O VIII Concurso de microrrelatos premia nove historias dende Galicia a Polonia

Desde a Real Academia Galega:
“O VIII Concurso de microrrelatos que organizan a Real Academia Galega e PuntoGal xa ten gañadores. Lugo, Barcelona e Varsovia son os lugares desde onde participaron as tres persoas premiadas na categoría de adultos: Santiago Argüeso Galván (1997), gañador do primeiro galardón, e Damián Fernández Rodríguez (1986) e Rebeca Lema Martínez (1986), que se fixeron co segundo e o terceiro, respectivamente. Na modalidade xuvenil os dous primeiros premios son para as veciñas de Guitiriz Yanira Ansede Iglesias (2008) e Mencía Rodríguez Lorenzo (2009). O terceiro, para a coruñesa María Conde Alba (2008). Da Coruña é tamén Ana López Canosa (2013), gañadora do primeiro da categoría infantil, na que Laura Álvarez Barrio (2013), veciña de Redondela, conseguiu o segundo e a luguesa Irene Suárez Rodríguez (2015) o terceiro.
Entre as case mil historias presentadas dun máximo de 200 palabras, os xurados recoñeceron ademais como finalistas seis textos de Marisa Vidal Collazo (1966), natural de Corme e veciña de Santiago de Compostela; Sara Jul Rivas (1972), de San Cibrao (Cervo); o compostelán Anxo Rey López (2010); Itxaso Illarramendi González (2010), veciña de Vigo; Airela Ónega Ferreiro (2015), de Lugo; e Xoel Villar Castro (2014), de Castrelo de Miño, gañador do terceiro premio na mesma categoria na edición do ano pasado.
A RAG, PuntoGal e Luzes, revista que colabora na organización do concurso, entregarán os premios o venres 18 de xullo nun acto aberto a todo o público que se celebrará no salón de actos da Fundación Luis Seoane (rúa San Francisco, 27 – A Coruña). As historias gañadoras poderán lerse nunha edición especial en liña que se publicará nas páxinas web das entidades convocantes e relatos.gal, e tamén, canda as finalistas, en Luzes.

Categoría de persoas adultas
Natural e veciño de Lugo, Santiago Argüeso Galván fíxose co primeiro premio de adultos coa historia titulada “O cadro”, 169 palabras que conmoven co ollada que ofrecen sobre a perda daquilo que marca a cotiandade dunha vida, destacou o xurado desta categoría, composto polo académico de número Víctor F. Freixanes; o presidente de PuntoGal e tamén académico Manuel González, a académica correspondente Débora Campos, a xornalista Yolanda Virseda e o director xeral de PuntoGal, o xornalista Darío Janeiro.
Santiago é filólogo de formación e nestes momentos traballa nunha cadea de supermercados, aínda que a docencia é a súa vocación. Lector apaixonado, a escritura está tamén presente no seu día a día. Escribe desde que era un pícaro, de relatos a “simulacros de obras teatrais”. “Incluso algunha idea de novela paseou e pasea pola miña cabeza, mais todo isto sempre sen pretensións de chegar a maiores”, confesa. Ata o momento publicara algúns pequenos poemas soltos e artigos en revistas universitarias e nunca se presentara a un certame literario.
Damián Fernández Rodríguez gañou o segundo premio con “Lagamei Lalo”, un relato de 106 palabras. Naceu en Ourense, medrou en Pontevedra e agora vive en Barcelona, onde traballa no ámbito da tradución, en procesos de calidade lingüística para empresas tecnolóxicas. “Escribo dende hai anos, tanto microrrelatos coma textos máis longos, por gusto persoal e por explorar outras formas de expresión”, conta. O segundo premio nesta convocatoria é o seu primeiro galardón literario e conségueo cun relato “moi especial” para el. O xurado sinala que esta historia ilustra a importancia das palabras e de formular ben as preguntas, e tamén dalgún xeito un tempo en que non se está disposto a sufrir, moito máis que a vida implique sufrimento.
Rebeca Lema Martínez mereceu o terceiro premio coa historia titulada “Tan duro”, un texto de 144 palabras no que constrúe con humor un personaxe que non é o que inicialmente o lector pensa. Con raíces familiares en Laxe, naceu na Coruña, viviu tamén en Vigo e Santiago de Compostela, e desde 2013 reside na capital de Polonia, onde exerce a docencia. En 2022 saíu do prelo o seu libro de relatos Historias de amor para nefelibatas e tamén escribe novelas baixo pseudónimo, unha delas xa publicada e outras dúas en camiño.
Marisa Vidal Collazo, finalista na mesma categoría con “Seur”, é docente de Física e Química e conta tamén con varias obras nas librarías, unha delas de carácter colectivo como parte das Comadres das Letras e outras coas asociacións Encrucillada e Mulleres Cristiás Galegas. En 2022 publicou o seu primeiro libro en solitario, Eu son Exeria. Lectura feminista dunha viaxe no século IV. A mención do xurado do concurso da Real Academia Galega e PuntoGal súmase aos recoñecementos que recibiu por outros relatos nos certames que organizan  Buserana, o Colexio Oficial de Psicólogos de Galicia e a Biblioteca da Deputación da Coruña.
Tamén resultou finalista “F+G=0”, de Sara Jul Rivas, profesora de Matemáticas. Hai uns meses Sara apuntouse coa súa filla a un obradoiro de escritura con Antía Yáñez e foi así como se animou a concursar nunha edición na que, destaca o xurado, se constata o aumento progresivo do nivel, edición tras edición.

