, conclúe.
Un abrazo de todos a todos
Cesáreo Sánchez, presidente da AELG, salientou na súa intervención a traxectoria de Helena Villar como escritora, “aparte da súa condición, é necesario resaltar a súa achega aos máis novos nunha época en que estaban a abrirse os camiños para que hoxe a colleita da literatura infantil e xuvenil sexa tan fértil”. “Para que hoxe haxa cinco premios nacionais de literatura infantil e xuvenil tivo que haber escritores e escritoras como Helena Villar que abrisen camiño e que sementasen”. “Tamén é de subliñar a súa condición de ensinante en galego naqueles tempos”, engadiu o presidente da AELG.
“Foi como un abrazo de todos a todos”. Así define Cesáreo Sánchez a xornada matinal da homenaxe. “Tamén estamos moi contentos porque aos poucos imos equilibrando a nómina de escritoras dentro dos 22 actos de entrega da Letra E que levamos realizado”, explica, “Helena é a oitava das mulleres ás que se lles dedica esta homenaxe”.
Durante a mañá, tiveron lugar as intervencións da propia homenaxeada, de Cesáreo Sánchez e do alcalde de Rianxo, Adolfo Muíños, así como unha fermosa laudatio de Marica Campo. Colocouse o monólito en homenaxe a Helena Villar e plantouse a árbore elixida pola poeta, un loureiro.
De maneira simbólica a entrega da Letra E tivo lugar no edificio da Casa da Cultura que acolleu as escolas da Primeira República e que antes fora cuartel. “Desta maneira tamén recollemos a traxectoria e biografía dos edificios e do propio país”, afirma o presidente da AELG, quen lle agradeceu ao “Concello no que é tan fácil vivir en galego” a súa colaboración.”

A Escritora na súa Terra: Helena Villar Janeiro. Rianxo, 2016, o sábado 25 de xuño

Helena Villar Janeiro - reversoAt1275935622011villar janeiro_helena_20 Asemblea de Socias/os da AELG aprobou por unanimidade outorgar a Letra E de 2016 a Helena Villar Janeiro. Entregaráselle en Rianxo o 25 de xuño, na que será a vixésimo segunda edición.

Escribir, tirar do fío para dispoñelo en urdas, para pasar a trama, para facer a tea: tecer. Tecer a vida cara adiante como as hedras da clepsidra poboan o tempo que flúe. Tecer a vida cara atrás como quen remonta o río e volve a onde só a palabra recupera os instantes. Recoller palabras de noso, tal abelorios, e nomear o mundo igual que se bordara as formas dos soños que fabula. Tiña que ser así porque Helena medrou entre fíos na xastrería familiar, primeiro ensino, primeiro ateneo, onde se recitaban os clásicos, se interpretaba bel canto e desfilaban historias e personaxes, segundo ela mesma refire.

A Homenaxe O/A Escritor/a na súa Terra, impulsada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), chega en 2016 á súa XXII edición recaendo na figura de Helena Villar Janeiro, que será homenaxeada no Concello de Rianxo, a terra que ela elixiu para vivir os solpores da ría de Arousa.

EstaHelena Villar Janeiro - anverso iniciativa anual conforma xa unha tradición na traxectoria da Asociación, e tense constituído ao longo de dúas décadas como unha celebración na que a terra de orixe ou adopción do homenaxeado/a cobra un protagonismo fundamental. É vontade da AELG honrar escritores/as procurando o contacto directo co autor/a e a súa implicación persoal na xornada de homenaxe. Unha celebración múltiple e popular na que se vén recoñecendo a entidade literaria de insignes figuras das nosas letras, a través dunha serie de eventos como a entrega do galardón Letra E de escritor/a (unha peza escultórica de Caxigueiro), a plantación dunha árbore simbólica (un loureiro elixido pola propia autora) e a colocación dun monólito conmemorativo.

Programa

11:30 h. (Paseo Marítimo no Peirao de Sete Fogas).

Descubrimento do Monólito conmemorativo e plantación do loureiro (árbore simbólica da escritora). Interveñen:

Cesáreo Sánchez Iglesias, Presidente da AELG.
– Adolfo Muíños Sánchez, Alcalde de Rianxo.
Helena Villar Janeiro.

Acto de entrega da “Letra E” (Escola da I República – Cuartel vello) Interveñen:

– Adolfo Muíños Sánchez, Alcalde de Rianxo.
Mercedes Queixas Zas, Secretaria xeral da AELG.
Cesáreo Sánchez Iglesias, Presidente da AELG.
Marica Campo: Laudatio.

Entrega da peza escultórica do artista Caxigueiro.

Intervención da homenaxeada: Resposta á laudatio por parte de Helena Villar Janeiro.

14:00 h. Xantar no Pazo de Rianxiño

Esta actividade conta co apoio de CEDRO (Centro Español de Dereitos Reprográficos), Deputación da Coruña, Consellaría de Cultura e Concello de Rianxo.

Nota: O traxecto desde o Peirao de Sete Fogas até o Pazo Rianxiño pódese facer a pé en 15 minutos.

