Cuestionario Proust: Mercedes Leobalde

DesdeMercedes Leobalde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Mercedes Leobalde:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– É difícil. Ser avogada de preitos pobres, iso dixeron sempre meus pais. As amigas cren que o carácter pausado e transmitir seguridade. Eu non sei cal pode ser ese trazo principal, se é que o hai.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A solidariedade e a intelixencia, entendida como capacidade de comprensión.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Un intercambio. Que me queiran como son e que compartan gustosamente, non o que teñen, senón o que lles pasa e o que pensan. Se ademais diso me fan rir, serei incondicional.
4.– A súa principal eiva?
– Certa tendencia obsesiva. Ser moi metódica para algunhas cousas e terriblemente desorganizada para outras.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ultimamente, ver películas e durmir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Poder dedicar a viaxar todo o tempo que agora dedico a traballar.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– O sufrimento das miñas fillas.
8.– Que lle gustaría ser?
– Máis despreocupada. E en canto a profesións, neurocientífica e pianista, por dicir algo.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nun país cun respecto incuestionable por si mesmo e polos demais.
10.– A súa cor favorita?
– Tiro polos vermellos.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As que arrecenden: gardenia, rosa, xasmín… A flor do dafne ten un aroma delicioso.
12.– O paxaro que prefire?
– Calquera. Todos voan.
13.– A súa devoción na prosa?
– Os relatos de Cortázar, os de Borges, Cunqueiro todo.
14.– E na poesía?
– Algunhas poetas nosas actuais, de Pilar Pallarés a Chus Pato pasando por tantas outras… Somos moi afortunados.
15.– Un libro?
– O que está por ler.
16.– Un heroe de ficción?
– Un heroe como tal non se me ocorre, pero sempre me gustaron as historias de Robin Hood e mais as lendas artúricas.
17.– Unha heroína?
– Pippi Langstrumpf, creo que a moitas nos marcou a infancia.
18.– A súa música favorita?
– Vai por épocas. Quizais Bach e o jazz sexan a constante, pero menos reguetón, black metal e flamenco escoito de todo.
19.– Na pintura?
– Non son entendida. Gústanme as cores do expresionismo.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Calquera muller maltratada que erga a cabeza e se enfronte. Calquera persoa que loite cunha doenza grave. As avoas e avós que estiran a pensión ata o milagre para alimentar fillos, noras e netos. Meus pais, que sacaron catro fillas adiante co soldo dun obreiro.
21.– O seu nome favorito?
– Non teño un nome favorito. Encántanme moitos topónimos nosos: Amil, Altamira, Mercuín, Nebrixe, Anceis, Crendes, A Abrigosa, Montecelo, Belvís, Altamira, Taramuño, A Atalaia, O Xirimbao… Son pura música.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A displicencia, fáiseme odiosa. A competitividade enfermiza aplicada ao cotián. Tamén me irrita a xente que pretende gobernarche a vida, mesmo se o fai desde o cariño.
23.– O que máis odia?
– O fascismo. A tortura. A crueldade cos meniños. O machismo, incluído o que se nega a si mesmo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler, seguido de cerca por Franco, Pinochet, Videla e algún máis que tamén merecería podio.
25.– Un feito militar que admire?
– Confórtame a participación do exército portugués na Revolução dos Cravos. Polo demais, non sei moito de feitos militares.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Unha voz fantástica que me permitise cantar calquera cousa. Tamén a posibilidade de desconectar de cando en vez o cerebro.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– En paz e a poder ser sen decatarme, e se non, abrazada por alguén que me queira.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Ocupada, sempre ocupada, mesmo tirada no sofá me sinto así. Non paro de barallar.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que derivan da miseria.
30.– Un lema na súa vida?
– Vive e deixa vivir.”

