Carlos Negro: “Gústame a poesía contaminada polo día a día das cousas, non perfecta, que corra o risco de ser efémera, aínda que no fondo aspire a perdurar”

Publicado o 17 Febreiro 2020 por asociacionescritoras-es

Entrevista a Carlos Negro en Palabra de Gatsby:
“(…) – Palabra de Gatsby (PG): Comezamos forte. Que significa a poesía para vostede?
– Carlos Negro (CN): Como lector, significa un asombro, unha expectativa, unha válvula de escape. Un interrogante que esixe de nós un esforzo e unha apertura, saírnos de nós mesmos a través da palabra da Outra ou do Outro. Como escritor, a poesía redúcese ao poema: un intento concreto de poñer en tensión a linguaxe para indagar na vida sen concesións gratuítas, a través dun oficio que combina rigor, expectativa, intuición e gozo. (…)
– PG: Como definiría o seu proceso creativo?
– CN: Os procesos creativos son complexos e non sempre responden a pautas estritamente racionais. Hai, polo xeral, unha fase de inicio onde operan estímulos intuitivos, ideas inconexas e soltas, imaxes que nos afectan dun modo inesperado, un magma prelingüístico que vai collendo forma na cabeza, non aínda no papel ou pantalla. Ese magma, remexido durante tempo dun modo introspectivo, vai transformándose no lévedo primario dunha idea global, dun punto de partida para escribir un conxunto de textos que pulan na mesma dirección, aínda que non se saiba ben o destino.
Cando xorde esa idea-forza, adoito incidir en cada poema como parte dun todo, e non como unha peza solta que brille por si mesma; de aí que traballe case sempre cun conxunto de textos que interaccionan entre si, procurando unha estrutura sólida, interdependente, que sume no contraste das partes.
Logo, tras unha primeira fase de escrita bastante libre e salvaxe, onde se deixa aflorar todo o que xorde de dentro, vén o oficio: construción de sucesivos borradores, recolocación de textos dentro dun conxunto dado, adicción ou supresión de versos, depuración de lingua e estilo, fase de repouso e, tras un tempo prudencial, revisión última. E, sobre todo, rigor para eliminar todo aquilo que o oído perciba como fanfarria excesiva. (…)
– PG: Como valoraría a situación da poesía actualmente en Galicia? Podería destacar algúns títulos de entre as publicacións máis recentes?
– CN: Unha valoración xusta do momento histórico que vive a poesía galega precisa dun distanciamento temporal e crítico que eu non son quen de facer; desconfío das idades de ouro que ás veces se establecen con certa lixeireza. De todas formas, coido que a nosa poesía goza dunha excelente mala saúde, tendo en conta que escribimos nunha lingua que subsiste con respiración asistida. Aínda así, cada ano leo dous ou tres libros de poesía dun nivel excelente, o que non é pouco para unha literatura dun país relativamente pequeno. Poño exemplos recentes: gocei moito coas Fosforescencias de Lupe Gómez, coa Feliz Idade de Olga Novo, co Atlas de Alba Cid ou con A cama do meu avó Manuel Sanmartín Méndez, de Celso Fernández Sanmartín, entre outros títulos.”

Tabela dos libros. Febreiro de 2020

Publicado o 4 Febreiro 2020 por asociacionescritoras-es

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Co primeiro luns de mes, chega a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”

Lupe Gómez, gañadora da II edición dos Premios SELIC con Os caracois de Belvís

Publicado o 30 Decembro 2019 por asociacionescritoras-es

Desde o Concello de Santiago de Compostela:
“Lupe Gómez foi a gañadora dos II Premios SELIC de creación literaria na modalidade de poesía, pola súa obra Os caracois de Belvís. As categorías de teatro e narrativa quedaron desertas.
O xurado premiou a obra Os caracois de Belvís, de Lupe Gómez, pola “forma lúcida e delicada, pero non compracente, en que reflexiona, coa vila de Santiago como eixo cordial, sobre os ciclos vitais, imbricando con habelencia o persoal, o comunal e o natural”. Considera que o poemario se converte nunha “vía de homenaxe e resgate da Compostela máis xenuína e tamén máis relegada: a popular, a dos barrios e leiras, que acaba conducindo a verdadeiras epifanías”.
“Luminosa, certeira e visionaria, a obra destaca pola súa estrutura discontinua e envolvente, pola emotividade da súa dicción, así como polo seu sutil achegamento ao terreo da espiritualidade, tan pouco abordada na nosa tradición poética”, conclúe o xurado. (…)
O Premio SELIC ten unha dotación de 2.500 euros, así como a publicación da obra na colección SELIC que edita o Concello de Santiago.
O xurado que seleccionou a obras gañadora dos II Premios SELIC de creación literaria estivo integrado por Helena Villar, Francisco Macías, Iris Cochón, Eduardo Estévez e Francisco Valeiras. “

