Camiño de ida e volta, por Lara Rozados

DesdeLara Rozados a Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“(…) Anagnórise (ἀναγνώρισις), di Aristóteles na Poética, significa recoñecemento. É o recurso narrativo polo que un personaxe descobre datos esenciais sobre a súa propia identidade ou a doutras persoas, ou da súa relación con elas, que lle permaneceran ocultos até o momento. Esta revelación cámbiao todo. Isto non vai ser unha crítica sisuda. Máis ben, o testemuño dun primeiro encontro co termo: foi na portada dun libro, dunha biblioteca de 6º de EXB (corría o 93). Era da colección “Árbore”, de Galaxia, e na ilustración da capa aparecía unha muller conducindo cun rapaz ao lado. Título, ilustración e autora (Mª Victoria Moreno, coñecida de 6 anos atrás, grazas a Pan con chocolate) chamaron por unha lectora de 11 anos, e aquela semana escolleu aquel libro para ler. Leváralle moi pouco tempo e impresionáraa moito. O que máis, que unha autora trazase aquela novela de argumento sólido, con intriga, acción, e lugar para o pensamento tamén, cos personaxes complexos e definidos, coa cuestión da identidade como tema central, cunha chea de subtemas abondo importantes, e que a publicase nunha colección para a xente nova (daquela, a franxa etaria de “Árbore” onde estaba Anagnórise era de 10 a 12 anos), considerando a quen daquela era preadolescente lectores e lectoras intelixentes e merecentes de respecto, e naquel galego impecable, amais. Á prepúber de 11 anos apaixonáraa aquela novela iniciática, que comeza cando un personaxe foxe e outro o axuda na súa escapada, e que por veces tornaba metaliteratura, cando condutora e copiloto se encerellaban nunha conversa sobre as concomitancias entre escribir unha novela e “escribir” a propia vida.
21 anos despois (ano 2015), a mesma lectora retoma Anagnórise. Esta novela narrada en primeira persoa comeza, despois dun breve prefacio que nos sitúa na reflexión final, polo principio da fuxida, cunha afirmación do adolescente Nicolau Arís: “As tías non saben conducir”. Inmediatamente despois vai ser rebatida. A misteriosa condutora que o traslada a Madrid, que nunca di o seu nome nin lle pregunta o del, racha cos tópicos que el tiña asumidos. É unha tía, conduce ben (por veces rápido de máis), fuma tabaco negro e fálalle de cousas serias, das que obrigan a se mirar por dentro e cuestionarse cousas. Algo que agradecen Nicolau e quen le (adolescente ou non). (…)”