Xuvenil
Nas categorías xuvenil e infantil o xurado compuxérono os académicos correspondentes Xosé María Lema e Ana Romero Masiá; a presidenta do Padroado do Museo do Pobo Galego, Concha Losada, e a filóloga Cristina Ríos en representación de PuntoGal; e mais o editor e xornalista César Lorenzo. De acordo coa súa escolla, os dous primeiros premios para persoas de 12 a 17 anos son para dúas alumnas do IES Poeta Díaz Castro de Guitiriz.
Yanira Ansede Iglesias é a gañadora do primeiro xuvenil co relato titulado “No tempo esquecido”. Conta que non escribe moito, pero que ten moitas historias na cabeza, e gústanlle os coches e o fútbol. “Xogo dende os 4 anos e son afeccionada do Dépor”, explica. Mencía Rodríguez Lorenzo conseguiu o segundo galardón xuvenil con “A chave”. Naceu nunha familia que lle inculcou o amor á lectura, e tamén á escritura, na que se iniciou en 2016 cando, cadrando coas Letras Galegas de Manuel María, a súa avoa paterna a agasallou cun exemplar d’Os soños na gaiola. “A noite que nunca olvidarán” valeulle a María Conde Alba (2008), veciña da Coruña, o terceiro premio. Estuda o bacharelato internacional no Colexio Eirís e conta que lle gusta o piano dende os catro anos e pasar o tempo libre coas amizades.
O xurado destacou así mesmo como finalistas os relatos “Esculcando na memoria”, de Anxo Rey López, alumno de terceiro da ESO do IES Antonio Fraguas de Santiago de Compostela, que salienta que se presentou ao concurso animado pola súa profesora Lupe García Prieto; e “Éxtase”, de Itxaso Illarramendi González, alumna da Compañía de María de Vigo, apaixonada da lectura e da escritura e gañadora xa, malia a súa mocidade, dunha morea de premios. O último deles consistiu na súa inclusión na Lista de honra de prata do Premio Jordi Sierra 2025.

