Feira do Libro da Coruña: actividades literarias destacadas do venres 4

O venres 4 de agosto continúa a Feira do Libro da Coruña (nos Xardíns de Méndez Núñez, s/n.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para este día:

18:00 h. Monstros e sombras a debate: a Literatura Infantil e Xuvenil galega, organizado pola revista Criaturas. Participan Antonio Manuel Fraga, Eli Ríos, Xosé Antonio Perozo e Andrea Maceiras, moderadas/os por Ledicia Costas.
18:00 h. Estíbaliz Espinosa e Lucía Cobo asinan exemplares de Caer de cu polo universo na caseta da Libraría Berbiriana.
19:00 h. Presentación de Mar de invernía, de Héctor Pose, e De Arsenio a Arsenio, de Xan Fraga, publicados por Phottic.
19:45 h. Presentación de Alí Babá, Morxiana e os corenta usureiros, de Marilar Aleixandre, publicado en Galaxia. No acto participan, xunto á autora, Mercedes Queixas e Francisco Castro.
20:00 h. Cesáreo Sánchez Iglesias asina exemplares de Tempo transfigurado, publicado por Kalandraka, na caseta da Libraría Cartabón.
20:00 h. Concerto-presentación de Os fíos do querer, por Cé Orquestra Pantasma, no palco da música.
20:30 h. Presentación de Unha ducia de galegos, de Víctor Freixanes, reeditado por Galaxia. No acto participan, xunto ao autor, Tamara Montero, Belén Regueira e Francisco Castro.

Entrevista de Antonio Manuel Fraga a Andrea Maceiras

Entrevista de Antonio Manuel Fraga a Andrea Maceiras na revista Criaturas:
“(…) – Antonio Manuel Fraga (AMF): Cales cres ti que son as fronteiras da LIX? (Se as ten, claro!)
– Andrea Maceiras (AM): A historia da literatura infantil e xuvenil é bastante recente dentro da literatura universal. Durante algún tempo penso que si houbo moitas fronteiras na LIX, e de feito negouse incluso a existencia da literatura xuvenil, houbo moita problemática para que se asumise que era algo que existía e que funcionaba. Tamén penso que actualmente o seguinte paso que vai dar a LIX, especialmente a xuvenil, é desfacerse desa idea de límite e pasar cada vez a englobar un público moito máis amplo. De feito, existen obras como Harry Potter que ao principio o público adulto non se atrevía a ler porque tiña unha cuberta que era excesivamente infantil, ata o punto de que houbo que sacar outra edición cunha cuberta máis para adultos.
Hoxe en día, a xente adulta vai ao cinema ou compra libros que están destinados en primeira instancia a un público xuvenil, porque realmente transcende moitísimo esa periodización na idade. Entón, eu penso que o seguinte chanzo vai ser que iso evolucione de tal forma que se amplíe moito máis, se abra, e dea paso a algo diferente. No futuro non vai existir un límite tan claro.
– AMF: Consideras, daquela, que as fronteiras están a rachar e que o que vai haber é un tipo de literatura que tamén pode ler a xente nova, mais non feita en exclusiva para ela?
– AM: Coido que se vai perder ese concepto que relaciona literatura xuvenil exclusivamente con público adolescente. Esa vinculación inmediata vaise perder dentro de pouco, porque cada vez máis os libros que están saíndo en literatura xuvenil xa están buscando enganchar a un público que transcende moito esa etapa da adolescencia. Igual non adultos moi vellos, mais hoxe en día a xente de arredor dos trinta busca xa lecturas nese mercado de literatura xuvenil.
– AMF: Comezaches a escribir moi nova. Cal foi a túa motivación para dares o salto desde o rol de lectora ao de escritora?
– AM: Eu comecei a escribir contos para a miña irmá, que é catro anos máis nova ca min. Agasallábaa cun conto sempre polo seu aniversario, polo Nadal ou en datas así sinaladas. Así foi como comecei a escribir, realmente. Isto foi na primaria. Eramos moi pequenas, case como xogar. Despois, cando cheguei ao instituto, comecei a me presentar a certames literarios. Iso foi un pulo moi importante, porque me animou moito a seguir escribindo. Xa non era algo limitado ao meu contexto familiar, senón que estaba presentándome diante de xente que tiña un criterio específico, un criterio formado. Isto animoume moito. Eu presenteime moitos anos ao certame literario de Cambre, o meu concello, que gañei en varias ocasións, e que me animou realmente a seguir escribindo.
– AMF: Por que decidiches orientar a túa escrita cara á LIX?
– AM: Pois supoño que foi por como comecei. Eu estaba a escribir realmente para unha persoa que era máis nova ca min, polo que procuraba adaptarme sempre aos seus intereses e ás cousas que nese momento a ela lle gustaban ou lle interesaban. Coido que foi por iso.
– AMF: E continúas a sentirte cómoda, supoño…
– AM: Si. Eu estou encantada. Para min o público infantil e xuvenil é fantástico. É un público moi receptivo, moi crítico, moi sincero e moi fresco. A min gústame moito o contacto, as visitas aos institutos e todo iso. Pásoo realmente moi ben. (…)”

