A
II Gala do Libro Galego, coorganizada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, a Asociación Galega de Editoras e a Federación de Librarías de Galicia, tivo lugar o sábado 20 de maio no Teatro Principal de Santiago de Compostela.
Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que destacamos hoxe esta intervención:
– Premio á Escritora Galega Universal: Hélia Correia:
Sobre
130 persoas asistiron a un emotivo acto de entrega dos diplomas acreditativos de MESTRAS DA MEMORIA ás Pandeireteiras da Alén (Orosia e Alsira Gil Ramos e Ólida Diz Ramos) e do diploma de MESTRE DA MEMORIA a Serafín Mourelle Bugallo, da Coruña. Lamentabelmente non puidemos contar coa presenza das tres mullerres homenaxeadas: a idade, a distancia e algún problemas de saúde tiveron a culpa. Os seus respectivos recoñecementos foron recollidos por persoas das súas familias.
Ademais das persoas homenaxeados, interviron no acto:
A música correu a cargo de Branca Villares e Ricardo Marcos Casás Salgado, e o mantedor do acto foi Antonio Reigosa, vogal de Literatura de Tradición Oral da AELG.
Mestras da Memoria 2017: Pandereteiras Da Alén
Do lugar da Alén, Xirarga, Beariz, Ourense.
Orosia Gil Ramos (95 anos) Alsira Gil Ramos (90 anos) e Ólida Diz Ramos (96 anos).
“Presenza viva da poesía e música, tesouro en vida onde repousan xotas, muiñeiras, pasodobres, cantares de reis, aturuxos e a sabedoría e a sensibilidade popular feita poema musicado.” (Poldo Cañizo)
Mestre da Memoria 2017: Serafín Mourelle Bugallo
Mariñeiro e poeta. 84 anos. Nacido en Corme. Residente na cidade da Coruña.
“Aos catorce anos embarcou de axudante de cociña e chegou a converterse nun famoso patrón do Gran Sol. Nos anos sesenta foi un dos descubridores dos vizosos caladoiros de Porcupine, o volcán submarino situado ao oeste de Irlanda. Tamén é poeta ao xeito de Manuel Antonio; isto é, poesía do mar escrita pola propia xente do mar.“ (Xurxo Souto)
A AELG pretendeu facer máis visíbel ante a sociedade a Literatura de Tradición Oral levando a Lugo a súa Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria que, co lema «Lugo, Capital Galega da Literatura de Tradición Oral», tivo lugar o 27 de maio no Centro Cultural Vello Cárcere de Lugo, co apoio das Áreas de Cultura do Concello e da Deputación de Lugo
O obxectivo principal da Gala foi a entrega dos V Premios Mestras e Mestres da Memoria, que se conceden a informantes de literatura popular, por toda unha vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional. A proposta da Sección de Literatura de Tradición Oral, coordinada por Antonio Reigosa, a asemblea xeral de Socios-as da AELG acordou outorgárllelos ás Pandeireteiras da Alén (Orosia e Alsira Gil Ramos e Ólida Diz Ramos) e a Serafín Mourelle Bugallo.
O principal valor dunha sociedade constitúeno as persoas, os tesouros humanos vivos, homes e mulleres que estiveron atentos para recibir dos seus predecesores a herdanza cultural, que logo reciclan e recrean, e que adaptan e actualizan con xenerosidade para, por fin, transmitir todos eses saberes herdados aos que veñen detrás.
Nesta cadea de comunicación a cultura popular mantense viva porque se actualiza sen renunciar ás esencias que a distinguen, que a fan ao tempo singular e universal.
Desde a Sección de Literatura de Tradición Oral da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) queremos contribuír a manter sempre aberta esa canle de comunicación entre os que por idade e, como consecuencia, por acumulación de experiencias e saberes, gardan a memoria deses esencias da nosa cultura e os que, pola contra, andan aínda descubrindo o mundo que os rodea.
Pódese consultar aquí a listaxe de persoas que xa foron nomeadas Mestras-es da Memoria pola Sección de Literatura de Tradición Oral, á que o 27 de maio de 2017 se sumaron as Pandeireteiras da Alén e Serafín Mourelle.
