Madrid, 18-19 setembro 2014: Xornadas Internacionais UCM-UNED Literatura galega: identidade, alteridade e exilio, do 18 ao 19 de setembro

As Xornadas Internacionais UCM-UNED 2014 Literatura galega: identidade, alteridade e exilio pretenden facer unha posta en común das liñas de investigación que se están a desenvolver nos Centros Galegos das universidades do mundo e noutras institucións, nomeadamente no ámbito da literatura galega fóra de Galicia e do estudo da identidade, a alteridade e o exilio. Procúrase, por outra parte, favorecer o contacto entre profesores, investigadores e estudantes interesados no coñecemento e no estudo da literatura galega, así como fomentar o intercambio científico entre os relatores e os asistentes. Ademais, con estas Xornadas quérese abrir e estimular o diálogo entre as distintas xeracións pertencentes á colectividade galega.
Os seus destinatarios son: profesores, investigadores e estudantes, Departamentos de Romanística, Centros Galegos en España, Portugal, Hispanoamérica e no resto do mundo, Escolas Oficiais de Idiomas e outras institucións interesadas no estudo da lingua, da literatura e da cultura galega.

Está organizado pola Universidade Complutense de Madrid (UCM), Centro de Estudos Galegos e a UNED, está dirixido por Carmen Mejía Ruiz (UCM) e Xavier Frías Conde (UNED). O comité científico está formado por Ana Acuña (Universidade de Vigo), Xesús Alonso Montero (Real Academia Galega), Antonio Domínguez Rey (UNED), Alberto Gómez Bautista (Universidade de Aveiro), María Victoria Navas Sánchez-Élez (UCM), André Pociña López (Universidad de Extremadura), Eugenia Popeanga Chelaru (UCM) e Juan Miguel Ribera Llopis (UCM).

Pódese descargar o programa definitivo aquí.

fc2421_26d4fdbdcde94ec3bd7b3e74de6188df.jpg_srz_p_863_916_75_22_0.50_1.20_0.00_jpg_srzfc2421_97f7effe648244d69a9f9a819dc7e580.jpg_srz_p_863_591_75_22_0.50_1.20_0.00_jpg_srzfc2421_4627eb9ff6784e55af1f94e841369bc3.jpg_srz_p_863_1077_75_22_0.50_1.20_0.00_jpg_srzfc2421_ee3956fa310d4ec2a336acf849b8529e.jpg_srz_p_863_600_75_22_0.50_1.20_0.00_jpg_srz

Nimbos sobre Barna, por Armando Requeixo

Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“(…) Tras acomodarme no cuarto da Residencia de Investigadores, fun ao encontro da causante de que alí estivese, a profesora Malores Villanueva, unha das máis brillantes estudosas da súa xeración, docente nos últimos anos na Universidade de Barcelona.
Agardábame unha gratísima sorpresa: Malores non esperaba soa, acompañábana outras dúas colegas, amigas de meu dende hai anos, as tamén docentes Helena González e María Xesús Lama. Todos catro compartimos conversa e tivemos ocasión de nos poñer ao día de non poucas cuestións de grande interese para o bo goberno da literatura e, particularmente, da crítica galega.
Á tarde, 18:00 h., achegueime ata o Edificio Josep Carner da UB para impartir unha conferencia aos universitarios sobre a vida e a obra de Xosé María Díaz Castro, sobre quen tivera a oportunidade de ver unha moi interesante exposición preparada na biblioteca da Facultade de Filoloxía pola profesora Villanueva.
O relatorio discorreu placidamente e conseguimos crear un ambiente de franco e ilusionante diálogo entre o público asistente e os que na mesa estabamos; a saber: Villanueva, quen oficiou de presentadora e moderadora do acto, o profesor Basilio Losada, por quen tiven a honra de ser presentado e a quen puidemos oír valiosos xuízos a propósito da figura e importancia de Díaz Castro, e eu mesmo, que intervín por espazo dunha hora ante un auditorio no que se contaban, amais de activos e ben formados alumnos, compañeiros de oficio como a referida Mª Xesús Lama, Joaquim Ventura ou Camilo Valdehorras.
A sesión completouse cun amplo recitado dos versos de Nimbos por parte de varias alumnas e alumnos da Secció de Estudis Gallecs i Portuguesos, momento en que compareceu outra das agradables sorpresas do día: un deses discentes, o médico Xavier Sierra Valentí, achegou o recitado dos poemas diazcastrianos traducidos ao catalán, ofrecendo aos presentes unha copia encadernada dunha xenerosa escolma das composicións vertidas á lingua de Llull, traballo que se suma, así, e completa o que hai anos levara a cabo impecablemente Vicent Berenguer por dúas veces (1995 e 1997). (…)”