Cuestionario Proust: Carlos Pereira

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Carlos Pereira Martínez:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Considérome unha persoa honesta e con moita curiosidade intelectual.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A honestidade e a humildade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Ás amizades non lles pido nada.
4.– A súa principal eiva?
– A dispersión, certa desorde e as típicas arroutadas de xenio dos Aries.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler, debuxar, investigar, escoitar música. A masonería.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Unha xubilación con saúde e activa culturalmente, na compaña da muller que amo e coas fillas coa vida encamiñada.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A morte das miñas fillas.
8.– Que lle gustaría ser?
– Ademais de historiador, que xa me enche, concertista de piano (unha utopía, vamos).
9.– En que país desexaría vivir?
– Onde vivo, Galicia, con algunha escapada a Uruguay, onde nacín.
10.– A súa cor favorita?
– O vermello.
11. – A flor que máis lle gusta?
– A rosa.
12.– O paxaro que prefire?
– A rula.
13.– A súa devoción na prosa?
– Mark Twain, Gabriel García Márquez, Juan Carlos Onetti, Mario Benedetti, Philip Roth, Amos Oz, Antón Riveiro Coello
14.– E na poesía?
– A Xeración do 27, Antonio Gamoneda, José Ángel Valente, Pessoa, a xeración dos 80 de Galicia, Pilar Pallarés, Eva Veiga, Olga Novo…
15.– Un libro?
Pedro Páramo, de Juan Rulfo, El Aleph, de Jorge Luis Borges, La tregua, de Mario Benedetti, The Road, de Cormac McCarthy, As rulas de Bakunin, de Antón Riveiro Coello.
16.– Un heroe de ficción?
– Os de territorios de fronteira: Hiram Abif, Parsifal, Don Quixote, Martín Fierro…
17.– Unha heroína?
– Isis, Antígona, Leonora…
18.– A súa música favorita?
– A clásica: nela, sobre todas as cousas, Beethoven. Logo Bach, Bartok, Shostakovich… Puntualmente, para evocar a mocidade, Hendrix, Bob Marley, Dylan..
19.– Na pintura?
– O Bosco, Velázquez, Goya, Blake, os surrealistas europeos, Luís Seoane, Alfonso Costa, Manuel Ayaso.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– José Gervasio Artigas, Garibaldi, Gandhi…; as mulleres que defenderon a Coruña en 1589 (María Pita, Inés de Ben…), María Deraismes, miña nai.
21.– O seu nome favorito?
– Isis e Cloe, os das miñas fillas. Para home, Ares.
22.– Que hábito alleo non soporta?
-A hipocrisía e a fachenda.
23.– O que máis odia?
– Todo o que teña relación co fascismo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Todos os tiranos mesiánicos e xenocidas, de calquera cor (Hitler, Franco, Stalin, Pol Pot…).
25.– Un feito militar que admire?
– As guerras de emancipación americanas.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Poder dominar moitas linguas.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Durmindo.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Con ganas de facer cousas e resistindo (non sempre) á tentación da preguiza.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Todos os que non nos firan.
30.– Un lema na súa vida?
– Pasiño a pasiño faise camiño.”

