Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2017

A AELG pretende facer máis visíbel ante a sociedade a Literatura de Tradición Oral levando a Lugo a súa Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria que, co lema «Lugo, Capital Galega da Literatura de Tradición Oral», terá lugar o 27 de maio no Centro Cultural Vello Cárcere de Lugo, na Avenida Alcalde Anxo López Pérez, 34 (como chegar). Esta actividade conta co apoio das Áreas de Cultura do Concello e da Deputación de Lugo

O obxectivo principal da Gala é a entrega dos V Premios Mestras e Mestres da Memoria, que se conceden a informantes de literatura popular, por toda unha vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional. A proposta da Sección de Literatura de Tradición Oral, coordinada por Antonio Reigosa, a asemblea xeral de Socios-as da AELG acordou outorgárllelos ás Pandeireteiras da Alén (Orosia e Alsira Gil Ramos e Ólida Diz Ramos) e a Serafín Mourelle Bugallo.

Ademais das persoas homenaxeadas, intervirán:

A música corre a cargo de Branca Villares e Ricardo Marcos Casás Salgado.
Presentación: Antonio Reigosa.

Mestras da Memoria 2017: Pandereteiras Da Alén
Do lugar da Alén, Xirarga, Beariz, Ourense.
Orosia Gil Ramos (95 anos) Alsira Gil Ramos (90 anos) e Ólida Diz Ramos (96 anos).
“Presenza viva da poesía e música, tesouro en vida onde repousan xotas, muiñeiras, pasodobres, cantares de reis, aturuxos e a sabedoría e a sensibilidade popular feita poema musicado.” (Poldo Cañizo).

Mestre da Memoria 2017: Serafín Mourelle Bugallo
Mariñeiro e poeta. 84 anos. Nacido en Corme. Residente na cidade da Coruña.
“Aos catorce anos embarcou de axudante de cociña  e chegou a converterse nun famoso patrón do Gran Sol. Nos anos sesenta  foi un dos descubridores dos vizosos caladoiros de Porcupine, o volcán submarino situado ao oeste de Irlanda. Tamén é poeta ao xeito de Manuel Antonio; isto é, poesía do mar escrita pola propia xente do mar.“ (Xurxo Souto).

O principal valor dunha sociedade constitúeno as persoas, os tesouros humanos vivos, homes e mulleres que estiveron atentos para recibir dos seus predecesores a herdanza cultural, que logo reciclan e recrean, e que adaptan e actualizan con xenerosidade para, por fin, transmitir todos eses saberes herdados aos que veñen detrás.
Nesta cadea de comunicación a cultura popular mantense viva porque se actualiza sen renunciar ás esencias que a distinguen, que a fan ao tempo singular e universal.
Desde a Sección de Literatura de Tradición Oral da Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG) queremos contribuír a manter sempre aberta esa canle de comunicación entre os que por idade e, como consecuencia, por acumulación de experiencias e saberes, gardan a memoria deses esencias da nosa cultura e os que, pola contra, andan aínda descubrindo o mundo que os rodea.

Pódese consultar aquí a listaxe de persoas que xa foron nomeadas Mestras-es da Memoria pola Sección de Literatura de Tradición Oral, á que o vindeiro sábado se engadiran as Pandeireteiras da Alén e Serafín Mourelle.

Escritora Galega Universal 2017: Hélia Correia

Con este premio, que xa recibiron Mahmud Darwix, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman, Antonio Gamoneda, José Luis Sampedro, Lídia Jorge, Bernardo Atxaga, Luiz Ruffato e Pere Gimferrer, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega destaca aquelas autoras e autores que unen á excelencia literaria o compromiso ético que os converte en referentes na defensa da dignidade nacional e humana.
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega destaca con esta mención a alta calidade literaria do conxunto da obra de Hélia Correia, coa que nos dá testemuño do seu tempo, do noso tempo, desde un insubornábel compromiso ético.
Con motivo da súa estadía en Galicia, Hélia Correia desenvolverá a seguinte axenda de actos:
Venres 19 de maio, ás 12:00, no Hotel Virxe da Cerca (Rúa Virxe da Cerca, 27 – Santiago de Compostela), encontro cos medios de comunicación.
Venres 19, ás 18:30, na Fundación Eugenio Granell (Praza do Toural, s/n. – Santiago), onde ofrecerá unha conferencia-coloquio, acompañada por Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e Carlos Quiroga, vogal de Lusofonía da AELG.
– Finalmente, Hélia Correia recollerá o premio no transcurso da Gala do Libro Galego, o sábado 20 de maio, no Teatro Principal de Santiago de Compostela.
Organizan: AELG, Asociación Galega de Editoras e Federación de Librarías de Galicia. Co apoio do Concello de Santiago, Consellaría de Cultura, Deputación da Coruña, e a colaboración da Fundación Eugenio Granell.

