Desde Nós Diario:
“Manuel Rivas e Daniel Salgado son dous dos gañadores dos Premios estatais da crítica 2025, que se deron a coñecer o sábado 26 en Salamanca. O Premio da Crítica é o único que se concede nas catro linguas oficiais do Estado, e celebra as mellores obras literarias publicadas no Estado tanto de narrativa como de poesía, un galardón sen dotación económica pero con prestixio entre escritores, editores e lectores.
Os premiados na categoría de lingua galega foron Tras do ceo, de Manuel Rivas, en narrativa; e Poemas realistas, de Daniel Salgado, en poesía.
Tras do ceo é a primeira novela dunha serie histórica que Rivas quere vertebrar sobre o eixe da caza do home polo home e a depredación da natureza. Con Tras do ceo, o autor coruñés adéntrase no xénero negro cunha novela “radical, salvaxe e sen edulcorantes” e que, segundo o propio Manuel Rivas, “é diferente a calquera outra”.
Poemas realistas é a nova entrega de Daniel Salgado, un poeta fundamental na poesía galega última, e nela explora as posibilidades do poema como testemuña dunha época ou a devoración dunha época que impón o poema. (…)”
Arquivo da categoría: Premios narrativa: ditames
Acta do fallo do xurado do Concurso As Cousas do Castelao 2025
Nerea Pallares Vilar, gañadora do Premio García Barros 2025
Desde Galaxia:
“Con grandes doses de entusiasmo e profundo convencemento de estaren ante unha proposta literaria “refrescante, poderosa, pousada e brillante”, os integrantes do xurado encargado de fallar o XXXVII Premio de Novela Manuel García Barros (Ken Keirades) deron a coñecer o 24 de abril á autora, que se sumará a nómina de gañadores deste prestixioso galardón, impulsado polo Concello da Estrada coa colaboración de Editorial Galaxia. Trátase de Nerea Pallares Vilar, que presentou ao certame unha novela baixo o lema Das arañas brancas. A reunión do xurado comezou ás 11.00 horas no consistorio estradense. Estivo composto por Noelia Gómez Calvo, Eulalia Agrelo Costas, Marcos Sánchez Calveiro, Armando Requeixo Cuba e Carlos Loureiro Rodríguez, este último exercendo como secretario. Unha vez lidos os orixinais presentados e despois de distintas seleccións e contraste de opinións previas á xuntanza do día de hoxe, chegouse a esta resolución por unanimidade. O fallo refírese á obra coma “unha novela coral ambientada en Camariñas, na Costa da Morte, que entrelaza realismo social, memoria colectiva e elementos mitolóxicos para relatar a rebelión das mulleres dun pobo mariñeiro”.
“Ganduxada como unha nova Lisístrata, co mito de Aracné sempre ao fondo, esta narración abraia polo tratamento de temas como a transmisión interxeracional, a resiliencia, a sororidade, a violencia patriarcal, a precariedade laboral e a importancia dos coidados. A estrutura fragmentaria, a multiplicidade de voces e rexistros (do coral ao poético e do realista ao mítico) e a presenza constante do mar e do encaixe como metáforas do entrelazado das vidas e dos destinos, fan da novela unha peza de gran riqueza literaria e simbólica, tecida co máis fulgurante palillado de palabras”, recolle o xurado.
Nerea Pallares naceu en Lugo no ano 1989 e actualmente traballa en Madrid. Ademais de novelista, é graduada en Xornalismo pola Universidade de Santiago de Compostela. Ten un Mestrado en Literatura Comparada na Universidade Pompeu Fabra de Barcelona e foi bolseira na Fundación Antonio Gala. Ten xa dous libros publicados en castelán. Un deles é un libro de relatos, Los ritos mudos (2021) e o outro leva por título Sidecar (2015). Ten tamén presenza importante en revistas culturais e literarias que son referentes en Galicia e no resto do Estado, dende Dorna a Granta. Na novela gañadora da presente edición do Premio Manuel García Barros faise unha importante reivindicación do poder feminino e do papel da muller na sociedade, “dende as meigas ata as tiktokers”, detallaron os compoñentes do xurado. Afondaron en que ofrece ao lector un xogo interxeracional entre o pasado e o presente. “É unha revolta das mulleres e un apoderamento feminino”. A novela arranca cunha morte ante a que o conxunto dunha patriarcalizada sociedade non responde. Son as mulleres as que toman a iniciativa, nunha “verdadeira revolta comunal dende a tradición á modernidade”. “E todo isto recreado nun contexto como é o de Camariñas, feito que lle dá aínda máis poder, polas súas mulleres afoutas”, subliñaron.
