Desde o Consello da Cultura Galega:
“O Observatorio da Cultura Galega radiografa neste novo documento as principais características da situación das entidades da cultura en 2023. “Un 40% declara que lles foi mellor, para un 37% foi igual e para un 20% foi peor” asegurou Casares na explicación dos resultados. Un ano máis, os museos e entidades dedicadas a actividades relacionadas co patrimonio e mais as relacionadas co audiovisual son aos que lles foi mellor. Canda eles están os sectores das artes gráficas e o do teatro, danza, espectáculos e actividades auxiliares das artes escénicas. Representan o 40,2 %, fronte ao 47 % do ano anterior. As entidades dedicadas ás artes visuais, á educación cultural e á música, as bibliotecas e arquivos, o sector da edición e as administracións tiveron un 2023 algo por debaixo da media, aínda que nun contexto positivo. As entidades dedicadas ao comercio de libros e publicacións periódicas foron ás que lles foi peor en 2023 que en 2022.
As persoas enquisadas perciben unha evolución algo menos favorable durante 2023 en comparación con 2022. Así mesmo, as expectativas que tiñan hai un ano non se cumpriron, porque pensaban que 2023 sería un ano mellor do que realmente foi. Tamén se evidencia unha diminución gradual das expectativas para o seguinte ano. Con todo, continúan a predominar as valoracións positivas: un 40,9 % das entidades pensa que a situación irá a mellor ou a moito mellor; un 39,5 % considera que seguirá igual e unicamente un 15 % prevé unha evolución negativa.
O Barómetro apunta un leve incremento da demanda cultural con respecto a 2022, o que semella incidir na carga de traballo e nos ingresos. Un 45,3 % das entidades observou algún incremento na demanda o pasado ano, aínda que prevé a continuidade deste aumento unha porcentaxe sensiblemente inferior. Iso explica que a produción ou carga de traballo medrase nunha proporción similar (47,8 %). Os ingresos incrementáronse en 2023 (para un 29 % levemente e para un 9,1 % de xeito significativo), pero menos que o ano anterior. Son as entidades dedicadas ao audiovisual e ás artes gráficas e, en xeral, as máis grandes en termos de emprego e facturación as que aumentaron en maior medida os ingresos. Ademais, un 54,6 % das entidades fixo investimentos en 2023.
O incremento de custos e prezos tamén afecta á cultura galega. Os prezos das materias primas e subministracións necesarias para a actividade subiron para case nove de cada dez entidades (86,5 %), e un 46,5 % delas experimentou un aumento significativo. Así mesmo, un 61,7 % observou un encarecemento dos custos laborais ao longo de 2023, e para un 14,4 % tratouse dun incremento significativo.
“A estabilidade no emprego continúa a ser unha constante un ano máis” afirmou Håkan Casares. Con todo, apréciase un lixeiro incremento, que se produce cun pouco máis de intensidade no ámbito público. Ademais, se en 2022 un 53 % das empresas tivo dificultades para atopar profesionais co perfil axeitado, esta porcentaxe subiu ata un 56,5 % en 2023. Son as empresas de artes gráficas as que declaran ter máis problemas neste sentido.
A dixitalización, a publicidade e a comunicación dixital son os principais ámbitos de desenvolvemento para o futuro, seguidos da compra de equipamento técnico e de software. O Barómetro tamén apunta que hai un descenso no esforzo dedicado á produción, venda e distribución de contidos dixitais. Tamén hai un esforzo baixo en materia de formación do persoal en transformación dixital. Desde o Observatorio apuntan que “podería estar condicionado polo feito de que se puxo especial énfase e se crearon importantes expectativas neste tipo de produtos durante os anos de influencia da pandemia”, mais haberá que agardar ao futuro para ver que significa esta tendencia.
