Desde Cultura Galega (foto: MIT):
“A Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia (MIT), que este ano celebrará a súa 39ª edición, ven de facer pública a súa decisión de outorgar o Premio de Honra Roberto Vidal Bolaño a dous persoas que considera fundamentais na creación de estruturas institucionais estables para o teatro galego durante o primeiro Goberno Autonómico de Galicia: Luís Álvarez Pousa e Eduardo Alonso. A Mostra, que este ano centra o seu programa na memoria e na celebración dos 50 anos da 1ª Mostra de Abrente en 1973, quere recoñecer deste xeito o traballo, a implicación e o legado destes dous homes, que recibirán este recoñecemento o día da inauguración da 39ª MIT, o día 15 de xullo, en Ribadavia.
Na súa exposición de motivos para este outorgamento, a acta da MIT lembra as traxectorias de ambos galardoados. Así, do xornalista Luis Álvarez Pousa lembra que foi o responsable das primeiras bases dun programa de estruturación, planificación e desenvolvemento de políticas teatrais a partir do seu nomeamento como Director Xeral de Cultura hai 40 anos, en 1984. A MIT sinala que foi “grazas ao seu labor e ao seu pensamento, que tamén honra o digno oficio da política como tarefa ao servizo da cidadanía e da cultura” que se creou o Centro Dramático Galego en 1984, os circuítos teatrais, a consolidación da profesionalización e tamén a propia MIT. Álvarez Pousa, dia a acta, foi ideólogo dos principais eixes de coordinación da xestión pública da cultura escénica, como se manifestou na publicación institucional Identidades daquel ano. Alí, resumíanse os cinco puntos básicos da articulación do sistema teatral galego e a súa dotación orzamentaria: a creación do Centro Dramático Galego, a potenciación e creación de Mostras e Festivais teatrais coas súas misións e roles específicos, a política de difusión teatral, a promoción de proxectos teatrais e o apoio e potenciación das actividades que fomentasen a creación de público.
Pola súa banda, respecto a Eduardo Alonso, desde a Mostra recoñécese “o compromiso e implicación” deste director de escena, dramaturgo e produtor teatral, “que ademais de ser o primeiro Director Artístico do CDG, foi unha figura clave neste e noutros momentos da evolución e emerxencia do sistema teatral galego, como a elaboración do proxecto de creación do IGAEM en 1987”. Con este premio, sinala a acta da MIT, “quérese poñer en valor tamén o sentido da responsabilidade institucional e o servizo ao ben común para a creación das bases de proxectos e institucións que aínda hoxe seguen a ser moi necesarias para a cohesión, a coordinación e potenciación do tecido profesional das nosas Artes Escénicas. As asesorías e o sentido da responsabilidade coa normalización da lingua e da cultura nun momento en que estaba todo por construír, son feitos que cómpre recordar e poñer en valor”.”
Arquivos da etiqueta: Eduardo Alonso
Pontevedra: Culturgal 2022, do 24 ao 27 de novembro
Carballo: Xornadas Escena Norte Idea
Vídeos da “Xornada sobre políticas culturais en Galicia. Un debate necesario”, o pasado 13 de novembro
Desde a Asociación Galega de Profesionais da Xestión Cultural:
“O pasado 13 de novembro desenvolvimos na Cidade da Cultura unha xornada sobre a política cultural en Galicia. Foron moitas as persoas que acudiron ao convite da nosa asociación para coñecer a situación do noso sector da man dos seus profesionais, escoitar opinións diversas sobre as políticas culturais galegas e tamén opinar e debatir, convertindo a cita nunha experiencia moi enriquecedora para tod*s nós.