Infantil
A coruñesa Ana López Canosa, alumna de sexto do CEIP Zalaeta, é a gañadora do primeiro premio infantil con “A negrura da noite”. Gústalle a ler e escribir desde moi pequena, comezou a facelo a carón da súa avoa e levou xa algún outro premio literario, tanto escribindo poesía coma contos. A lectura e a escritura son tamén parte da vida de Laura Álvarez Barrio, alumna de sexto do CEP Santa Mariña de Redondela, gañadora do segundo premio infantil con “O libro do tempo esquecido”. Ademais dos libros, nos que atopa mundos e xentes inimaxinables e fantásticos, gústalle debuxar.
Irene Suárez Rodríguez, alumna de 9 anos do CEIP das Mercedes de Lugo, é a autora de “O murmurio da montaña”, o conto distinguido co terceiro premio. Ela é outra devota da lectura, encántalle ademais a música e pasar tempo coas amigas. No mesmo colexio lugués estuda Airela Ónega Ferreiro, de 10 anos, outra apaixonada da lectura e tamén de falar, confesa. O seu relato “Desexos voadores” é un dos finalistas canda “Indisciplina planetaria”, de Xoel Villar Castro, de 11 anos. Na edición anterior Xoel mereceu o terceiro premio deste concurso, e agora colleita un novo éxito para o CEIP de Castrelo de Miño neste concurso.”

Claudia Pérez, Luca Chao e Manuel González Seoane gañan o VII Concurso de microrrelatos da RAG e PuntoGal

Desde a Real Academia Galega:
““Nin coa lexivia”, unha historia sobre a violencia que se exerce contra as mulleres a través das palabras, é a gañadora do primeiro premio do VII Concurso de microrrelatos da Real Academia Galega e PuntoGal na categoría de adultos, ao que se presentaron máis de 450 textos. A súa autora é Claudia Pérez González (1995), nada no Bierzo e veciña de Ourense. O segundo premio é para Luca Chao (1988), que xa se fixera co mesmo galardón en 2021, desta volta cun texto titulado “Esperanza” coa guerra como escenario non nomeado; e “Herdanza”, un conto sobre os conflitos familiares presentado por Manuel González Seoane (1955), natural de Vilagarcía de Arousa e residente na Coruña, mereceu o terceiro.
O xurado composto polo presidente da Real Academia Galega, Víctor F. Freixanes; o presidente de PuntoGal e tamén académico, Manuel González; a académica correspondente Olga Castro; o director xeral de PuntoGal, Darío Janeiro; e a escritora Antía Yáñez, membro do comité de redacción da revista Luzes, elixiu ademais como finalistas “Cando viu o seu corpo xeado”, de Almudena Falcón Folgueira (1982), natural de Cospeito e veciña de Castro de Ribeiras de Lea; e “Á autoridade competente”, de Álvaro Arbizu Ponce (2001), veciño de Cedeira.
Da historia de Claudia Pérez González, profesora de Lingua castelá e literatura no IES Ferro Couselo de Ourense, o xurado salientou a súa capacidade para reflectir o peso dos estereotipos de xénero que estigmatizan aínda hoxe as mulleres. O relato, de 190 palabras, denuncia ademais que “a violencia tamén está nas palabras”.
O texto máis breve dos premiados na categoría de adultos, con 88 palabras, é “Esperanza”, unha reflexión arredor da guerra sen mencionala que lle valeu un novo galardón neste concurso á luguesa Luca Chao, doutora en Ciencias Sociais. O xurado subliñou o “dominio da arte do microrrelato” que se demostra neste conto, no que o título dialoga co texto para lle dar sentido, atrapando a atención de quen o le ata o final.
Canto a “Herdanza”, escrito polo mestre xubilado Manuel González Seoane, o xurado destacou a “sorpresa final moi ben administrada” dunha historia que “evidencia os conflitos que marcan as familias, ás veces por cousas moi cativas”.
O xurado escolleu ademais como un dos contos finalistas “Cando viu o seu corpo xeado”, de Almudena Falcón Folgueira, do que chama a atención a súa capacidade de non normalizar a guerra; e “Á autoridade competente”, de Álvaro Arbizu Ponce, do que subliña o xeito de xogar co léxico. Ambos os autores son tamén docentes: Almudena Falcón de Lingua galega e literatura e Álvaro Arbizu mestre.
Na modalidade de 12 a 17 anos, o coruñés Jacobo Pérez Criado (2007), a luguesa Mencía Ferreiro García (2007) e Carla Coucheiro Rodríguez (2009), valenciana e veciña de Santiago de Compostela, foron distinguidos co primeiro, segundo e terceiro premio, respectivamente. Así o decidiu o xurado que avaliou os case 500 textos presentados nas categorías de persoas menores de idade, integrado nesta ocasión polo académico de número e dramaturgo Euloxio R. Ruibal; a académica correspondente e profesora da USC Montse Pena Presas; a presidenta do padroado do Museo do Pobo Galego e membro da directiva de PuntoGal, Concha Losada; a filóloga e tamén membro do equipo de PuntoGal Cristina Ríos; e o escritor e xornalista Lois Alcayde Dans, coordinador da revista Luzes.
Na categoría infantil o primeiro premio é para Martina Boo Álvarez (Cambre, 2012); o segundo, para Mariña Abollo Aneiros (Santiago de Compostela, 2012); e o terceiro, para Xoel Villar Castro (2014), de Castrelo de Miño. O xurado elixiu ademais como finalistas xuvenís senllos relatos de Paula García Villar (Lestedo, 2008) e do veciño de Tomiño Brais González Vázquez (2007); e como finalistas infantís, unha historia do compostelán Pedro Novais Méndez (2012) e outro conto de Mariña Abollo Aneiros.
Todos os relatos premiados poderán lerse nunha edición dixital que se difundirá nas páxinas web da RAG, de PuntoGal e do concurso (relatos.gal) o día da entrega dos galardóns. As nove historias galardoadas e mais as finalistas publicaranse ademais na edición en papel de Luzes.”