Compostela: inauguración da exposición Unha obra para un país: Fermín Penzol/Francisco Fernández del Riego

Desde Galaxia:
“O luns 8 de xullo, ás 12:30 horas, no Pazo de Fonseca de Santiago de Compostela, inaugúrase a exposición Unha obra para un país. Fermín Penzol (1901-1981) / Francisco Fernández del Riego (1913-2010) pretende conmemorar dúas importantes efemérides que se celebran neste ano 2013: O Cincuentenario do nacemento da Fundación Penzol e mais o Centenario do nacemento de Francisco Fernández del Riego. (…)
Esta dupla exposición que hoxe se trae a Fonseca distribúese en dous espazos que se complementan:
– No Salón do Artesonado pode percorrerse ao longo de 15 paneis informativos a vida de Fermín Penzol, a historia da súa fundación, a posta en valor dos seus fondos e unha breve presentación da institución na actualidade. Como complemento, nas diversas mesas e peanas pode apreciarse unha selecta mostra deste valioso patrimonio bibliográfico-documental. O denominado “recanto do bibliófilo” recrea este espazo tan frecuentado e querido por Penzol, cos seus propios mobles, libros e obxectos diversos.
– Na Capela gótica, seguindo un esquema similar aínda que con deseño diferente, o centro de interese é a figura e obra de Francisco Fernández del Riego. Presentadas, de novo, a través dunha ducia de paneis e complementadas tamén coas súas respectivas mesas e peanas, que amosan documentación e obxectos varios do devandito persoeiro. Nesta ocasión recréase o seu despacho ou lugar cotián de traballo.
En ámbolos dous espazos poden ser visionados dous vídeos. E na sancristía pode verse, a xeito de colofón ou elo común, unha longa entrevista feita no seu día na TVG a Del Riego dende e sobre a Fundación Penzol.
DATOS TÉCNICOS:
Lugar: Pazo de Fonseca. Praza de Fonseca s/n. Santiago de Compostela.
Datas: 8 de xullo 2013 – 2 de setembro de 2013.
Promove: Fundación Penzol.
Patrocinan: Xunta de Galicia (Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria) e Universidade de Santiago de Compostela (Consello Social).
Comisariado: Mª Dolores Cabrera Iglesias, Henrique Monteagudo Romero, Mª Dolores Villanueva Gesteira.”

Rosalía é Mundial

Reportaxe en Praza:
Farväl älvar, farväl källor, farväl alla backar små. Deste xeito comeza en sueco o poema Adiós ríos, publicado no Cantares Gallegos de Rosalía. A Fundación Rosalía e a Universidade de Vigo presentaron este xoves o proxecto Rosalía é Mundial, que fai un chamamento á tradución de poemas de Cantares gallegos ás linguas do mundo para celebrar os 150 anos da publicación desta obra.
Neste momento xa se poden atopar na web do proxecto as traducións de Airiños, airiños aires e Adiós ríos, adiós fontes a 15 linguas: Catalán, Checo, Español, Eusquera, Galurés, Grego, Inglés, Italiano, Polaco, Portugués, Romanés, Sueco e Ucraíno. O chamamento está aberto até o 1 de xullo e os organizadores contan con chegar a 50 linguas.
A coordinación das traducións corre a cargo dos profesores Xosé Henrique Costas, da Universidade de Vigo, e Malores Villanueva, da Universidade de Barcelona. Na iniciativa están participando de forma desinteresada tradutoras e profesoras de moitas universidades estranxeiras, desde Finlandia até Armenia, xunto cun numeroso grupo de exalumnos dos cursos de galego para estranxeiros da USC e da UVigo.
As traducións dos poemas estarán tamén en PDF para poderen ser baixadas por calquera usuario como se for un cartel. Na semana previa ás Letras quérese “que todo o Casco Vello de Vigo estea decorado con estes carteis-poemas, que a xente poida descolgalos e levalos, que estean en bares e comercios a disposición da xente, que a xente leve os versos de Rosalía no idioma que queira para a casa, para o traballo, etc.”. Sin ela vivir non podo, non podo vivir contenta, ou como se diría en romanés: Fără ea să trăiesc nu pot, nu pot trăi bucuroasă.”

