Entrevista
a Xosé Luís Méndez Ferrín en Noitábrega:
“(…) – Noitábrega (N): A súa obra No ventre do silencio retrata unha Galicia sumida nas tebras. Desapareceron esas tebras ou substituíronse?
– Xosé Luís Méndez Ferrín (XLMF): Hai outras. Cada época ten a súa malicia. É como se me preguntas se me parece mellor o sistema do escravismo ou o actual. Contestareiche que mellor é o actual, pero ti podes pensar que no escravismo en Roma había escritores como Ovidio ou como Cicerón. Cada época ten as súas luces e as súas sombras. No ventre do Silencio o que quixen retratar era como vivían os estudantes, fundamentalmente de clase media, nunha universidade mesquiña como era a universidade de Santiago. Hoxe os rapaces universitarios gañan os premios de Física. Hai moitos que están en Xenebra traballando. Hai unha Galicia moitísimo máis preparada que naquel momento. (…)
– N: Por que o tema artúrico é tan recorrente nos escritores galegos?
– XLMF: Non é tanto como parece. Hai un libro de Cunqueiro que se chama Merlín e familia no que hai de todo menos Merlín (risas). Despois está un libro meu, Amor de Artur. Só teño un conto artúrico e teño que apandar con toda esa lenda de que teño literatura de Bretaña. De todas maneiras a min ese mundo interésame moito porque foi un modo de expresión da época medieval, paneuropea incluso. Hai o gran mito dun rei que non está morto senón durmido e que vai volver a liberarnos. (…)
– N: Que significou publicar co pseudónimo de Heriberto Bens?
– XLMF: Hai unha resposta que real e histórica e hai outra xa máis elaborada. A real é a seguinte, a min metéronme dous anos de cadea por unha novela que escribirá e non publicara pero que toparan na miña casa. E entón os amigos de Montevideo e camaradas da UPG publicaron un conxunto de poesías miñas e algunhas eran bastante explícitas co réxime e a súa denuncia. Polo tanto decidín publicalas con pseudónimo. Esta é a verdadeira. A máis elaborada é que se se crea un personaxe e ese personaxe escribe textos de algún poemas pois xa non é un co que se está escribindo e entón danlle unha certa distancia. Foi unha estratexia de defensa dunha denuncia e unha estratexia literaria. A teoría é de Pessoa e de Machado en parte, Pessoa inventa os heterónimos e os leva ata o final. (…)”
Arquivos da etiqueta: Xosé Luís Méndez Ferrín
Cuestionario Proust: Francisco Álvarez-Koki
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Francisco Álvarez-Koki:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Insistente soñador.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A humildade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que me dean o mesmo que eu lles dou.
4.– A súa principal eiva?
– A confianza.
5.– A súa ocupación favorita?
– Escribir e ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– E difícil contestar, xa que a felicidade é un estado temporal.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non penso niso.
8.– Que lle gustaría ser?
– Un pallaso.
9.– En que país desexaría vivir?
– Non teño un país favorito, onde vivo disfruto.
10.– A súa cor favorita?
– Vermello.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A rosa.
12.– O paxaro que prefire?
– O merlo.
13.– A súa devoción na prosa?
– É difícil contestar, xa que dende Álvaro Cunqueiro pasando por Ferrín ate Ramón Caride temos onde disfrutar.
14.– E na poesía?
– Pasa o memo, xa que dende Rosalίa até Xela Arias temos moi bos poetas.
15.– Un libro?
– As aventuras de Said e Sheila.
16.– Un heroe de ficción?
– Os Bolechas.
17.– Unha heroína?
– Puidera ser esa que tes na mente idealizada que nunca coñeciches.
18.– A súa música favorita?
– As bandas de música das nosas vilas.
19.– Na pintura?
– Toda a pintura realista.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os nosos vellos que nos ensinaron tanto, especialmente as mulleres.
21.– O seu nome favorito?
– Lola, o da miña muller, e Breogán, o do meu fillo.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A mesquindade, a envexa.
23.– O que máis odia?
– Non sei o que é iso.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Os Reis Católicos.