A metáfora é tamén unha constante, a través dese tecido que fan as mulleres en comunidade. Velaquí tamén o simbolismo do lema (Das arañas brancas): “Están tecendo unha grande arañeira, que se reflicte mesmo na exposición física do texto, no que hai un experimentalismo moi grande”, sinala o xurado. E é que, dende o punto de vista formal, a obra presenta tamén unha arquitectura moi ambiciosa, con xogos caligráficos e imaxes, como as dos diferentes nós e puntos que encabezan cada capítulo. “Son precisas novas voces, voces frescas que apelen a unha renovación atrevida dentro da produción literaria”, valoraron dende o equipo encargado de fallar un premio que se entregará, nun acto público,o vindeiro mes de xuño, coincidindo coa publicación da obra gañadora por parte de Editorial Galaxia.
O xurado escolleu a peza escrita por Nerea Pallares despois de teren lido case medio cento de orixinais nunha edición na que destacan “un moi alto nivel”. Fíxose unha primeira escolla de 15 obras, seguida doutra de 5 finalistas. Tras acadar a unanimidade no seu fallo, a edil de Cultura, Lucía Seoane, sumouse á reunión para chamar á gañadora e trasladarlle os parabéns en nome do Concello da Estrada. O Premio Manuel García Barros é un dos certames máis destacados e consolidados do panorama literario galego. O galardón ten vencellada unha dotación económica de 9.000 euros.”
Fernando Castro Paredes gaña o Premio Galaxia de Novela 75 Anos con O lanzador de coitelos
Desde Galaxia:
“No Día do Libro, mércores 23 de abril, celebrouse, ás 11 h, na sede de Editorial Galaxia, unha rolda de prensa na que se deu a coñecer o fallo do Premio Galaxia de Novela 75 Anos, o galardón literario de maior dotación económica en Galicia.
O xurado, presidido pola catedrática e conselleira da editorial, Dolores Vilavedra Fernández e composto por Marcos Calveiro, como secretario; Ramón Nicolás Rodríguez, escritor, profesor e crítico literario; Tensi Gesteira Estévez, xornalista e crítica literaria; e Inma Otero Varela, escritora, profesora e crítica literaria; decidiu por maioría outorgar o premio á obra O lanzador de coitelos, da autoría de Fernando Castro Paredes.
A novela, segundo destacou o xurado, sobresae pola súa elevadísima calidade literaria e pola forma brillante na que está escrita, atrapando o lector nunha atmosfera desacougante. Enmarcada no xénero do thriller, O lanzador de coitelos aborda cuestións complexas, como a memoria (individual e colectiva), a liberdade, a identidade e o control social levado ata extremos humillantes. O texto articúlase como un xogo metaliterario e de máscaras, no que se reivindica tamén a relación entre a arte e o fracaso.
Por outra banda, o xurado quixo destacar tamén a numerosa participación e o alto grao de calidade das obras concorrentes.
Na rolda de prensa participaron Dolores Vilavedra, presidenta do xurado; Xosé M. Soutullo, director de Editorial Galaxia; Marcos Calveiro, director de Edicións; e o gañador, Fernando Castro Paredes.
Fernando Castro Paredes sinalou que en ningún momento pensou que este texto puidese ter un recoñecemento desta embergadura, o que tildou como un premio histórico, poñendo en valor o orgullo inmenso que sente por poder recibir este galardón. (…)”
Da ecoloxía ao bravú: o Losada Diéguez premia Manuel Rivas e Alberto Pombo
Desde Nós Diario:
“A edición número 40 do Premio Antón Losada Diéguez recoñeceu esta semana o traballo de dúas figuras de referencia na cultura galega: o profesor e ensaísta Alberto Pombo e o escritor Manuel Rivas. Os dous autores foron elixidos de maneira unánime polo xurado, que destacou a excelencia das súas obras e a súa contribución á literatura galega actual.
Na modalidade de Investigación e Ensaio, o premio foi para Alberto Pombo, profesor de literatura e impulsor da campaña “Aquí tamén se fala”, considerada a maior mobilización da mocidade galega a prol da lingua. A súa obra Verso e acorde. Relacións entre literatura galega e música pop (1950-2000), publicada por Edicións Xerais, parte dunha exhaustiva tese de doutoramento que traza as ligazóns entre a música popular —do rock ao bravú, pasando polo punk ou a música infantil— e a literatura galega.