Textos da homenaxe a Francisco Fernández del Riego no Pleno extraordinario da Real Academia Galega

Desde Galaxia:
“(…) No plenario extraordinario da Real Academia Galega na Fundación Penzol, en Vigo, tres foron os membros da mesma que interviron loubando a vida e obra de Francisco Fernández del Riego: Ramón Lorenzo, Xosé Ramón Barreiro e Xesús Alonso Montero. Para ler o texto do primeiro deles, Francisco Fernández del Riego: unha vida construíndo unha nación, premer aquí e o do segundo, Paco del Riego, presidente da Real Academia Galega, nesta ligazón. A intervención do profesor Alonso Montero, ó non estar en soporte papel, non pode ser incorporada.
Logo destes tres relatorios e dunhas palabras do presidente interino da RAG, Xosé Luís Axeitos, a escritora Rexina Vega recitou un fermoso poema inédito de Luz Pozo Garza dedicado a don Paco, que fixo para esta ocasión sinalada e que pode lerse aquí. E a seguir Malores Villanueva, a mantedora do acto, puxo voz ó poema da autoría do vello amigo e compañeiro na causa galeguista de Del Riego, Xaime Isla Couto, que traemos tamén aquí.
Como colofón ó emotivo acto léronse un par de parágrafos do libro Cos ollos do noso esprito (1949) sobre a lingua galega que, malia estar escritos hai máis de sesenta anos, aínda teñen plena vixencia:
Tense pedido ao galego que loite, que lexisle, que adeprenda a matinar a condición ou o destiño da criatura humá; que ame, que navegue, que transviva. E o galego, aúpado coa fleisivilidade da historia, responde ao chamamento, pra frecuentar os xéneros máis varios da criación espritual: dende o literario ou a prosa centífica, dende a oratoria ao xornalismo.
Pode, e debe, a fala vernácula, medrar ainda; encher con sangue novo o seu vigor -vella a música, o desiño novo-. Que se non deixe embalsamar; que non consinta o siñolo de trocalo en tesouro de museo. Coa venia dos seus detraitores, e ainda sin a venia, érgase e ande.

Cos ollos do noso esprito, Buenos Aires, Alborada, 1949, p. 151.

Vigo: sesión extraordinaria da Real Academia Galega polo centenario de Francisco Fernández del Riego

O programa de actos é o seguinte:
12:00 h. Acollida aos membros da Real Academia Galega e ao público asistente coa actuación do Grupo de gaitas da Asociación de Veciños do Casco Vello de Vigo.
12:15 h. Comezo dos actos, actuando como mantedora Malores Villanueva, padroeira da Fundación Penzol:
— Benvida a cargo de Alfonso Zulueta de Haz, Presidente da Fundación Penzol.
— Recepción oficial a cargo de Abel Caballero Álvarez, Alcalde de Vigo.
12:30 h. Sesión plenaria pública da Real Academia Galega coa intervención dos académicos Ramón Lorenzo Vázquez, Xosé Ramón Barreiro Fernández e Xesús Alonso Montero. Pechará o acto o Sr. Presidente interino da RAG, Xosé Luís Axeitos Agrelo.
Remate dos actos coa lectura de textos e Himno galego.

