Xosé Luís Axeitos: “Manuel Antonio non morre no 1930, continúa vivo ata os nosos días”

Entrevista a Xosé Luís Axeitos en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Como foi o labor de documentación que sustenta esta obra [Manuel Antonio. Unha vida en rebeldía]?
– Xosé Luís Axeitos (XLA): Foi un traballo de máis de catro anos. Elaborei un cuestionario que fun respondendo co arquivo familiar e o expediente militar. Facendo algunhas interrogacións topeime con respostas documentais que contradicían o meu propio pensamento. Gran parte da documentación é a que pertencía á súa nai. Posiblemente estea purgada, pois todo o mundo rompe algunha carta comprometida. Analicei máis de 400 epístolas e 200 fotografías. (…)
– LVG: Agasallaríanos con algunha curiosidade extraída do libro?
– XLA: Existen moitos aspectos anecdóticos, como que pagou 500 pesetas para librarse do servizo militar. Incluso co nome, sempre existiu a pregunta de se é Manoel Antonio ou Manuel Antonio. Non o explico no libro, pero dos centenares de cartas realicei unha porcentaxe das sinaturas. Dependendo do interlocutor, por exemplo as faccións das Irmandades da Fala na Coruña e Ourense, empregaba un ou outro. Na primeira apostarían por Manuel e na segunda por Manoel. (…)
– LVG: Esta biografía pode cambiar a visión que temos del?
– XLA: É posible, ata eu mesmo tiven ideas e tentacións que non coinciden. Quixen ver un Manuel Antonio anarcosindicalista, pero trala análise atopeime a un autor desencantado coa actividade das Irmandades e con amigos que se alistan na Unión Patriótica de Primo de Rivera.
– LVG: A publicación do manifesto Máis alá foi un punto de inflexión, ¿como o recolleu?
– XLA: O manifesto xoga un papel importante, rompe co oficialismo canónico de Rosalía, Curros e Pondal e coa crítica. Un rapaz que apenas levaba 19 poemas publicados lanza este reto e queda libre para todas as innovacións literarias. Nunca quixo escribir na revista Nós nin en El Pueblo Gallego. Pagou constantemente esa ousadía e non foi acollido por ningún círculo, por iso na posguerra chamábano «poeta aelleiro» e trala súa morte todas as necrolóxicas e obituarios son de escritores mozos, como Luís Seoane ou Otero Espasandín. (…)”

Suso de Toro: “Quero unha Galiza descolonizada e soberana”

Entrevista a Suso de Toro en Ideas.gal:
“(…) – Ideas.gal (I): Que é para ti Galiza, hoxe?
– Suso de Toro (SdT): Para min, intimamente, é o que foi desde neno, o meu destino. Un destino asumido e que vai acompañado dun punto de desesperanza e que se esforza cada día en negar a desesperación. Como sei que non teño o dereito a expresar os meus sentimentos sen máis diría que, como cidadán, é un proxecto de reconstrución dun país e un proxecto de construción nacional. A Galiza é o soño dunhas minorías, desde Faraldo e Rosalía, que soñamos unha nación que non conseguimos que exista. Intento racionalizar ese soño, non abundar na desesperación e na paranoia, que son as trampas nas que podemos caer as persoas que se senten marxinadas e orpimidas. O deber dos intelectuais é sinalar as debilidades e defectos do seu país e, tamén, imaxinar solucións e avances posíbeis. (…)
– I: Cal é a túa valoración da cultura galega, e por onde debería encamiñar o seu futuro?
– SdT: Existen unha serie de institucións, a cultura instituída nestes anos de autonomía interpretada e ocupada pola dereita submetida ao centralismo. A composición e as ideas reinantes nesas institucións, loxicamente, son as propias desta situación histórica. É evidente que se esta mesma etapa autonómica fose interpretada polo galeguismo político, como tería acontecido na II República de non ser o golpe de estado, as cousas serían ben distintas. Mesmo o debate tan significativo sobre as normas ortográficas e a concepción da lingua tería sido doutro modo. O modelo establecido é consecuencia de como se construiu o mundo universitario español controlado desde o españolismo madrileño, o mesmo acontece coas visións do reino da Galiza e da Galiza mesmo nos estudos históricos e prehistóricos… Pagamos esta historia tan dura nosa. Particularmente, sei que as institucións son necesarias e desexo que sirvan para dinamizar, non para frear e parasitar a creación existente, cousa que hoxe acontece. A creación artística hoxe é máis fértil do que poidamos lembrar quen nacemos no franquismo, hai unhas xeracións novas que crean proxectos creativos colaborativos no cinema, literatura, teatro, música… Fáltalles a amplificación, o eco que debera dar o poder político e os medios para que toda esa creación chegue á sociedade.”

Ciclo de Literatura Infantil e Xuvenil. O Teatro e as súas potencialidades na educación infantil, do 3 de outubro ao 7 de novembro

A AELG colabora co Ciclo de Literatura Infantil e Xuvenil. O Teatro e as súas potencialidades na educación infantil ao abeiro do convenio coa Secretaría Xeral de Política Lingüística.