Xosé Luís Mosquera Camba e Lois Pérez gañan os Premios Johan Carballeira do Concello de Bueu

Desde o Concello de Bueu:
Xosé Luís Mosquera e Lois Pérez Díaz son os gañadores dos Premios Johan Carballeira convocados polo Concello de Bueu. Os xurados, reunidos este luns pola tarde, acordaron conceder o premio na categoría de poesía a Xosé Luís Mosquera coa obra Trece maneiras de mirar un almanaque; e a Lois Pérez Díaz coa reportaxe Eloxio do apenovismo, publicada orixinalmente na revista Luzes.
O xurado do premio na modalidade de poesía compuxérono Manuel López, poeta e gañador da edición anterior, Oriana Méndez, poeta e crítica literaria, e Xosé Henrique Costas, profesor da Facultade de Filoloxía e Tradución da Universidade de Vigo e escritor. Da lectura dos 55 poemarios presentados, o galardón concedeuse á obra de Mosquera, da que se sobranceou “a madurez literaria e contemporaneidade que se amosa na fluída integración de múltiples rexistros textuais e culturais no propio devir do poemario”. Ademais, o xurado considerouna “unha proposta poética que destaca por combinar con habelencia múltiples rexistros dende o culto ao popular, con imaxes inesperadas e fragmentos de maior narratividade”. Todo iso leva a que “o poemario acade un resultado exitoso que contribúe a consolidar o panaroma poético das nosas Letras”.
Pola súa banda, o xurado na categoría de xornalismo estivo composto por Héctor Pena, xornalista do Nós Diario e gañador da anterior edición, Carolina Sertal, xornalista de Faro de Vigo, e Manuel A. Mosteiro, presidente da Asociación de Amigos de Johan Carballeira. De entre os vinte e tres traballos presentados ao certame, o gañador foi a reportaxe de Lois Pérez, de cuxo traballo o xurado valorou “a interrelación entre cultura e construción da AP-9”. Ademais saliéntase “a orixinalidade á hora de abordar unha temática árida como as infraestruturas e capta a atención do lector/a dende o primeiro momento, facendo atractiva este tipo de información”. Así mesmo, “é moi interesante o percorrido de Norte a Sur que fai ou autor recollendo espazos e momentos históricos moi ben imputados co trazado da AP-9”.
A entrega dos premios vai ter lugar nun acto público que se celebrará arredor das Letras Galegas. (…)”

Antía Yáñez gaña o XIX Premio Johan Carballeira de Xornalismo do Concello de Bueu

