Uxío Novoneyra: 85 anos desde o seu nacemento

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
O poeta courelao naceu un 19 de xaneiro 1930. Caderno da crítica, que sempre o ten moi presente, lembra esta data cun manuscrito poético cedido xenerosamente pola Fundación que leva o seu nome: trátase do contundente e estremecedor aínda “Amador e Daniel“, poema ao que particularmente cheguei, sendo adolescente, a través dunha interpretación incluída nun disco que oín centos de veces: Estamos chegando o mar (1976) de BibianoO tema musical pódese oír premendo aquí e, abaixo, reprodúcese o manuscrito poético. Beizón!”

uxio

Ars dedicandi: Uxío Novoneyra

Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“A alta Arte da palabra caligráfica ten un nome maior na nosa literatura: Uxío Novoneyra. O poeta que, de estar entre nós, faría o 19 de xaneiro oitenta e cinco anos, escribiu moitos dos seus versos imprimindo neles poderosos trazos que tiñan todo de fonda lírica e moito de pintura en grafemas.
Tanto amou Novoneyra o corazón que deitaba nas letras sinuosas e desmedidas do folio en branco que mesmo chegou a escribir un libro enteiro con tal feitío: Poemas caligráficos, unha regalía para os ollos e a intelixencia que os Brais Pinto tiraran en Madrid como número un dos que chamaron Cuadernos da Gadaña, cun limiar de Raimundo Patiño e un texto prefacial tomado dunha das “Figuracións” de Luís Seoane. Gardo —delicado pano na arca— un exemplar desta xoia de 1979 ao que volvo como se fose un orbitar de cometa admirativo.
Esa querenza polos versos caligrafados acompañou de sempre o autor, quen adoitaba agasallar os amigos con algún haiku que deseñaba, currenti calamo, nos máis diversos lugares e circunstancias. Hoxe recupérase aquí un deles co que obsequiou aos seus benqueridos Claudio Rodríguez Fer e Carmen Blanco, con quen os uniu unha longa e fraterna amizade, pois non en van foron os profesores lucenses os editores referenciais da súa obra e dous dos máis importantes estudosos da mesma.
O manuscrito dedicado é de 1980 e foi creado polo poeta nunha xuntanza en Compostela. O texto reproduce o terceiro verso do poema “Terras altas e solas” da sección “O couso da door” integrada nos Eidos (1955). Trátase en orixe, por tanto, dunha creación de 1953-1954 que na redacción primeira tiña esta forma estrófica: Terras outas e solas! / Serras longas e mouras! / Eu son esta coor de soidá…
Precisamente este último verso regalado a Rodríguez Fer e Blanco é o que serviu como título, moito tempo despois, para Esta coor de soidá…, a escolma poética que para Libros da Frouma prepararon Luís Alonso Girgado e Luís Cochón en febreiro do 2000. (…)”

ars_dedicandi_novoneyra

Mecanoscrito de Uxío Novoneyra: “erguer a copa pola lingua e a terra”

DesdeUxío Novoneyra o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“A devoción que sinto pola obra de Uxío Novoneyra lévame a traer un día como o de hoxe, grazas á xenerosidade da Fundación que leva o seu nome, un mecanoscrito que o autor courelao subscribiu o 19 de novembro de 1989. Ese día, no Auditorio de Galicia compostelán, dentro dos actos programados para o Galeusca que organizaba a AELG, Novoneyra deu lectura este texto baixo o título de “intre-brindis”.
O discurso, ditado inicialmente baixo a esixencia dunha formulación de saúdo e agradecemento, conclúe cunha reivindicación en forma poética baixo a perspectiva da precisa unión dos pobos, apuntando asemade ao necesario respecto á vida na propia na terra, ao necesario respecto ás linguas de cada territorio: “seguras non amenazadas” nun contexto de concordia que, naquel momento, semellaba posible. Apelo a ese espírito, hoxe e sempre, para as cousas que realmente importan: o traballo e a lingua entre algunhas outras.”