Obras gañadoras do XXXIII Premio Rosalía de Castro, en Cornellà

Publicado o 16 Decembro 2019 por asociacionescritoras-es

“O sábado 7 de decembro celebrouse o acto de concesión dos premios do Certame de Poesía en Lingua Galega Rosalía de Castro, organizado pola Asociación Cultural Galega Rosalía de Castro de Cornellà (Barcelona) que este ano acadou a súa XXXIII edición, e no que se lle concedeu o primeiro premio a Francisco Javier Fernández Davila polo seu poema Poemas de aeroporto.
Un día que comezaba cheo de cultura, literatura e poesía galegas, coa presentación nos locais da Asociación do libro O paxaro de nácara, da escritora galega residente en Barcelona, Pura Salceda, publicado por Galaxia, acompañada polo escritor e crítico literario Armando Requeixo, editado por Galaxia.
Ao acto asistiron, ademais, os compoñentes do Xurado do Certame de Poesía, así como numerosos socios da Entidade; o Secretario Xeral de Política Lingüística da Xunta de Galicia, Valentín García Gómez, e concelleiro de Cultura do Concello de Cornellà, Ot García en representación da Alcaldía.
Pola tarde, o acto de concesión dos premios, foi precedido da presentación doutra publicación: o Libro Recompilatorio do Certame de Poesía en Lingua Galega Rosalía de Castro desde 1997 ata 2018 inclusive, editado coa colaboración da Xunta de Galicia. O evento tivo lugar na sede da Asociación, e a súa presentación correu a cargo de Valentín García, Oliver Fernández, Presidente da A. C. G. Rosalía de Castro, Anxo Angueira, Armando Requeixo, Miriam Ferradáns e Xulio Cougil. A ilustración da portada débese ao artista de Padrón, Masito Beiró.
O libro, como indica o mesmo título, trata da Recopilación dos tres poemas premiados de cada ano deste Certame de Poesía dende 1997 ata o 2018. 63 poemas dos principais autores contemporáneos da poesía galega que foron premiados neste Certame e no que atopamos nomes como: Marcelino Sixto Deibe, Antón Riveiro Coello, Modesto Fraga, Rexina Vega, Baldo Ramos, Ana Vázquez Estévez, Emma Pedreira, Lito Caramés, Alberte Momán, Yolanda López, Alba Cid, Israel Martínez Veiga, Cruz Martínez Vilas, Amauta Castro, Miriam Ferradans, Cristina Ferreiro, Arancha Nogueira, Manuel Dopico, Isaac Xubín, Gonzalo Hermo, entre out@s.
As diferentes actividades contaron coa asistencia de numeroso público, así como a presencia do Concelleiro de Cultura de Cornellà, Ot Garcia, en representación do seu alcalde Antonio Balmón, quen se encargou de pechar o acto agradecendo a colaboración dos protagonistas da xornada de Cultura e poesía galegas coa diversidade cultural que a cidade de Cornellà representa, na que a Asociación Rosalía de Castro é un piar fundamental.
Pola noite, e no transcurso dunha cea celebrada no restaurante da Asociación galega de Cornellà, onde participou, entre outras persoas, o xurado do Certame, composto por: Presidenta: dona Pura Salceda. Vicepresidenta: Miriam Reyes. Vogal 1: Armando Requeixo. Vogal 2. Xulio Simón. Vogal 3: Luís Losada. Vogal 4º: Daniel Giraldo. Secretario: Xulio Cougil.
Déronse a coñecer aos gañadores deste ano 2018 na 33 edición do Certame de Poesía e que son os seguintes:
Primeiro premio: Francisco Javier Fernández Davila, de Vigo, polo seu poema titulado Poemas de aeroporto.
Segundo premio: Lupe Gómez Arto, de Santiago de Compostela, polo seu traballo Reverberación.
Terceiro premio: Martiño Maseda Lozano, de Vilalba, polo poema Alguén matou a Primavera.
Ademais, o Xurado concedeu unha mención especial-accésit ao poema Afacerse ao lume. Autora: Esther Val Rodríguez.