Axenda Feminista 2015: Poetas Galegas

Desdetapas axenda feminista 2015_poetas copy o Observatorio da Mariña pola Igualdade:
“A Axenda Feminista do Observatorio da Mariña pola Igualdade para o 2015 está adicada ás Poetas Galegas. Un ano máis escollemos un ambito cultural para visibilizar e valorar o traballo de doce mulleres galegas, unha por cada mes do ano. Se no 2012 foron as músicas, no 2013 as escritoras e no 2014 as teatreiras, para este 2015 que está a piques de comezar queremos render homenaxe ás nosas poetas. As poetas e a poesía, capaces de rachar as lindes da norma e de estourar ceibes en todos os espazos.
Porque, contra todo prognóstico, é posible construír, crear, dicir. Desde a rebeldía. Por iso, para este 2015, estarán con nós as palabras de Luz Pozo, Pilar Pallarés, Xiana Arias, Yolanda Castaño, Lara Rozados, Andrea Nunes, Estíbaliz Espinosa, Ana Romaní, Chus Pato, Eva Veiga, Berta Dávila e Olalla Cociña. Están porque é necesario dicir o crac, poñer palabras ao que se rompe, falar desde a fenda, medir a fractura e as consecuencias, o seu centro e a súa expansión. Están porque nos son máis precisas que nunca novas chaves para abrir as nosas vidas, palabras que nos atravesen e nos removan, lentes coas que mirar o que nos rodea e a nós mesmas. Precisamos recuperar a palabra e cargala outra volta de significado, facela luz coa que prender os tempos escuros que estamos a vivir.
Coma sempre, na Axenda Feminista 2015 atoparedes fotos e textos inéditos das doce mulleres bravas que a protagonizan, así coma a súa bio-bibliografía coa principal obra en galego, o calendario menstrual 2015 ou datas sinaladas dos movementos feministas. O formato é o mesmo que os últimos anos: tamaño A5, cosida, tapas duras con goma para pechar e cinta para marcar o día desexado.
Para facervos coa vosa Axenda Feminista 2015 sobre Poetas Galegas acudide xa, antes de que se esgoten, a un dos seguintes puntos de venta:
– Ribadeo: Libraría Casa das Letras e Tenda de Calidade Guidán.
– Foz: Libraría Bahía.
– Burela: Libraría Espacio Lector Nobel e Papelería Atril.
– Viveiro: Libraría Porta da Vila.
– A Coruña: Libraría Suevia.
– Santiago de Compostela: Librería feminista Lila de Lilith e Libraría Pedreira.
Tamén podedes poñervos en contacto con nós no mail observatorioigualdade@gmail.com ou no teléfono 627.037.668. O prezo son 12 euros (10 para soci@s do Observatorio). Enviámosvos a axenda por correo postal (+2€ de gastos de envío) a onde nos digades!
Na axenda colabora a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) e o ribadense David Ribas Pena, encargado do chulísimo deseño da cuberta.
Bulide a pola vosa Axenda Feminista 2015!

“Na mesa de debate A crítica literaria en Galicia, no Culturgal 2014″, por Ramón Nicolás

Crónica1416902712731culturgal2014 de Ramón Nicolás arredor do encontro sobre A crítica literaria en Galicia, proposto pola Sección de Crítica Literaria da AELG, desde o blogue Caderno da crítica:
“Resultou, ao meu ver, moi interesante e suxestiva a mesa de debate que se celebrou onte sobre a crítica literaria en Galicia, nun espazo que Culturgal brindou á Sección de Crítica da AELG, organizadora do evento. Os adxectivos veñen ao fío de que o encontro, alén de cumprir co obxectivo de visibilizar a existencia da devandita sección, posibilitou un intercambio de opinións, de perspectivas e puntos de vista sobre parte da crítica que se fai en Galicia e, ademais, tal e como desde o Culturgal se sinalou, contribuíu a desvelar as caras da crítica, cando menos algunhas delas.
A intervención inicial, que correspondeu a Roberto Pascual, comezou facendo referencia ao feito de que a tarefa crítica non remata na lectura individual. Ao seu ver, a crítica, entendida como creación, posúe unha función que vai máis alá do factor puramente mediador e informativo, engadindo que no caso da crítica teatral posúe a especificidade dun ámbito receptor particular que, no caso das críticas a espectáculos, se estende ás compañías teatrais e mais ao ámbito pedagóxico. Non faltaron as referencias á marxinalidade da crítica teatral nos medios, salientando a relevancia do papel que desempeña neste ámbito unha publicación como é a Revista Galega de Teatro.
Montse Pena, que viña tamén de presentar a revista dixital Criaturas, dirixida por Ledicia Costas e Daniel Landesa, da que forma parte do consello da redacción e que recomendo vivamente visitar, articulou a súa intervención partindo dunha posible definición da práctica crítica, acreditando na persecución dun obxectivo como é o de realzar a función estética do que se escribe e comunica. Nucleou, asemade, o seu discuso no que atinxe á crítica da LIX, sendo consciente de que escribe para persoas mediadoras e non directamente para a infancia. Concluíu, tras a referencia cumprida de onde ler crítica de LIX en Galicia, abrazando a intención de se presentar como unha “incitadora a ler”, lectura que debe ser inoculada, claro é, coa sedución pois tal e como Pennac deixou dito: “o verbo ler, como o verbo amar, non soporta o imperativo”.
Mario Regueira, pola súa parte, centrou boa parte da súa intervención en compartir unha reflexión sobre a autonomía real da crítica en Galicia, aludindo á súa propia experiencia como crítico, con periodicidade semanal nos dous últimos anos desde as páxinas de Sermos Galiza, e o que isto conleva como a procura dunha representación paritaria no que se refire a xéneros literarios e non só. Ao tempo, insistiu na necesidade de realizar unha autocrítica desta ocupación, apelando á necesidade de obxectividade e argumentación no traballo crítico, algo ben difícil -sobre todo o primeiro- ao facelo nun país non que non é difícil atoparse, antes ou despois e indefectiblemente, a quen se critica.
Lara Rozados fixo un repaso pola filosofía de traballo da plataforma de crítica literaria feminista A Sega, plataforma que abraza o feminismo como marco de traballo e perspectiva de análise. Rozados desvelou parte dos obxectivos que se perseguen colectivamente como son “okupar” o espazo crítico para encher invisibilizacións nun ámbito dominado polo patriarcado, intervir con actividades que xeren debate e poñer en cuestión temas e perspectivas.  Aludiu, asemade, á dinámica interna e colaborativa das publicacións da plataforma que pasan con anterioridade por un proceso horizontal de peneira, comentario e debate interno antes de saír á luz: un modelo que posibilita un proceso de aprendizaxe e debate para ir tecendo redes neste ámbito. Concluíu explicando o sentido de iniciativas como Día das Galegas nas Letras e os contidos que ata agora se deron coñecer na devandita plataforma.
Un diálogo, tamén enriquecedor, entre o público asistente e as persoas participantes pechou un acto que, de podermos desde a Sección de Crítica da AELG, repetiremos se se dá a ocasión. Grazas a todas e todos por compartir experiencias e reflexións.