Vigo: homenaxe a Francisco Fernández del Riego

O luns 4 de marzo, na Universidade de Vigo, terá lugar unha homenaxe a Francisco Fernández del Riego, co seguinte programa:
12:00 h. Xardíns do CACTI (Centro de Apoio Científico e Tecnolóxico á investigación): descubrimento dunha placa ao pé do pradairo plantado en 2010 na súa honra.
Interveñen: Xosé-Henrique Costas (vicerreitor da UVigo), Alfonso Zulueta de Haz (presidente da Fundación Penzol)
13:00 h. Mesa redonda: Lembranza e semblanza de D. Paco del Riego no Salón de Graos da Facultade de Filoloxía e Tradución.
Interveñen: Camiño Noia (catedrática de Filoloxía Galega da UVigo), Malores Villanueva (profesora de Lingua Galega na UB), Ana Mª Fernández del Riego (irmá de D. Paco), Francisco Domínguez (director da Fundación Penzol)
Organizan: Vicerreitoría de Extensión Universitaria e Fundación Penzol.
Colaboran: Trabalingua, Comités.

Santiago: encontro Carlos Casares. Escritor e intelectual do seu tempo, do 5 ao 7 de setembro

A UIMP organiza o Encontro Carlos Casares. Escritor e intelectual do seu tempo, entre o 5 e o 7 de setembro, no Consello da Cultura Galega (Pazo de Raxoi, 2º andar), en Santiago de Compostela. O curso pretende lembrar a obra e a faceta intelectual de Carlos Casares cando se cumpren dez anos do seu pasamento cun dobre obxectivo: o de reanimar o interese do profesorado de ensino secundario pola lectura e o estudo da obra de Casares, incentivando a recuperación dalgunhas das súas novelas como lecturas recomendadas para o estudantado dese nivel educativo, e o de suscitar o interese do alumnado universitario pola investigación académica do escritor e a súa produción. Con esta dobre finalidade realízase un percorrido en profundidade polo máis destacado de dita produción e unha achega a aspectos menos coñecidos (a relación de Casares coa cultura catalana) que amosen a amplitude do seu labor intelectual. A dirección corre a cargo de Dolores Vilavedra.
O importe da matrícula é de 129 euros. Para os alumnos das universidades da Coruña, Santiago ou Vigo haberá unha redución do 50% (64,50 euros). A data límite para a solicitude da beca é a do 5 de agosto de 2012. O valor académico é de 20 horas, con recoñecemento do curso en créditos de libre escolla. As prazas son limitadas. Para máis información, matrículas e bolsas, pódese contactar coa Secretaría de Alumnos da UIMP (Fundación Luís Seoane, Rúa San Francisco, s/n., 2º andar, C. P. 15001 da Coruña). O teléfono é o 981140830, o fax 981140825, e o correo electrónico galiciasa@uimp.es.

PROGRAMA

Mércores 5 de setembro:
18:30 h. Inauguración a cargo de Dolores Vilavedra e Xosé Luís Barreiro Rivas.
19:00 h. A obra narrativa de Carlos Casares, por Ángel Basanta Folgueira.

Xoves 6 de setembro:
10:00 h. Xornalismo(s) e arredores na obra de Carlos Casares, por Iago Martínez.
12:00 h. O diálogo de Casares co mundo da infancia, por Montse Pena Presas.
13:00 h. Debate.
17:00 h. Carlos Casares tradutor, mediador e axente literario na historia contemporánea da literatura galega, por Iolanda Galanes e Ana Luna Alonso.
19:00 h. A achega de Carlos Casares ao ensaísmo galego, por Olivia Rodríguez González.

Venres 7 de setembro:
10:00 h. Carlos Casares e Nós, á luz de Deus sentado nun sillón azul, por Álex Alonso.
12:00 h. Casares e Galaxia, Casares en galaxia, por Dolores Villanueva.
13:00 h. Debate.
17:00 h. Os espazos literarios de Carlos Casares, por María López Sández.
19:00 h. Clausura e entrega de diplomas, por Dolores Vilavedra e María Esther Regueiro Fernández.