Conflito lingüístico, de Francisco Rodríguez, “un clásico en plena vixencia”

DesdeFrancisco Rodríguez Sermos Galiza:
“A quinta edición de Conflito lingüístico e ideoloxía na Galiza (Laiovento, 2015) presentouse a terza feira 15 de marzo na compostelá libraría Couceiro. Trátase dunha nova edición revisada e acrescentada con novos artigos do autor, algúns deles publicadas no Sermos Galiza. No acto estivo acompañado por Marcos Maceira, presidente da Mesa pola Normalización Lingüística, que definiu esta obra como “un clásico vivo para a defensa da lingua que vai aumentando en cada edición, porque en cada unha vai incorporando novos artigos e novos debates adaptados á conxuntura do momento”. (…)
Segundo Pilar García Negro, profesora da UDC, Conflito lingüístico “é o grande libro da sociolingüística moderna, por atinar no seu momento -foi publicado por primeira vez en 1976- cun diagnóstico fundamental e coa alternativa, a normalización, que tería que pasar por unha alternativa residenciada na propia Galiza e partir dela no seu conxunto, a nivel político, económico e social”.
Ademais, salientou García Negro, Rodríguez incorporou as máis rigorosas ferramentas da sociolingüística e deu alternativas para a súa normalización, concepto que -sinalou a profesora- “daquela non existía, só falaba diso naquela altura Rafael Ninyoles”. (…)
Nesta quinta edición, Francisco Rodríguez explica que “estamos, pois perante unha nova fase do conflito lingüístico, aquela onde a confrontación ideolóxica e política é a cada paso máis inevitábel e necesaria”. A respecto desta cuestión, Nel Vidal indica que “detrás das accións de políticas lingüísticas sempre hai unha intencionalidade política ou ideolóxica, iso está claro, pero nos usos reais da inmensa maioría da poboación non está esa intencionalidade cando elixe usar unha lingua ou outra. Si intervén e inflúe de forma colateral, pero non na intencionalidade do uso, e por iso ten certo perigo vinculalo á política, porque non vai estar directamente relacionado na gran maioría da poboación”. (…)”

A Coruña: presentación do número 32 da Murguía

ORevista Murguía 32 xoves 10 de marzo, ás 19:30 horas, na Libraría Sisargas (Rúa San Roque, 7, baixo), na Coruña, preséntase o número 32 da Revista Murguía, dedicada ás Irmandades da Fala e a Galiza do seu tempo, coa presenza de Pilar García Negro e Uxío-Breogán Diéguez, director da publicación. O acto enmárcase nun ciclo de actividades que organiza a ‘Comisión pola Recuperación da Memoria Histórica da Coruña‘ en homenaxe e lembranza ao ‘Levantamento de Pascua” na Irlanda de 1916.

Varias institucións preparan un simposio sobre as Irmandades para novembro

Desde2016012619291123914 Sermos Galiza:
“Neste ano do centenario da fundación das Irmandades da Fala estanse a preparar múltiples actividades para lembrar o nacemento desta primeira organización do nacionalismo galego. Este congreso, que se suma aos anunciados polo Consello da Cultura Galega, pretende “fornecer un marco de análise da súa significación na evolución do pensamento, das ciencias, da literatura e das artes de Galiza, así como a súa incidencia na dinámica política dun período en que as tensións nacionais e a conflitividade sociopolítica adquiren unha especial relevancia no seo do Estado español”.
O simposio, que terá lugar no auditorio do Museo do Pobo Galego do 17 ao 19 de novembro, está aberto a comunicacións por parte de investigadores, que serán avaliadas polo Comité Científico. O programa, que aínda está pendente de concreción en canto a nomes, incluirá os seguintes temas: ideoloxías e programas; organización e acción política; lingua, literatura e medios de comunicación; economía e sociedade; a cuestión de xénero; ciencias; artes plásticas e música; relacións exteriores; e análise comparativa.
As entidades organizadoras son: o Museo do Pobo Galego, o departamento de Galego-Portugués da Universidade da Coruña, a revista Murguía, a Federación de entidades culturais Galiza Cultura e as fundacións Castelao, Alexandre Bóveda, Antonio Fraguas, Losada Diéguez, Isla Couto, Galiza Sempre, Moncho Reboiras, Penzol e Vicente Risco.
Na Comisión Organizadora están Justo Beramendi, Uxío Breogán Diéguez, Carme Fernández Pérez-Sanjulián, Pilar García Negro e Xosé Manuel González Reboredo.
Ano das Irmandades
As Irmandades absorberán gran parte do esforzo cultural deste ano, cunha grande exposición promovida pola Deputación da Coruña, en colaboración con outras institucións, e comisariada por Pepe Barro que será inaugurada arredor do 18 de maio, data da creación da primeira Irmandade da Coruña.
A Deputación da Coruña está a implicarse a fondo nesta conmemoración, traballando en producións propias e tamén abrindo liñas de apoio a iniciativas doutros colectivos. Outras institucións que promoverán eventos son a Real Academia, o Museo do Pobo e o Consello da Cultura, que realizará desde 2016 a 2018, un álbum web, dúas exposicións e tres congresos, o primeiro dos cales terá lugar este mesmo ano, e que sitúa este movemento no contexto internacional.”