O xurado salientou a importancia de afondar na chamada “outra música” e subliñou o valor dun traballo que aplica os enfoques máis actuais dos estudos culturais á realidade galega. “Desprega ante o público lector a obra dunha xeración que soubo arrequecer o panorama musical do século XX desde o compromiso coa cultura de noso”.
Na modalidade de Creación Literaria, o premio recaeu en Manuel Rivas, quen vén de ser tamén recoñecido co Premio Nacional de Literatura. A súa última novela, Tras do ceo (Edicións Xerais), foi destacada pola súa calidade literaria e polo uso da lingua, construíndo un relato que mestura elementos xa clásicos na obra do autor cunha mirada fondamente contemporánea.
O xurado do premio —convocado de forma anual polos concellos de Boborás e O Carballiño, co patrocinio da Deputación de Ourense— puxo o foco na forma en que Rivas aborda o conflito entre natureza e civilización, denunciando un modelo que destrúe o hábitat humano e espiritual. “Manexa con suma habelencia unha progresiva tensión narrativa”, sinalan, destacando a súa capacidade para provocar reflexión e emoción nas lectoras e nos lectores a través de escenas de desigualdade, violencia e destrución.
A decisión foi adoptada por unanimidade por un xurado composto por Diego Fernández Nogueira (concelleiro de Cultura do Carballiño, que actuou como presidente), Patricia Torres (alcaldesa de Boborás), César Fernández (deputado provincial de Cultura), Lourenzo Fernández (da Real Academia Galega); Dolores Vilavedra (do Consello da Cultura Galega), María Xosé Fernández (do Museo do Pobo Galego), e Antonio Salgado, Benigno Salgado e Carme Fernández (como representantes respectivos das universidades de Santiago, Vigo e A Coruña).
Os galardoados recibirán unha dotación económica de 6.000 euros, xunto cunha peza escultórica do recoñecido artista Acisclo Manzano. (…)”
Acta do xurado do XXIII Certame Literario de Relato de Aventuras Antón Avilés de Taramancos
“En Noia, sendo ás 13:00 h do día 26 de decembro de 2024, reúnese o xurado do XXIII Certame Literario de Relato de Aventuras Antón Avilés de Taramancos, constituído polos seguintes membros:
– D. Santiago Freire Abeijón, alcalde-presidente do Excmo. Concello de Noia, como Presidente de Honra.
– D.ª Oliva Fraga Lombardía, responsable da Casa da Cultura de Noia que actúa en calidade de secretaria deste xurado, con voz e sen voto.
– D.ª Ana Romaní Blanco, poeta, xornalista cultural e académica numeraria da Real Academia Galega
– D. Ismael Ramos Castelo, poeta e profesor.
– D. Antonio Piñeiro Fernández, profesor, editor e escritor.
Rematadas as deliberacións e por UNANIMIDADE, o xurado decidiu declarar gañadora a obra titulada TREBÓN DO NORTE, presentada baixo o pseudónimo TREBÓN DO NORTE, e que aberta a correspondente plica resultou ser da autoría de Agustín Agra Barreiro.”
Acta do IX Certame de narración breve Mestre Manuel Gacio
Fallo do XVI Concurso Literario do Colexio Oficial de Psicoloxía de Galicia Rosa de Cen Follas
Desde o Colexio Oficial de Psicoloxía de Galicia:
“O pasado 12 de novembro de 2024 celebrouse a xuntanza do xurado do XVI Concurso Literario do Colexio Oficial de Psicoloxía de Galicia Rosa de Cen Follas, composto pola decana do COPG, Mª Rosa Álvarez Prada, a coordinadora da Comisión de Cultura do COPG, Concepción Fernández Fernández, Mª Concepción Rodríguez Pérez, membro da Comisión de Cultura, a poeta Iolanda Aldrei e o xornalista de La Voz de Galicia, Joel Gômez, para deliberar o fallo desta edición.
Nesta ocasión os premiados son:
Categoría de poesía
Gañadora:
» “Esférica”, Irene Quinteiro Blanco.
Mención especial:
» “Tal como as nubes que impele o vento”, Noela Vázquez Ledo.
Categoría de narrativa
Gañadora:
» “Pequena achega”, Marisa Vidal Collazo.
Mención especial:
» “Merece a pena vivir morrendo?”, Leticia Río López.
