Pontevedra: XXIII Salón Internacional do Libro Infantil e Xuvenil, 2022

Salón Internacional do Libro Infantil e Xuvenil 2021

Desde o Concello de Pontevedra:
“O Salón Internacional do Libro Infantil e Xuvenil retoma a súa actividade logo de pechar as portas a principios da edición pasada. por mor da pandemia. “Emerxencia Literaria: os libros salvan o planeta” terá lugar do 23 de abril ao 9 de maio entre as instalacións do Pazo da Cultura, Illa do Covo e parroquias da cidade con todas as medidas e protocolos.
Comentábao a concelleira de Cultura, Carme Fouces que quixo empezar a rolda de presentación do programa, que podes descargar aquí, agradecendo o traballo de toda a equipa “tanto polas complicacións xurdidas pola pandemia como as derivadas do porceso de reestruturación do Pazo da Cultura”.
O segundo punto a destacar, “complicado nun evento de tal magnitude e con tantas actividades”, foi a implicación das Escolas Unesco “en lugar do país convidado quixemos convidar a todo o Planeta e Pontevedra, conta coa excelencia para accesder a todo o mundo a través das Escolas Unesco. Recibimos colaboracións de máis de 15 países, en múltiples idiomas, etc. que estarán colgadas na canle de Youtube do Salón”. De seguido Fouces destacou a participación –con traballos en formato video e podcast– dos centros colaboradores de Pontevedra e parroquias e tamén algúns da comarca que “quixeron manter a vinculación pese as circunstancias de non poder asistir presencialmente. Contaremos todas as mañás do Salón con contacontos en streaming para as escolas e ás colaboradoras do Concello de Pontevedra, enviarémoslles contacontos presenciais. O Salón é un proxecto colaborativo con escolas que va moito máis aló do disfrute ou da oferta de lecer para as familias. Non podíamos deixar de facer este esforzo este ano para cubrir esa pata”.
Antes de debullar o programa e os protocolos necesarios para participar das actividades do Salón este ano, a concelleira puxo o foco no cartaz, deseñado pola ilustradora viguesa Aída Alonso “que traballa co collage e fixo esta preciosidade que representa o que significou e significa a pandemia pero ao tempo está cheo de optimismo”.
O Salón manterá como espazo principal o Pazo da Cultura no que permanecerá ambientada, de xeito acorde ás circunstancias, a Sala de Exposicións pero “apostamos este ano por espallarnos tamén a lugares ao aire libre como a Illa do Covo, onde faremos unha gran parte da actividade se a climatoloxía o permite e tamén ás parroquias, evitando a un tempo os desprazamentos de xente e por outro lado facilitando o acceso a quen non vive en Pontevedra mesmo. Levaremos a biblioteca en forma de furgoneta, “Rodalibros” polas parroquias onde terán lugar actividades e contacontos. Tamén por toda a cidade contaremos coa “Orbil Parade” composta polas 8 figuras de Orbil colocadas en puntos clave, en torno aos que se organizarán roteiros”
Carme Fouces salientou a aposta pola presencialidade nas actividades, con todas as medidas hixiénicas, control de accesos, aforos, etc que “estamos seguros a cativada vai cumprir sen problema porque xa demostraron nas escolas que son moi responsables e están afeitos, así que pedimos a colaboración das familias para que estean atentas tanto á forma de acceder as actividades este ano –con reserva previa, de balde na web– e ás indicacións do monitorado e persoal da organización.
“Haberá exposición do Museo do Videoxogo (MUVI) de Kiko da Silva e Helena Vilar que por mor do peche do ano pasado non puideron recibir a homenaxe merecida, Faladoiros en formato presencial e streaming con Miguel Anxo Prado e Pablo Prado, Ledicia Costas e a moza escritora Mariña Maceiras, buscando o diálogo entre xeracións, con Montse Pena, AGPI, Montse Fajardo, etc. Esteas como a de Baobab Teatro “Ás para Álex”, o Seminario Permanente de Jazz, Lucía Aldao e María Lado “A auténtica vida salvaxe”, deseñado en exclusiva para o Salón como o espectáculo de inauguración a cargo de Marcelo Dobode e coro da Xunqueira e o de clausura da man do RockLab, “Imos cambiar o mundo”, baseado no libro de Fina Casalderrey Lingua Guapa ou a estrea para bebés, que contarán este ano con máis actividades, “Feira de sementes” de Babaluma.
Antes de despedirse Fouces salientou a necesidade de colaboración e responsabilidade da cidadanía para asistir: “este ano todo será de balde, incluso a pequena aportación que se facía outros anos para algúns espectáculos, desapareceu. Fixemos este esforzo polas circunstancias, a redución de aforos, etc., pero estas mesmas circunstancias obrigan á inscrición obrigatoria do público asistente para facilitar os rastrexo no caso de que fora preciso. Contaremos no web www.salondolibro.gal no apartado de programación cun sistema de “venda a custo cero” de entradas que se activarán de semana e semana, de mércores a mércores a partir do 21 de abril. Aí é onde pedimos que se finalmente as persoas que reservaron as entradas non poden asistir, chamen ou contacten coa organización para poder liberalas e que non se desperdicien. Xa que contamos con aforos reducidos, alomenos que se cubran porque o contrario sería unha mágoa.””