Marica Campo: “Coido que, literalmente, Manuel María conseguiu quedar na paisaxe, ser un con ela”

EntrevistaMarica Campo a Marica Campo na Real Academia Galega:
“(…) – Real Academia Galega (RAG): Que características pensa que definen a obra de Manuel María?
– Marica Campo (MC): A primeira, é obvio, a extensión. Non teño noticia de ningún autor galego que escribise tantos libros de poemas. E, como é sabido, aínda que este fose o xénero que cultivou en maior medida, ten tamén unha significativa obra teatral, xornalística, narrativa e mesmo de ensaio. En segundo lugar, e tomando o título dun libro de Gloria Fuertes, foi un poeta de garda, é dicir, sempre dispoñíbel, ao servizo de Galiza, das causas humanas, e da nosa lingua. A terceira, a multiplicidade de rexistros. Por exemplo, o mesmo podemos achar poemas filosóficos, existencialistas, de gran beleza e fondura, que ler outros de intención satírica, con ripios buscados adrede para facer máis eficaz a burla. E por último, aínda que podería estenderme moito máis, a sinxeleza, cousa ben difícil de conseguir, a carencia de hermetismo, o que lle permite, ademais de expresarse, comunicar.
– RAG: Cales son, ao seu xuízo, as súas achegas de maior interese?
– MC: Para min iso que non me atrevo a chamar panteísmo nin falacia patética (proxección dos propios sentimentos sobre as cousas), senón comuñón coa terra. Hai un verso del no que declara querer quedar na paisaxe, ser un con ela. Coido que, literariamente, o conseguiu. Quen teña conversado con el un camiño, un lugar, unha comida ou unha copa de viño “competente”, seguirá a velo nesas cousas. (…)
– RAG: Como descubriu vostede a Manuel María? Que recordo garda daquela descuberta e que supuxo para vostede?
– MC: Coido que mo deu a coñecer miña irmá Teresa, que traballaba e vivía en Monforte a mediados dos sesenta. A partir de aí xa me interesei pola súa obra. Despois acudín a conferencias súas organizadas pola asociación cultural Sementeira, de Viveiro, e presentáronnos Xulia Canoura e Francisco Luís R. Guerreiro, un matrimonio de mestres moi implicados na cultura e a política galegas. Máis tarde chameino para que lle falase ao alumnado do C. P. de Xove e ficaron el e mais Saleta na miña casa do Torrillón. Ao día seguinte era o Pilar, o meu santo, e fomos celebralo a Estaca de Bares. Desde aquela, sempre o festexamos xuntos. O 1 de xaneiro, onomástica dos chamados Manuel, tamén eu acudía a cear na súa casa xunto cuns poucos amigos e amigas. Era, como se sabe, un gran conversador e coñecía moita xente. Eu fiquei moi sorprendida de que soubese máis ca min dunha rama da familia de miña nai, os Maseda. Nun seu artigo de “Andando a terra” relata unha anécdota dun deles, alcumado O Tranquilo, que eu descoñecía. Para min foi, non só un mestre de literatura, senón un catedrático de amor á terra e coñecemento do noso país. Prologou, xunto con Pilar Pallarés, a miña primeira antoloxía persoal. Manuel María era, sobre todas as cousas, un home bo. Podería relatar situación vividas con el que evidencian a súa carencia de rancor e a ausencia total de autopropaganda, mostra da súa humanidade e humildade. (…)”

Dez obras significativas da LIX galega, segundo Helena Villar Janeiro

DesdeHelena Villar Lermos.gal:
“(…) A grande escritora Helena Villar Janeiro proponnos unha listaxe dos 10 títulos máis significativos da LIX galega de todos os tempos.

A galiña azul, Carlos Casares.
A Marela Taravela, Xosé Neira Vilas.
Os soños na gaiola, Manuel María.
A expedición do Pacífico, Marilar Aleixandre.
Abracadabras, Marica Campo.
Contos por palabras, Agustín Fernández Paz.
O misterio dos fillos de Lúa, Fina Casalderrey.
A nena de auga e o príncipe de lume, Xabier P. DoCampo.
O segredo de Marco Polo, Francisco Castro.
O meu pesadelo favorito, María Solar.”

Helena Villar elixiu Rianxo para celebrar a homenaxe da AELG “A Escritora na súa Terra”

ORianxo20160225CesáreoSánchezHelenaVillarAdolfoMuiños pasado 13 de febreiro a Asemblea de Socias/os da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) aprobou por unanimidade outorgar a Letra E de 2016 a Helena Villar Janeiro. Entregaráselle no marco dos actos de homenaxe que baixo o nome “A/O Escritor/a na súa Terra – Letra E” a AELG vén celebrando desde hai 22 anos; será en Rianxo por decisión da autora, o día 18 do mes de xuño.
Esta iniciativa anual conforma xa unha tradición na traxectoria da Asociación, e tense constituído ao longo de máis de dúas décadas como unha celebración na que a Terra, a través neste caso do Concello de Rianxo, e a propia homenaxeada cobran un protagonismo fundamental, pois é vontade da AELG honrar escritores/as procurando o contacto directo co autor/a e a súa implicación persoal na xornada de homenaxe.
O xoves 25 de febreiro tivo lugar unha reunión de Cesáreo Sánchez co alcalde de Rianxo, Adolfo Muíños, para tratar dos detalles da organización, dado que esta celebración múltiple e popular conta cunha serie de eventos como a plantación dunha árbore simbólica, a colocación dun monólito conmemorativo e a atribución do nome da homenaxeada a un espazo público ou infraestrutura cultural do concello, ademais dun acto de estudo da traxectoria literaria da persoa recoñecida a través dunha laudatio que será feita por Marica Campo, acto que remata coa entrega da Letra E, unha peza escultórica que este ano elabora o escultor Caxigueiro.