“Os fíos da vida”, por Daniel Landesa

ArtigoDaniel Landesa de Daniel Landesa na revista Criaturas:
“(…) Persoalmente non tiven a oportunidade de tratalo, malia ter tantos lazos e amizades que me levaban a el. A nosa relación non foi máis alá dos amables correos que intercambiamos, precisamente co nacemento desta Revista Criaturas que, se hoxe existe, é en moi boa parte, grazas a el, porque a Agustín lle debemos todo o sabio e cordial consello que me/nos prestou para a formación deste pequeno espazo na rede. E aínda sen coñecelo, como sei que lle acontece a moitas das súas lectoras e lectores, sentinme sempre moi preto del, tanto pola proximidade da súa obra, como pola bondade que transmitía a súa personalidade pública. (…)
A reacción que hoxe se produciu na rede coa noticia da súa marcha é boa proba do agarimo que a súa figura transmitía, cadaquén ten os seus motivos para sentirse hoxe fondamente desamparado, eu teño os meus propios. Ademais da súa obra, que por suposto admiro, sempre identifiquei a súa figura coa miña nai, unha persoa boa como penso que el foi, grande lectora coma el, agarimosa tamén. E, dalgún modo, quizais logo da Viaxe de Gagarin na que ofrece unha imaxe moza dun tempo no que a miña nai foi igualmente moza, aceptei esa identificación cun dos meus seres máis queridos.
E se hoxe escribo eu é porque, se cadra, son a persoa que, daquelas que formamos Criaturas, non puido gozar desas conversas enriquecedoras e ben que o lamento. Quizais por iso son o único ao que o pulso lle chega para escribir, mais sei que podo falar por todas as persoas que, dalgún modo, participan deste pequeno proxecto e dicir que hoxe é un día terrible e desolador que nos deixa abatidos. Mais tamén sei que o espírito traballador e incansable de Agustín nos acompañará sempre. Non esqueceremos o teu exemplo, mestre. (…)”

Ledicia Costas: “A miña aposta por vivir da literatura está moi meditada”

EntrevistaLedicia Costas de Carme Vidal a Ledicia Costas en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Tres edicións en cinco meses. Cal é o segredo de Escarlatina. A cociñeira defunta?
– Ledicia Costas (LC): O libro saíu en outubro e por volta do Samaín rematouse a primeira edición. En Nadal voou a segunda e en xaneiro a editorial xa se meteu coa terceira. 6.000 exemplares en total. Cadrou moi ben e entrou tamén en moitos centros de ensino. O que fixen foi xuntar dous temas que me gustaban literariamente como son a cociña e a morte e o resultado foi este. Temos unha longa tradición arredor da morte e é raro que ninguén a tratase deste xeito desenfadado. Que sexa un libro de receitas tamén axudou á hora de ser tan ben acollido. (…)
– SG: En que mudou esta colección de boas noticias a súa relación coa literatura?
– LC: Pois en algo moi importante. A día de hoxe os meus ingresos veñen exclusivamente da literatura. En xaneiro tiven o meu derradeiro xuízo e decidín deixar o oficio de avogada e meterme de cheo na escrita. Apostei por vivir disto. Sempre fun moi cauta e asistín a todo o debate que se produce arredor das posibilidades da profesionalización. Levei ano e pico sobrevivindo da literatura e agora decidín dar o paso, curiosamente cando o sector editorial non goza da mellor das saúdes. Son prudente pero é a miña decisión.
– SG: É unha aposta persoal na que tamén asume os riscos?
– LC: Digamos que é unha decisión moi meditada. Desde hai anos tratei de compaxinar a avogacía e a literatura mais comprobei que o que me gustaba e o que me proporcionaba ingresos é a escrita que, aos poucos, íalle comendo espazos ao dereito. De xaneiro a maio sumarei máis de cen charlas en centros de ensino. Como avogada, ademais, os ingresos reducíranse moito coas novas taxas. Optei por deixar a pel na literatura e, se logo hai que buscar outra saída xa se pensará.
– SG: Esa decisión obriga a ter unha actividade pública maior?
– LC: Obriga. O pálpito xeral que a xente transmite é que non se pode vivir da literatura e eu, que teño moito de outsider, confío en que a base de traballo é posíbel. Neste momento teño a sensación de que as cousas veñen soas e imos ver que pasa a partir de agora. (…)
– SG: A esa actividade súmase o proxecto que presentaba no fin de ano, a revista Criaturas arredor da literatura infantil e xuvenil.
– LC: Ese proxecto non é só meu e, en concreto, ten moito a man de Daniel Landesa que está na orixe de todo. Agora estamos argallando o seguinte número que vai estar dedicado ao humor na literatura. Somos unha lingua minorizada e estamos a lanzar unha revista especializada en literatura infantil e xuvenil. Dixéronnos que posibelmente non fora rendíbel mais non nos importa. O proxecto é amplo. Temos a revista e os contidos que imos metendo na web, a nosa intención é seguir ampliando contidos con todos os colaboradores e colaboradoras. Trátase de tecer unha rede, unha sorte de tellado no que acubillarse os que traballan na literatura infantil e xuvenil. Ao noso ver había unha lagoa, un espazo baleiro que decidimos cubrir. Temos moita ilusión co proxecto. (…)”