Actividades destacadas do Culturgal 2020

PROGRAMA

PROGRAMA LIBRO

PROGRAMA FORO

PROGRAMA ESCENA

PROGRAMA CINEMA

Culturgal 2019: actividades literarias destacadas do 30 de novembro

Do 29 de novembro ao 1 de decembro, no Pazo da Cultura de Pontevedra, terá lugar o Culturgal 2019.

As actividades literarias destacadas do programa para o 30 de novembro son:
11:30 h. Espazo Libros. Scórpio. AGAL. Presentación da lectura continuada e colectiva do libro Scórpio, de Ricardo Carvalho Calero, que terá lugar en Compostela ao redor do 17 de maio de 2020.
11:30 h. Carpa. Amil presenta Popsía. Novo disco que verá a luz en 2020 cunha escolma de poetas galegos e galegas dende o medievo até os nososdías, en clave de música pop, swing e folk. Con Antón Torroncho, baixista, Miguel Paz, batería e coros, Carlos Fandiño, piano, e Fran Amil, guitarra acústica e voz.
12:00 h. Espazo Libro. Herba de namorar de María do Cebreiro. Galaxia. Presentación do último poemario de María do Cebreiro, acompañada polo xornalista e tamén poeta Daniel Salgado.
12:30 h. Espazo Libro. “A maternidade na novela actual, distintas perspectivas”. Baía Edicións e Consorcio Editorial Galego. Coas escritoras Eli Ríos, Emma Pedreira e Rocío Leira.
12:30 h. Stand Kalandraka. Pablo Otero asina Parece unha formiga.
13:00 h. Espazo Libro. Presentación do libro Ardora, de Beatriz Maceda, gañadora do II Premio de Narración Xuvenil María Victoría Moreno, editado por Urco Editora. Concello de Pontevedra. Coa autora, Carme Fouces, concelleira de Cultura de Pontevedra, Denís Fernández Cabrera, de Urco Editora, Begoña Llácer Moreno e Pedro Ferriol Suárez, filla e viúvo de María Victoria Moreno, respectivamente.
13:30 h. Espazo Libro. Presentación do libro gañador do Premio «Balbino» de Relatos. Edicións Fervenza. Con Pablo Nogueira, Armando Requeixo e Roberto Nogueira.
13:30 h. Tabú, unha obra orixinal de Carmen Conde. Dezdedez en colaboración con Tarabela Creativa. Carmen Conde, coa música en directo de Nastasia Zürcher, narra historias de mulleres galegas reais de bisbarras rurais de entre 70 e 95 anos que falan das súas primeiras experiencias (sexuais, ir ás festas), eses tabús que por fin son desvelados en escena.
16:30 h. Espazo Libro. Aira Editorial presenta na Feira dous proxectos: a edición ilustrada por Miguel Robledo do clásico da literatura universal Frankenstein, con tradución de Samuel Solleiro. Ademais, o libro infantil Teño dereitos, que recolle os principais dereitos humanos cun enfoque apropiado para os primeiros lectores, ilustrado tamén por Miguel Robledo. Participan o editor César Lorenzo Gil e coa avogada Elvira Souto.
16:30 h. Carpa. Canta, miña pedra, canta. Homenaxe a Antonio Fraguas, de Xoán Curiel, publicado por Galaxia. Un espectáculo familiar ao redor dos relatos populares e cancións recollidas por Fraguas. Recomendado entre 6 e 12 anos.
16:45 h. Espazo Foro. Colección Makakiños: Contos con pictogramas para romper as barreiras da incomunicación. Kalandraka e Asociación BATA de Tratamento do Autismo. Cos ilustradores Alicia Suárez e Marc Taeger, e Mónica Santos, da Asociación Bata.