Desde o Concello de Bueu:
Antía Yáñez resultou gañadora do XIX Premio Johan Carballeira de Xornalismo convocado polo Concello de Bueu con “A saúde mental en Galicia, en bragas’, publicada na revista Luzes e que destacou de entre as dezaseis obras presentadas. O xurado, que se reuniu na tarde deste martes, 3 de maio, coincidindo co Día Mundial da Liberdade de Prensa, estivo conformado polas xornalistas Cláudia Morán Mato, Marta Veiga Izaguirre (gañadora da pasada edición do certame), e Manuel A. Mosteiro García, en representación da Asociación de Amigos de Johan Carballeira. Na acta, o xurado salientou que “esta crónica xornalística vincula o persoal e o político, pois parte dunha vivencia propia entroncando coas opinións de profesionais e doutros doentes de forma fluída”. Así mesmo, “visibiliza o tema das enfermidades mentais, de urxente atención e agravadas pola pandemia, e da problemática que supón ter que enfrontarse a un profesional diferente cada vez que abres a porta da consulta”, sen esquecer “que o remate desta crónica, a pesar de ser breve, é moi expresivo e contundente”.
O premio, dotado con 1.500 euros, naceu coma unha homenaxe ao político, poeta e xornalista bueués, José Gómez de la Cueva, máis coñecido como Johan Carballeira, quen tamén fora alcalde de Bueu ata o seu asasinato a mans dos franquistas. (…)”

Gala dos Premios Follas Novas do Libro Galego 2021

Foto da actividadeA Gala dos Premios Follas Novas do Libro Galego 2021 está organizada pola Asociación Galega de Editoras, a Federación de Librarías de Galicia e a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.

Case corenta títulos son os finalistas dos premios Follas Novas do Libro Galego, uns galardóns que estrean denominación nesta sexta edición en homenaxe a Rosalía de Castro e que repasan a actividade dun exercicio, o 2020, especialmente difícil para o mundo autoral, editorial e libreiro. Estes premios e os seus case corenta títulos finalistas demostran que, a pesar das dificultades, o mundos dos libros non só non se detivo, senón que está facendo fronte ás dificultades con toda a enerxía e a inventiva que requiren os tempos.

Os premios Follas Novas do Libro Galego terán a súa resolución nunha gala que se celebrará o sábado 15 de maio no Teatro Principal de Santiago de Compostela, a partir das 19:00 h. Será presencial pero non terá público debido as restricións de aforo. Os premios serán emitidos desde a canle de YouTube dos premios Follas Novas e terá como presentador a Quico Cadaval. Tamén participarán na cerimonia o Cuarteto de saxofóns da Banda Municipal de Música de Santiago.

Ademais das categorías 15 categorías nas que se premian os mellores títulos e autoría da produción editorial de 2020, os Follas Novas tamén recoñecen os premios honoríficos de cada unha das tres asociacións organizadoras. A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega honrará ao escritor angolano José Luandino Vieira, a Federación de Librerías de Galicia recoñecerá o traballo do libreiro Manuel Arenas, da libraría Arenas da Coruña; e a Asociación de Editoras de Galicia renderá tributo ao desaparecido Xulio Amigo, director comercial da Editorial Galaxia.

Para ver a emisión da gala só tedes que premer nesta ligazón.

A elección dos títulos e autores que forman parte do listado de finalistas pechou a primeira parte dun proceso de selección no que as asociacións organizadoras, Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, a Asociación Galega de Editoras e a Federación de Librarías de Galicia aportaron as súas respectivas candidatas en cada un dos apartados dos premios. Unha vez elaborada a listaxe definitiva de finalistas, un xurado deliberará e decidirá quen son as gañadoras e gañadores en cada unha das categorías. Os premios Follas Novas do Libro Galego contan co apoio da Deputación da Coruña, o Concello de Santiago, Centro Español de Dereitos Reprográficos, o Xacobeo 2021 e a Xunta de Galicia.