Cornellà, a 7 de decembro de 2019
Antonio Díaz Fernández”

A poesía de Manuel Rivas, Lupe Gómez ou María do Cebreiro, traducida ao inglés

Publicado o 17 Abril 2019 por asociacionescritoras-es

Artigo de Daniel Salgado en Sermos Galiza:
“A poesía galega avanza na súa difusión internacional. Libros de María do Cebreiro, Manuel Rivas, Lupe Gómez e Yolanda Castaño verán luz en inglés nos vindeiros meses.
Camuflaxe (Chan da Pólvora, 2017) foi a reaparición de Lupe Gómez (Fisteus, Curtis, 1972) logo de seis anos sen publicar. Novo estadio na súa contundente e singular obra poética, obtivo gran recoñecemento das lectoras e da crítica. Non por acaso recibiu o premio da Asociación Galega da Crítica 2018. A canadiana Erín Moure encargouse da tradución inglesa e o volume inaugurará o selo estadounidense Circumference Books, centrado na tradución de poesía.
Shearsman Books, con sede en Bristol, é unha das principais editoriais do xénero en Gran Bretaña. Este ano publicará tres poetas galegas. O deserto (Apiario, 2015), de María do Cebreiro (Compostela, 1976) e no seu día premio da Crítica, e A segunda lingua (Pen Clube, 2014, premio Abanca), de Yolanda Castaño (Compostela, 1977), terán versión do tradutor e poeta irlandés Keith Payne.
A Manuel Rivas (A Coruña, 1957) tamén o traducirá unha irlandesa, a poeta Lorna Shaugnessy que xa se ocupara de facelo con A desaparición da neve (Alfaguara, 2009). Desta volta será A boca da terra (Xerais, 2015).
Non só a poesía viaxará máis alá do campo literario galego. A editorial Small Stations, dirixida por Jonathan Dunne e Tsevetanka Elenkova, anuncia a publicación, ao longo do que queda de 2019, de cinco títulos, segundo informa o portal Galician Literature da Dorección Xeral de Políticas Culturais da Xunta.
Serán de Marina Mayoral (Mondoñedo, 1942) –Tristes armas (Xerais, 1994)-, Marilar Aleixandre (Madrid, 1947) –A Cabeza de Medusa (Galaxia, 2008)-, Elena Gallego (Teruel, 1969) –Dragal IV: A estirpe do dragón (Xerais, 2015)-, Anxo Angueira (Manselle, Dodro, 1955) –Pensa nao (Xerais, 1999) e Paco Martín (Lugo, 1940) –Das cousas de Ramón Lamote (SM, 1985).”

“Punto de encontro”, por Ánxela Lema París

Publicado o 28 Marzo 2019 por asociacionescritoras-es

Artigo de Ánxela Lema París na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Pasar as páxinas do Spleen en catro tempos de Arancha Nogueira é adentrarse nun mapa onde todos os puntos marcados nos resultan familiares. Un mapa por onde todas as que nacemos entre finais dos oitenta e principios dos noventa vagamos zombies, cansas e ansiosas. Un espazo que creou como punto de encontro para o acougo e o entendemento, para a empatía e a rede.
Un discurso poético con pegadas dunha Lupe Gómez cando lemos as súas vontades “de saír correndo polas rúas/ espida e vermellísima/ case igual que como nacín” e, como os de Lupe, versos directos, desgarrados, reais, que doen por momentos e que, por outros, sacan un sorriso. Un espello no que non sempre e cómodo verse, mais si necesario.
Encontramos aquí unha cidade escura e gris, unha Compostela na que vivimos de aluguer, na que os corpos teñen cicatrices e nada teñen que ver cos maniquís utópicos, na que xa non están as amigas de sempre porque tiveron que emigrar e onde as que aquí ficamos imos dun lado para outro en constante transición precaria. Nogueira mostra sen filtros de Instagram a crúa realidade da nosa xeración cunha angustia constante que percorre todo o poemario sobre as promesas nunca realizadas, os obxectivos nunca acadados e con ese conflito continuo co que vivimos entre a realidade e a ficción. Porque, como ben di, “o feo sempre nos molesta” nunha ollada afeita ao mundo de Mr. Wonderful, cheo de emoticonos e un mundo dixital tan perfecto como irreal que nos fai cuestionarnos a cada paso. Ben ao contrario, o que nós temos como paisaxe é unha “chaira enorme de plantas de interior” que nunca fotografamos por vergoña a partillar. E como iso, o silenciamento do número de lavadoras que poñemos, do blue tac que queda pegado nas paredes de cada piso que habitamos e das postais que non imos mandar porque iso, como o feo, incomoda. (…)”

Fernando Epelde e Rafa Vilar, gañadores da I edición dos Premios SELIC de creación literaria