Xosé Chao Rego: o máis prolífico teólogo e antropólogo que deu Galiza

ReportaxeXosé Chao Rego en Sermos Galiza:
Na mañá do sábado, falecía Xosé Chao Rego. Sermos Galiza recolle reaccións á súa morte de recoñecidas persoas que o trataron. Todas elas destacan a inmensidade da súa obra e o seu amor polo país. (…)
Pilar García Negro: “Ten que continuar vivo non só na memoria, senón na lectura de todos e todas nós”
“Era ou é, porque continúa vivo en toda a súa obra, un dos escritores galegos máis recoñecidos e mais admirados por min. Moitas das súas obras, agarimosamente dedicadas por el, foron moi lidas e moi aproveitadas. Coido que é o ensaísta de obra máis abundante das letras galegas de hoxe. Cualitativamente, tamén dunha obra onde se alía o gran rigor, a erudición e o coñecemento dun verdadeiro sabio. E estou a falar de disciplinas ou fontes de coñecemento como a Filosofía, a Teoloxía, o Biblismo e a Historia. Tamén a moitos saberes relacionados coa lingua galega. Alíase todo isto cunha excelencia literaria e mesmo cunha amenidade na exposición e na divulgación que fan da súa obra un auténtico manancial de saber, coñecemento e agrado, con atractivo literario. Foi absolutamente pioneiro no tratamento dalgúns temas, como a homosexualidade ou figuras históricas da nosa tradición, como Prisciliano (por citar só dous exemplos dunha obra tan rica e tan ampla). Ten que continuar vivo non só na memoria, senón na lectura de todos e todas nós”.
Marica Campo: “Foi realmente moi prolífico e conseguía tratar cuestións moi fondas cun estilo moi fresco, próximo e agradábel de ler, moi ameno”
“No comezo da súa escrita en galego escribiu máis do que escribiron autores e autoras que o facían desde o principio en galego. Foi realmente moi prolífico e conseguía tratar cuestións moi fondas cun estilo moi fresco, próximo e agradábel de ler, moi ameno. Foi toda a vida un gran crente, de verdade. A súa paixón, xustamente, era achegarlle á xente a historia do pobo de Xesús de Nazaret. Para min, era un grande amigo. Gardo con moito cariño unha Biblia que me agasallou”. (…)”

Manifesto Queremos Galego na administración local de Cee!

DesdeCeeEuQueroGalego-300x212 Crebas, blog de Miro Villar:
A Mesa Pola Normalización Lingüística vén de convocar un acto de apoio ao Regulamento de promoción do uso do galego no Concello de Cee, que foi rexeitado no último Pleno. Para este acto, que vai ter lugar o domingo 15 de novembro ás 12:00 h., diante do Concello de Cee, participei na redacción deste Manifesto que xa conta con moitas adhesións, nomeadamente de xente da cultura e doutros ámbitos da Costa da Morte, e que tamén se pode partillar aquí. E ao que seguirá o luns unha táboa redonda na Casa da Cultura, que contará coa presenza da sociolingüísta e profesora da UdC Pilar García Negro, da profesora de dereito da USC Alba Nogueira López, de Nel Vidal Barral, presidente da Coordinadora de Traballadores e Traballadoras de Normalización da Lingua, e Marcos Maceira, presidente da Mesa.

MANIFESTO QUEREMOS GALEGO NA ADMINISTRACIÓN LOCAL DE CEE!