Daniel Landesa: “Criaturas quere reunir, dar un lugar á experiencia que hai neste país arredor da literatura infantil e xuvenil”

EntrevistaCriaturas de Marcos Pérez Pena a Daniel Landesa en Praza:
“(…) – Praza (P): Semella, simplemente á vista dos problemas que tivestes na vosa web, que hai fame por unha revista como esta. Como valorades o recibimento que tivestes?
– Daniel Landesa (DL): Non sabemos se fame, o certo é que cremos que Criaturas responde a un baleiro que nós notabamos. Non queremos erixirnos en nada, hai portais que realizan un labor impresionante en canto a divulgación da nosa literatura dende hai bastante tempo. Malia todo, non atopabamos ningunha publicación que se dedicase en exclusiva ao ámbito da literatura infantil e xuvenil. Escollemos o formato web para Criaturas e polo de agora esa vai ser a canle na que debemos crecer. É certo que nós fomos quen primeiro se sorprendeu ao ver a acollida da páxina, tan boa que nos fixo caer da rede en tan só dous días e medio (polo de agora está felizmente solucionado). Esta resposta de visitantes a nosa chamada de presentación do número cero encheunos de felicidade, para que negalo, mais debemos ir con pés de la. Presentámola no Culturgal, que é un lugar idóneo para que un proxecto pequeno pero ambicioso coma este teña a máxima difusión. Somos conscientes de que, por desgraza, non hai unha feira destas condicións todos os meses. Se vale unha analoxía, lanzamos un foguete ao aire e veu todo o mundo á festa, agora temos que conseguir que volvan e ademais a gocen. (…)
– P: A quen se dirixe Criaturas?
– DL: Non é unha revista infantil. Contámolo porque xa houbo quen nos preguntou. Mais tampouco é unha revista académica. Trátase dunha publicación de divulgación. Cremos que pode ser unha ferramenta de moita utilidade para persoas que traballan con actividades de promoción da lectura, profesorado, persoal de bibliotecas, nais e pais interesadas en achegarlles novas lecturas ás pequenas e aos pequenos. Nacemos, ou quixemos nacer, como proxecto aberto coa intención ser un lugar onde non só dar visibilidade a autoras e autores, senón tamén todo o bo traballo que se está a facer no mundo da edición, da tradución, da ilustración, etc. (…)
– P: Podemos dicir que a LIX en Galicia goza de boa saúde?
– DL: A saúde actual de calquera cousa que teña que ver coa cultura, e coa nosa cultura en particular, ten que partir dunha análise moi intensa. Quizais dende as editoras poderían dar mellor resposta ca nós a esta cuestión. Podemos falar de sensacións; a literatura infantil xuvenil do noso país ten unha enorme calidade, ten consumidoras e consumidores. Ademais hai diferentes iniciativas ao longo do país que fan da lectura un valor engadido, dicímolo pensando no labor enorme que se fai dende moitas bibliotecas e centros de ensino. Falar de boa saúde danos certo respecto, quizais deberíamos dicir que temos síntomas de saúde, pero con diagnóstico reservado. (…)”

“Na mesa de debate A crítica literaria en Galicia, no Culturgal 2014″, por Ramón Nicolás