Por se non puideches acompañarnos -ou o fixeches e apetéceche escoitar de novo algunha intervención- aquí tes a xornada vídeo a vídeo:”
Compostela: “Xornada sobre políticas culturais en Galicia. Un debate necesario”, o 13 de novembro
Inma António Souto: “O teatro é de todas e debemos defendelo como as pensións, a sanidade ou a educación”
Entrevista 
Alberto Ramos a Inma António Souto en Praza (foto CC BY-SA Praza Pública):
“O pasado martes 27 de febreiro, coincidindo co Día Mundial do Teatro, a nova Academia Galega do Teatro (AGT) presentou o seu Programa básico para o teatro galego, unha serie de 21 puntos esencias que abordar no futuro. Nesta relacións de propostas, atópanse necesidades como a ampliación, tanto cualitativa coma cuantitativamente, do apoio institucional ás compañías profesionais; a adscrición da Escola Superior de Arte Dramática de Galicia (ESAD) á universidade, a creación de compañías residentes nos teatros de titularidade pública, a reestruturación da Axencia Galega das Industrias Culturais (Agadic) ou a reforma do Centro Dramático Galego para que a institución conte cunha autonomía xurídica. Ademais, a AGT anunciou a organización dun gran congreso en 2020 e fixo un chamamento para que todas as entidades do sector se impliquen. O obxectivo do encontro será a creación dun plan estratéxico do teatro para a década 2020-2030. Entrevistamos a Imma António, presidenta dunha academia que de momento conta con 28 membros, entre os que se inclúen nomes da escena como son Manuel Lourenzo, Luma Gómez, Eduardo Alonso, Rosa Álvarez, Manuel Guede, Inma López Silva, Xúlio Lago, Gustavo Pernas ou Manuel Vieites.
– Praza (P): Que é a Academia Galega do Teatro?
– Inma António Souto (IAS): A Academia Galega de Teatro é un proxecto de futuro. A presentación que fixemos o Día Mundial do Teatro levaba por nome Tendo presente o futuro. Ese nome xa é toda unha declaración de principios e intencións. Somos un grupo de profesionais de diferentes oficios teatrais que vimos a necesidade de buscar espazos de debate, de reflexión, de encontro. Sobre todo neste momento tan estraño socialmente onde os valores da cultura e da arte parecen estar completamente devaluados por parte da sociedade e sobre todo por parte das administracións e os medios de comunicación. Nós consideramos o teatro como un servizo público e un dereito. Esta é unha academia de barricada na defensa, pero tamén no estudo e no feito de querer compartir, que é como se medra realmente.
– P: Neste 2018 cúmprense 40 anos de teatro profesional en Galicia. Neste tempo creáronse compañías privadas, entidades como a Asociación de Actores e Actrices de Galicia (AAAG) ou Escena Galega, institucións públicas como Instituto Galego das Artes Escénicas e Musicais (Igaem) ou a súa substituta a Axencias Galega das Industrias Culturais (Agadic), festivais como o de Ribadavia ou o FITO Carballo… Por que a Academia Galega non xurdiu até este momento e por que agora resulta necesaria?
– IAS: A maior parte da xente fundadora somos xente que leva moito tempo traballando dende e para o asociacionismo en distintos ámbitos. Vimos a necesidade de crear unha entidade, non tanto sindical ou laboral, senón máis de estudo e posta en valor do noso patrimonio. Vimos que había un oco que cumpría cubrir por este empeño que temos de que o noso teatro sexa un feito normalizado e cada vez sexa máis de todos e todas.
– P: E o teatro é un feito normalizado? Pregúntoo porque se vemos a lista de propostas que presentan, poderíase asinar hai corenta anos, hai trinta ou hai dez, non si?
– IAS: Si. No propio acto, Antonio Simón facía referencia ao primeiro encontro profesional celebrado en Ferrol en 1988. Eu lembro que naquela altura discutiamos asuntos que están agora neste documento que elaboramos como unha relación de puntos básicos. A verdade, podemos dicir que eses 21 puntos son o abecedario. Hai que dicir, tamén, que nestes 40 anos, fomos construíndo estruturas, tecidos, profesión. Pero a crise foi demoledora, especialmente para o sector cultural. O que construímos en moito tempo, destruíuse rapidamente. E agora, aprendendo da experiencia, queremos seguir construíndo, pero cunhas bases que non sexan tan fráxiles. E tamén queremos inculcar na sociedade que a cultura é de todas e debemos defendela como as pensións, a sanidade pública ou a educación.
– P: Neses 21 puntos hai referencias a institucións que existen ou que existiron, pero que se perderon. Primeiro comezamos coa Agadic. Piden a súa reforma e reestruturación. Parece mesmo que botan de menos o Inaem.