Un documental moi especial para lembrar a Luísa Villalta

Desde Sermos Galiza:
“O 6 de marzo de 2004 Luísa Villalta morría por sorpresa, coa conmoción non só do seu entorno próximo senón do mundo literario e tamén do centro no que impartía clases. O IES Isaac Díaz Pardo de Sada, no que era profesora, apresurouse a dedicarlle un número da súa revista e poñerlle o seu nome á biblioteca. Nove anos despois da súa morte, un documental do alumnado lembra á que foi profesora do centro e, alén da súa traxectoria biográfica e literaria, repara na intensa pegada que deixou no lugar no que impartía aulas de lingua e literatura galegas.
Voces como as de Fernán-Vello, Francisco Pillado, Pilar Pallarés, César Morán ou Maribel Longueira -todas próximas ao transcorrer vital de Luísa– rememoran a relación coa escritora e a súa traxectoria literaria. O documental fita en tres aspectos vitais de Villalta, o seu perfil cultural, en especial a súa faceta de escritora e música -moito máis descoñecida e da que se dan importantes datos-, o seu compromiso coa lingua e o país e a súa particular personalidade que deixou lembranza en quen a coñeceu.
“Unha figura desta calidade, comprometida no plano político,social, que soubo ler o seu tempo e estar á altura do compromiso que esixe formar parte dunha sociedade, dun país, dun tempo histórico” di o poeta e editor Miguel Anxo Fernán-Vello para definir á autora de Música reservada, Ruído ou En concreto. A tamén poeta Pilar Pallarés destaca que “como escritora Luísa é unha figura excepcional porque é moi pouco parecida a outros, cun mundo propio e unha grande conexión e coherencia na súa obra, independente do seu xénero”. Pallarés lembra esa harmonía que Luísa sostiña entre a súa paixón vital e o pensamento lóxico que se evidenciaba nunha “enorme preocupación e era moi lúcida á hora de analizar o país”.
O editor Francisco Pillado e a fotógrafa Maribel Longueira -que asinou coa poeta o libro Papagaio– lembran episodios compartidos coa escritora nun documental de case media hora de duración no que tamén se recollen testemuñas do seu paso polo centro.
O audiovisual, realizado pola produtora Gallaecia Films do IES Isaac Díaz Pardo, recorre a vida da escritora desde o seu nacemento até a morte prematura en 2004, días despois do que sería a súa última intervención pública, unha homenaxe a Palestina o 26 de febreiro. Remata con imaxes do seu enterro un poema de César Morán dedicado á escritora da que o 6 de marzo do próximo ano se fará unha década da súa morte, o que a fai candidata a ser homenaxeada no Día das Letras Galegas.”

Centos de persoas festexan a inauguración da Casa Museo Manuel María, tributo ao grande poeta nacional