FINALISTAS

PREMIOS A OBRAS EDITADAS EN 2020

Ensaio e investigación
Irmandiñas (Edicións Laiovento), Aurora Marco.
Nós xs inadaptadxs. Representações, desejos e historias LGTBIQ na Galiza (Através Editora), VV. AA. Daniel Amarelo (coord.).
Zona a Defender (Edicións Xerais de Galicia), Manuel Rivas.

Divulgación
Federico García Lorca en Santiago de Compostela (Alvarellos Editora), Henrique Alvarellos.
Guía definitiva dos peixes da Galiza (Soriaourensana de Libros), Pancho Lapeña e Nacho Munilla.
Unha mente que voa (Edicións Xerais de Galicia), Xurxo Mariño.

Narrativa
Entre donas (Baía Edicións), varias autoras.
Para toda a vida (Aira Editorial), Eva Moreda.
Un señor elegante (Edicións Xerais de Galicia), Suso de Toro.

Infantil
Mar de mazá (Editorial Galaxia), Elvira Ribeiro.
Nós outras (Chan da Pólvora), Marica Campo e Menchu Lamas.
O pintor cego (Kalandraka Editora), Xabier P. DoCampo e Xosé Cobas.

Xuvenil
A nena do vestido de flores (Aira Editorial), Manuel Fontemoura.
O mal querer (Baía Edicións), Natalia Carou.
O pintor cego (Kalandraka Editora), Xabier P. DoCampo e Xosé Cobas.

Libro ilustrado
A lavandeira de San Simón (Edicións Xerais de Galicia), Eva Mejuto e Bea Gregores (ilus.).
Contrahistorias de Galicia (Edicións Embora), Antonio Reigosa e Rita Gutiérrez (ilus.).
Extra! (Kalandraka Editora), Paco Nogueiras e Marc Taeger (ilus.).

Banda deseñada
O derradeiro libro de Emma Olsen (novela gráfica) (Editorial Galaxia), Berta Dávila e Pablo Prado.
Pequena historia da Coruña (Edicións Embora), Xosé Alfeirán e Xosé Tomás.

Iniciativa bibliográfica
A lavandeira de San Simón (Edicións Xerais de Galicia), Eva Mejuto e Bea Gregores (ilus.).
Carta xeométrica de Galicia-Facsimilar (Cerne), Domingo Fontán.
Castelao. Construtor da nación. Tomo II. 1931-1939 (Editorial Galaxia), Miguel Anxo Seixas Seoane.

Tradución
A nosa Negra (Hugin e Munin), Harriet E. Wilson, traducido por María Reimóndez.
Aramados (Alvarellos Editora), Manuel García Gerpe, traducido por Miro Villar.
Unha noite no tren da Vía Láctea (Aira Editorial), Kenji Miyazawa, Miguel Robledo (ilus.), traducido por Gabriel Álvarez Martínez.

Poesía
A desvértebra (Chan da Pólvora), Ana Romaní.
A ganancia e a perda (Kalandraka Editora), de Martín Veiga.
Ninguén morreu de ler poesía (Edicións Xerais de Galicia), Aldaolado.

Teatro
Melancoholemia (Kalandraka Editora), Antón Reixa.
O charco de Ulises (Edicións Positivas-Xunta de Galicia), Santiago Cortegoso.
Só un home bo (Edicións Positivas), Raúl Dans.

Libro mellor editado
Nós outras (Chan da Pólvora), Marica Campo e Menchu Lamas.
O bolero de Ravel (Kalandraka Editora), José Antonio Abad e Federico Delicado (ilus.).
O pintor cego (Kalandraka Editora), Xabier P. DoCampo e Xosé Cobas.

PREMIOS A TRAXECTORIAS

Iniciativa cultural ou fomento da lectura
– Poemagosto. Festival Internacional de Poesía en Allariz.
– Poetas Di(n)versos.
– Salón do Libro Infantil e Xuvenil do Concello de Pontevedra.

Proxecto literario na rede
Galicia Encantada, coordinador: Antonio Reigosa.
Nee Barros. Canle de Youtube de promoción de libros en galego.
O bosque dos cromosomas, de Olga Novo.

Xornalismo cultural
– Montse Dopico.
Ramón Nicolás.
– Ramón Rozas.