25.– Un feito militar que admire?
– Non admiro ningún feito militar.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da maxia, para facer feliz a moita xente.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– A verdade é que nunca penso na morte.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Sempre estou contento.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Somos humanos, polo tanto tempo e paciencia.
30.– Un lema na súa vida?
– Ser útil.”
Cuestionario Proust: Xabier Paz
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xabier Paz:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Non sei.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A honestidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– O perdón.
4.– A súa principal eiva?
– A impaciencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Pasmar e ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Ver rir a xente que quero.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A morte dos seres queridos.
8.– Que lle gustaría ser?
– Amante.
9.– En que país desexaría vivir?
– No que vivo.
10.– A súa cor favorita?
– Amarelo xesta.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A xesta.
12.– O paxaro que prefire?
– A lavandeira.
13.– A súa devoción na prosa?
– Ánxel Fole; Valle Inclán; Rafael Chirbes; Lezama Lima…
14.– E na poesía?
– Mendez Ferrín, Vítor Vaqueiro; Francisco Quevedo, César Vallejo…
15.– Un libro?
– Tantos: Con pólvora e magnolias; A morte de Virxilio; Poemas humanos…
16.– Un heroe de ficción?
– O indio Zacarías, de Tirano Banderas.
17.– Unha heroína?
– A nai de Gorki.
18.– A súa música favorita?
– Tantas como estados de ánimo: Led Zeppelin, Bach; Zeca Afonso…
19.– Na pintura?
– Por escoller: Tiziano, Goya, Miquel Barceló, Menchu Lamas.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Un pai sen estudos con familia numerosa.
21.– O seu nome favorito?
– Carme.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A ruindade.
23.– O que máis odia?
– A violencia, o abuso do poderoso.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Tantas, por próxima Francisco Franco.
25.– Un feito militar que admire?
– Non sei admiro pero digo a batalla de Dien Bien Phu.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da música.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Durmindo.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Farto.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os excesos relativos ao corpo.
30.– Un lema na súa vida?
– Non fales mal de ninguén, amece.”
Kruckenberg, por Xosé Luís Méndez Ferrín
Artigo
de Xosé Luís Méndez Ferrín no Faro de Vigo:
“Indica González Alegre, que Carmen escribía poemas en galego aos dezanove anos. Tales textos foron editados en 1956 na colección Alba de Vigo co título de Cantigas do Vento. A partir desta publicación o uso literario, e naturalmente oral, do galego foise facendo máis e máis frecuente en Kruckenberg, até chegar a ser absolutamente preponderante. Nisto, ela, como outros poetas da que chamamos Promoción de Enlace da importancia de Cuña Novás ou Luz Pozo Garza, practica no seu discurso unha viaxe ao monolingüismo galego, o cal alegrou moito aos seus amigos nacionalistas.
No remol da memoria eu sempre sitúo María Carmen Kruckenberg nos cafés literarios e nos ambientes máis cálidos e selectos de Vigo, do Derby ao Suevia pasando pola Marisquería e o Barlovento. Ela é unha bela muller de ollada directa e xestos sobrios de trinta e tantos anos de idade. Mais, de repente, tamén podo vela a ela entrar na Coupole de París ou sentarse a cear coas súas amizades lisboetas nunha casa de fados de Alta. Ela móvese moito. Nembargantes, non para de estar en Vigo, como chantada. Certo, podemos coincidir con Kruckenberg no Gijón de Madrid, precisamente nas mesas da esquina do fondo onde toma parte na tertulia diaria de Buero Vallejo. Pero tamén, e non hai demasiados anos, á Kruckenberg apetecíalle facelo e montaba unha “Homenaxe a Vigo” que consistiu nun recital de masas no que a cidade recibia os cantos dos seus poetas, con Martín Codax á fronte.