Desde Sermos Galiza:
Día de emoción, festa e encontro na Casa de Hortas, espazo natal e literario de Manuel María que abría as súas portas ao público para ser centro da memoria do poeta e tamén da cultura da Terra Chá e do país enteiro.
O auditorio, construído na que foi palleira da casa, quedou pequeno para acoller a tantas persoas que se viñeron de todo o noso territorio para homenaxear ao escritor e amigo. A través das persoas que se achegaron nesta xornada a Outeiro de Rei poderíase construír o xeneroso perfil de Manuel María, escritor, activista cultural, político comprometido e unha das persoas máis queridas e coñecidas da cultura contemporánea. Poderían dar boa conta diso os centos de persoas que, nesta mañá, lembraban episodios compartidos con Manuel María, á vista da presenza que evocaban espazos e obxectos.
A Saleta Goi costáballe conter a emoción nun día tanto tempo agardado. Amigos e amigas de Manuel María atopábanse de novo coa compañeira de vida, coa muller que vía hoxe un dos seus soños feitos realidade. Lembrou aquel poema dos Sonetos á Casa de Hortas no que Manuel se preguntaba polo futuro da construción e a eira que tanto quería e agora si ela podía darlle resposta. Con moitas persoas arredor, Saleta Goi compartía a lembranza e a alegría que o autor tería ao ver o seu espazo natal convertido en casa da cultura, aberta, amábel, acolledora, como fora sempre a súa.
Lembrou a nai do poeta, que o pariu na cama agora exposta, os seus irmáns, as persoas que axudaron a que o proxecto cobrase vida, as que traballaron na súa rehabilitación e, en especial, lembrou a Manuel. “Se vira isto emocionaríase tanto! Teño que darlle grazas pola súa obra, un traballo intenso, un amor inmenso a Galiza, e grazas pola vida que vivimos xuntos”, dixo Saleta Goi.
No acto de inauguración, con representantes das institucións que apoiaron o proxecto, Teresa, unha nena de nove anos, subiu a recoller unha rosa, a flor de Manuel María. Chamou por ela Alberte Ansede, secretario da Fundación, despois de contar a súa vinculación coa casa. Teresa pasara hai dous anos diante dun posto no que se presentaba o proxecto da Casa Museo. Daquela tiña sete anos e catorce euros. Viu a imaxe de Manuel María, o poeta do que sabía de corrido os seus versos, e falou coa nai para dar a metade do seu patrimonio para que a Casa de Hortas fose para arriba. Agora, cando finalmente o proxecto colectivo no que participaron tantas persoas se fai realidade, Alberte Ansede quixo que Teresa simbolizase a todos aqueles que nestes anos, dunha maneira ou outra, contribuíron para que a casa na que o poeta naceu en Outeiro de Rei se abra coa súa memoria e coa súa mesma vontade de crear cultura, cos cimentos na terra que tanto quería.
“A apertura dun centro é sempre motivo de alegría, e máis nuns tempos máis afeitos a peches que a inauguracións”, dixo Alberte Ansede para quen a Casa Museo Manuel María reivindica “o dereito á cultura, a ampliar os espazos para a liberdade, para o noso idioma”.
Fiel ao propio Manuel María, a casa, a propia inauguración e tamén o proxecto de futuro. “Imos tratar de seguir o seu exemplo nesta casa, un exemplo que non se reduce á expresión literaria, senón que, seguindo a tradición dos grandes da cultura galega, teña unha intervención decisiva no ámbito social, cultural e político”. A casa ergueuse de novo mais o futuro depende, da “sociedade que recoñece a Manuel María como un dos seus que ten que ser quen defenda o proxecto”.