A Sección de Crítica da AELG no Culturgal

A1416902712731culturgal2014 Comisión Xestora actual da Sección de Crítica da AELG, coa intención de visibilizar a súa existencia e dinamizar as súas actividades, decidiu propor un encontro onde se lles dese voz a diferentes persoas, pertencentes ou non á propia sección pero representantes da práctica da crítica literaria galega en diferentes plataformas, medios e xéneros. Culturgal, a quen lle agradecemos a predisposición tan positiva que desde o primeiro momento prestou a esta iniciativa, será o espazo que acollerá esta mesa redonda que contará cunha breve participación de cada unha das persoas convidadas para logo abrirse ao debate co público asistente.

As persoas que foron convidadas a expor as súas experiencias no ámbito da crítica desde as súas particulares perspectivas, e que igualmente aceptaron con entusiasmo o convite, serán Lara Rozados -representante da plataforma dixital de crítica literaria feminista A Sega-, Montse Pena Presas -como especialista en crítica de literatura infantil e xuvenil e colaboradora no “Faro da Cultura”-, Mario Regueira -crítico literario en Sermos Galiza– e mais Roberto Pascual, como representante da crítica teatral e colaborador en numerosas revistas teatrais. Ramón Nicolás será o moderador e presentador desta actividade.

Esperámosvos neste acto aberto.

Lara Rozados: “O estado das cousas ao que nos están sometendo é unha forma moi efectiva de opresión”

