Arquivos mensuais: Decembro 2020

“Un veleiro nunha caixa de mistos”, por Beatriz Maceda Abeleira

Publicado o por

Reproducimos a continuación o artigo elaborado por Beatriz Maceda Abeleira, publicado en Nós Diario, co que o Consello Directivo da AELG se sente plenamente identificado:

“A tarde de Nadal está a piques de rematar e a luz do día é xa unha invisible visión na negrura do mar, teimando co murmurio da súa existencia. Estou escribindo, e como un pano que se pecha de súpeto, no que o público, desconcertado, non sabe se seguir sentado ou marchar, a voz do meu compañeiro rompe o silencio –faleceu Lino– e escoitei a túa gargallada sincera, cómplice. E lembrei un de tantos encontros, que sempre eran de ledicia e aprendizaxe.
Unha tarde de chuvisca, na rúa da Estrela, pousaches o teu brazo sobre os meus ombreiros e, acompañándome até a miña casa, falaches de Valle–Inclán, asubiaches unha melodía e recitaches eses versos de Lois Pereiro que te emocionaban até as bágoas —sigo os pasos do sangue no meu corpo/ e coa unlla do dedo máis firme/ abro un sulco vermello en media lúa/ na vea que me acolle tan azul.—
A consciencia de estar calada até os osos, chegou moito despois, mentres, só importaban as túas palabras, o teu xeito de contar historias, de mesturar o pasado co que está por vir nese o teu corazón inconformista.
Ao despedirte, agasalláchesme cunha das túas caixas de mistos nas que agochabas veleiros cun punto vermello no horizonte. Ese costume durou até hoxe, que máis que nunca serán os meus tesouros e os de tantas outras persoas. Os nosos veleiros amarrados no porto da memoria.
Quen tivo a sorte de coñecer a Lino Braxe, ten a fortuna de levar tatuada a súa ollada, a súa voz, no espazo no que vive o querer do común. Lino era o artista que ao temón do seu veleiro ía acollendo tripulación, aperta tras aperta, para levarnos cara ese punto vermello no ceo.
Amaba a poesía como un xeito de vivir a vida, de entendela e facérnola entender. Quixera vivir dela, así o dixo en moitas ocasións, pero por máis que nesta terra agroman poetas como chorimas no mes de abril…

DELICATESSEN
Nun país coma o meu
os máis sensibles pasan por parvos
e os máis cultos son insensibles.
Por iso no meu país
se devora aos poetas
con ignorancia canibal.

Lino Braxe. Do seu libro Alaridos (accésit de Poesía Miguel González Garcés, 2006)

Non hai actividade artística que puxese cancelas a súa creatividade. Poesía, narrativa, música, pintura, dobraxe, espazos radiofónicos, dramaturxia… Debutou como cantante de ópera no Teatro Colón coas obras: A Traviata, A somnámbula e A Bohème. Mesturou, xunto con Rómulo Sanjurjo (Avenida Atlántica), o poema Negra Sombra de Rosalía cos ritmos reggae.
No teatro quedará para sempre ese primeiro Hamlet (2006) en galego. Xunto con Manuel Rivas, adaptou a obra baseada na tradución ao galego de Miguel Pérez Romero. No elenco estaban, entre outros, os actores e as actrices Luís Tosar, Miguel Pernas, Manquiña, Flor Maceiras, Iolanda Muíños, Víctor Mosqueira… Foi o seu un Hamlet que chegou ao público, porque esa era a conexión que sempre buscaba Lino. El, que gustaba da soidade como da vida, coa mesma intensidade, establecía a súa comunicación nos escenarios, coas súas actrices e actores do teatro amador. Na actualidade, dirixindo a Compañía de Teatro da Asociación Cultural Alexandre Bóveda.
Tamén fixo adaptacións doutros textos: A soldadeira, de Luís Seoane, do que era grande admirador e estudoso da súa obra, así como O paseo das esfinxes, de Luísa Villalta. Da súa autoría son Inverno Occidental (2012) Edit. Laiovento; A Actriz (1991) Gañadora do Teatro Breve do Facho; A promesa (1991) Edicións do Castro.
Lino, irmán, poeta, é tan difícil non volver falar de ti, da persoa! A túa ausencia golpea, como neste preciso instante, as gotas de chuvia no cristal da xanela.
É vinte e seis de decembro, saio do tanatorio, ese non lugar, e sinto que nos apertas a todas, e escoitamos a túa voz:
— Ollade, irmás, irmáns… alá, no horizonte… os mastros do veleiro do Vizconde de Mendiá!
E aperto na miña man a derradeira caixa de mistos que leva dentro un veleiro, cun círculo vermello no horizonte.
Até sempre, Lino!

Beatriz Maceda Abeleira. Escritora. Vogal da AELG pola Coruña.”