A
AELG pretende facer máis visíbel ante a sociedade a Literatura de Tradición Oral levando a Lugo a súa Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria que, co lema «Lugo, Capital Galega da Literatura de Tradición Oral», terá lugar o 27 de maio no Centro Cultural Vello Cárcere de Lugo, na Avenida Alcalde Anxo López Pérez, 34 (como chegar). Esta actividade conta co apoio das Áreas de Cultura do Concello e da Deputación de Lugo
O obxectivo principal da Gala é a entrega dos V Premios Mestras e Mestres da Memoria, que se conceden a informantes de literatura popular, por toda unha vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional. A proposta da Sección de Literatura de Tradición Oral, coordinada por Antonio Reigosa, a asemblea xeral de Socios-as da AELG acordou outorgárllelos ás Pandeireteiras da Alén (Orosia e Alsira Gil Ramos e Ólida Diz Ramos) e a Serafín Mourelle Bugallo.
Ademais das persoas homenaxeadas, intervirán:
A música corre a cargo de Branca Villares e Ricardo Marcos Casás Salgado.
Presentación: Antonio Reigosa.
Mestras da Memoria 2017: Pandereteiras Da Alén
Do lugar da Alén, Xirarga, Beariz, Ourense.
Orosia Gil Ramos (95 anos) Alsira Gil Ramos (90 anos) e Ólida Diz Ramos (96 anos).
“Presenza viva da poesía e música, tesouro en vida onde repousan xotas, muiñeiras, pasodobres, cantares de reis, aturuxos e a sabedoría e a sensibilidade popular feita poema musicado.” (Poldo Cañizo).
Mestre da Memoria 2017: Serafín Mourelle Bugallo
Mariñeiro e poeta. 84 anos. Nacido en Corme. Residente na cidade da Coruña.
“Aos catorce anos embarcou de axudante de cociña e chegou a converterse nun famoso patrón do Gran Sol. Nos anos sesenta foi un dos descubridores dos vizosos caladoiros de Porcupine, o volcán submarino situado ao oeste de Irlanda. Tamén é poeta ao xeito de Manuel Antonio; isto é, poesía do mar escrita pola propia xente do mar.“ (Xurxo Souto).
O principal valor dunha sociedade constitúeno as persoas, os tesouros humanos vivos, homes e mulleres que estiveron atentos para recibir dos seus predecesores a herdanza cultural, que logo reciclan e recrean, e que adaptan e actualizan con xenerosidade para, por fin, transmitir todos eses saberes herdados aos que veñen detrás.
Nesta cadea de comunicación a cultura popular mantense viva porque se actualiza sen renunciar ás esencias que a distinguen, que a fan ao tempo singular e universal.
Desde a Sección de Literatura de Tradición Oral da Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG) queremos contribuír a manter sempre aberta esa canle de comunicación entre os que por idade e, como consecuencia, por acumulación de experiencias e saberes, gardan a memoria deses esencias da nosa cultura e os que, pola contra, andan aínda descubrindo o mundo que os rodea.
Pódese consultar aquí a listaxe de persoas que xa foron nomeadas Mestras-es da Memoria pola Sección de Literatura de Tradición Oral, á que o vindeiro sábado se engadiran as Pandeireteiras da Alén e Serafín Mourelle.
Con
este premio, que xa recibiron Mahmud Darwix, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman, Antonio Gamoneda, José Luis Sampedro, Lídia Jorge, Bernardo Atxaga, Luiz Ruffato e Pere Gimferrer, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega destaca aquelas autoras e autores que unen á excelencia literaria o compromiso ético que os converte en referentes na defensa da dignidade nacional e humana.
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega destaca con esta mención a alta calidade literaria do conxunto da obra de Hélia Correia, coa que nos dá testemuño do seu tempo, do noso tempo, desde un insubornábel compromiso ético.
Con motivo da súa estadía en Galicia, Hélia Correia desenvolverá a seguinte axenda de actos:
– Venres 19 de maio, ás 12:00, no Hotel Virxe da Cerca (Rúa Virxe da Cerca, 27 – Santiago de Compostela), encontro cos medios de comunicación.
– Venres 19, ás 18:30, na Fundación Eugenio Granell (Praza do Toural, s/n. – Santiago), onde ofrecerá unha conferencia-coloquio, acompañada por Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e Carlos Quiroga, vogal de Lusofonía da AELG.
– Finalmente, Hélia Correia recollerá o premio no transcurso da Gala do Libro Galego, o sábado 20 de maio, no Teatro Principal de Santiago de Compostela.
Organizan: AELG, Asociación Galega de Editoras e Federación de Librarías de Galicia. Co apoio do Concello de Santiago, Consellaría de Cultura, Deputación da Coruña, e a colaboración da Fundación Eugenio Granell.
Hélia Correia naceu en Lisboa en 1949. Licenciada en Filoloxía Románica na Faculdade de Letras de Lisboa, foi profesora de lingua portuguesa no ensino secundario.