Gonzalo López Abente, sobranceiro escritor e académico muxián, traballador da banca «depurado» polos franquistas polo seu galeguismo, foi quen de reivindicar a defensa do uso da nosa lingua aínda en pleno vigor do réxime, cando o 27 de xullo do 1941 pronuncia en galego o seu discurso de entrada como membro numerario na Real Academia Galega (RAG) no Paraninfo da Universidade de Santiago de Compostela, co título A Terra e a poesía de Eduardo Pondal. Nun dos seus parágrafos sobre o uso da nosa lingua afirma:
«Non usala nesta hora adicada á sua recordanza non sería doado, mais ben sería un pecado cometido contra o Bardo e contra a terra en que se erguéu altivo e sonoroso como un pino lanzal. (…) que non caia sobre nós a sua condenación cando excrama irado:
A lingua tiveran,
por lingua de escravos;
esqueceran os patrios acentos,
suidosos e brandos,
dos propios acentos,
tiveran vergonza
Gonzalo López Abente aínda conservaba o espírito das Irmandades da Fala (1916), entidades das que axiña imos conmemorar o seu centenario, que naceran para visibilizar a nosa lingua en todas as vilas e cidades galegas, na procura de novos ámbitos de prestixio, de socialización e de uso.
A día de hoxe existen outros colectivos e persoas (dos propios acentos, / tiveran vergonza) que se encabuxan en lle poñer atrancos aos temesiños avances da nosa lingua, como é o caso de quen teima en frear unha ordenanza que pretende a normalización do galego no concello de Cee e para iso fan uso de cativos e trapalleiros argumentos sobre a suposta marxinación do castelán.
Unha ordenanza que só pretende favorecer actitudes positivas a prol da normalidade no uso da lingua galega, que os máis recentes inquéritos oficiais sinalan en constante devalo no seu uso, por mor da ausencia de medidas e de políticas de protección.
De pouco serve que todos os partidos con representación parlamentaria asinasen unha Declaración de Unidade a prol da normalización da lingua galega, na que se insta a votar a favor do impulso mínimo á nosa lingua galega para desenvolver disposicións legais como a Lei de Normalización Lingüística, a Carta Europea das Linguas, a Declaración Universal dos Dereitos Lingüísticos, ou o Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega (PXNL), que se aprobou por unanimidade no Parlamento galego.
De pouco serve se isto non vai acompañado de políticas activas, que promovan o empoderamento da lingua galega, para a converter en lingua de comunicación habitual na administración e nos servizos públicos, na educación, na sanidade, na xustiza, nos medios de comunicación, no comercio, na industria ou en calquera ámbito.
Hai que darlle a volta ao menosprezo de quen queren coutar a nosa lingua máis unha vez ao ámbito coloquial e familiar, coma acontecía no franquismo, e para iso cómpre defendermos os dereitos lingüísticos con lexislación como a proposta para a súa aprobación no concello de Cee e, despois, con medidas activas e orzamentos axeitados para facermos do galego un idioma natural na súa comunidade de falantes.
Caso contrario, han continuar os prexuízos sobre o uso da nosa lingua que están a favorecer a perda da súa transmisión interxeracional e, como consecuencia, a desgaleguización dunha parte da nosa mocidade e da sociedade no seu conxunto.
Como xa ben dicía Gonzalo López Abente, nun artigo publicado na revista Nerio (Corcubión, 1921): «A fala nai, abafada moitas veces por fillos desleigados, e esquecida as máis, por fillos inconscentes; uns e outros desexosos, ao parecer, de dar terra á vella que aínda gusta das tradicións e do arrescendor das mazáns gardadiñas nas lacenas, antre a roupa branca».”

Celia Armas: “En Lugo temos grandes figuras e clásicos das letras galegas”

DesdeCelia Armas Sermos Galiza:
“O semanario Sermos Galiza estrea serie esta quinta feira, na súa entrega 166, unha sección especial sobre escritores de Lugo que abrirá cun texto de Pilar García Negro sobre Manuel María. A súa coordinadora, Celia Armas, cóntanos desta iniciativa.
– Sermos Galiza (SG): En que consiste ‘Lugo é Letras’?
– Celia Armas (CA): Trátase dun proxecto que pretende lembrar a autores lugueses co obxectivo de atraer novos leitores a obras que pertencen xa aos nosos clásicos, así como relacionalos coa súa terra natal. Trátase de poñer en valor e facer atractivas estas obras e demostrar que están vixentes.
– SG: Que autores vai incluír?
– CA: Pois esta semana comezamos con Manuel María, dado que estes días celebramos o seu aniversario e será o próximo homenaxeado das Letras, e logo continuaremos con Marica Campo, Olga Novo, Lois Diéguez, Lois Pereiro, Uxío Novoneyra, Luz Pozo, Álvaro Cunqueiro e Darío Xohán Cabana.
– SG: Esta iniciativa terá continuidade e ampliarase a máis escritores?
– CA: Pois agardamos que si, porque loxicamente hai moitos máis e non están todos os que son. Esta é unha primeira serie e tamén nos gustaría que se ampliase ao resto do país. No caso dos autores vivos publicarase unha entrevista e no caso dos falecidos, poderá ser unha recensión ou mesmo unha entrevista imaxinaria. Iso dependerá dos autores que se fagan cargo dos textos: por exemplo, Xosé Manuel Pereiro falará de seu irmán Lois; de Novoneyra tocaralle ao seu fillo homónimo…
– SG: Lugo é un territorio ben vizoso no que a literatura se refire, non?
– CA: Pois a verdade é que tendo en conta o contexto do sistema literario galego e a proporción poboacional, en Lugo temos grandes figuras das letras galegas, tanto pola súa calidade como pola súa importancia.”