EntrevistaLara Rozados de Montse Dopico a Lara Rozados en Magazine Cultural Galego:
“Hai moito desacougo en O caderno amarelo, o libro co que Lara Rozados gañou o Premio de Poesía Victoriano Taibo. E ten que ver co desemprego e coa precariedade laboral, con non saber de que se vai vivir os próximos meses. Síntoma dun tempo no que a opresión se exerce, outra vez, desta e doutras moitas maneiras como a represión da disidencia. Contra iso revóltase O caderno amarelo. Que é tamén, di a súa autora, irmandade fronte á barbarie. Procura do colectivo fronte á neoliberalización das vidas.
– Montse Dopico: O libro fala, nada máis comezar, de desemprego e precariedade (Birama). E gran parte dos poemas transmiten unha sensación de desacougo (non poder durmir, por exemplo), relacionada con iso. Por que?
– Lara Rozados: Porque o libro naceu nun momento e nunhas condicións moi precisas, as miñas e as de moita outra xente. O caso do Birama era moi específico, foi un rapaz senegalés co que convivín un tempo e que o pasou realmente mal. É normal que me viñese a súa situación á mente neste momento: levaba unha chea de tempo sen traballo nin prestacións, tirando dos aforros, sobrevivindo entre clases particulares ou coidados, chamando a calquera oferta de traballo que aparecese no xornal (incluíndo unha de axente de seguros, para a que tiven que facer un exame e despois traballar un mes sen cobrar un peso nin contrato ningún, até que me saíu a posibilidade de traballar nun campamento de verán), enviando unha chea de currículos ao día… En fin, nada que non lle soe familiar a calquera persoa que viva neste tempo. Ese desacougo que reflicto ten que ver coa incerteza, con, directamente, non saber de que vas vivir nos próximos meses. Por fortuna, parece que ‘O caderno amarelo’ actuase coma unha sorte de exorcismo, e foime saíndo traballo, incluso con alta na seguridade social, remunerado, e esas cousas que había anos que non vía, desde xullo até agora. (…)”

Lara Rozados: “O caderno amarelo nace dun tempo de precariedade e hiperactividade”

EntrevistaLara Rozados de Carme Vidal a Lara Rozados en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Por que titula o seu primeiro libro O caderno amarelo?
– Lara Rozados (LR): A obra é dispersa e foi escrita nun caderno de tapas amarelas co que me agasallara a miña tía e que non me atrevía moito a escribir nel. Só tiña a entrevista con Euloxio Ruibal que fixera para o A Fondo de Sermos Galiza e algunha cifra para guitarra. Unha noite comecei a escribir o que me rebumbiaba na cabeza pensando moito o que facía, case sen borróns e en dous meses naceu o libro. A coincidencia coa obra e Doris Lessing, O caderno dourado, gustoume. (…)
– SG: Os premios abren novos camiños?
– LR: Abren. Editar é complicado, non sendo que recorras á autoedición ou edición independente. Dalgunha maneira é o poemario dunha principiante mais desde entón non parei de escribir. Aspiro a formar unha linguaxe propia de meu e seguir escribindo.
– SG: Que características ten que ter esa linguaxe propia que desexa?
– LR: Gustaríame moito definila, mais será á volta do tempo. O que sei é que estou na mesma coordenada que outra xente do meu tempo e o meu contexto. Trátase de escribir unha poesía cunha linguaxe moi clara, moi directa, que tire máis polo colectivo que polo persoal. Quero depurar a linguaxe o máis que poida sen demasiados adornos. Teño a norma de eliminar adxectivos e que os poemas sexan contundentes. (…)”

A xornalista Lara Rozados gaña o Premio de Poesía Victoriano Taibo con O caderno amarelo

DesdeLara Rozados Sermos Galiza e o Instituto de Estudos Miñoranos:
“Con O caderno amarelo, a xornalista Lara Rozados resultou gañadora da sétima edición do Premio de Poesía Victoriano Taibo-Entidade Local de Morgadáns, dotado con 3.000 € e que será entregado, como cada ano, nun acto cultural que se desenvolverá no mes de novembro.
As escritoras e escritores Xosé María Álvarez Cáccamo, Marta Dacosta, Araceli Gonda, Rexina Vega, Ramón Sandoval e Miguel Anxo Mouriño formaban parte do xurado que escolleu a obra de Rozados entre as catro que foran seleccionadas como finalistas. Será o primeiro libro publicado desta autora que, sen embargo, cona xa cunha ampla traxectoria no mundo cultural e literario. (…)”