A memoria de Manuel María convocou na súa casa, como era de agardar, escritores e escritoras que gozaron da súa amizade. Margarita Ledo, Darío Xohán Cabana, Francisco Rodríguez, Marica Campo, Paco Martín, Xosé Lois García, Pilar García Negro, Bieito Iglesias, Cesáreo Sánchez Iglesias, Mercedes Queixas, Xosé Ramón Freixeiro Mato, Manuel Ferreiro, María Reimóndez, Anxo Angueira, Carlos Mella, Xoán Carlos Domínguez Alberte, Marta Dacosta e tantas outros participaron nun acto que a Fundación preparou á maneira de Manuel María, no encontro de cultura e convívio na súa Terra Chá literaria. Pola tarde, sumáronse á listaxe Xosé Luís Méndez Ferrín, Pilar Pallarés, Fernán Vello, Bernardino Graña e Luz Pozo.
A biografía e a obra de Manuel María percórrese polas estancias da súa casa, mais tamén estivo presente no acto inaugural. Moitos representantes do nacionalismo político, compañeiros e compañeiras que militaron con Manuel María e representantes do asociacionismo cultural estiveron tamén en Outeiro na xornada histórica na que un novo centro cultural se abre, apegado ao país e a súa cultura, como quedou á vista na vontade de Saleta Goi e Alberte Ansede. O portavoz do BNG, Xavier Vence, canda outros cargos da organización como Francisco Jorquera, Bieito Lobeira, Francisco García, Carme Adán, Antón Bao ou Ana Pontón, estiveron no acto no que tamén o mundo do ensino estivo presente, en profesores e profesoras aos que Manuel María visitou nas súas aulas ou no presidente da AS-PG, Xoán Costa e secretario nacional da CIG-Ensino, Anxo Louzao. Uxía e Tereixa Novo, na espera de moitos músicos e músicas que chegarán a Outeiro, lembraban os moitos poemas de Manuel que se converteron en cancións. Elba Rei, da Fundación Uxío Novoneyra e Anxo Angueira, da Fundación Rosalía, asistiron ao acto de apertura ao público da casa do poeta.
Centro para investigadores na obra de Manuel María, cun conxunto documental de toda a súa traxectoria vital e literaria, unha biblioteca de máis de doce mil volumes, obxectos que o escritor viviu e un futuro sen límite para o encontro coa súa obra, a súa biografía e a nosa cultura. Ábrese tamén un arquivo virtual que se poderá visitar e que acollerá datos e documentación sen límite, toda a que se recolla e que se convida a aportar. Fotos, dedicatorias, actos… para a construción dun centro documental do que a casa será sede.
Saleta Goi foi a guía da primeira visita e os recordos agromaron en cada obxecto, en moitos libros, en fotografías, en coleccións que se reparten por unha casa na que a memoria de Manuel María é unha presenza continuada. Na mesa de noite do cuarto, ao pé da cama natal, Follas Novas e unha imaxe de Rosalía, no despacho, Sempre en Galiza e Castelao. Todo, como Manuel María o tería colocado.
Durante toda a tarde e até que a lus do sol se comezaba xa a pagar por volta case das nove da noite, a cultura sentiuse nunha horta da Casa Museo Manuel María na que centos de persoas cantaron e es emocionaron coa memoria compartida do poeta. Sobre o escenario cando se trataba de música e por riba dun tellado cando ía presentar aos poetas que recitaban no balcón, Xurxo Souto conduciu un acto que durou máis de tres horas nas que Manuel María foi o protagonista.
Foino nas cancións que interpretaron Miro Casabella, Fuxan os Ventos, Berrogüetto, María Manuela ou Uxía nunha xornada única que xuntou músicos de varias xeracións que transmitiron a forza das cancións de Manuel. Foino na voz de centos de persoas que corearon moitos dos versos, algúns tan coñecidos como O meu país ou O carro, que pechou o acto cun escenario repleto de músicos e só unha voz colectiva. E foino tamén ao reunir aos amigos poetas que compartiron tantos momentos con Manuel María como Xosé Luís Méndez Ferrín, Marica Campo, Pilar Pallarés, Miguel Anxo Fernán Vello ou Bernardino Graña que recitaron desde o balcón da casa, desde onde se outeaba unha horta chea de xente e a paisaxe da Terra Chá que Manuel María tanto quería.”