16:45 h. Espazo Infantil. Ola!, son un bicho bóla! Apiario. Presentación do novo álbum infantil Ola!, son un bicho bóla!(colección Niño de Abella), destinado a primeir*s lector*s, escrito por Elvira Ribeiro e ilustrado por Noe Caamaño. Contacontos coa autora e debuxo en directo a cargo da ilustradora.
17:00 h. Púrpura. Hércules de Edicións. Presentación da nova colección coa tradución ao galego de libros feministas de autoras actuais de todo o mundo. Coa editora, Laura Rodríguez Herrera; a secretaria xeral da Igualdade, Susana López Abella; e as tradutoras, María Alonso Seisdedos e M.ª Fe González Fernández.
17:30 h. Espazo Libro. Pippi Mediaslongas, de Astrid Lindgren: Faladoiro co tradutor David A. Álvarez. Nenas e nenos de todo o mundo pasamos horas inesquecibles de lectura coas aventuras e as extravagancias de Pippi Mediaslongas, do seu mono señor Nilsson e do seu cabalo. Desde 2017, tamén en galego. Kalandraka Editora.
17:30 h. Espazo Infantil. A gotiña viaxeira. Edicións Fervenza. Presentación do conto infantil con música ao vivo e audiovisuais. Con Toño Núñez, Armando Requeixo, Ánxela Gracián e Miguel Anxo Macía.
17:45 h. Espazo Foro. Presentación de María Vinyals, a muller do porvir. Alvarellos Editora. Presentación do ensaio do historiador Diego Piay coa peripecia vital da feminista María Vinyals, unha vida de novela da derradeira habitante do Castelo de Soutomaior. Co autor, o editor Henrique Alvarellos e a presidentada Deputación de Pontevedra, Carmela Silva.
18:00 h. Conversa entre “El Hematocrítico”, autor de Rapunzel con piollos, e Ledicia Costas, autora de Conexión Macarrón, sobre “O humor na literatura infantil”. Xerais.
18:00 h. Stand de Galaxia. Sinatura de A casa xunto ao volcán, de Xosé Ricardo Losada.
18:00 h. Stand Kalandraka. Grupo Chévere asina Eroski Paraíso.
18:15 h. Espazo Infantil. Viaxes gatunas. Xerais. Contacontos-obradoiro a cargo de Eva Mejuto e Víctor Rivas, autores do álbum Dez gatiñas viaxeiras. De 4 a 8 anos. Nesta actividade seguiremos moi de preto unha viaxe chea de aventuras, catastróficos incidentes e moito moito humor. As crianzas farán, no remate da sesión, unha artística e felina proposta plástica para levar un bo recordo desta singular viaxe gatuna por Galiza. Aberto, sen inscrición previa.
18:30 h. Stand Xerais. Sinatura de El Hematocrítico e Ledicia Costas.
18:30 h. Stand Xerais. Sinatura ilustrada de Ramón D. Veiga e Iván R., autores de A araña que lles tiña medo ás arañas.
18:45 h. Espazo Libro. Presentación dos premios Torrente Ballester de Narrativa, 900 de Xabier López, Raíña Lupa de Literatura Infantil e Xuvenil, O grupo de An Alfaya, e Miguel González Garcés de poesía, Ningunha tortilla é mala de Eli Ríos. Presenta: Xurxo Couto, deputado de Cultura. Deputación da Coruña.
18:45 h. Stand Xerais. Sinatura ilustrada de Eva Mejuto e Víctor Rivas.
19:00 h. Stand Xerais. Sinatura de Quokka Moka, de María Solar.
19:00 h. Stand Xerais. Sinatura de Amador Castro Moure, Rosa Aneiros e Emma Pedreira.