En 2023 constatouse unha baixada nas accións destinadas a incrementar a presenza internacional (dun 25,5 % a un 23,3 %). Tamén se percibiu un descenso na porcentaxe de actividade finalmente consumida polo público foráneo, que se situou nun 8,3 % de media (fronte a un 11,3 % do ano anterior). O Observatorio sinala un posible efecto chamada do Xacobeo, que atrae usuarios e clientes estranxeiros, pero “haberá que corroborar no futuro se se trata dunha tendencia conxuntural ou non”. As actividades que maior peso teñen no mercado internacional son a edición e o audiovisual, xunto cos museos e actividades relacionadas, neste último caso impulsadas probablemente por visitas de turistas. En calquera caso, cabe destacar que son poucas (4,7 %) as entidades orientadas maioritariamente ao sector exterior.
Os xestores culturais, igual que na edición anterior, volven suspender a actuación das diferentes administracións. Con todo, hai diferenzas, xa que a Xunta de Galicia obtén unha puntuación de 4,55, seguida da Administración local (4,51 puntos) e do Estado (3,78 puntos). Malia estas cifras, houbo un incremento significativo na valoración do Estado (que pasou de 3,21 en 2021 a 3,78 en 2023) e unha baixada na da Administración autonómica (do 4,74 de 2021 ata o 4,55 de 2023).
Ademais, só a un 8 % das entidades que solicitaron axudas lle foron denegadas, ao tempo que un 43,7 % das entidades culturais galegas obtivo algún tipo de subvención. En 2023 medaron as solicitudes con respecto a 2022, pero o indicador aínda se sitúa por debaixo do de 2021.”
Arquivos da etiqueta: Håkan Casares
Ourense: presentación de O pensamento político de Ramón Piñeiro, de Serxio María Rodríguez Álvarez
Pontevedra: Culturgal 2022, do 24 ao 27 de novembro
Lugo: “Nós e Vicente Risco. 100 anos de pensamento”
III Congreso de Estudos Internacionais “Galicia e a lusofonía diante dos desafíos globais”
Xabier P. DoCampo, José Luis Mascareñas, Ana Romaní, Mercedes Peón, Javier Alonso de la Peña, Mostra Internacional de Teatro Cómico de Cangas, Álvaro Lago e Boaga, Premios da Crítica Galicia 2018
“No Hotel Os Escudos de Vigo deuse a coñecer no decurso dun xantar do sábado 3 de novembro o ditame da cuadraséxima primeira edición dos Premios da Crítica de Galicia na súas modalidades de Creación Literaria, Investigación, Música, Iniciativas Culturais e Científicas, Artes Plásticas, Artes Escénicas, Cine e Artes Audiovisuais e Cultura Gastronómica.
Baixo o lema “ESPIGAR”, xuntáronse trescentas corenta persoas representativas dos diversos ámbitos da política, da sociedade e da actividade cultural do país, entre as que se atopaban Abel Caballero, alcalde de Vigo; Carmela Silva, presidenta da Deputación Provincial de Pontevedra; Rosario Álvarez, presidenta do Consello da Cultura Galega; Anxo Lorenzo Suárez, director xeral de políticas culturais; e Víctor F. Freixanes, presidente da Real Academia Galega, entre outros.
Bieito Ledo, presidente da Fundación Premios da Crítica Galicia, abríu o acto, conducido por Afonso Vázquez Monxardín, saudando aos asistentes e lembrando a traxectoria dos premios e defendendo a pervivencia da lingua galega como o seu celme.
A nena do abrigo de astracán de Xabier P. DoCampo, Premio de Creación Literaria
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Creación Literaria, formado por Antonio Manuel Fraga, escritor, gañador da edición 2017; Yolanda Castaño, poeta e xestora cultural; María Xesús Fernández Fernández, profesora e crítica; María Xesús Nogueira, profesora da USC e crítica; Susana Sánchez Arins, profesora e crítica; Miro Villar, profesor e crítico; Ramón Nicolás Rodríguez, secretaría, en representación da APCG, acordou declarar finalistas as obras A nena do abrigo de astracán de Xabier P. DoCampo (Xerais), Nomes de fume de Miriam Ferradans (Espiral Maior), Camuflaxe de Lupe Gómez (Chan da Pólvora), Cervatos de Lucía Novas (Faktoría K). Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio A nena do abrigo de astracán de Xabier P. DoCampo (Xerais).