Hai tempo que eu sosteño que A sombra ergueita é o libro máis valente, mesmo ousado, rotundo e vivo da autora. Pertence esta obra, inscrita na longa tradición do lirismo radical que frecuentan algúns grandes da nosa literatura, de Meendiño a María Mariño. A sombra ergueita, que denota unha formación xeracional de esquerda existencialista, é o primeiro grande libro de Kruckenberg, ao que seguirán outros. Lembro agora que Álvaro Cunqueiro, quen alén de poeta foi un detectador de poetas de fino olfacto, soubo ver, nun artigo do FARO que se perdeu na corda frouxa do horizonte, tal vez tralos catro horizontes de Louis Aragon, na de Kruckenberg unha voz púdica na cal a efusividade é eliptica e o sentimento, por veces, atroz. Fóisenos a amiga de tantos anos. Morreu María del Carmen Kruckenberg Sanjurjo e con ela estanse indo farrapos do noso pasado, anacos do noso corazón máis urbano e marítimo.”
Cuestionario Proust: Alfonso Láuzara
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Alfonso Láuzara:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Nobreza plebea!
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Que sexan boas persoas. Ou polo menos que sexan persoas!
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que sexan auténticas e leais. Son esixente mais tamén o dou todo!
4.– A súa principal eiva?
– Quizais algo teimudo. E algunhas cualidades en exceso tampouco son boas.
5.– A súa ocupación favorita?
– A escrita e tamén a conversa oral, moito.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Vivir en sintonía cos sentimentos.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– O sufrimento extremo e caer no total desacougo, en especial polos seres queridos. A saúde e a dignidade son vitais.
8.– Que lle gustaría ser?
– Ser feliz sen deixar nunca de ser eu mesmo. Eu nunca serei yo! hehe.
9.– En que país desexaría vivir?
– Na Galiza soñada. A matria arelada dende o barrio de Teis sempre perto do mar.
10.– A súa cor favorita?
– Sempre foi a vermella. Hogano tamén a azul celeste e a violeta.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Pois… non sei, quizais as rosas vermellas, as mapoulas, a herba de namorar…, se cadra moitas que nin coñezo! ha ha ha.
12.– O paxaro que prefire?
– O pardal na rúa e o corvo mariño na ría.
13.– A súa devoción na prosa?
– Buf!, moit@s! Cortázar, Kafka, García Márquez, Saramago, Blanco-Amor, Dieste, Castelao…
14.– E na poesía?
– Buf!, moitísim@s! Por varrer para casa: Ferrín, Novoneyra, Celso Emilio, Manuel Antonio, Manuel María… Rosalía naturalmente, ata poetas do meu tempo! E no plano internacional: Baudelaire, Walt Whitman, Lorca, Alberti, Eugénio de Andrade, Torga, Benedetti…
15.– Un libro?
– Complicada escolla. Direi O crepúsculo… ou calquera de contos de Ferrín.
16.– Un heroe de ficción?
– Eu son de realidades.
17.– Unha heroína?
– Da heroína paso! Xa teño dabondo co licor-café!
18.– A súa música favorita?
– Rock, cantautores/as de sempre, folk, jazz, blues…
19.– Na pintura?
– Urbano Lugrís, Chagall, Klimt, Picasso…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Calquera nai-coraxe anónima ou loitadores/as silenciad@s.
21.– O seu nome favorito?
– Loaira, p. e., que é a miña sobriña. Gústame que teñan musicalidade, así moitos soen levar sons en “s” como sonia sara ou susana.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A desconsideración total polos demais.
23.– O que máis odia?
– A ruindade, a hipocrisía e falsidade, a incoherencia. A traizón!
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Direi Hitler a xeito de metáfora de tantos inhumanos repugnantes que a Humanidade ten padecido.
25.– Un feito militar que admire?
– A Revolução dos Cravos Vermelhos. E a Revolución Cubana.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Saber facer feliz sempre a quen se quere, sobre todo a quen o merece.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– Feliz, con amor e a conciencia tranquila.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Bo humor con ese punto necesario de mala hostia.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A inocencia. E o medo: quen ten cu, ten medo!, non? Malia que non gusto de covardes. Pasa o mesmo coa ignorancia.
30.– Un lema na súa vida?
– Non fagas aos demais o que non queiras que che fagan a ti. Tenta non facer dano gratuíto e loita sempre polo que queres.”