Publicado o 17 Decembro 2018 por asociacionescritoras-es

Desde o Concello de Santiago:
“A concelleira de Acción Cultural, Branca Novoneyra, deu conta do fallo do xurado dos I Premios SELIC, “convocados para incrementar a presenza de Santiago na literatura escrita en galego, posto que un dos requisitos das bases é que as obras presentadas teñan a Compostela como marco de acción ou referencia fundamental”. A edila lembrou que os premios teñen unha dotación de 2.000 euros cada un, e as obras serán publicadas na colección SELIC que edita o Concello de Santiago.
Teatro
Na categoría de textos teatrais, o I Premio SELIC foi para a obra Realness, presentada por Fernando Epelde García baixo o lema “Polari”. Do texto, o xurado destacou que “é unha obra que crea unha atmosfera rica, atractiva e suxestiva; e cunha escrita limpa e puída que permite unha lectura áxil que narra o enfrontamento entre a lei e a liberdade”. Salienta tamén que o texto “presenta unha frescura e unha actualidade chea de conversas disparatadas e interesantes, con personaxes que se expresan con naturalidade e formula interrogantes sobre a identidade sexual das persoas”.
Poesía
Na categoría de poesía, o I Premio SELIC foi para a obra A cidade e a chuvia, presentada baixo o lema “Enheduanna” por Rafa Vilar. O xurado destaca do texto que “evoca a alma interior e a identidade de Santiago nun traballo sensitivo, delicado e cheo de matices”. A obra “describe a necesidade da chuvia cunha elegante composición de versos moi medidos, que precisan dunha lectura lenta, e que reflicten á perfección o paso das estacións, a mutabilidade da vida na cidade”. Segundo o xurado, Rafa Vilar converte cada poema “nunha declaración de amor a Compostela, cidade soñada, imaxinada, onírica”. (…)
O xurado que seleccionou as obras gañadoras do I Premios SELIC de creación literaria estivo integrado por Paula Carballeira, Antón Lopo, Montse Dopico, Xavier Lama e Lupe Gómez.
Así o acordou o xurado dos galardóns, que decidiu deixar deserto o premio na categoría de narrativa.”

Xabier P. DoCampo, José Luis Mascareñas, Ana Romaní, Mercedes Peón, Javier Alonso de la Peña, Mostra Internacional de Teatro Cómico de Cangas, Álvaro Lago e Boaga, Premios da Crítica Galicia 2018

Publicado o 5 Novembro 2018 por asociacionescritoras-es

“No Hotel Os Escudos de Vigo deuse a coñecer no decurso dun xantar do sábado 3 de novembro o ditame da cuadraséxima primeira edición dos Premios da Crítica de Galicia na súas modalidades de Creación Literaria, Investigación, Música, Iniciativas Culturais e Científicas, Artes Plásticas, Artes Escénicas, Cine e Artes Audiovisuais e Cultura Gastronómica.
Baixo o lema “ESPIGAR”, xuntáronse trescentas corenta persoas representativas dos diversos ámbitos da política, da sociedade e da actividade cultural do país, entre as que se atopaban Abel Caballero, alcalde de Vigo; Carmela Silva, presidenta da Deputación Provincial de Pontevedra; Rosario Álvarez, presidenta do Consello da Cultura Galega; Anxo Lorenzo Suárez, director xeral de políticas culturais; e Víctor F. Freixanes, presidente da Real Academia Galega, entre outros.
Bieito Ledo, presidente da Fundación Premios da Crítica Galicia, abríu o acto, conducido por Afonso Vázquez Monxardín, saudando aos asistentes e lembrando a traxectoria dos premios e defendendo a pervivencia da lingua galega como o seu celme.

A nena do abrigo de astracán de Xabier P. DoCampo, Premio de Creación Literaria
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Creación Literaria, formado por Antonio Manuel Fraga, escritor, gañador da edición 2017; Yolanda Castaño, poeta e xestora cultural; María Xesús Fernández Fernández, profesora e crítica; María Xesús Nogueira, profesora da USC e crítica; Susana Sánchez Arins, profesora e crítica; Miro Villar, profesor e crítico; Ramón Nicolás Rodríguez, secretaría, en representación da APCG, acordou declarar finalistas as obras A nena do abrigo de astracán de Xabier P. DoCampo (Xerais), Nomes de fume de Miriam Ferradans (Espiral Maior), Camuflaxe de Lupe Gómez (Chan da Pólvora), Cervatos de Lucía Novas (Faktoría K). Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio A nena do abrigo de astracán de Xabier P. DoCampo (Xerais).
O xurado salientou que «esta obra culmina unha traxectoria creativa, recollendo o corolario dunha serie de aprendizaxes que aquí se espellan. Ao tempo que salientamos o coidado da súa estrutura, a viveza e naturalidade dos diálogos, a construción dunha atmosfera que repara na presenza das ausencias, a reflexión sobre a maldade, a referencia ao cine como refuxio da inocencia e a súa riqueza lingüística, elementos que o converten, ao noso xuízo, na mellor novela do ano».