O xurado salientou que «esta obra culmina unha traxectoria creativa, recollendo o corolario dunha serie de aprendizaxes que aquí se espellan. Ao tempo que salientamos o coidado da súa estrutura, a viveza e naturalidade dos diálogos, a construción dunha atmosfera que repara na presenza das ausencias, a reflexión sobre a maldade, a referencia ao cine como refuxio da inocencia e a súa riqueza lingüística, elementos que o converten, ao noso xuízo, na mellor novela do ano».
José Luis Mascareñas, Premio de Investigación
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Investigación, formado por Clara V. Álvarez, profesora de Fisioloxía na Facultade de Medicina da USC e directora do Grupo de Investigación sobre Neoplasias e Diferenciación Endocrina no CIMUS; Ángel Manuel Sánchez Bermúdez, catedrático de Enxeñería Química da UVigo; Felipe Criado-Boado, profesor de investigación do CSIC e director do Instituto de Ciencias do Patrimonio (INCIPIT); Nieves Lagares, profesora da Facultade de Ciencias Políticas e Sociais da USC; Rubén Lois González, catedrático da facultade de Xeografía e Historia da USC e vicepresidente da Unión Xeográfica Internacional; Victoria Otero Espinas, matemática e Vicerreitora de Titulacións da USC e Malores Villanueva, secretaría, en representación da APCG, acordou declarar como finalistas a Ramón Villares, José Luís Mascareñas e a da Rede Interdisciplinar Tecnoloxía e Análise de Datos Lingüísticos (TecAnDali). Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por consenso o premio a José Luis Mascareñas.
O xurado salientou que «José Luís Mascareñas ten unha exitosa traxectoria investigadora no ámbito da Química, que se aplica a outras áreas de coñecemento como a Bioloxía e a Biomedicina. Destaca tamén que é o único investigador en Galicia que, traballando dende o país, conseguiu un Advance Grant do ERC, o que supón a atracción de fondos europeos para fomentar a investigación en Galicia. É director do CICUS, un dos centros punteiros de investigación competitiva e dende esta posición favorece a creación e a continuidade de novos grupos científicos que xeran unha rede de traballo, así como garanten o seu futuro e, por ende, o da investigación. Con este recoñecemento salientamos a importancia da ciencia galega feita dende Galicia, nesta caso na área de Química biolóxica e na persoa de José Luis Mascareñas. O xurado quere manifestar a gran dificultade que supuxo decantarse por un dos finalistas dada a súa valía en ámbitos tan diferentes e tan importantes para a investigación galega».
Ana Romaní, Premio de Iniciativas Culturais e Científicas
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Iniciativas Culturais e Científicas, formado por Jorge Mira, catedrático da USC, gañador da edición anterior polo programa ConCiencia; Alberto Barciela, xornalista; Hakan Casares, Observatorio da Cultura Galega; Delfín Caseiro Nogueiras, catedrático de Lingua e literatura; Sonia Díaz, comunicadora e xestora cultural; Xulia Santiso, xestora cultural, directora da Casa Museo Emilia Pardo Bazán e Malós Cabrera Iglesias, secretaría, en representación da APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Revista feminista Andaina, Portal GCiencia e Ana Romaní polo seu traballo en Diario Cultural. Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio a Ana Romaní.
O xurado salientou «o seu labor a prol da visibilidade, promoción e difusión da nosa cultura, nas súas diversas manifestacións ou expresións, así como a súa defensa e uso do galego. Labor que desenvolveu maiormente como directora do programa Diario Cultural da Radio Galega dende o seu inicio, no 1990, ata mediados do presente 2018. O xurado quere salientar, tamén, a súa declarada vontade de intervención e perspectiva feminista».
Mercedes Peón, Premio de Música
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Música, formado por María Costas, cantante e actriz; Xulia Feixoo, etnomusicóloga, percusionista de Rodrigo Romaní Trío; Sonia Lebedynski, cantante; Xosé Manuel Pereiro, xornalista, codirector da revista Luzes; Mercedes Rosón, subdirectora da Área de Cultura da USC; Maximino Zumalave, director de orquestra e Paz Raña Lama, secretaría, APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Cantos na Maré, Mercedes Peón, Xabier Díaz e Sés. Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio a Mercedes Peón.