Ourense: presentación do número 100 da revista A Trabe de Ouro
Cuestionario Proust: Alberto Lema
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Alberto Lema:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O exceso.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A contención.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Amizade.
4.– A súa principal eiva?
– A dispersión.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Só os norteamericanos se preocupan pola felicidade.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non obedecer o meu daimon.
8.– Que lle gustaría ser?
– Unha balea, sen dúbida.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nunha república galega e socialista.
10.– A súa cor favorita?
– Verde.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A mandrágora.
12.– O paxaro que prefire?
-O corvo, por suposto.
13.– A súa devoción na prosa?
– Otero.
14.– E na poesía?
– Ferrín.
15.– Un libro?
– A broma infinita.
16.– Un heroe de ficción?
– John Silver.
17.– Unha heroína?
– Emma Bovary.
18.– A súa música favorita?
– O rock.
19.– Na pintura?
– As abstraccións.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Malcolm X.
21.– O seu nome favorito?
– Gundar.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O abuso.
23.– O que máis odia?
– O abuso.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco.
25.– Un feito militar que admire?
– Stalingrado.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Oído musical.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sabendo que está a pasar.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A ansiedade.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os meus.
30.– Un lema na súa vida?
– Daremos feito.”
Xosé Ramón Pena: “É absoluta falacia que a galega sexa unha literatura local e só lírica”
Entrevista a Xosé Luís Méndez Ferrín sobre o número 100 da revista A Trabe de Ouro
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“A revista de pensamento crítico A Trabe de Ouro cumpre 25 anos e presenta o seu número 100. Entrevista a Xosé Luís Méndez Ferrín. Pode escoitarse completa aquí.”
Cuestionario Proust: Cris Pavón
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Cris Pavón:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O optimismo e, xa que logo, certa tendencia ao imaxinario.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Sentido do humor e da ética.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que me leven a sitios estupendos.
4.– A súa principal eiva?
– Dende logo o perfeccionismo non é.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler, pasmar. Hai tempo, viaxar, pero xa menos.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Dispor do tempo ao meu gusto.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Que exista a máquina do tempo e acabar nalgún intre que me faga rabiar por volver a este.
8.– Que lle gustaría ser?
– Se fose sen dor, inspectora de Facenda. Ou conselleira ou ministra, xa posta, que hai moita reforma fiscal que facer.
9.– En que país desexaría vivir?
– Neste, e vivir unha verdadeira mudanza social e política.
10.– A súa cor favorita?
– Vermello e gris.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A do viño tinto.
12.– O paxaro que prefire?
– A ave Roc.
13.– A súa devoción na prosa?
– Moitas e moitos, nunca son demasiadxs. Calvino, Munro, Barthes, Beauvoir, Jelinek, Yourcenar, Perec, Dostoiewski, Faulkner, Ferrín, Torrente Ballester, Capek, Proust, Delillo … ben, igual aquí xa son demasiados.
14.– E na poesía?
– De Wislawa Szymborska a Lupe Gómez, da antipoesía de Nicanor Parra á poesía visual de Joan Brossa.
15.– Un libro?
– Un cento, un milleiro deles, unha biblioteca.
16.– Un heroe de ficción?
– Randolph Carter.
17.– Unha heroína?
– Mononoke.
18.– A súa música favorita?
– Estes días, o afrobeat.
19.– Na pintura?
– Duchamp, Antonio López, Maruja Mallo…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Calquera Anonymous.
21.– O seu nome favorito?
– Non teño.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Falar coa boca chea.
23.– O que máis odia?
– A prepotencia.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Toda unha institución: a igrexa católica.
25.– Un feito militar que admire?
– Mmm… As partidas entre Deep Blue e Kasparov.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Voz para rachar o cristal como Oscar, o tambor de folla de lata. Capacidade para aguantar doce minutos de apnea ou máis.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sentada á beira do mar non estaría mal.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Allegro ma non troppo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os meus, seguramente.
30.– Un lema na súa vida?
– Agora que son maior: Fai deporte!”