José Luis Mascareñas, Premio de Investigación
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Investigación, formado por Clara V. Álvarez, profesora de Fisioloxía na Facultade de Medicina da USC e directora do Grupo de Investigación sobre Neoplasias e Diferenciación Endocrina no CIMUS; Ángel Manuel Sánchez Bermúdez, catedrático de Enxeñería Química da UVigo; Felipe Criado-Boado, profesor de investigación do CSIC e director do Instituto de Ciencias do Patrimonio (INCIPIT); Nieves Lagares, profesora da Facultade de Ciencias Políticas e Sociais da USC; Rubén Lois González, catedrático da facultade de Xeografía e Historia da USC e vicepresidente da Unión Xeográfica Internacional; Victoria Otero Espinas, matemática e Vicerreitora de Titulacións da USC e Malores Villanueva, secretaría, en representación da APCG, acordou declarar como finalistas a Ramón Villares, José Luís Mascareñas e a da Rede Interdisciplinar Tecnoloxía e Análise de Datos Lingüísticos (TecAnDali). Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por consenso o premio a José Luis Mascareñas.
O xurado salientou que «José Luís Mascareñas ten unha exitosa traxectoria investigadora no ámbito da Química, que se aplica a outras áreas de coñecemento como a Bioloxía e a Biomedicina. Destaca tamén que é o único investigador en Galicia que, traballando dende o país, conseguiu un Advance Grant do ERC, o que supón a atracción de fondos europeos para fomentar a investigación en Galicia. É director do CICUS, un dos centros punteiros de investigación competitiva e dende esta posición favorece a creación e a continuidade de novos grupos científicos que xeran unha rede de traballo, así como garanten o seu futuro e, por ende, o da investigación. Con este recoñecemento salientamos a importancia da ciencia galega feita dende Galicia, nesta caso na área de Química biolóxica e na persoa de José Luis Mascareñas. O xurado quere manifestar a gran dificultade que supuxo decantarse por un dos finalistas dada a súa valía en ámbitos tan diferentes e tan importantes para a investigación galega».

Ana Romaní, Premio de Iniciativas Culturais e Científicas
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Iniciativas Culturais e Científicas, formado por Jorge Mira, catedrático da USC, gañador da edición anterior polo programa ConCiencia; Alberto Barciela, xornalista; Hakan Casares, Observatorio da Cultura Galega; Delfín Caseiro Nogueiras, catedrático de Lingua e literatura; Sonia Díaz, comunicadora e xestora cultural; Xulia Santiso, xestora cultural, directora da Casa Museo Emilia Pardo Bazán e Malós Cabrera Iglesias, secretaría, en representación da APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Revista feminista Andaina, Portal GCiencia e Ana Romaní polo seu traballo en Diario Cultural. Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio a Ana Romaní.
O xurado salientou «o seu labor a prol da visibilidade, promoción e difusión da nosa cultura, nas súas diversas manifestacións ou expresións, así como a súa defensa e uso do galego. Labor que desenvolveu maiormente como directora do programa Diario Cultural da Radio Galega dende o seu inicio, no 1990, ata mediados do presente 2018. O xurado quere salientar, tamén, a súa declarada vontade de intervención e perspectiva feminista».

Mercedes Peón, Premio de Música
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Música, formado por María Costas, cantante e actriz; Xulia Feixoo, etnomusicóloga, percusionista de Rodrigo Romaní Trío; Sonia Lebedynski, cantante; Xosé Manuel Pereiro, xornalista, codirector da revista Luzes; Mercedes Rosón, subdirectora da Área de Cultura da USC; Maximino Zumalave, director de orquestra e Paz Raña Lama, secretaría, APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Cantos na Maré, Mercedes Peón, Xabier Díaz e Sés. Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio a Mercedes Peón.
O xurado salientou «a súa traxectoria de compromiso coa investigación e documentación do patrimonio musical de tradición oral, un aspecto no que un claro referente. Mercedes Peón é creadora dunha sonoridade propia innovadora sempre na procura de fórmulas abertas, fóra de corsés, cualidades que foron apreciadas en escenarios de todo o mundo».

Javier Alonso de la Peña, Premio de Artes Plásticas
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Artes Plásticas, formado por María Luísa Sobrino, gañadora da edición anterior; Alberto González Alegre, comisario e crítico; Fran Herbello, fotógrafo, director do IES Audiovisual de Vigo; Chelo Matesanz, artista e profesora da Facultade de Belas Artes de Pontevedra; Andrés Meixide, ilustrador e humorista gráfico; Ruth Varela, arquitecta e investigadora e Ledicia Costas, secretaría, en representación da APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Berio Molina, Pamen Pereira, Javier Alonso de la Peña polo Plan director da Catedral de Santiago e Rosalía Pazo Maside. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar por maioría o premio a Javier Alonso de la Peña polo Plan director da Catedral de Santiago.
O xurado salientou que «é insólito que un xurado dun premio teña a oportunidade de valorar a intervención nunha das obras mestras da arquitectura de todo o occidente europeo: a catedral de Santiago de Compostela. Consderamos que é de xustiza valorar o importante compromiso asumido por Javier Alonso de la Peña, o nivel de responsabilidade e a súa implicación durante máis dunha década. Esforzo que cristalizou no ano 2017 coa finalización da restauración das torres da Fachada do Obradoiro, así como a tribuna e o pórtico. Valoramos tamén a recuperación da poética do monumento e do lugar sagrado e o traballo simbólico que abordou».