O xurado salientou «a súa traxectoria de compromiso coa investigación e documentación do patrimonio musical de tradición oral, un aspecto no que un claro referente. Mercedes Peón é creadora dunha sonoridade propia innovadora sempre na procura de fórmulas abertas, fóra de corsés, cualidades que foron apreciadas en escenarios de todo o mundo».
Javier Alonso de la Peña, Premio de Artes Plásticas
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Artes Plásticas, formado por María Luísa Sobrino, gañadora da edición anterior; Alberto González Alegre, comisario e crítico; Fran Herbello, fotógrafo, director do IES Audiovisual de Vigo; Chelo Matesanz, artista e profesora da Facultade de Belas Artes de Pontevedra; Andrés Meixide, ilustrador e humorista gráfico; Ruth Varela, arquitecta e investigadora e Ledicia Costas, secretaría, en representación da APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Berio Molina, Pamen Pereira, Javier Alonso de la Peña polo Plan director da Catedral de Santiago e Rosalía Pazo Maside. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar por maioría o premio a Javier Alonso de la Peña polo Plan director da Catedral de Santiago.
O xurado salientou que «é insólito que un xurado dun premio teña a oportunidade de valorar a intervención nunha das obras mestras da arquitectura de todo o occidente europeo: a catedral de Santiago de Compostela. Consderamos que é de xustiza valorar o importante compromiso asumido por Javier Alonso de la Peña, o nivel de responsabilidade e a súa implicación durante máis dunha década. Esforzo que cristalizou no ano 2017 coa finalización da restauración das torres da Fachada do Obradoiro, así como a tribuna e o pórtico. Valoramos tamén a recuperación da poética do monumento e do lugar sagrado e o traballo simbólico que abordou».
Mostra Internacional de Teatro Cómico e Festivo de Cangas (MITCFC), Premio de Artes Escénicas
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Artes Escénicas, formado por Flor Maceiras, directora da Escola Municipal de Teatro de Narón, gañadora da edición anterior; Carlos Sante, actor, coordinador do proxecto internacional en técnicas de clown Hangar Manicómico; Irene Moreira Fontán, directora en Sala Ingrávida, profesora da ESAD; Antón Lopo, crítico e editor; Begoña Cuquejo, directora escénica e coreógrafa; Paulo Rodríguez, director do Teatro Rosalía de Castro e Mariana Fernández Carballal, secretaría, en representación da APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Manuel Lourenzo Pérez, Mostra Internacional de Teatro Cómico e Festivo de Cangas e Festival Internacional de Títeres de Redondela. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar por maioría o premio a Mostra Internacional de Teatro Cómico e Festivo de Cangas
O xurado salientou que «nacendo da fusión entre o tecido teatral popular e o profesional, a MITCFC é espazo de encontro desde o tan necesario humor para a promoción das Artes Escénicas, baseada nunha programación de calidade na procura de novos públicos e espazos. A aposta da mostra de Cangas por manter unha mirada comprometida a prol da Igualdade desde as súas orixes, hai 35 anos, materializouse nas últimas edicións no Proxecto Mulleres en Accion, que lle devolve á sociedade unha concepción paritaria das Artes Escénicas, irrenunciable, ao entender deste o xurado».
Matria de Álvaro Lago, Premio de Cine e Artes Audiovisuais
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Cine e Artes Audiovisuais, formado por Ángel Rueda, gañador da edición anterior; Tamara Canosa, actriz; Pepe Coira, guionista; Ángeles Huerta, directora; Avelina Rodríguez, crítica de cine do Faro da Cultura; Marta Villar, directora de arte e Xavier Senín, secretaría, en representación do APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Matria de Álvaro Lago, Trinta lumes de Diana Toucedo e á revista A cuarta parede. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar o premio a Matria de Álvaro Lago.
O xurado salientou «a dificultade á hora de escoller as obras finalistas debido á calidade e diversidade das propostas. Matria representa o mellor do noso cinema: o risco narrativo ao fusionar a ficción e recursos documentais. Bota unha ollada poética sobre a realidade que tenta desmitificar o matriarcado galego».