– IAS: Non é que o botemos de menos, é que sinxelamente das experiencias apréndese. E que pasa coas construcións de determinadas estruturas? Pois que co tempo vemos se son eficaces ou non. Creo que gran parte da profesión comparte a idea de que a eficacia da Agadic pode e debe ser bastante mellor. (…)”
A Academia Galega de Teatro preséntase cunha proposta de reestruturación do sector
Desde
Erregueté:
“O Día Mundial do Teatro foi a data escollida para presentar publicamente a Academia Galega de Teatro, nun acto que se celebrou no salón de actos do Consello da Cultura Galega. A Academia, constituída o pasado mes de outubro en Rianxo por un grupo de 17 persoas vinculadas ao mundo do teatro profesional, responde á necesidade –segundo explicou o seu vicepresidente, Eduardo Alonso– de crear un espazo de debate e reflexión sobre o teatro que supere o ámbito das asociacións de carácter profesional –máis centradas en superar os problemas e atrancos do día a día–, unha ferramenta que posibilite a creación dun corpus doutrinal e a comunicación pausada coa sociedade galega.
Na actualidade, a Academia conta con 28 membros pero o número incrementarase proximamente nas próximas semanas, xa que o obxectivo é incluír a persoas procedentes de diferentes ámbitos relacionados coas artes escénicas sen exclusións de ningún tipo.
A presidenta da nova Academia, Imma António, explicou que a súa fundación en Rianxo explícase polo profundo respecto pola tradición –“a carón de Dieste, de Castelao, de Manuel Antonio e da compañía máis veterana de Galicia: Teatro Airiños”–, pero coa mirada posta no futuro, co obxectivo de estimular na sociedade o amor polo teatro e de poñer en valor a súa relevancia social. Neste sentido, António salientou a validez do teatro como elemento identitario que contribúe a “facer país”. O teatro debe ser considerado como un sistema –dixo– no que podemos e debemos intervir.
Un programa de reestruturación do sector
A Academia preséntase cun programa de vinte e un puntos básicos que visan a que o teatro sexa considerado como un servizo público. Luma Gómez foi a encargada de debullar ese programa, dirixido na súa meirande parte ás institucións públicas e que inclúe propostas históricas do sector como a autonomía xurídica do Centro Dramático Galego, a adscrición da ESAD Galicia ao sistema universitario, a creación de compañías residentes nos teatros de titularidade pública, a creación dun Centro de Documentación Teatral, a posta en marcha dun Festival Internacional de Teatro nalgunha das cidades de Galicia ou a creación dun circuíto de exhibición que permita o intercambio continuado con Portugal.
A Academia Galega de Teatro propón, igualmente, a reestruturación –e mesmo a reconsideración– da Axencia Galega de Industrias Culturais (AGADIC), por considerar que talvez non representa o modelo de xestión que precisa o teatro galego. En palabras de Eduardo Alonso, trátase de cambiar a perspectiva puramente mercantil dende a que se contempla agora a cultura. Dende a Academia cren que estas medidas deberían ir implementándose a partir do ano 2020.
Congreso do Teatro Galego
Como proposta máis inmediata, Antonio Simón presentou o proxecto de organizar un gran Congreso do Teatro Galego, que se celebrará no ano 2020. Unha comisión integrada polo propio Simón, xunto a Gustavo Pernas, Miguel Pernas e Manuel Guede está xa a traballar para artellar un evento que teña como fin “estruturar teatralmente Galicia”: elaborar un diagnóstico da situación e elaborar un plan estratéxico que permita intervir no sistema de xeito eficiente ao longo da década 2020-2030.
Simón destacou que moitas das reivindicacións históricas do sector das artes escénicas permanecen vixentes despois de moitos anos de reivindicación continuada e que, nalgúns aspectos, non se fixo nada para mellorar a situación de hai vinte ou trinta anos.
A Academia fixo unha invitación ao resto de institucións e organizacións relacionadas co teatro, e coa cultura en xeral, para que se impliquen na organización dun congreso que busca cambiar unha realidade claramente deficitaria en canto ao estado das artes escénicas, como demostra o informe presentado hai só uns días polo Consello da Cultura Galega no que se lle solicita á Xunta “unha revisión das políticas públicas que contemplen incrementos a fin de contribuír á recuperación do sector” cultural.”