Crónica videográfica da XIII Xornada de Literatura de Tradición Oral. O humor na literatura de tradición oral (III)

Publicado o por

A XIII Xornada de Literatura de Tradición Oral. O humor na literatura de tradición oral é unha iniciativa da AELG co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega. Tivo lugar o 24 de outubro no Salón de Actos da Deputación de Lugo. Con esta xornada dedicada a ‘O humor na literatura de tradición oral’ preténdese amosar como funciona ese recurso intrínseco, estrutural dentro dos xéneros de literatura tradicional popular, como inflúe na memoria ou como pode axudar a resolver situacións de conflito.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

– Conferencia Rir do mundo, comezando por nós. Algúns mecanismos do humor nos contos tradicionais, por Paula Carballeira:

– Conferencia Humor e lingua, por Xosé Lois González “O Carrabouxo”:

– Mesa redonda Anatomía da retranca, con Lois Pérez, Paula Carballeira e Xosé Lois González “O Carrabouxo”:

– Sesión práctica Contaba morrer, por Lois Pérez:

“As letras”, por Marta Dacosta

Publicado o por

Artigo de Marta Dacosta en Nós Diario:
“Hai que dicir que si, que acertaron. Que foron quen de nos poñer de acordo a moitas persoas. E iso queda no seu haber, ser quen de unificarnos no desencanto e na frustración. Iso acaba de conseguir a RAG.
Unha vez máis, desoíu as numerosas peticións que reclamaban prolongar a celebración de Carvalho Calero ao ano 2021, habida conta da excepcional situación que, sexamos realistas, fixo que a celebración deste ano nada tivese que ver coas que se realizaron nos anos precedentes. Tamén é mal fado que, despois de agardar tantos anos e votacións a que recibise a honra das letras o primeiro Catedrático de lingua galega na Universidade, sobrevivente do Partido Galeguista, fose cadrarlle este ano imposíbel que deveu nunha celebración fanada en todos os ámbitos.
Unha xa imaxinaba, con ese pesimismo que nace das derrotas diarias, que a RAG non atendería a proposta de prolongar o ano Carvalho Calero. Tamén imaxinaba que, para evitar as críticas, utilizaría o nomeamento dunha muller, a ser posíbel, unha autora que viñese sendo reclamada tamén socialmente, co que estarían en condicións de dicir que si atenderon as peticións da sociedade. E desa fórmula resulta o nomeamento de Xela Arias.
A receita para partirnos o corazón, especialmente ás persoas que coñecemos a Xela e seguimos a lembrala con afecto.
Así as cousas, conseguiron poñernos de acordo na desilusión que sentimos. Nin celebramos a Carvalho como é debido, nin celebraremos a Arias como ela tamén merece. Nos medios e nas redes, aumentan a cada pouco as voces que fan notar esta desfeita, poetas, editores, investigadoras e amigos de Xela coinciden neste diagnóstico negativo.
A RAG acaba de demostrar a súa incapacidade para dialogar co presente das letras. Semella un organismo esclerótico e insensíbel que se parapeta nunha tradición enfaixada que xa non conecta co pobo galego.
En palabras da propia Xela Arias, tomadas do seu derradeiro libro:
“Alienada morfoloxía dos deberes
tes por gloria a conquista do escaparate.””

Montse Fajardo, biógrafa da muller de Castelao: “Non sei se Virxinia Pereira tivo unha vida feliz, pero o que é seguro é que non se rendeu xamais”

Publicado o por

Entrevista a Montse Fajardo no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Todo apuntaba a que ía ter unha vida cómoda como muller dun médico… pero a vida é incerta, e Virxinia Pereira foi testemuña de excepción de moitos dos acontecementos históricos do século XIX, primeiro na compaña de Castelao e logo soa, loitando por preservar o seu legado. A entrevista pode verse aquí.”

Trávelin, de Antonio Piñeiro, gañadora do XXVII Premio Manuel Lueiro Rey de Novela Curta

Publicado o por

Desde o Concello do Grove:
“O xurado desta vixésimo sétima edición do Premio Manuel Lueiro Rey de Novela Curta convocado polo Concello do Grove emitiu o seu ditame. Os escritores e críticos literarios Alberto Avendaño, Armando Requeixo, Ánxela Rodríguez, Mario Regueira e Ignacio Vidal Portabales elixiron a novela co título Trávelin, presentada por Manuel Antonio Piñeiro Fernández baixo o pseudónimo ‘Avelaíña’. Trátase dun autor natural de Ribeira que conta no seu haber co Premio García Barros do Concello de Lalín pola obra As Fiandeiras e é ademais editor e director da editorial Bourel, na que se publican libros artesáns cosidos á man.
Piñeiro engade a súa referencia aos anteriores gañadores do Lueiro Rey, elixidos entre un elevado número de participantes que, como cada ano, quixeron optar a este premio. A alta calidade das propostas confírmase ano tras ano, o que converte a convocatoria do Manuel Lueiro Rey nunha das máis importantes do escenario literario galego. Queda pendente da evolución da situación actual a celebración do acto de entrega deste galardón que, ademais dos 3.000 euros, consiste na publicación da obra a través da editorial Edicións Xerais de Galicia.”

Crónica videográfica da XIII Xornada de Literatura de Tradición Oral. O humor na literatura de tradición oral (II)

Publicado o por

A XIII Xornada de Literatura de Tradición Oral. O humor na literatura de tradición oral é unha iniciativa da AELG co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega. Tivo lugar o 24 de outubro no Salón de Actos da Deputación de Lugo. Con esta xornada dedicada a ‘O humor na literatura de tradición oral’ preténdese amosar como funciona ese recurso intrínseco, estrutural dentro dos xéneros de literatura tradicional popular, como inflúe na memoria ou como pode axudar a resolver situacións de conflito.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

– Conferencia Humor salgado, por Suso Lista:

– Conferencia A ágora da taberna, por Quico Cadaval:

– Mesa redonda O segredo do humor, con Antonio Reigosa, Suso Lista e Quico Cadaval:

Crónica fotográfica do Roteiro Literario por Muxía, guiado por Xan Fernández Carrera

Publicado o por

Estas son algunhas das fotografías do Roteiro Literario por Muxía, que guiou Xan Fernández Carrera o sábado 26 de decembro. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.