Pódese ver aquí a Galería de Fotos do acto.

Mercedes Queixas: Saúda e benvida para Forked Tongues

Desde o blogue de Mercedes Queixas:
“Intervención lida, en representación da AELG, o 28 de febreiro no Instituto Cervantes de Dublín no acto de presentación do volume Forked Tongues. Galician, Basque and Catalan Women´s Poetry in Translations by Irish Writers, baixo o coidado da edición de Manuela Palacios:

É o galego a miña lingua de comunicación habitual e a lingua literaria de escrita poética que hoxe nos convoca e acolle neste marco cultural que vén confirmar que as barreiras lingüísticas per se non existen.
Desde logo estas non existen nunca por principio para as linguas hexemónicas. Tal vez deberiamos ser máis cautas ao afirmar isto de maneira tan categórica para as linguas minorizadas, infravaloradas como a miña, o galego, ao igual que o catalán e o éuscaro, que tamén hoxe aquí nos acompañan, dentro do propio Estado español, por definición constitucional plurilingüe e pluricultural, ao que pertencen.
O galego é unha lingua en proceso de normalización, isto é, unha lingua cuxos falantes aínda non teñen asegurada a posibilidade de vivir plenamente nela na súa vida cotiá, malia estar recoñecidos por lei todos os seus dereitos desde a recuperación da democracia, a aprobación da Constitución española en 1978 e o Estatuto de Autonomía en 1981.
Con todo, fronte ás ópticas reducionistas e simplificadoras que tanto agroman por parte dalgúns defensores da unidade mimética e o corsé homoxéneo uniformizador, estamos aquelas persoas que, desde o cultivo do coñecemento, a superación da ignorancia e a valoración do que nos é propio, nos empeñamos en mostrar orgullosas os nosos sinais de identidade, aqueles que nos fan diferentes e singulares dentro da biodiversidade lingüística e cultural.
Precisamente é no ámbito da creación literaria onde o grao de normalización lingüística alcanzado, no noso país, ten sido practicamente completo. Os nosos escritores e escritoras conseguiron, desde a convición e o compromiso íntegro e integrador, converter o galego na lingua habitual de escrita e lectura de todos os xéneros literarios, para todos os públicos, sen excepción, sendo o seu prestixio e recoñecemento de vital importancia (auto)estimuladora, dentro e fóra do noso país.
Porque o puzzle da globalidade non se comprende, en toda a súa dimensión, se non é desde unha perspectiva de sumas integradoras de esencias diferentes e con personalidade propia complementaria. Sumar sempre, restar nunca; multiplicar, si, dividir non.
Ten sido esta vontade común, colaborativa e participativa a que nos conduciu até aquí e neste camiño de tránsito común a profesora da Universidade de Santiago de Compostela Manuela Palacios debe calificarse como a guía imprescindíbel, a nosa luz. Grazas a ela, sempre acompañadas da súa man abertamente interlocutora, os versos de Pilar Pallarés, Chus Pato, Lupe Gómez, María do Cebreiro e Yolanda Castaño cruzaron os nosos marcos fronteirizos político-administrativos para servos entregados como palabras-agasallo na súa sonoridade de sentimento e nacencia en convivio de irmandade coa vosa senlleira expresión.
Estas cinco escritoras galegas, poetas en esencia, de cuxa traxectoria tanto nos orgullamos, representan cinco mundos líricos persoais que se abren como a rosa de cen follas do noso poeta Ramón Cabanillas para o lectorado contemporáneo; cinco voces que revisitan corpus temáticos tradicionais e amplifican novas experiencias transgresoras para sempre enriqueceren as tonalidades dos versos que cada tempo precisa e merece; cinco expresións femininas que amplían o arco da vella do noso sentir e pensar colectivo, do noso persoal aquí e agora, como herdeiras dun legado literario culto impreso, desde un marcado carácter multicultural, que iniciaron os trobadores galego-portugueses no medievo, a finais do século XII, ininterrumpidamente, a pesar de avatares políticos esóxenos que en diferentes capítulos da nosa historia interna apostaron por invisibilizalo até case facelo desaparecer.
Esta compilación antolóxica biblingüe -galego/inglés- de versos e poemas recollidos baixo o significativo título Forked Tongues, editados orixinariamente en galego entre 1995 e 2010, son un presente que a cidadanía galega amante das letras recoñece, valora e admira. No entanto, somos ben conscientes de que elas, en moitas ocasións, herdeiras da nosa poeta nacional Rosalía de Castro, tamén como ela se senten estranxeiras na súa propia patria, porque a temida invisibilidade do seu traballo, compromiso e esforzo creativo da escrita con mirada de muller desde unha lingua propia, oficial, minoritaria e minorizada sempre asexa e respira ameazadora.
É por esta razón que me orgulla profundamente acompañarvos neste acto, en representación da AELG, para quen sempre será compromiso firme actuar como ponte cómplice en proxectos de internacionalización que coloquen a literatura vivida e expresada en galego, co protagonismo que se merece, no escenario literario global.
Moitas grazas a todas as persoas que, desde unha actitude comprometidamente solidaria e xenerosa teñen contribuído a que o que un día foi un proxecto ilusionante e intanxíbel puidese converterse nunha feliz concreción.
Grazas a estas cinco poetas-compañeiras pola súa enriquecedora expresión lírica; grazas ás tradutoras por este camiño de retroalimentación entre versos que cabalgan linguas; grazas ás poetas de Euskadi e Cataluña por acompañarnos neste ronsel de irmandade; grazas á profesora Manuela Palacios polo seu traballo firme e incansábel e por entender que a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega representa a amical casa común aberta sempre ao (re)encontro; grazas á editorial Shearsman Books por valorar e acreditar neste proxecto de intercomunicación literaria e humana; grazas, finalmente, ao Instituto Cervantes de Dublín por actuar de encrucillada de camiños, como os nosos valiosísimos cruceiros de pedra de cantería, onde todo este proxecto colaborativo hoxe cobra vida auténtica.”