Crónica1416902712731culturgal2014 de Ramón Nicolás arredor do encontro sobre A crítica literaria en Galicia, proposto pola Sección de Crítica Literaria da AELG, desde o blogue Caderno da crítica:
“Resultou, ao meu ver, moi interesante e suxestiva a mesa de debate que se celebrou onte sobre a crítica literaria en Galicia, nun espazo que Culturgal brindou á Sección de Crítica da AELG, organizadora do evento. Os adxectivos veñen ao fío de que o encontro, alén de cumprir co obxectivo de visibilizar a existencia da devandita sección, posibilitou un intercambio de opinións, de perspectivas e puntos de vista sobre parte da crítica que se fai en Galicia e, ademais, tal e como desde o Culturgal se sinalou, contribuíu a desvelar as caras da crítica, cando menos algunhas delas.
A intervención inicial, que correspondeu a Roberto Pascual, comezou facendo referencia ao feito de que a tarefa crítica non remata na lectura individual. Ao seu ver, a crítica, entendida como creación, posúe unha función que vai máis alá do factor puramente mediador e informativo, engadindo que no caso da crítica teatral posúe a especificidade dun ámbito receptor particular que, no caso das críticas a espectáculos, se estende ás compañías teatrais e mais ao ámbito pedagóxico. Non faltaron as referencias á marxinalidade da crítica teatral nos medios, salientando a relevancia do papel que desempeña neste ámbito unha publicación como é a Revista Galega de Teatro.
Montse Pena, que viña tamén de presentar a revista dixital Criaturas, dirixida por Ledicia Costas e Daniel Landesa, da que forma parte do consello da redacción e que recomendo vivamente visitar, articulou a súa intervención partindo dunha posible definición da práctica crítica, acreditando na persecución dun obxectivo como é o de realzar a función estética do que se escribe e comunica. Nucleou, asemade, o seu discuso no que atinxe á crítica da LIX, sendo consciente de que escribe para persoas mediadoras e non directamente para a infancia. Concluíu, tras a referencia cumprida de onde ler crítica de LIX en Galicia, abrazando a intención de se presentar como unha “incitadora a ler”, lectura que debe ser inoculada, claro é, coa sedución pois tal e como Pennac deixou dito: “o verbo ler, como o verbo amar, non soporta o imperativo”.
Mario Regueira, pola súa parte, centrou boa parte da súa intervención en compartir unha reflexión sobre a autonomía real da crítica en Galicia, aludindo á súa propia experiencia como crítico, con periodicidade semanal nos dous últimos anos desde as páxinas de Sermos Galiza, e o que isto conleva como a procura dunha representación paritaria no que se refire a xéneros literarios e non só. Ao tempo, insistiu na necesidade de realizar unha autocrítica desta ocupación, apelando á necesidade de obxectividade e argumentación no traballo crítico, algo ben difícil -sobre todo o primeiro- ao facelo nun país non que non é difícil atoparse, antes ou despois e indefectiblemente, a quen se critica.
Lara Rozados fixo un repaso pola filosofía de traballo da plataforma de crítica literaria feminista A Sega, plataforma que abraza o feminismo como marco de traballo e perspectiva de análise. Rozados desvelou parte dos obxectivos que se perseguen colectivamente como son “okupar” o espazo crítico para encher invisibilizacións nun ámbito dominado polo patriarcado, intervir con actividades que xeren debate e poñer en cuestión temas e perspectivas.  Aludiu, asemade, á dinámica interna e colaborativa das publicacións da plataforma que pasan con anterioridade por un proceso horizontal de peneira, comentario e debate interno antes de saír á luz: un modelo que posibilita un proceso de aprendizaxe e debate para ir tecendo redes neste ámbito. Concluíu explicando o sentido de iniciativas como Día das Galegas nas Letras e os contidos que ata agora se deron coñecer na devandita plataforma.
Un diálogo, tamén enriquecedor, entre o público asistente e as persoas participantes pechou un acto que, de podermos desde a Sección de Crítica da AELG, repetiremos se se dá a ocasión. Grazas a todas e todos por compartir experiencias e reflexións.

Pontevedra: Presentación do número cero da revista dixital de Literatura Infantil e Xuvenil Criaturas

OCriaturas sábado 6 de decembro, ás 13:30 h., no Pazo da Cultura de Pontevedra, dentro das actividades do Culturgal, terá lugar a presentación ao público do número cero de Criaturas, a nova revista dixital galega especializada en Literatura Infantil e Xuvenil.
No acto estarán Xabier P. DoCampo, Montse Pena Presas, Ledicia Costas, Daniel Landesa e Laura Sáez. Será un pracer contar con todas e todos vós e poder celebrar o nacemento desta criatura.

Pontevedra: programa de actividades do Culturgal 2014

PROGRAMA-CULTURGAL-2014