Boaga, Premio de Cultura gastronómica
O xurado da XLI edición dos Premios da Crítica de Galicia da modalidade de Cultura Gastronómica, formado por Alberto González Prelcic, cociñeiro, en representación do Grupo Nove, gañador da edición anterior; Teresa Cuíñas Lavandeira, xornalista da TVG; Taciana Díaz Mariño, xornalista; Manuel Hermo Piñeiro, profesor da escola de Hostelaría de Pontevedra; María Mosquera Leal, e-asesora, colaboradora da revista Benbo; Alejandro Rubín Carballo, director de Expourense e Luís Marconi Suárez, secretaría, en representación da APCG, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Federación de Razas Autóctonas de Galicia (Boaga), Terras da Mariña, Sociedade Cooperativa Galega e Mexillón de Galicia D. Orixe Protexida.
O xurado salientou que «todas as propostas presentadas son un reflexo da riqueza, innovación, compromiso e posta en valor da identidade gastronómica do noso país. O produto é o protagonista nas tres finalistas. Representan todo o proceso, que vai dende a produción, onde ten un peso importante o traballo das mulleres, ata o prato. Ademais m poñen o acento na recuperación de especies e produtos propios e únicos na nosa terra.
O xurado acordou outorgar o premio por maioría a Federación de Razas Autóctonas de Galicia (Boaga). «A gañadora ten impacto en todo o territorio, asenta poboación en contornas rurais, incorpora xente nova ao traballo gandeiro, coida colateralmente do medio ambiente e fai chegar o produto oso mercados máis selectos de España».
Vigo, 3 de novembro de 2018″
A Coruña: faladoiro sobre Carlos Casares, imaxe e cinema: dúas miradas
A Coruña: Encontro Galeusca de Editoras 2018
Especial “Carlos Casares. Un país de palabras”
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Programa especial sobre Carlos Casares, primeira parte, con Hakan Casares, Luís González Tosar, Antón Riveiro Coello, Ramón Loureiro, Arcadio López-Casanova, Antón Baamonde, Miguel-Anxo Murado, Marina Mayoral, Camiño Noia, Suso de Toro, Xesús Rabade Paredes e Darío Villanueva.
E segunda parte, con Hakan Casares, Damián Villalaín, Montse Pena, Ana Luna, Iolanda Galanes, Luís González Tosar, Carme Riera, Manuel Forcadela, Bieito Iglesias, Rexina Vega, Jon Kortazar, Henrique Monteagudo, Víctor Freixanes, Olivia Rodríguez, Dolores Vilavedra e Arcadio López-Casanova.”
Compostela: “Panorama das iniciativas culturais galegas na rede”, o 8 de novembro, no Consello da Cultura Galega
Desde o Consello da Cultura Galega:
“A cultura e os contidos culturais son un eixe central do consumo e do uso de Internet na actualidade, tanto en Galicia como noutras partes do mundo. O abaratamento de custos e as facilidades de acceso posibilitan que, nos últimos anos, observemos en Internet un importante incremento de cibermedios e servizos culturais iniciados con accións de emprendemento por individuos ou pequenos equipos que exploran un espazo non só de lectores, senón de sustentabilidade económica e social.
Esta xornada quere ofrecer unha visión actual das iniciativas culturais na rede en Galicia, coñecer os mecanismos que empregan para o seu funcionamento e contextualizala no ámbito internacional.
Para isto contaremos coa presenza dos investigadores João Canavilhas, da Universidade da Beira Interior, Håkan Casares (Consello da Cultura Galega), Alberto Marinelli (Università da Sapienza, Roma) e Andreu Casero Ripollés (Universitat Jaume I, Castellón), de representantes de experiencias galegas sostibles (Praza Pública, Galicia Confidencial, Sermos Galiza, Campo Galego, Teo Vivo, Que pasa na costa) e unha panorámica de revistas culturais dixitais da man de Alfredo Ferreiro (Palavra Comum), Lara Rozados (A Sega) e Daniel Lavesedo (GZ Música).”
O programa completo pode descargarse aquí. Máis información e inscrición, nesta ligazón.