O acto de entrega de premios terá lugar o martes 10 de decembro de 2024, ás 18:30 horas, no Consello da Cultura Galega (Pazo de Raxoi, 2º andar. Praza do Obradoiro, s/n. Santiago de Compostela).”
O porriñés Diego Giráldez gaña o XLIII Premio de Novela Blanco Amor por As obras póstumas
Desde Nós Diario (foto do autor desde a Wikipedia galega):
“O escritor porriñés Diego Giráldez García é o gañador do XLIII Premio de Novela Eduardo Blanco Amor polo seu traballo As obras póstumas. Así o acordou o xurado do certame, reunido no Centro Cultural Marcos Valcárcel, que escolleu a obra gañadora por maioría de entre un total de 49 orixinais presentados a esta edición, máis do dobre das obras recibidas na pasada edición (21). Organizado pola Fundación Eduardo Blanco Amor coa colaboración da Deputación de Ourense, o premio está dotado con 15.000 euros e unha peza artística do escultor Acisclo Manzano.
Na súa resolución, difundida este domingo, o xurado destaca o estilo “directo, rico e cargado de simbolismo” que caracteriza a obra premiada, na que se aborda a historia dunha escritora que ante a diagnose de demencia reflexiona sobre a vida e sobre o seu traballo. A prosa elaborada de Giráldez, engade o xurado, crea unha “atmosfera estremecedora sobre o tempo e a memoria” e amosa a realidade crúa sobre o tratamento da enfermidade psiquiátrica do pasado “sen caer en estereotipos”.
Unha vez concluída a reunión do xurado, o presidente da Deputación de Ourense, Luís Menor, comunicou por vía telefónica ao escritor a concesión deste galardón pola obra que presentou ao certame baixo o lema ‘Contra o peito’.
O xurado, que destacou a calidade literaria dos traballos presentados e o crecemento da participación neste premio, estivo presidido por Luís González Tosar, en representación da Fundación Blanco Amor, e integrado polo crítico literario Xosé Manuel Eyré, o xornalista e escritor Fran Fernández Dávila e a tradutora Inés Mosquera, actuando como secretaria Inmaculada Otero Varela, filóloga e ensaísta galega.
O Premio Eduardo Blanco Amor é o galardón máis veterano da novela en lingua galega e leva implícita a publicación da obra por unha editorial escollida polo gañador. A entrega desta distinción producirase o próximo 13 de decembro durante un acto literario previsto para as 20 horas no Liceo de Ourense.”
Nailía, da ribasilense Loli Rodríguez, gaña o Torrente Ballester 2024 en lingua galega
Desde a Deputación da Coruña (foto do xurado, autoría da propia Deputación da Coruña):
“O XXXVI Premio Torrente Ballester de narrativa xa ten gañadores. Súmanse ao palmarés do certame, convocado polo departamento de Cultura da Deputación da Coruña, as novelas Nailía, da ribasilense Loli Rodríguez, en lingua galega, e La soledad de los reptiles, do madrileño Antonio Bonet de Luna, en lingua castelá. Silbidos en las cumbres, do tudense Diego Alfonsín Rivero, resultou finalista en castelán. Os dous vencedores recibirán 15.000 euros e a Deputación publicará as dúas obras.
A deputada de Cultura, Natividade González, presidiu os dous xurados, nos que actuou como secretaria a xefa da sección de Educación e Cultura, Manuela Muñiz Souto. Formaron o comité avaliador en lingua galega os escritores César Lorenzo —gañador en galego en 2023—, Sica Romero, Marta Villar, Brais Lamela e María Rei Vilas; e en lingua castelá, Anna Blasco Rovira e Jesús M. Antón —gañadores en castelán en 2023—, María Sánchez, Xacobe Pato e Maria Salgado.
De Nailía, o xurado valorou “a boa narración da historia e a axilidade da lectura, nunha novela clásica na forma e na estrutura pero moi actual no punto de vista á hora de abordar o relato”. Tamén destacou “a representación de mulleres diversas e as imaxes poéticas que crea durante a narración con moi bo manexo dos diálogos”.
La soledad de los reptiles é, para o xurado, “unha obra orixinal e arriscada, que perdura na memoria do lector, cunha reflexión que afonda no sentimento de perda e o lugar que ocupamos na sociedade”. “Trátase”, engade a resolución, “dunha novela ben estruturada e equilibrada, na que o autor mostra gran capacidade para manter a tensión narrativa de comezo a fin con bo ritmo e personaxes ben traballados”.
Ao XXXVI Premio Torrente Ballester presentáronse 66 obras en galego e 104 en castelán.”