19:00 h. Stand de Galaxia. Sinatura de Castelao. Construtor da nación. Tomo I. 1886-1930, de Miguel Anxo Seixas Seoane.
19:00 h. Stand de Barafunda. Cristina Corral Soilán asina exemplares de Don Ferretín Ferretón e o seu Cadelo Lambón.
19:00 h. Debate arredor do libro A morte de Galicia. Xerais. Un libro que desmonta a ideoloxía caracterizada por agochar a emigración e culpar os vellos e as mulleres da pronta “morte de Galicia”. Participan: Isidro Dubert, Antía Pérez Caramés e Melchor Fernández. Presenta Fran Alonso.
19:00 h. Conta comigo. Editorial Bululú. Un taller dematemáticas a través do álbum ilustrado Conta Comigo. Todo o mundo ten unha paixón. Para a protagonista desta historia son as matemáticas. Con Miguel Tanco, autor. A partir de 6 anos. Aberto, sen inscrición.
19:15 h. Espazo Libro. Be Water literatura ecofeminista. Conversa arredor da novela ecofeminista Be Water, de Antía Yañez, que serve como presentación da nova editora Cuarto de Inverno. Coa autora e Andrea Jamardo Seijo, editora.
19:30 h. Amani de Miguelanxo Prado. Retranca Editora / O Garaxe Hermético. A Feira acolle apresentación do álbum ilustrado do prestixioso autor de banda deseñada coa súa participación acompañado de Kiko da Silva, editor.
19:30 h. Sinatura de Isidro Dubert.
19:45 h. Premios Xerais 2019. Conversa de Ana G. Liste con Amador Castro Moure, autor de Shanghai a Barcelona (Premio Xerais de Novela 2019); Rosa Aneiros, autora de Xelís, o guieiro das botellas de mar (Premio Merlín de Literatura Infantil 2019) e Emma Pedreira, autora de Os corpos invisibles (Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil 2019).
19:45 h. Espazo Infantil. A fraga do meu avó. Mamá Cabra. A fraga do meu avó está chea de árbores, animais e vida, pero agora vese rodeada de eucaliptos e de xente que tenta cortala. Para concienciar da problemática dos bosques autóctonos e dos espazos naturais, nace este traballo, cheo de poesía, música e ilustracións para chegar ao corazón de todos e de todas.
20:00 h. Stand da Libraría Paz. Tamara Andrés asina exemplares de Irmá paxaro, publicado por Cuarto de Inverno.
20:00 h. Stand de Galaxia. Sinatura de Troglo & Dita de Alfonso Barreiro.
20:30 h. Espazo Libro. Conversa entre Gonzalo Hermo, Premio de Narrativa Breve Repsol 2019 con Diario dun enterro e Berta Dávila, Premio García Barros 2019, con Carrusel. Presenta Carlos Lema, director de edicións de Galaxia.
20:30 h. Entrega do premio Nortear de Relato Breve e lanzamento da convocatoria de 2020. O programa Nortear conta, entre as súas actividades, cun premio literario destinado a mozas e mozos de entre 16 e 36 anos, de Galicia e da rexión norte de Portugal. Con Anxo M. Lorenzo, director xeral de Políticas Culturais, Xosé Lago García, director da Agrupación Europea de Cooperación Territorial Galicia Norte de Portugal (GNP-AECT), João Ribeiro da Silva, xefe de Divisão da Direção Regional de Cultura do Norte de Portugal, e Sabela Varela Fernández, gañadora do premio de relato breve 2019. Xunta de Galicia.