Hélia Correia naceu en Lisboa en 1949. Licenciada en Filoloxía Románica na Faculdade de Letras de Lisboa, foi profesora de lingua portuguesa no ensino secundario.
En 1981 estreouse na poesía con O Separar das Águas; en 1982, foi a vez d’O Número dos Vivos. A novela Montedermo, escenificada polo grupo O Bando, acabou por dar á autora un certo destaque. Este enfoque reflicte, desde moi cedo, o gusto da autora polo teatro e a Grecia Clásica. Destacan tamén, na súa produción literaria, as obras narrativas Casa Eterna e Soma. Xa en poesía, hai que salientar A Pequena Morte/Esse Eterno Conto. En 2010, Hélia Correia publicou a novela biográfica Adoecer, en que aborda a historia de amor entre Elisabeth Siddal e o poeta e pintor pre-rafaelita Dante Gabriel Rossetti. En 2012 publica a obra A Terceira Miséria, que foi dobremente premiada na modalidade poesía.
Ten recibido os premios Máxima de Literatura (1991, 2006), D. Dinis (2001), P.E.N. Clube Português de Novelística (2002) e Poesía (2013), Vergílio Ferreira (2013) e, en 2015, o Prémio Camões.

Participación do presidente da AELG, Ceśareo Sánchez, na presentación da II Gala do Libro Galego

Reproducimos a continuación o breve discurso do presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias, na presentación pública da II Gala do Libro Galego, que tivo lugar o xoves 27 de abril en Compostela (foto da Asociación Galega de Editoras):
“Agradecemos o apoio das institucións presentes a esta gala do libro galego, e como continuación das palabras de Xosé Ballesteros, presidente da Asociación Galega de Editoras, celebramos estes premios, que son a confluencia dos tres brazos deste río total que é o libro nas maos do lector, da lectora.
Como teño comentado noutras ocasións, na Galiza sumar esforzos significa obter como froito unha multiplicación dos resultados. Estes premios significan dar visibilidade social a escritores/as, editoras e libreiros/as, o que leva visibilizar un dos produtos da cultura, o libro, que determinan, desde a calidade democrática dunha sociedade, a posibilidade de crear persoas con capacidade crítica, até facer que os alicerces sobre os que se asenta a actividade humana individual e social dos galegos e galegas sexan de raíz profunda, bebendo da herdanza ética e da beleza que fomos capaces de crear ao longo dos séculos.
E, se me permiten, esta foto de hoxe, na capital da Galiza, Santiago de Compostela, ten moito de simbólica, pois debe representar o apoio necesario das institucións con funcións executivas, nos diversos chanzos das administracións en Galiza, ao libro galego.
É o apoio a unha industria estratéxica, sustentadora e dadora do alento vital a unha sociedade culturalmente diferenciada como a nosa, da que bebe e se alimenta. Sen esquecermos que, a través deste marabilloso obxecto con alma que é o libro, os galegos facemos a nosa aportación ao diálogo vital coas outras culturas do mundo.
Para finalizar estes breves apuntamentos, quero enunciar o desexo de que esta presentación sirva para facer pública a vontade futura de desenvolver todas as capacidades culturais dos galegos e galegas, de seguir construíndo arredor do libro galego a normalización do noso idioma, como un dos puntos dese decálogo que enunciamos na creación dos premios que hoxe convocamos, e que son a súa razón de ser.”