Mostra Internacional de Teatro Cómico e Festivo de Cangas (MITCFC), Premio de Artes Escénicas
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Artes Escénicas, formado por Flor Maceiras, directora da Escola Municipal de Teatro de Narón, gañadora da edición anterior; Carlos Sante, actor, coordinador do proxecto internacional en técnicas de clown Hangar Manicómico; Irene Moreira Fontán, directora en Sala Ingrávida, profesora da ESAD; Antón Lopo, crítico e editor; Begoña Cuquejo, directora escénica e coreógrafa; Paulo Rodríguez, director do Teatro Rosalía de Castro e Mariana Fernández Carballal, secretaría, en representación da APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Manuel Lourenzo Pérez, Mostra Internacional de Teatro Cómico e Festivo de Cangas e Festival Internacional de Títeres de Redondela. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar por maioría o premio a Mostra Internacional de Teatro Cómico e Festivo de Cangas
O xurado salientou que «nacendo da fusión entre o tecido teatral popular e o profesional, a MITCFC é espazo de encontro desde o tan necesario humor para a promoción das Artes Escénicas, baseada nunha programación de calidade na procura de novos públicos e espazos. A aposta da mostra de Cangas por manter unha mirada comprometida a prol da Igualdade desde as súas orixes, hai 35 anos, materializouse nas últimas edicións no Proxecto Mulleres en Accion, que lle devolve á sociedade unha concepción paritaria das Artes Escénicas, irrenunciable, ao entender deste o xurado».

Matria de Álvaro Lago, Premio de Cine e Artes Audiovisuais
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Cine e Artes Audiovisuais, formado por Ángel Rueda, gañador da edición anterior; Tamara Canosa, actriz; Pepe Coira, guionista; Ángeles Huerta, directora; Avelina Rodríguez, crítica de cine do Faro da Cultura; Marta Villar, directora de arte e Xavier Senín, secretaría, en representación do APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Matria de Álvaro Lago, Trinta lumes de Diana Toucedo e á revista A cuarta parede. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar o premio a Matria de Álvaro Lago.
O xurado salientou «a dificultade á hora de escoller as obras finalistas debido á calidade e diversidade das propostas. Matria representa o mellor do noso cinema: o risco narrativo ao fusionar a ficción e recursos documentais. Bota unha ollada poética sobre a realidade que tenta desmitificar o matriarcado galego».

Boaga, Premio de Cultura gastronómica
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Cultura Gastronómica, formado por Alberto González Prelcic, cociñeiro, en representación do Grupo Nove, gañador da edición anterior; Teresa Cuíñas Lavandeira, xornalista da TVG; Taciana Díaz Mariño, xornalista; Manuel Hermo Piñeiro, profesor da escola de Hostelaría de Pontevedra; María Mosquera Leal, e-asesora, colaboradora da revista Benbo; Alejandro Rubín Carballo, director de Expourense e Luís Marconi Suárez, secretaría, en representación da APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Federación de Razas Autóctonas de Galicia (Boaga), Terras da Mariña, Sociedade Cooperativa Galega e Mexillón de Galicia D. Orixe Protexida.
O xurado salientou que «todas as propostas presentadas son un reflexo da riqueza, innovación, compromiso e posta en valor da identidade gastronómica do noso país. O produto é o protagonista nas tres finalistas. Representan todo o proceso, que vai dende a produción, onde ten un peso importante o traballo das mulleres, ata o prato. Ademais m poñen o acento na recuperación de especies e produtos propios e únicos na nosa terra.
O xurado acordou outorgar o premio por maioría a Federación de Razas Autóctonas de Galicia (Boaga). «A gañadora ten impacto en todo o territorio, asenta poboación en contornas rurais, incorpora xente nova ao traballo gandeiro, coida colateralmente do medio ambiente e fai chegar o produto oso mercados máis selectos de España».