Na Sala multiusos Emilia Pardo Bazán do Edificio Facultades do Campus As Lagoas (Ourense). Todas as sesións comezan ás 18:00 h.

Entrada libre.

Inscrición (gratuíta) para recibir un diploma de asistencia (12 horas) en imocino@uvigo.es

Para alumnado de Ciencias da Educación, alumnado do Campus Universitario de Ourense, mestres/as en activo e público en xeral.

O Ciclo, coordinado por Isabel Mociño (Facultade de Ciencias de Educación, Campus de Ourense – Universidade de Vigo), conta coas seguintes conferencias:

3 outubro | Paula Carballeira | Que facemos co teatro?

10 de outubro | Raquel Castro | Teatro, unha ferramenta imprescindible no ensino.

17 de outubro | Antón Cortizas | Escribir teatro dende o anfiteatro.

24 de outubro | Carlos Labraña | Teatro para ler, teatro para pensar.

31 de outubro | Manuel Núñez Singala | Normalización da lingua, identidade e literatura.

7 de novembro | Sabela Gago | Literatura infantil e dramatización.

Obxectivos
• Dar a coñecer estratexias, recursos e ferramentas para achegar o teatro e a dramatización á infancia e adolescencia.
• Divulgar experiencias e producións de Literatura Infantil e Xuvenil galega da man das propias creadoras/es (autoras/es, ilustradoras/es), aspecto fundamental entre futuros docentes da Educación Infantil e Primaria.
• Reforzar as carencias dos currículos académicos en materias específicas para o traballo coa literatura dramática e a representación na etapa da Educación Infantil e Primaria.
• Desenvolver coloquios/conversas coas creadoras/es participantes (autoras/es textuais, da ilustración, escenógrafas/os, directoras/os…) para contrastar as liñas de creación das persoas participantes coa percepción que os usuarios/consumidores teñen da súa produción.
• Valorar as potencialidades do teatro e as súas múltiples dimensións na práctica docente e na formación da infancia.
• Tomar conciencia entre o alumnado, mediadores e público en xeral da importancia de coñecer a literatura para os máis novos, saber recomendar as obras de calidade e, sobre todo, aquelas que promovan valores en positivo, entre eles a literatura dramática.
• Visibilizar a produción e potencialidades da literatura dramática para a infancia e adolescencia, incidindo en criterios de selección coherentes e acordes ao coñecemento da evolución histórica destas producións.
• Valorar o papel dos docentes e a escola como dinamizadores, programadores e normalizadores culturais.

Chamando á Terra, novo programa sobre libros na Radio Galega

O sábado 9 de setembro, entre as 15:00 e as 16:00 horas, comeza a emitirse o programa Chamando á Terra na Radio Galega, dirixido por María Solar.
Nel terá protagonismo o libro en galego, tanto de obras escritas orixinalmente nel como traducidas, contando coas achegas de Montse Pena Presas, Malores Villanueva e Alba Cid.

Morre o poeta estadounidense John Ashbery

Desde Sermos Galiza (foto de Wikipedia):
“John Ashbery morreu o domingo 3 de setembro en Rochester (Nova York), onde nacera hai 90 anos, por causas naturais. O máis importante, e probabelmente o máis influínte, dos poetas estadounidenses aínda activos iniciara a súa traxectoria co libro Algunhas árbores (Some trees, 1956).
Entre as súas obras principais salientan O xuramento da pista de tenis (The Tennis Court Oath, 1962), o Autorretrato en espello convexo (Self-Portrait in a Convex Mirror, 1975) -para boa parte da crítica a súa obra mestra-, Galeóns de abril (April Galleons, 1987) ou Por onde hei andar (Where Shall I Wonder, 2005). O seu nome figuraba desde hai anos e de xeito recorrente como candidato ao premio Nobel de literatura.
Para Ashbery, a poesía é capaz de abranxelo todo. Materiais lingüísticos de derrubo, frases feitas, retrousos da música popular, intertextualidades cultas ou un diálogo demorado con outras artes, especialmente coa pintura, conforman textos complexos, atravesados de contradicións, en que palabras de orixes diversas conviven en igualdade. A súa obra proteica e abondosa tiña a envergadura da dun Walt Whitman da modernidade. Ou da posmodernidade, segundo algúns.
A revista A Trabe de Ouro, dirixida por Xosé Luís Méndez Ferrín, publicou en 1993 a tradución galega do seu longo poema Unha onda (A wave, 1984), en versión de Xaquín Vélez e Manuel Outeiriño. O seu traballo é arestora apreciado polas novas poetas galegas. Alba Cid (Ourense, 1989) empregou un verso de Ashbery -“esta foi a nosa ambición: sermos pequenos e claros e libres”- para introducir en sociedade Os fillos da fame (Xerais, 2016), o exitoso debut de Ismael Ramos (1994).”

Crónica fotográfica do Roteiro Literario pola provincia de Pontevedra en San Simón, con Xosé María Álvarez Cáccamo

Estas son algunas das fotografías do Roteiro Literario pola provincia de Pontevedra realizado en San Simón, que tivo lugar o sábado 2 de setembro, con Xosé María Álvarez Cáccamo. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.

As primeiras fotos son de Marta Dacosta. A derradeira de Montse Fajardo.