intre-brindis_compostela_19111989-2

Pontevedra: programa de actividades do Culturgal 2014

PROGRAMA-CULTURGAL-2014

Cuestionario Proust: Uxío Novoneyra

DesdeUxío Novoneyra o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Uxío Novoneyra, que reproduce a entrevista contida en Oficio de escribir (Edicións do Castro, 1990), co permiso do seu autor, Luís Rei Núñez:

“– Principal trazo do seu carácter?
– Son bastante contraditorio.
– ¿A cualidade que prefire nun home?
– O coñecemento, a experiencia vital.
– ¿A cualidade que prefire nunha muller?
– A beleza.
-¿O que máis aprecia nos seus amigos?
– A amistade.
– ¿O seu principal defecto?
– O ser esporádico.
– ¿A súa ocupación favorita?
– A contemplación e o soño.
– ¿O soño de ventura?
– Son moitas cousas vagas que, aínda sendo escuras, sei que son posibles porque son firmes. Por exemplo, o soño de que a liberdade e a xusticia son posibles, e de que son posibles xuntas.
– ¿Cal sería a súa maior desgracia?
– As peores desgracias son as físicas. Nun mesmo, na muller e nos fillos.
– ¿Que quixera ser?
– Non quixera ser outra cousa có que son, con plena plenitude.
– ¿En que país desexaría vivir?
– Case sempre vivín onde nacín, e agora quixera volver alí.
– ¿A color que prefire?
– A do outono da faia.
– ¿A flor que prefire?
– A rosa. E se non sería a primachorro, que é a margarida.
– ¿O paxaro que prefire?
– A anduriña.
– ¿Os seus autores favoritos en prosa?
– Dostoievski, Shakespeare, que lin en prosa.
– ¿Os seus poetas preferidos?
– ¡Teño tantos! Por exemplo, gústame Vakmiki, se é que el é o autor de Ramayana. E en Europa, Hölderlin, Shelley. Tamén Vallejo e Pondal, e Rosalía.
– ¿Os seus heroes de ficción?
– Case non teño.
– ¿As súas heroínas favoritas de ficción?
– Tampouco as teño.
– ¿Os seus compositores preferidos?
– Teño unha pobrísima cultura musical, como os da miña época; pero noto que algúns como Bach me entran. Sobre todo gústame a música popular e antiga, porque me fatiga a composición excesiva. Gústame moito o motivo musical puro, o que desencadea a sinfonía, pero xa a sinfonía me volve tolo.
– ¿Os seus pintores predilectos?
– Os primitivos, os impresionistas. E a pintura moderna.
– ¿Os seus heroes da vida real?
– Non sei se existen eses heroes, non me conmoven. Moitas veces conmóveme esa persoa humildiña que che está pedindo permiso para seguir vivindo. Eso si me parece heroico: que poidan seguir vivindo así.
– ¿As súas heroínas históricas?
– Dígoche o mesmo.
– ¿Os seus nomes favoritos?
– O nome que máis me gusta é loaira. E flaira.
– ¿Que detesta máis que nada?
– O poder.
– ¿Que caracteres históricos desprecia máis?
– O exercicio brutal do poder, que é o que fai que a historia non se apoie nos soños facedeiros.
– ¿Que feito militar admirou máis?
– A loita do pobo de Vietnam.
– ¿Que reforma admira máis?
– Un pode falar de reformas a través da historia; pero eu resístome a falar do que non vivín, e non vin nin vivín ningunha.
– ¿Que dons naturais quixer ter?
– Quixera ter máis constancia.
– ¿Como lle gustaría morrer?
– Antes soñaba con morrer moi novo, porque me parecía bonito. Agora, como non me gustaría morrer, non o pensei, como tampouco pensei no suicidio.
– ¿Estado presente do seu espírito?
– Aínda teño de cando en vez algunhas loairas de esperanza que pasan.
– ¿Feitos que lle inspiran máis indulxencia?
– Calquera feito dun home arrinconado. Cando un home está contra a parede, calquera cousa que me faga, teño para el unha indulxencia total.
– ¿O seu lema?
– Non teño ningún.”