Raúl Dans gaña o Premio SGAE de Teatro Jardiel Poncela 2015
Desde
a SGAE:
“O dramaturgo Raúl Dans (A Coruña, 1964) é o gañador do XXIV Premio SGAE de Teatro Jardiel Poncela 2015 pola súa obra Las canciones que les cantaban a los niños, orixinalmente escrita en galego. O autor acada así o galardón dotado con 8.000 euros, inclusión da obra no Ciclo SGAE de Lecturas Dramatizadas e a publicación do texto dramático na Colección Teatroautor.
O escritor declara sentirse “moi honrado e feliz”: “Polas características do galardón, coa dotación económica, a publicación do texto e a lectura dramatizada, o Jardiel Poncela é un auténtico agasallo e un berro de ánimo”. Dans engade que “cando escribes unha obra desexas que goce dunha vida longa e plena, que alcance o seu lugar natural, a escena, e este recoñecemento supón un inicio francamente esperanzador”.
Trátase dunha obra de carácter humano, na que Raúl Dans explora temas como o perdón, a culpa e a redención. A acción desenvólvese nas cidades de Vigo e Santiago de Compostela durante a primavera do Movemento 15 M, meses antes de que ETA anuncie, en outubro de 2011, o cesamento definitivo da actividade armada, e remóntase á década dos 80 do século pasado, os anos do terrorismo máis duro e dos GAL. Na obra hai dúas tramas principais que se entrelazan a medida que avanza a acción. Por unha banda está a historia dunha presa de ETA que vén de saír de prisión despois de cumprir a súa condena e, paralelamente, a dun mozo que desexa sabelo todo sobre a súa nai -ausente da súa vida dende que era un neno- para acabar descubrindo o terrible segredo que se agocha trala súa desaparición. “A idea do texto xurde dos encontros que promove a Vía Nanclares entre presos de ETA e familiares de vítimas do terrorismo. Preguntábame como se desenvolverían estes encontros, qué se di nun momento así, con qué palabras, e decidín poñerme a escribir sobre iso”, explica o autor.
O xurado do Premio SGAE de Teatro Jardiel Poncela 2015, a que concorreron un total de 187 obras, estivo presidido por Alfonso Plou e composto por Eduardo Alonso, Guillem Clua, Verónica Fernández, Eva Hibernia, Natalia Menéndez, Marta Torres e Paco Zarzoso.”
O 16 de maio de 1978 estreábase Laudamuco, señor de ningures, de Roberto Vidal Bolaño
Desde Edicións Positivas:
“Tal día coma hoxe, 16 de maio, pero de 1978, Teatro Antroido estreaba o Laudamuco, señor de ningures, de Roberto Vidal Bolaño, que é considerada a primeira función do Teatro Profesional Galego.
Cómpre lembralo e recoñecelo.”
O Roberto Vidal Bolaño máis cativo
Desde
Cultura Galega:
“Centos de escolares están a pasar estas semanas polo Salón Teatro de Santiago de Compostela. Alí asisten á representación de Touporroutou da lúa e do sol, unha das obras que vidal Bolaño escribiu a pensar nun público familiar. Non foi a única, o autor homenaxeado nas letras galegas deste ano desenvolveu de xeito consciente un importante traballo dirixido a este tipo de público.
Son varias as obras que Roberto Vidal Bolaño escribiu orientadas a todos os públicos. Antes do que traballos centrados nos máis novos, os estudosos da súa obra coinciden en sinalar que se trata de textos complexos, que as crianzas poden gozar plenamente pero que deixan a porta aberta a múltiplas interpretacións para os maiores. Así, non é de estrañar que o homenaxeado no Día das Letras preferise falar de teatro familiar antes de que teatro infantil. Eduardo Alonso, director da versión actual do Touporroutou da lúa e sol e antigo compañeiro de Bolaño en Teatro do Estaribel, sinala que “o teatro familiar, tanto o pensado para escenarios como o de rúa, é unha parte moi importante do traballo de Vidal Bolaño”. Segundo con quen falemos, o número de obras que se poden considerar “teatro familiar”, varía. “Hai cando menos catro ou cinco que son especificamente para todos os públicos, ás que se teñen que sumar tres ou catro de teatro de rúa pensadas para un público de paseantes”, explica Alonso. (…)”