En 1981 estreouse na poesía con O Separar das Águas; en 1982, foi a vez d’O Número dos Vivos. A novela Montedermo, escenificada polo grupo O Bando, acabou por dar á autora un certo destaque. Este enfoque reflicte, desde moi cedo, o gusto da autora polo teatro e a Grecia Clásica. Destacan tamén, na súa produción literaria, as obras narrativas Casa Eterna e Soma. Xa en poesía, hai que salientar A Pequena Morte/Esse Eterno Conto. En 2010, Hélia Correia publicou a novela biográfica Adoecer, en que aborda a historia de amor entre Elisabeth Siddal e o poeta e pintor pre-rafaelita Dante Gabriel Rossetti. En 2012 publica a obra A Terceira Miséria, que foi dobremente premiada na modalidade poesía.
Ten recibido os premios Máxima de Literatura (1991, 2006), D. Dinis (2001), P.E.N. Clube Português de Novelística (2002) e Poesía (2013), Vergílio Ferreira (2013) e, en 2015, o Prémio Camões.
Reproducimos
a continuación o breve discurso do presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias, na presentación pública da II Gala do Libro Galego, que tivo lugar o xoves 27 de abril en Compostela (foto da Asociación Galega de Editoras):
“Agradecemos o apoio das institucións presentes a esta gala do libro galego, e como continuación das palabras de Xosé Ballesteros, presidente da Asociación Galega de Editoras, celebramos estes premios, que son a confluencia dos tres brazos deste río total que é o libro nas maos do lector, da lectora.
Como teño comentado noutras ocasións, na Galiza sumar esforzos significa obter como froito unha multiplicación dos resultados. Estes premios significan dar visibilidade social a escritores/as, editoras e libreiros/as, o que leva visibilizar un dos produtos da cultura, o libro, que determinan, desde a calidade democrática dunha sociedade, a posibilidade de crear persoas con capacidade crítica, até facer que os alicerces sobre os que se asenta a actividade humana individual e social dos galegos e galegas sexan de raíz profunda, bebendo da herdanza ética e da beleza que fomos capaces de crear ao longo dos séculos.
E, se me permiten, esta foto de hoxe, na capital da Galiza, Santiago de Compostela, ten moito de simbólica, pois debe representar o apoio necesario das institucións con funcións executivas, nos diversos chanzos das administracións en Galiza, ao libro galego.
É o apoio a unha industria estratéxica, sustentadora e dadora do alento vital a unha sociedade culturalmente diferenciada como a nosa, da que bebe e se alimenta. Sen esquecermos que, a través deste marabilloso obxecto con alma que é o libro, os galegos facemos a nosa aportación ao diálogo vital coas outras culturas do mundo.
Para finalizar estes breves apuntamentos, quero enunciar o desexo de que esta presentación sirva para facer pública a vontade futura de desenvolver todas as capacidades culturais dos galegos e galegas, de seguir construíndo arredor do libro galego a normalización do noso idioma, como un dos puntos dese decálogo que enunciamos na creación dos premios que hoxe convocamos, e que son a súa razón de ser.”
A
AELG lamenta a perda dunha outra voz da memoria á que sempre debemos volver: Mariví Villaverde.
O 28 de marzo de 2009 vivimos canda ela unha xornada nunca esquecida ao lle entregar a AELG o premio Boa e Xenerosa.
Recoñecíase en Mariví Villaverde un referente dinamizador da cultura galega no exilio arxentino a través da tradución e representación de obras en lingua galega, xunto ao seu compañeiro e escritor Ramón de Valenzuela, recoñecida hoxe tamén como escritora, como directora, noutrora, do xornal Galicia xunto a Arturo Cuadrado, mais sobre todo como muller-testemuña consciente das cicatrices dun tempo privativo e coutador.
Unha vida solidaria, xenerosa, coherente e entregada aos valores sólidos que chantan en nós a grandeza da liberdade.
Hoxe, 24 de abril, será incinerada e en xuño farase o funeral.
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Especial Paco Souto: Nas marxes vivas. Falan: Cesáreo Sánchez, Marta Dacosta, Miguel Mato Fondo, María Lado, Rosalía Fernández Rial, Chus Nogueira, Xosé Iglesias, Viki Rivadulla, Evencio Ferrero e Xosé Regueira. Pode accederse á entrevista aquí.”
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Paco Souto. A vida nos poemas. Achegamento de urxencia para unha perda. Falece o escritor, editor e activista cultural. Pode accederse ao programa aquí.”