Compostela: recital Dez anos de poesía sen fronteiras na Fundación Eugenio Granell

OGranell mércores 26 de novembro, ás 19:00 horas, no Museo Fundación Eugenio Granell (Praza do Toural, s/n) de Santiago de Compostela, a A. C. para o Desenvolvemento sen Fronteiras organiza o recital Dez anos de poesía sen fronteiras na Fundación Eugenio Granell, baixo a dirección de María Montaña, cunha selección de textos de Cervantes, Lope de Vega, Quevedo, Unamuno, García Lorca, Miguel Hernández, Rosalía, Cunqueiro, Celso Emilio Ferreiro, Uxío Novoneyra e Manuel María, entre outros.

Santiago: VI Bienal Literaria en Compostela

Bienal Literaria PEN Clube 1Bienal Literaria Pen Clube 2

Cuestionario Proust: Afonso Becerra de Becerreá

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Afonso Becerra de Becerreá:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Constancia e lume.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O compromiso e a honestidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Agarimo e tolerancia.
4.– A súa principal eiva?
– Aceptar a impermanencia e a finitude de todo o que vive: persoas, animais, cousas e, incluso, sentimentos.
5.– A súa ocupación favorita?
– As artes escénicas en todas as súas extensións.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Facer e dicir o que che pete sen ferir a ninguén.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder a memoria e o amor.
8.– Que lle gustaría ser?
– Vaca. Pero aínda sou Becerra.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nunha Galiza independente, libre e emancipada. Nun país de persoas sen complexos que estimasen a súa lingua e a súa cultura.
10.– A súa cor favorita?
– O gris.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A primula vulgaris.
12.– O paxaro que prefire?
– O cuco.
13.– A súa devoción na prosa?
– Son devoto da literatura dramática de Esquilo, William Shakespeare, Oscar Wilde, Henrik Ibsen, August Strindberg, Antón Chékhov, Valle-Inclán, Otero Pedrayo, Álvaro Cunqueiro, Thomas Bernhard, Heiner Müller…
14.– E na poesía?
– Son devoto da poesía posdramática de Gertrude Stein, Antonin Artaud, Samuel Beckett, Pina Bausch, Tadeusz Kantor, Sarah Kane, Jon Fosse, Jan Fabre, Romeo Castellucci, Ana Vallés… Fóra da dramaturxia, adoro as Cantigas d’Amigo medievais galegas, William Blake, Rosalía de Castro, Fernando Pessoa, W. H. Auden, Luís Pimentel, Eugénio de Andrade, Uxío Novoneyra
15.– Un libro?
Os Eidos de Uxío Novoneyra.
16.– Un heroe de ficción?
– Woyzeck.
17.– Unha heroína?
– Dona Inés, de A noite vai como un río, de Álvaro Cunqueiro.
18.– A súa música favorita?
– O Requiem de Mozart.
19.– Na pintura?
– Urbano Lugrís.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– As persoas anónimas que teñen ideais, alén do poder, e loitan por eles. Meu pai Alfonso, un home xeneroso e humilde, un idealista, un outsider.
21.– O seu nome favorito?
– Ti.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Depende. Quizais a abulia. Tamén o auto-odio e a represión. A diglosia. A impostura.
23.– O que máis odia?
– Nada. Odiar vai contra os meus principios básicos.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Toda a récua de ditadores dos que sei e que nin vou nomear para non lixarche o blog.
25.– Un feito militar que admire?
– Ningún.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Natural??? Mellor un don sobrenatural como a ubicuidade ou a teletransportación, ir aló onde quixese nun abrir e pechar de ollos. Ou máis acó o don da oportunidade. O de mirar aos ollos a beleza sen ficar petrificado.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen dor propia e sen causar dor allea.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A curiosidade e a análise do que me rodea. O gozo de pensar e actuar. A emoción estética.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os causados pola cegueira do amor.
30.– Un lema na súa vida?
– Liberdade e compromiso.”