Vigo, 3 de novembro de 2018″

Cuestionario Proust: Lupe Gómez

Publicado o 18 Xuño 2018 por asociacionescritoras-es

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Lupe Gómez:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Son moi constante. Teño gran capacidade de concentración. Nunca abandono as palabras. As palabras nunca me abandonan a min. Busco sempre o Silencio, os lugares apracibles. Sempre estou inspirada. A inspiración dorme todas as noites no tellado da miña casa.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A lealdade. Aprecio moito que as persaos sexa de lei, verdadeiras como o pan feito no forno da casa. Sen máscaras nin trampas. Auga clara correndo polos regatos. Creo que así é máis fácil entendernos uns cos outros, e crear vínculos duradoiros.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que sexan fieis e que me comprendan aínda que eu ás veces desapareza ou non teña gana de rir, bailar, facer vida social. Gústame enviar os meus escritos aos amigos-as, e que eles-as me lean con esa paixón compartida, ese impulso e esa euforia que sempre nos mantén unidos e nos fai voar, escapar…
4.– A súa principal eiva?
– Recoñezo que son bastante vulnerable, esixente comigo mesmo, coa escrita, e tamén coas persoas que me rodean e me queren. A miña familia, os meus amigos xa o saben, e non mo teñen en conta. Tento ser máis flexible, comprender todas as imperfeccións, aceptar a vida tal como é, quererme a min mesma e deixar que o vento se exprese á súa maneira, coa liberdade oculta da condición humana.
5.– A súa ocupación favorita?
– Escribir cartas con todo o sentimento do mundo. Pousar os meus segredos poéticos nun papel branco ou de cores infinitas. Envolver esa carta en papel de agasallo. Escribir enderezos en sobres. Pegar os selos coma se fosen bicos de mel. Ir a Correos na miña bicicleta azul, viaxar así polo mundo, como unha ave chea de sorpresas.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Escribir, e recibir moitas cartas. Recuperar ese costume tan grandioso, tan excelso, tan bonito. O xénero epistolar é o meu preferido. Teño moitas ganas de publicar o meu novo epistolario na editorial Alvarellos. Normalmente saen publicados os epistolarios das persoas mortas, pero eu aínda estou viva e teño sangue, tinta, emocións abertas para compartir…
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
Non poder viaxar no coche de liña á miña aldea Fisteus. Ter que pechar para sempre a nosa casa familiar, o noso niño de música. Non poder visitar aos meus pais mortos nos seus panteóns. Non poder regalarlle palabras fermosas a ese mundo que tanta electricidade me transmite e que me fai ser tal como son.
8.– Que lle gustaría ser?
– Cando estudaba o Bacharelato na cidade da Coruña, no instituto Zalaeta lía, case ás escondidas, o libro Un millón de vacas de Manuel Rivas. Soñaba, e sigo soñando, con chegar a ser escritora e periodista. Quería chegar a formar parte dese “mundo” no que consideraba a Rivas como mestre. Agora el é mestre e tamén moi amigo meu. Sigo tendo quince anos e con ganas de aprender…
9.– En que país desexaría vivir?
– Levo case vinte anos vivindo na Rúa Basquiños de Santiago. Toda unha vida. Nese tempo escribín uns vinte libros. Eu quero seguir vivindo aquí outros vinte anos, pois formo parte deste mapa e teño unha casa con horta, na que me sinto profundamente arraigada.
10.– A súa cor favorita?
– A cor azul. Para min os días, todos os días, son de cor azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A camelia, porque é guerrilleira e ao mesmo tempo moi delicada. Teño un camelio na miña horta, e as camelias están comigo desde o mes de decembro ata o seguinte mes de marzo. Elas non o saben pero forman parte das miñas pinturas, das miñas caligrafías.
12.– O paxaro que prefire?
– Gústanme os merlos. Adoro os carrizos, os paxaros pequenos. Canto máis pequeniños son, máis me gustan. Sempre debuxo paxaros. Resúltame fácil falar con eles, entender o seu idioma. Desde pequena, escoitei o cuco ao lonxe, e iso fíxome soñar, imaxinar, pois é un paxaro furtivo, misterioso. Sempre escondido e camuflado. Nunca cheguei a velo. Gustaríame xogar con el…
13.– A súa devoción na prosa?
– Estou fascinada coa lectura da Biblia, coa súa literatura tan limpa, nítida, terrible, fantasiosa, brillante. O Antigo Testamento é apaixonante. Sinto especial devoción polas Cartas de San Pablo, polo libro da Xénese, pola Apocalipse… Son lectora litúrxica da Catedral de Santiago. Disfruto moitísimo dándolle, coa miña voz, un toque moi poético ás Escrituras Sagradas. É como entrar “noutra dimensión”. Para min é un grande privilexio, unha aventura.
14.– E na poesía?