Pontevedra: Festa dos Libros 2019

Carme Fouces: “A literatura infantil e xuvenil deixou de ser uns contos con debuxiños para pasar a ser considerada unha linguaxe universal”

Entrevista de Montse Dopico a Carme Fouces en Praza (foto de Andrea Area):
“(…) – Praza (P): O Salón do Libro conseguiu entón ser un impulsor do tecido asociativo e cultural?
– Carme Fouces (CF): O Salón é o único evento de todo o país destas características: temos moitos días, moitas actividades… polo que hai sitio para moita xente. E sería ideal que ao Salón lle saísen réplicas noutros sitios. Mais si, a LIX avanzou moito, pero Pontevedra somos quizais os que me máis destacamos nese avance. Quero dicir que, arredor do Salón, foise formando todo un ámbito profesional: Baobab, Migallas, Pavís Pavós, Raquel Queizás, Bea Campos…
Hai un monte de xente de Pontevedra que foi medrando como profesional ao abeiro do Salón. O Salón foi o artífice de poñer en marcha moitos proxectos culturais paralelos. E despois hai algo tamén importante, que é que Carballo, Rianxo e Sarria pídennos parte da decoración -que é o máis caro-, que nós lles cedemos, para facer o seu propio salón, a outra escala, claro. E iso tamén reverte nunha reactivación cultural de concellos máis pequenos.
– P: Un dos vosos obxectivos era facer ver que a LIX non é unha literatura de segunda categoría nin é só para crianzas. A LIX, en xeral, avanzou moito nas últimas décadas: ten bos resultados en termos de mercado, recibe moitos premios… En que medida se conseguiu ese obxectivo de atraer lectores adultos?
– CF: Unha parte do noso público son persoas que levan vindo ao Salón 20 anos. Que levan moito tempo vendo espectáculos, lendo… E son un público exixente, ademais, porque son persoas afeitas a unha programación de calidade.
A literatura infantil e xuvenil deixou de ser uns contos con debuxiños para pasar a ser considerada unha linguaxe universal, e eu convido a todo as persoas a que se acheguen a ela sen prexuízos, porque ademais é literatura, moitas veces, máis valente que a literatura para adultos, porque toca temas de debate actual coma a eutanasia, o acoso, os problemas alimentarios, a emigración, a violencia de xénero… Temos unha literatura infantil e xuvenil que toca os temas que poden ser de interese para a sociedade, sen edulcoralos, e por iso tamén é unha literatura cada vez máis premiada e moi recomendable para todo o mundo.
– P: Foi aumentando o espazo dedicado ao Salón, a participación, cada vez máis entidades implicadas, máis actividades… Cales foron as principais transformacións que viviu o Salón?
– CF: Tivemos un tempo no que aumentaba cada vez máis o alumnado e producíanse momentos de stress, con moito alumnado xunto. Por iso fomos collendo cada vez máis espazo, para poder diferenciar os grupos. Outro avance foi introducir o ámbito profesional, e de feito este ano temos o II Congreso de Mediación Lectora. Os nenos e nenas non teñen un acceso directo á LIX, precísanse mediadores que son os que fan as escollas: os libreiros, os bibliotecarios… E eses mediadores teñen que estar preparados. O Congreso foi un éxito: temos 150 inscritos…
Outra mudanza foi o traballo con adolescentes. Porque notabamos que tiñamos un público que viña regularmente mentres facía primaria, pero ao chegar ao instituto deixaba de vir, e moitas veces volvía despois xa como adulto. Comezamos, por iso, a programar actividades que puidesen conectar con ese público adolescente: o cineforum, obradoiros de banda deseñada… (…)”

Pontevedra: inauguración do Salón do Libro 2019