Proxección exterior da poesía galega

Desde Caderno da crítica, blogue de Ramón Nicolás:
“Distribúese, desde hai escasos días, unha antoloxía poética publicada polo selo inglés Shearsman Books baixo a responsabilidade da profesora Manuela Palacios; unha  empresa editora, por certo, aberta e receptiva á literatura contemporánea galega pois xa acolle no seu catálogo poemarios de Chus Pato, María do Cebreiro e, hai pouco, de Manuel Rivas, en tradución da irlandesa Lorna Shaughnessy. (…) Nesta ocasión, incorpóranse versións bilingües en galego e inglés de poemas de Chus Pato e María do Cebreiro, que constituían parte do catálogo de Shearsman,  xunto  con  outras voces que non formaran parte da antoloxía anterior  -a devandita To the Winds…- e que son Pilar Pallarés, Yolanda Castaño e mais Lupe Gómez Arto; de todas elas poden lerse composicións, nalgúns casos inéditas, traducidas ao inglés por poetas irlandesas que, segundo a editora do volume, gozasen dalgunha afinidade, de carácter estilístico e temático, coa obra das poetas  que   traducen. A carón delas, súmanse catro poetas vascas  –Itxaro Borda, Miren Agur Meabe, Castillo Suárez e Leire Bilbao- e catro catalás –Vinyet Panyella, Susanna Rafart, Gemma Gorga e Mirei Calafell-, con textos en inglés e nas súas respectivas linguas, para poñer o ramo a un excelente volume, coidadosamente anotado e que só cómpre saudar con satisfacción.”

A Coruña: Medre o mar!, homenaxe a Bernardino Graña, o sábado 1 de setembro

Medre o mar! é o título dunha homenaxe nacional a Bernardino Graña que se celebrará na Coruña o sábado 1 de setembro, organizada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega e o Colectivo ArTeu, coa colaboración da Universidade da Coruña e a Real Academia Galega. O programa está composto polas seguintes actividades:

MIRANDO O MAR. No Parque da Torre de Hércules, zona dos menhires.
11:00 h. Os artistas crean arredor da obra do poeta, sendo expostas pola tarde no patio da Reitoría (Maestranza) da Universidade. Con: Carlos Botana, Carmen Cierto, Alfonso Costa, Suso Cubeiro, Inma Doval, Rubén Mariño, Martazul, Miguel Melero, Augusto Metztli, Mercedes Molares, Begoña Pastoriza, Ánxela Pérez Meilán, Isabel Pintado, Soledad Pite, Tino Poza, Mely Secas, Nolo Suárez e Begoña Tojo.
12:00 h. Contacontos e lecturas dramatizadas, a cargo de Ana Hermida e Zezilia Meléndrez.
12:45 h. Outras voces, recital. Con Natalia Concheiro, Berta Dávila, François Davo, Alfredo Ferreiro, Nolim González, Denís Graña Fernández, Tati Mancebo, Mou de Lugh, Alexandre Nerium, Begoña Paz, Alexandre Ripoll, Dores Tembrás e Ramiro Torres.

PASAR A MAROLA. Na Dársena.
16:45 h. Travesía polo mar da Coruña. Con Anxo Angueira, Xabier P. DoCampo e Luís Dopico. É preciso reservar previamente no correo oficina@aelg.org ou no teléfono 981-133233, de 10:00 a 14:00 h. As prazas son limitadas, e o prezo é de 5 euros.
18:00 h. Marcha gaiteira en louvanza do poeta, con Maghúa, Peixe e amigos e Os Vicentes de Elviña.

MEDRE O MAR!. Paraninfo da Universidade da Coruña, na Maestranza.
18:30 h. Acto poético-musical, con proxeccións audiovisuais. Coa participación de: Xosé María Álvarez Cáccamo, Anxo Angueira, Marica Campo, Marta Dacosta, Lois Diéguez, Miguel Anxo Fernán-Vello, Xosé Luís Méndez Ferrín, Xosé Manuel Millán Otero, Pilar Pallarés, Manuel Rivas, Cesáreo Sánchez Iglesias, Xavier Seoane, Xulio L. Valcárcel, Diana Varela Puñal, A Quenlla, Pablo Coello e Xacobe Meléndrez Fassbender, TingaLaranga Audiovisual, Coro mar das Acentes, Xurxo Souto e María José Martínez López, Vicerreitora de Estudantes, Deporte e Cultura da Universidade da Coruña.