Faleceu Mariví Villaverde, nomeada Boa e Xenerosa pola AELG en 2009

A AELG lamenta a perda dunha outra voz da memoria á que sempre debemos volver: Mariví Villaverde.

O 28 de marzo de 2009 vivimos canda ela unha xornada nunca esquecida ao lle entregar a AELG o premio Boa e Xenerosa.

Recoñecíase en Mariví Villaverde un referente dinamizador da cultura galega no exilio arxentino a través da tradución e representación de obras en lingua galega, xunto ao seu compañeiro e escritor Ramón de Valenzuela, recoñecida hoxe tamén como escritora, como directora, noutrora, do xornal Galicia xunto a Arturo Cuadrado, mais sobre todo como muller-testemuña consciente das cicatrices dun tempo privativo e coutador.

Unha vida solidaria, xenerosa, coherente e entregada aos valores sólidos que chantan en nós a grandeza da liberdade.

Hoxe, 24 de abril, será incinerada e en xuño farase o funeral.

“Paco Souto: nas marxes vivas”

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Especial Paco Souto: Nas marxes vivas. Falan: Cesáreo Sánchez, Marta Dacosta, Miguel Mato Fondo, María Lado, Rosalía Fernández Rial, Chus Nogueira, Xosé Iglesias, Viki Rivadulla, Evencio Ferrero e Xosé Regueira. Pode accederse á entrevista aquí.”

A área de Cultura da Deputación aposta pola montaxe de textos teatrais galegos contemporáneos

Desde a Deputación da Coruña:
“A área de Cultura da Deputación da Coruña incluirá no Premio Rafael Dieste de textos teatrais a montaxe da obra gañadora, como se acordou nunha xuntanza mantida coa Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega.
A vicepresidenta e responsábel da Área de Cultura da Deputación da Coruña, Goretti Sanmartín Rei, mantivo unha xuntanza co presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, Cesáreo Sánchez Iglesias, para analizar diversos aspectos da colaboración entre ambas entidades e, de maneira especial, de diversas iniciativas relacionadas coa escrita teatral.
Na xuntanza, Goretti Sanmartín confirmou a incorporación como novidade nas bases do Premio Rafael Dieste na súa nova edición a representación da obra gañadora, como fora suxerido tamén pola AELG. “Incluír a montaxe da obra nas bases do premio de textos teatrais responde á aposta polas obras de teatro galego contemporáneo, unha das demandas de autores e autoras do xénero”, explicou Goretti Sanmartín Rei despois da xuntanza que mantivo con Cesáreo Sánchez Iglesias. Desde a Asociación de Escritores e Escritoras solicitaron que o Premio Rafael Dieste tivese unha periodcidade anual, o que a Deputación se comprometeu a estudar.
A área de Cultura da Deputación da Coruña mostrou tamén o seu interese no programa de lecturas dramatizadas de textos teatrais, entre eles os gañadores do premio, que desenvolve a AELG, coa que mostrou a vontade de colaborar. De cara ao programa de actividades do presente ano, a AELG anunciou que incluiría unha programación específica para o ámbito teatral co fin de destacar o papel de autores e autoras do xénero. “A escrita dramática foi perdendo peso polas dificultades tanto de posta de escena como de publicación, co cal é preciso incentivar a súa presenza, devolver a vitalidade que historicamente tivo o teatro galego, mesmo na construción do sistema cultural galego”, sinalou Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG.”

Crónica videográfica do acto central do Día de Rosalía no Panteón de Galegos Ilustres (II)

O acto central do Día de Rosalía 2017, organizado pola AELG, co apoio de CEDRO, tivo lugar o domingo 19 de febreiro no Panteón de Galegos Ilustres, en Santiago de Compostela.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que destacamos hoxe estas intervencións:

Coral da Asociación cultural e musical Solfa: Negra Sombra.

Lectura de poemas rosalianos, con Larraitz Urruzola (Asociación de Actores e Actrices de Galicia – AAAG), César Goldi (AAAG), Federico Pérez (AAAG), Josi Lage (AAAG), Ricardo de Barreiro (AAAG), Andrea Dunia (AAAG) e Mercedes Queixas.

Coral da Asociación cultural e musical Solfa: Has de cantar.

Ofrenda floral e interpretación do himno.