– Hai dous libros que son como pedras contundentes nun río de alegría, paciencia e compromiso. Do Courel a Compostela de Uxío Novoneyra e Cantares gallegos de Rosalía. Por algunha razón misteriosa, viaxan xuntos comigo. Van entrelazados e inauguran sempre un combate, unha beleza estraña, un lazo moi íntimo.
15.– Un libro?
– Dos soños teimosos de Novoneyra, no que el responde ás preguntas lúcidas de Emilio Araúxo. Esas conversas son como un manifesto poético que teño sempre moi presente na miña vida e no meu pensamento. Sei ese libro todo de memoria. Lino moitas veces e téñoo moi interiorizado.
16.– Un heroe de ficción?
– Na miña memoria creativa, o meu avó Antonio cando morreu, pasou a outra vida de ficción e converteuse no meu heroe. Un modelo que nunca olvidarei. El desapareceu cando eu tiña 11 anos. Eramos moi amigos e ás agachadas dabame cervexa pra beber. Chamáballe “padriño”. Xuntos, coidabamos vacas nas chousas.
17.– Unha heroína?
– Heidi. Era simplemente un debuxo animado co que eu me sentía fortemente identificada cando era nena da montaña, e sempre me facía rir e chorar. Vela na televisión era como comer terra mollada.
18.– A súa música favorita?
– Desde hai uns catro ou cinco anos, toda a miña obra literaria nace, resoa e pace na música do meu queridísimo amigo Amancio Prada. Para min é un grandísimo amor, un encantamento de auga verde, fresca, nova. Escoito os seus cantares todas as noites e déixome levar… Agora teño entre mans un novo poemario, titulado No encanto do aire. Foi escrito todo el na catedral, inspirándome no concerto que alí celebrou Amancio Prada o pasado mes de outubro.
19.– Na pintura?
– Gústame moito a pintura de Antón Lamazares. Puiden coñecelo e gozar da súa fala labrega, da súa elegancia, do seu estado salvaxe e da súa poesía. Gústanme Chagall, Luís Seoane, Velázquez, e moitos outros-as. Para min a caligrafía é unha forma de pintura, moi básica, moi rudimentaria, moi simple pero tamén un grandísimo luxo ao alcance das nosas mans, un acto físico de amor insubornable.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– A miña tía Lucita. Está en cadeira de rodas desde os 18 anos. Ten agora 8o anos e segue saboreando a vida como se fose unha canción de rosas. Nunca dimite. Sempre ten sorrisos e leccións de vida. Escribiu agora as súas impresionantes Memorias. Un libro titulado Nubes Bordadas. É unha muller moi intelixente. Foi a mestra das miñas primeiras letras. Sabia costureira de afectos moi fondos.
21.– O seu nome favorito?
– Loaira. Era un nome que formaba parte da poesía de Novoneyra. Sempre me gustou a súa sonoridade. Paréceme un nome moi soñador, moi feminino, moi elegante.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Son unha persoa de poucas falas, poucas palabras. Exprésome máis con silencios, xestos. Por iso, non soporto a charlatanería, a palabrería, o falar por falar, a verborrea. Creo que a xente, os políticos, os curas, os periodistas, as mulleres, os youtubers, todo o mundo fala demasiado. É como se as palabras se precipitasen moitísimo e perdesen o seu significado orixinal, o seu peso, a súa importancia, o seu valor.
23.– O que máis odia?
– O grandísimo ruído da sociedade na que vivimos. Ás veces resulta totalmente imposible parar e reflexionar. Molesta nos oídos e fai dano no corazón.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Non desprezo a ninguén. Imaxino que todas as figuras históricas son necesarias, pois asi é como se vai formando, pouquiño a pouco, o puzzle incompleto da inxustiza, dos desencontros, das guerras. Desprezo aos que asoballan, aos que se corrompen, aos que rouban, aos que fan que este mundo non sexa unha limpa guitarra.
25.– Un feito militar que admire?
– Non teño eu moita cultura “militar”. Non sabería dicirche. Admiro a arte, os inventos, a cultura popular, pero os feitos militares non forman parte do meu imaxinario. Admiro as mulleres galegas que desde sempre, traballaron arreo para que a Historia non fose un barco morto na praia.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O don da risa. A retranca. A inocencia infantil. A capacidade para ver e sentir todos os fios absurdos que moven a vida. A subversión da linguaxe.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
–Tranquiliña. Caladiña. Escribindo poesía surrealista para comprender e abrazar, abarcar a miña propia morte.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Síntome sempre moi chea de vida, con moita enerxía, e en boa forma física. Cando camiño, síntome animada, contenta. Olvido todas as penas, as desgrazas, os sustos dramáticos dos telexornais.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Creo que son moi indulxente, moi comprensiva. A compaixón é unha tenrura que eu aprendín desde sempre mirándome nos ollos das vacas. Eses animais son como as miñas deusas, as miñas mestras budistas.
30.– Un lema na súa vida?
– Sempre hai versos para escribir. O novo día sempre nos vai traer palabras novas.”